مرحله دوم حفاری زیر مسجد الاقصی از چه سالی شروع شد؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، دومین دوره حفاری‌ها در شهر قدیمی قدس و مسجد الاقصی از سال 1967 همزمان با اشغال قدس به دست صهیونیست‌ها آغاز شد. که به لحاظ ماهوی با حفاری‌های گذشته کاملا تفاوت داشت این دوره هنوز ادامه دارد و تعداد حفاری های آن نیز کاملا مشخص نیست.

مرحله دوم: حفاری‌ها و تونل‌های بعد از اشغال قدس در سال 1967 تاکنون

حفاری های این مرحله را در دو بخش بررسی خواهیم کرد. بخش اول تونل‌ها وحفاری هایی است که به طور علنی انجام شدند و جزئیات و ویژگی های آنها موجود است.

در جنگ 6 روزه که در سال 1967 رخ داد درگیری هایی در شهر قدس به وجود آمد و ژنرال نارکیس به همراه تعداد زیادی از حاخام های یهودی و ژنرال بارلف و گور وارد حرم قدسی شدند و به سمت دیوار ندبه رفتند. سال 1967 پایان نیافته بود که صهیونیست ها محله اسلامی بزرگی را در غرب دیوار ندبه که همان محله حاره مغاربه بود، تخریب کردند تا مساحت روبروی دیوار ندبه را توسعه داده، ساختمان هایی را مخصوص یهودیان در آن برپا کنند. در این منطقه دو مسجد و 135 خانه مسکونی وجود داشت.

تاریخ این محله به زمان حکومت ملک الافضل نورالدین علی بن صلاح الدین (589- 592 هـ) باز می گشت. نورالدین زمین ها و خانه های اطراف دیوار ندبه را به طایفه المغاربه (مراکشی ها) داد. اما هم اکنون این منطقه به میدانی بزرگ برای حضور گردشگران و پارکینگ اتومبیل هایشان تبدیل شده است که از این نقطه صهیونیست های یهودی وارد تونل غربی می شوند.

حفاری های زیر مسجد نیز از روز دوم اشغال آغاز شد و تا کنون نیز ادامه دارد. این در حالی است که قطعنامه های شورای امنیت، سازمان ملل متحد و یونسکو دستور به توقف این حفاری ها داده اند.

اهداف اصلی حفاری ها

1. دستیابی به مکان دقیق معبد مزعوم صهیونیست ها
2. دستیابی به هر اطلاعات و نشانه ای که مؤید تاریخ یهودی در قدس باشد

مهمترین حفاری ها بعد از جنگ 1967

1. حفاری در جنوب مسجد الاقصی

این حفاری ها اواخر سال 1967 آغاز شده، سال 1968 پایان یافتند. تونلی به عرض 7 متر پایین دیوار جنوبی حرم قدسی پشت مسجدالاقصی، مسجد النساء، موزه اسلامی و گلدسته الفخریه حفر شد.. عمق این تونل به 14 متر رسید. با گذشت زمان این تونل به خطری تبدیل شد که مسجد الاقصی را تهدید می کند و امکان فرو ریختن دیوار جنوبی و ساختمان خود مسجد بر اثر آن وجود دارد. نخستین نتایج به دست آمده از این تونل در سال 1969 منتشر شد. آنچه در این تونل کشف شد، آثاری اسلامی اموی مربوط به سال های 660 تا 750 میلادی، آثاری رومی و آثاری مربوط به دوره بیزانس بود.

دانشگاه عبری قدس تأمین مالی این طرح را بر عهده داشت. بنیامین مازار ، مجری این طرح با وجود آنکه اثری از معبد به دست نیاورد اما در کتاب خود تأکید کرد که معبد دقیقا در مکان مسجد الاقصی قرار داشته و ورودی اش از بخش غربی مسجد در قسمت قوس روبنسون است. اما کوفمان ورودی را در شرق از محل باب الذهبی تعیین کرد.

2. حفاری های جنوب غربی مسجد الاقصی

این حفاری در سال 1969 انجام شد. تونلی 8 متری از نقطه پایانی مرحله قبل (تونل جنوب مسجد الاقصی) که جهت آن به سمت شمال بود و با گذشتن از زیرِ بناهای اسلامی زاویه الفخریه (یعنی مرکز امام شافعی که شامل 14 ساختمان بود) به باب المغربه می رسید. در این حفاری ها تمام بناهای اسلامی مرکز امام شافعی آسیب دیدند و اشغالگران در تاریخ 14/6/1967 همه آن ساختمان ها را با جرثقیل تخریب کرده، ساکنان آنها را آواره ساختند.

آثار به دست آمده از این تونل ستون های 3 قصر مربوط به دوره امویان بود و هیچ نشانه ای از آثار یهودی وجود نداشت.

3. حفاری های جنوب شرقی مسجد الاقصی

این قسم از حفاری ها سال 1973 آغاز و تا 1974 ادامه یافت. تونلی که به طول 8 متر از حفاری های قبلی به سمت شرق حفر شد و در جولای 1974 موجب شکافته شدن دیوار جنوبی حرم قدسی گردید و در 4 منطقه از زیر، وارد رواق های پایینی مسجد الاقصی گردید:

الف. از زیر محراب مسجد الاقصی 20 متر به سمت داخل مسجد الاقصی
ب. زیر مسجد عمر (بخش جنوب شرقی مسجد الاقصی)
ج. زیر درهای سه گانه رواق های پایینی مسجد الاقصی
د. زیر رواق های جنوب شرقی مسجد الاقصی

این بخش از حفاری ها یکی از خطرناک ترین حفاری های انجام شده بود. عمق آن به بیش از 13 متر رسید و به دلیل قدیمی بودن بنای مسجد و خالی شدن خاک های اطراف دیوار تا عمق زیاد و دیوار صوتی که هواپیماهای رژیم صهیونیستی بر فراز شهر مقدس می شکنند، به شدت دیوار جنوبی مسجد الاقصی را با خطر فرو ریختن مواجه ساخته است.

4. حفاری های تونل غربی

حفر این تونل از سال 1970 آغاز و در سال 1974 متوقف شد. سال 1975 یکبار دیگر از سر گرفته شد و به رغم قطعنامه هایی که یونسکو علیه حفر آن صادر کرد تا سال 1988 ادامه یافت.

تونل غربی از زیر دادگاه شرعی که از قدیمی ترین ساختمان های تاریخی قدس است آغاز می شود و از زیر پنج ورودی حرم شریف به نام های ذیل عبور می کند: باب السلسله، باب المطهره، باب القطانین، باب الحدید و باب علاء الدین البصیری که این آخری به باب المجلس الاسلامی مشهور است.

همچنین از زیر مجموعه ای از بناهای تاریخی دینی و تمدنی به شرح ذیل نیز عبور کرده است:

4 مسجد، مأذنه باستانی قایتبای، بازار القطانین (قدیمی ترین بازار باستانی اسلامی در قدس) چند مدرسه تاریخی، دیوارها و مقرنس های سنگی دوره اموی و بیزانس و خانه هایی که حدود 3 هزار نفر از اعراب ساکن قدس در آنها سکونت دارند.

این تونل در عمق 11 تا 14 متری مسجد حفر شده است. طول آن 450 متر و ارتفاع آن 5/2 متر است. در اثر حفر این تونل بناهای ذیل در مسجد الاقصی آسیب دیده اند: مسجد العثمانی، رباط کرد، مدرسه الجوهریه، مدرسه المنجکیه (معروف به مقر مجلس الاسلامی) زاویه الوفائیه، بیت الشهابی. این تونل از آثاری مربوط به دوره اموی و بیزانس عبور می کند که عبارتند از: دیوار و مقرنس های سنگی صحن های مسجد.

در مارس 1987 صهیونیست ها حین حفاری های تونل غربی، اعلام کردند کانال 80 متری را که ژنرال کونراد چک آلمانی در قرن 19 کشف کرده بود پیدا کرده اند. آنها به متصل کردن این تونل تازه حفر شده به کانال نامبرده اکتفا نکردند. در تاریخ 7/7/1988 با حمایت ارتش رژیم صهیونیستی در تقاطع مسیر باب الغوانمه با مسیر المجاهدین (یا مسیر الآلام) حفاری های جدیدی را انجام دادند و در آنها از ابزارهای مکانیکی حفاری استفاده کردند تا بتوانند شکافی عمودی به وجود آورند که بتوانند از طریق آن وارد کانال رومی و سپس تونل غربی شوند اما شهروندان قدس جلوی این کار را گرفتند و صهیونیست ها را از ادامه کار بازداشتند. حاکمان صهیونیست ناچار شدند این شکاف عمودی را بسته، وضع را به حالت سابق باز گردانند. همان موقع صهیونیست ها اعلام کردند در زمان مناسب این شکاف را ایجاد خواهند کرد.

در دوره حکومت اسحاق رابین با مخالفت های مردمی صهیونیست ها نتوانتسند ورودی دوم را باز کنند اما در دوره دولت نخست نتانیاهو در سال 1996، ورودی دوم تونل غربی را باز کردند. صهیونیست ها شبانه و تحت حفاظت شدید نیروهای ارتش منطقه را محاصره کرده، با جلوگیری از رفت و آمد فلسطینی ها ورودی دوم را تکمیل کردند. آنها پس از تکمیل این ورودی از آن رونمایی کردند.

هدف صهیونیست ها علاوه بر تهویه تونل و افزایش روشنایی داخل آن، ایجاد تسهیلاتی برای فراخوانی یهودیان جهان به این تونل زیر زمینی و برپایی نماز یهودی زیر مسجد الاقصی است. صهیونیست ها کنیسه ای داخل این تونل ایجاد کرده اند و خطر این تونل از همین حیث است زیرا مقدمه ای است برای آنکه صهیونیست ها در آینده از زیر زمین به بالای آن حرکت کنند و مسجد الاقصی را نابود سازند.

نتانیاهو به دروغ مدعی شده است این تونل یک تونل تاریخی است که صهیونیست ها تنها آن را بازگشایی کرده اند. اما حقیقت این است که بخش تاریخی و قدیمی این تونل همان 80 متر کانالی است که کونراد چک آلمانی کشف کرده بود و بقیه آن توسط صهیونیست ها ایجاد شده است. این بخش، از باب الغوانمه آغاز می شود و به دو حوضچه سنگی داخل دیر راهبه های صهیون می رسد دیری که کونراد چک آن را کشف کرده است.
بقیه این تونل از ورودی اش در صحن باب المغاربه تا باب الغوانمه که در حدود 450 متر است، تونل جدیدی است که صهیونیست ها طی سال های طولانی آن را حفر کرده اند. دولت اردن شکایت های مختلفی را در مورد این تونل ارائه کرده است و قطعنامه هایی در مورد توقف حفر آن در یونسکو تصویب شده است اما صهیونیست ها بدون توجه به این قطعنامه ها به کار خود ادامه داده اند.

در گزارش مسیو لومیر، مشاور فنی مایور، مدیر کل وقت یونسکو که در سال 1996 منتشر شد آمده است: اسرائیلی ها به منظور تسهیل در خرد کردن سنگ های داخل این تونل از مواد شیمیایی خاصی استفاده کرده اند که اگر از طریق آب های زیر زمینی به پایه های بناهای اسلامی برسند به شدت خطرناک خواهند بود.

5. بازگشایی دوباره تونل قدیمی کولونل وارین:

در 21 آگوست سال 1981 همزمان با سالروز به آتش کشیدن مسجد الاقصی به دست صهیونیست ها ، مسئولان رژیم صهیونیستی، تونلی را که کولونل وارین در سال 1867 کشف کرده بود دوباره باز کردند. فلسطینی ها وارد این تونل شده از ادامه کار جلوگیری کردند. صهیونیست ها قصد داشتند این تونل را به زیر ساختمان قبة الصخرة برسانند. دایره اوقاف اسلامی قدس در مسئله ورود کرد و ورودی این تونل 8 روز بعد با کمک نیروهای پلیس بسته شد. اما حاصل بازگشایی این تونل ایجاد تونل هایی در رواق غربی حرم شریف بود که بالای ورودی این تونل قرار داشت.

6. حفاری های باب العامود:

دایره آثار اسلامی در سال 1975 زیر باب العامود اقدام به حفاری هایی از خارج حرم مقدس کرد. در این حفاری، باب السور که ورودی قدیمی حرم مقدس بود در عمق 5 متری باب العامود کشف شد و ورودی کنونی به صحن امامیه در خارج پل مسلح متصل شد. تمامی آثار به دست آمده در این حفاری مربوط به دوره اسلامی بوده، اثری از آثار یهودی یا معبد مزعوم وجود نداشت.

7. حفاری های باب الاسود (باب الاسباط)

صحن محصور بین باب الاسود و باب الاسباط در کنار دیوار شمالی قدس از سال 1967 از سوی آنروا برای کمک به آوارگان فلسطینی مورد استفاده قرار می گرفت. در سال 1982 مقامات رژیم صهیونیستی با اعلام این دروغ که حوضچه اسرائیل در این نقطه قرار دارد با وجود مخالفت دایره اوقاف اسلامی، اقدام به حفاری در آن نقطه کردند. حفاری ها در سال 1986 پایان یافت اما هیچ اثر یهودی در آن پیدا نشد. در سال 1988 براساس یک پروژه صهیونیستی در محل این حفاری ها یک آمفی تئاتر سنگی با صندلی های سنگی ساخته شد. دیواری سنگی نیز در این نقطه کشیده شد که این صحن را از مسیر المجاهدین جدا کرد.

حفاری های نامبرده، مواردی بود که تا سال 1981در منطقه حرم شریف انجام شد. در خارج از این منطقه نیز حفاری های فراوانی از جمله در قلعه باب الخلیل، منطقه نبی داوود، محله حارة الشرف انجام شده که در برخی از آنها یک محله کامل فلسطینی را تخریب کردند. به دلیل آنکه موضوع این نوشته حفاری های زیر حرم شریف و مسجد الاقصی است لذا پرداختن به این حفاری ها خارج از موضوع این نوشته است و در مجالی دیگر باید به آن پرداخت.

ادامه دارد ...

انتهای پیام/