فرهنگ در کلام و سیره امام خمینی (ره) و نقش آن در نهادینه سازی اهداف انقلاب

خبرگزاری تسنیم- داود عامری

خرداد ماه در ایران، یادآور روز بزرگی است. روز عروج ملکوتی رهبری بزرگ که با تکیه بر خودباوری و اعتقاد راسخ به راهی که از 15 خرداد سال 1342 آغاز کرده بود، ملت بزرگ ایران را به هویت واقعی خویش رهنمون ساخت و با ایمانی راسخ به این که برای اصلاح جامعه باید از فرهنگ شروع کرد، فرهنگ انقلابی را در روح ملت ایران نهادینه ساخت و بنیانگذار انقلابی شد که بر خلاف بسیاری از انقلاب های بزرگ جهان، در آن اتکا به ملت و فرهنگ برخاسته از آن بود.

آنچه همگان بر روی آن متفق القولند، این است که انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) یک انقلاب فرهنگی بود و همین بنیان فرهنگی آن مهمترین موتور محرکه در تدام آن در اندیشه رهبر معظم انقلاب امام خامنه ای ( مدظله العالی) است که کماکان با ایستادگی بر اهداف و آرمان های امام خمینی (ره) سکان هدایت کشور را در مسیر اهداف انقلابی ترسیم شده به پیش می برد.

برای اینکه بتوانیم به نقش فرهنگ در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی بهتر پی ببریم کند و کاوی کوچک در اهمیت و نقش فرهنگ در اندیشه های بزرگ مرد تاریخ معاصر ایران و معمار کبیر انقلاب اسلامی می کنیم.

1. فرهنگ عامل استقلال

"اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می دهد، و با انحراف فرهنگ، هر چند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند باشد، ولی پوچ و میان تهی است.

اگر ما وابستگی فرهنگی داشته باشیم، دنبالش وابستگی اقتصادی هم هست، وابستگی اجتماعی هم هست، سیاسی هم هست، همه اینها هست."

حضرت امام (ره) تنها راه نجات کشور از وابستگی را در تمامی زمینه ها، وابستگی فرهنگی می دانستند و واقعیت امر نیز همین است. آنچه ملت ها را به استقلال می رساند، پاره کردن اندیشه های وابستگی است. تاز مانی که فرهنگ و اندیشه استقلال در وجود یک ملت شکل نگیرد، امکان تحقق آن در عالم خارج امری غیرممکن است. بهمین خاطر در معماری انقلاب، حضرت امام (ره) با قاطعیت به ساخت فرهنگ انقلابی می پردازند و می فرمایندکه " راه اصلاح یک مملکتی {اصلاح} فرهنگ آن مملکت است. اصلاح باید از فرهنگ شروع شود. استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلال فرهنگ آن نشأت می گیرد."

2. اعتقاد به فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص)

"امروز جهان تشنه فرهنگ اسلام ناب محمدی(ص) است و مسلمان در یک تشکیلات اسلامی، رونق و زرق و برق کاخ های سفید و سرخ را ازبین خواهند برد." و این یعنی احیای تمدن نوین اسلامی که رهبر معظم انقلاب روی آن تاکید دارند،زمینه را برای تعالی فرهنگی مسلمانان فراهم خواهد ساخت.

در اندیشه های حضرت امام (ره) فرهنگ غرب و شرق به یک طبل تو خالی می مانست که توانسته بود با سر و صدای زیاد انسان ها را مدت کوتاهی به خود جلب نماید و چنانچه از گوشه ای از جهان فرهنگ اصیل اسلامی به صورت درست به جهانیان عرضه می شد، می توانست در اندک مدتی زرق و برق فرهنگ های مادی شرق و غرب را بشکند و البته با پیروزی انقلاب اسلامی همین اتفاق نیز افتاد و وقتی شعار نه شرقی و نه غربی تحت آموزه های امام (ره) از گلوی ملت انقلابی ایران طنین انداز شد، در کمال بهت و ناباوری بسیاری از تحلیل گران سیاسی به حرکتی بزرگ در عصر جهان دو قطبی آن روزگاری تبدیل شد و چشم مردمان آزاده را به سوی ایران اسلامی خیره کرد.

امام خمینی (ره) به درستی تشخیص داده بود که آنچه غرب و شرق را بزرگ کرده، نگاه از پایین به بالای غرب زدگان است و این بزرگی پوشالی را به جوانان و مردم ملت های تحت سلطه القا می کنند، بنابراین برای جلوگیری از ادامه روش های تحقیر فرهنگی ملت ها و جوانان، به معلمان و اساتید توصیه میکنند که:

" مبادا اساتید و معلمینی که به وسیله معاشرت ها و مسافرت به جهان به اصطلاح متمدن، جوانان ما را که تازه از اسارت استعمار رهیده اند، تحقیر و سرزنش نمایند و خدای ناکرده، از پیشرفت و استعداد خارجی ها بت بتراشند و روحیه پیروی و تقلید و گدا صفتی را در ضمیر جوانان تزریق نمایند و به جای این که گفته شود که دیگران کجا رفتند و ما کجا هستیم به هویت انسانی خود توجه کنند و روح توانایی و راه و رسم استقلال را زنده نگهدارند."

و بدین ترتیب حضرت امام (ره) ضمن ارائه فرهنگ برتر انسانی، از همان ابتدا مسیرهای تهاجم فرهنگی غرب را نیز مورد توجه جدی قرار داده و برای جلوگیری از نفوذ دشمنان در حوزه فرهنگ تمهیدات لازم را گوشزد می فرمودند.

3. فرهنگ، اساس بدبختی و خوشبختی جوامع

جمله معروف حضرت امام (ره) که فرهنگ را مبدا همه خوشبختی ها و بدبختی های ملت می داند، واقعا یک راهبرد بسیار دقیق در پیمودن مسیر خوشبختی برای ملت هاست.

اول اینکه برای خوشبخت بودن باید نوع نگاه به خوشبختی عوض شود. تا زمانیکه ملتی خود را عاجز و بدبخت بشمارد و بر این بدبختی تسلیم شود، امکان نجات و برون رفت از وضعیت ناگوار خود را نخواهد داشت. بنابراین آنچه ملت ها را به سوی ترقی و تعالی پیش می برد، اندیشه و نوع نگاه آن ها به آینده است.

"باید مدت ها زحمت کشید و باور کنیم که خودمان دارای یک فرهنگ بزرگ انسانی با ارزش های اسلامی هستیم . باید سال های طولانی زحمت و مشقت بکشیم تا از فطرت ثانی خود متحول شویم و خود را بیابیم و روی پای خویش بایستیم و مستقل شویم. آن چیزی که ملت ها را می سازد، فرهنگ صحیح است.

واقعیت این است که روزگاری در کشور ما فرهنگ نمیتوانیم بدون اتکا به غرب زندگی کنیم باعث شده بود که سران کشور حتی اجازه تولید را به صنعتگران و تولید کنندگان داخلی ندهند و اگر امروز توانسته ایم در زمینه دانش های نوین چون نانوتکنولوژی و صنایع دفاعی و بسیاری از زمینه های دیگر به موفقیت های بزرگی برسیم، تغییر فرهنگ نمیتوانیم به فرهنگ خودباوری و می توانیم است که توسط حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب به صورت پیوسته و با تکیه بر فرهنگ ناب اسلامی در روح دانشمندان و ملت بزرگ ایران دمیده می شود.

آنچه که ملت ها را تغییر می دهد، نگرش فرهنگی آن ها است و طبیعتاً در پی این تغییر، زمینه های لازم برای رشد و شکوفایی و تعالی در همه زمینه ها حادث می شود. بر این اساس بود که حضرت امام (ره) وابستگی فرهنگی را مقدمه تمامی وابستگی ها می دانستند و رأس همه اصلاحات را اصلاح فرهنگی می دانستند و رهبر معظم انقلاب نیز که پیوسته می فرمایند که راه ما راه امام خمینی (ره) است،خطر تهاجم فرهنگی و جنگ نرم دشمنان را بسیار پررنگتر از خطر نظامی می دانند، چرا که باید گفت:" چو دزد با چراغ آید گزیده تر برد کالا" و دشمن فرهنگی دقیقاً می داند که هدف او چیست و چه انحراف هایی پشت سر انحراف فرهنگی در یک کشور به وقوع می پیوندد . ملت ما تحت رهبری های حضرت امام خامنه ای( مدظله العالی) و در ادامه آموزه های انسان ساز معمار کبیر انقلاب اسلامی می داند که تنها راه ادامه زندگی توام با بزرگی شرافتمندانه در جهان معاصر تمسک به فرهنگ ناب محمدی(ص) است.

در پایان لازم است به این نکته اشاره بکنیم که از نگاه حضرت امام (ره) تغییر فرهنگی باید در راستای تحقق اهداف زیر اتفاق بیفتد تا مطلوب جامعه اسلامی  باشد.

• تربیت انسان های کامل و خداجو
• جبران عقب ماندگی های فرهنگی و به تبع آن جبران عقب ماندگی در سایر حوزه ها
• ایجاد روحیه مبارزه با مظاهر فساد و انحراف
• ایجاد فرهنگ مستقل و رفع وابسته های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و ...

این روند در فرهنگ و تغییرات آن یک نسخه وابسته  به زمان و مکان نیست، بلکه در تمام زمان ها برای رسیدن به یک زندگی مطلوب متناسب با آرمان های بزرگ انقلاب اسلامی، باید این روند به صورت مستمر در جامعه پیگیری و در حال اتفاق باشد تا بتوانیم به جایگاه ایران اسلامی در جهان دست پیدا کنیم.

انتهای پیام/