جزیره‌ای عمل کردن صدمات زیادی به سازمان‌های نظام مهندسی وارد کرده است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، سلسله نشست‌های تخصصی تسنیم در این دوره به بحث ساختمان و مشکلات عدیده‌ای که مهندسان و مردم با آن درگیر هستند می‌پردازد و مشکلات و دغدغه‌های فعالان عرصه ساخت و ساز را در نشست‌ها مورد بررسی و گفت‌وگو قرار می‌دهد.

نخستین نشست، با حضور مهندس رضا نیکنام؛ کارشناس ارشد سازه، بازرس اصلی دوره ششم هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل، عضو هیات مدیره و دبیر انجمن صنفی شرکت‌های ساختمانی و تاسیساتی استان اردبیل، عضو کمیته پیمان و شورای فنی استان و ناظر عالی سازمان نظام مهندسی ساختمان، مهندس مصطفی شکوری مقدم؛ فارغ التحصیل عمران و مهندس مجتبی شکوری مقدم؛ فارغ التحصیل مکانیک با بررسی مشکلاتی که گریبان گیر مهندسان است و فعالیت‌های حرفه‌ای در سطح شهر و استان برگزار شد.

تسنیم: مشکلات اساسی مهندسان را در چه مسائلی می‌بینید؟

نیکنام: در این 2 دهه شروع به کار سازمان نظام مهندسی با مشکلاتی زیادی مواجه بوده‌ایم، از تصویب قوانین مربوطه در سال 74، تمام سازمان‌ها با مشکلاتی دست به گریبان هستند و اردبیل نیز از این موضوع مستثنی نیست، مشکلات اصلی را می‌توان؛ عدم عدالت حرفه‌ای در رعایت حق و حقوق توزیع نقشه‌ها، مالیات، بیمه و غیره برشمرد که این مشکلات به صورت فردی به بازرسان ارجاع داده شده و از جانب ما مورد بررسی قرار می‌گیرد.

عدم توزیع عادلانه نقشه اخیرا با بحث شفاف‌سازی به صورت آنلاین که در سایت سازمان می‌توان دید که هرکس چه مقدار از سهمیه خود را استفاده کرده، حرکتی است که در کاهش رانت موثر بوده و مسئله استفاده از سهمیه به شکل اتاق شیشه‌ای تبدیل شده است.

مالیات، چالش اصلی اعضاست که سازمان در جلساتی که با حضور مدیرکل امور مالیاتی و کلاس های آموزشی برای اعضا برگزار کرده توانسته مهندسان را با حق و حقوق مالیاتیشان آشنا کند اما این کار بسیار دیر انجام شد.

تخفیف‌های نامتعارف جایگاه مهندسی را پایین آورده است

هزینه و تخفیفاتی که به نقشه‌ها اعمال می‌شود قطعا به کیفیت ساخت و ساز تاثیر می‌گذارد و این تاثیرات به مرور باعث افزایش ساخت و سازهای بی‌کیفیت و بی‌ارزش شده است، چرا که مهندسی که با تخفیفاتی 50-60 درصدی نقشه امضا می‌کند قطعا نظارت لازم را انجام نمی‌دهد که هیات مدیره باید به این مسئله رسیدگی داشته باشند.

تخفیفات ذکر شده که در واقع از حق‌الزحمه مهندسان می‌کاهد و به جیب دلالان می‌رود، گریبان همین مهندسان را در مالیات می‌گیرد و اعضای نظام مهندسی، باید مالیات کل هزینه بدون کسر تخفیفات نامتعارف را به اداره مالیت و دارایی پرداخت کند که در واقع بازنده باخت-باخت ماجرا همین مهندسان هستند بطوری که میزان مالیات بردرآمد، گاهی 2تا3 برابر درآمدی است که مهندسان دریافت کرده‌اند.

در سازمان نظام مهندسی جلسات متعددی را برای رفع این مشکل برگزار کردیم و مدیرکل محترم مالیاتی استان و کارشناسان مالیاتی نیز دعوت شدند و چندین کارشناس پیشکسوت به شکل مشاور دعوت شدند و به سازمان کمک می‌کنند که در بهبود شرایط موثر بوده است.

بیمه، خواسته به‌حق اعضا نظام مهندسی

همان‌طور که مستحضرید همه کسانی که در یک کارگاه و ارگانی فعالیت می‌کنند از حمایت و پشتوانه بیمه برخوردارند، ولی اعضای 10500 نفره سازمان نظام مهندسی  که در حدود 5200 نفر دارای پروانه اشتغال هستند و مجوز از اداره راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی را دارا می باشند ومی‌توانند بصورت حرفه‌ای در رشته‌های 7گانه فعالیت داشته باشند، متاسفانه از هیچ حمایت و پشتوانه بیمه‌ای که در آینده از آن بهره مند شوند، چه به لحاظ سوابق بیمه‌ای و چه به لحاظ موضوعات درمانی محرومند.

پیشنهاداتی شده، رایزنی هایی نیز در این خصوص با نهادهای مربوطه انجام شده که مقداری از کار حل شده است و مسئله دیگری که شخصا با این مسئله درگیر بودم، این است که اگر مشکل بیمه مهندسان برطرف شود اینبار سازمان برنامه و بودجه، بیمه مهندسان را به عنوان سابقه کار مفیدی که بتواند در تاسیس شرکت‌های پیمانکاری یا نفرات امتیاز آور لحاظ نمی‌کند، بیمه‌ای که سوابق آن به درد مهندس نخورد ارزشی ندارد که برای آینده مهندسان چالشی بسیار مهم است.

تسنیم: از تخفیف‌های نامتعارف و توزیع عادلانه نقشه سخن گفتید، وظیفه رسیدگی به این امر به عهده بازرس سازمان است؟

نیکنام: وظیفه ذاتی بازرس سازمان؛ رسیدگی به عملکرد هیات مدیره و حفظ حق و حقوق اعضا بصورت مساوی می‌باشد و تلاشمان بر این است که حق کسی ضایع نشود، چرا که شاهدیم عضوی با استفاده از بعضی روابط و رانت‌ها، سهمیه خود را در یک هفته تمام کند و دیگری نه تنها در برش زمانی تعریف شده نتواند سمیه خود را تمام کند بلکه در بازه یک ساله نیز به همان شکل باقی بماند و حق مهندس ضایع شود.

باتوجه به اینکه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال 74 می‎باشد و نیازمند بازنگری دارد، وزارت راه و شهرسازی یک سری اصلاحاتی را انجام داده که احتمالا در اواخر همین ماه به جلسه هیات وزیران رفته برای تصویب به مجلس فرستاده شود.

وزیر محترم راه و شهرسازی بخشنامه ای صادر کردند مبنی بر اینکه انتخاب ناظر توسط کارفرما آزاد است که در این صورت سازمان هیچ نقشی در ارجاع نقشه ندارد و عملا سازمان نمی‌تواند به این مسئله ورود کرده و به صورت رندم نقشه‌ها را ارجاع دهد و از نظر من مشکل اصلی همین است، وقتی سازمان از این چرخه خارج شد و مدیریتی بر این مسئله انجام نگرفت، دفاتری که ارتباطات بیشتری دارند وارد میدان می‌شوند.

نقش بازرسان سازمان در این مورد بسیار مهم و حائز اهمیت است، بطوریکه می‌توانند مستقیما وارد مسئله شوند و ارجاعات و ظرفیت مانده مهندسین را بررسی کرده و از هیات مدیره و ریاست سازمان گزارش بخواهند.

باتوجه به اینکه در پایه‌های بالا چنین مشکلاتی نداریم و مشکل در پایه 3 می‌باشد، در جلسه کمیته چهار نفره تصمیم گرفت شد که ارجاع کاربه مجریان ذیصلاح را از 6 سقف به 4 سقف کاهش دهند تا دارندگان پروانه اجرا بتوانند در این زمینه فعالیت داشته باشند و برای مهندسین پایه 3 اشتغال‌زایی شود.

تسنیم: اجرای ساختمان خاص و بلند مرتبه با سازه پیچیده را در اردبیل شاهد نیستیم، دلیلش ضعف مهندسی است یا عدم تقاضا؟

نیکنام: یکی از عواملی که می‌توان نام برد، وجود بافت سنتی غالب در مرکز شهر هستیم که به لحاظ حفظ میراث فرهنگی محدودیت ارتفاع داریم و محدودیت‌هایی را برای ساخت پروژه‌های بزرگ و بلند را ایجاد می‌کند ولی این نمی‌تواند دلیلی باشد برای عدم بلند مرتبه‌سازی، اردبیل به لحاظ بافت شهری، شهری است با ساختمان‌هایی با ارتفاع کوتاه که بنا به آمار شهرداری 80 تا 85 درصد، 6تا7 سقف هستند و 10 یا زیر 10 ردصد بالای 7 سقف اجرا شده است.

ما برای بهبود این قضیه همکاری نزدیک سازمان نظام مهندسی و شهرداری و میراث فرهنگی را نیازمندیم که بتوان حوزه‌های مختلفی را شناسایی کرد و ساختمان‌هایی را به عنوان سمبل اردبیل، طراحی و اجرا نمود.

چند روز پیش در جلسه‌ای با همکاران معماری نیز این موضوع را مطرح کردم که متاسفانه طراحان اردبیل، چه در زمینه معماری و چه در زمینه سازه به خودش.ان، تخصصشان باور ندارند و می‌توان گفت که از انجام کارهای جدید و خلاقانه می‌ترسند و خود این موضوع از کجا نشات می‌گرید خود جای کار و بررسی دارد.

در همین اردبیل بارها و بارها با این مسئله مواجه می‌شویم که کارفرما بعد از بررسی آلترناتیوهای ارائه شده توسط مهندسان و شرکت‌های مشاور اردبیل، قانع نشده و کار خود را به شرکت‌های تهران می‌سپارند، این امر شکافی عمیق بین مهندسان و عموم جامعه ایجاد می‌کند که ناشی از عدم اعتماد و نارضایتی است، این در حالی است که همین مهندسان باهم همکلاس بوده و یا همان واحدهای دانشگاهی را پاس کرده‌اند، این ضعف در اردبیل به چند عامل بستگی دارد که قطعا سازمان نظام مهندسی در راس امور باید این مشکل را هرچه سریعتر حل کند.

مهندسان باید خود و ارگان‌ها را به چالش بکشند

متاسفانه هیچ بنا و یادمانی با طراحی معاصر که بتوان به عنوان سمبلی از شهر یاد کرد نداریم، مهندسان باید با به چالش کشیدن خود، همکاران و ارگان‌های مربوطه که در راس آن سازمان نظام مهندسی می‌باشد کارهای درخور شان مهندسی و غنای فرهنگی و تاریخی اردبیل را طراحی و اجرا کنند و عاجزانه از طراحان خواشمندم که به این مسئله ورود، این خلا را پر و نواقصات را جبران کنند.

قطعا سازمان نظام مهندسی با تمام توان مالی و معنوی در کنار تیم‌های طراحی که در این زمینه پیش قدم شوند خواهد بود و برای اجرای طرح‌ها، با سازمان‌های ذیربط رایزنی‌هایی را انجام می‌دهد که دکتر لطف اللهیان، شهردار خوشفکر اردبیل، قطعا کمک خود را دریغ نمی‌کند.

تسنیم: راهکار اصلی خروج اردبیل از این بحران چیست؟

نیکنام: در سازمان نظام مهندسی گروه‌های تخصصی داریم که در هر گروه، سرآمد متخصصین هر رشته جمع شده و فعالیت حوزه خود را بررسی می‌کنند و باید این فعالیت‌ها خروجی نشست‌های آن‌ها باشد، که متاسفانه تاکنون شاهد چنین حرکت‌هایی نبودیم،

راه اصلی خارج شدن از این وضعیت نابسامان، گروه‌ها و افراد متخصصی است که در این گروه ها قرار دارند و همپوشانی گروه‌های مختلف در سازمان نیز اهمیت قابل توجهی دارد.

تسنیم: اعضای هیات مدیره نظام دغدغه‌مند نیست و تاکنون هیچ عملکرد خاصی را در این زمینه ندیده ایم، دلیلش چیست؟

نیکنام: تا زمانی که هیات مدیره نظام مهندسی اردبیل، بصورت تیمی کار کند، هیچ فعالیتی مهمی انجام نمی‌شود و این مهمترین نقدی است که به هیات مدیره وارد است، چرا که چنین مجمعی باید یک‌دست باشد و رئیس سازمان با بالاترین رای در کسوت خود فعالیت کند، تقسیم شدن اعضا هیات مدیره به تیم‌های 5 و 6 نفری مانع از انجام درست وظایف شده و در نتیجه جلسات خروجی قابل قبولی نخواهند داشت و از سر لج و لج بازی طرح‌ها و درخواست های خوب طرفین نادیده گرفته شده و حذف می‌شود.

در انتهای این نشست چند ساعته، رضا نیکنام، مصطفی شکوری مقدم و مجتبی شکوری مقدم شروع چنین نشست‌ها را مثمر ثمر خواندند و برای هرچه بهتر برگزار شدن و به نتیجه رسیدن جلسات اعلام آمادگی کردند.

مصاحبه از بهرام آدشیرین پور

انتهای پیام/