تغییر الفبای زبان رسمی در قزاقستان؛ اعتبار فرهنگی قزاق یا ضعف قدرت نرم روسیه؟

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور قزاقستان استفاده از الفبای لاتین به‌ جای الفبای سیریلیک در زبان قزاقی به‌ عنوان زبان رسمی کشور را تأیید کرده است.

فرمان نظربایف در سایت ریاست جمهوری این کشور منتشر شده که طبق آن حکومت قزاقستان وظیفه دارد با تشکیل کمیسیونی ویژه، مقدمات تغییر زبان رسمی کشور از حروف سیریلیک به لاتین را فراهم کند و به‌ صورت تدریجی تا سال  2025  این برنامه را تکمیل کند.

رئیس جمهور قزاقستان در ژانویه سال جاری میلادی (بهمن ماه 95) دستور داده بود که بر اساس حروف لاتین الفبای جدید قزاق را تا پایان سال تهیه و تنظیم کنند.

این اقدام دولت آستانه از دو جنبه دلایل اعلامی و اصلی قابل بررسی است. طبق گفته مقامات قزاقستان تغییر الفبای زبان رسمی کشور به‌ضرورت درست‌نویسی و اصلاح صورت‌بندی اشتباه آن انجام می‌شود، در واقع مقامات قزاقستان بر موضوعات نگارشی تأکید می‌کنند.

برای مثال، رئیس مجلس قزاقستان در اوایل سال جاری میلادی این موضوع را در پارلمان مطرح کرد و ضمن تأکید بر اینکه هدف تغییر الفبای زبان قزاقی، به‌ منظور اصلاح و تعیین قاعده‌های املایی صحیح است، افزود: اینکه شهروندان قزاقستان زبان روسی را می‌دانند، برای کشور یک امتیاز تاریخی محسوب می‌شود.

این در حالی است که آخرین آمارها از کاهش استفاده زبان روسی در قزاقستان حکایت می‌کنند، به‌ ویژه آنکه قشر جوان این کشور بسیار علاقه‌مند به فراگیری علوم در دانشگاه‌های اروپای غربی و آمریکا، تغییر سبک زندگی به شکل اروپایی و به‌ طور کلی استفاده از ارزش‌های اروپایی هستند. شاید نگاه نامطلوب به سیاست‌های روسی آنها را به‌سمت اروپا سوق داده است.

 برخی اساتید قزاقستان این طور عنوان می‌کنند که الفبای لاتین، الفبای اطلاعات جهانی و تکنولوژی مؤثر است که می‌تواند در مسیر توسعه‌ای کشور بسیار شتاب‌دهنده باشد.

بعضی کارشناسان، جلوگیری از نفوذ روسیه در قزاقستان را هدف اصلی این تغییر الفبا اعلام کردند و آن را قدم اول و مؤثر دولت آستانه جهت فاصله گرفتن از روسیه می‌دانند، چراکه مواردی مانند اختلافاتی که در شمال قزاقستان وجود دارد و رویکرد سیاسی متفاوت مسکو و آستانه، موجب هراس قزاقستان از اقدامات احتمالی و آتی روسیه شده است.

در جهان امروز که اندیشه‌های فرانظری و تأکید بر وجود مؤلفه‌های مختلف قدرت به اثبات رسیده است، زبان رسمی و ویژه یک کشور به‌ عنوان یکی از مؤلفه‌های قدرت در نظر گرفته می‌شود و گسترش زبان به‌عنوان یک ابزار در بسط قدرت نرم، کنار موارد دیگر می‌تواند مسیر را برای سایر اهداف هموارتر کند.

در واقع گسترش زبان، معرفی فرهنگی یک کشور را به‌ دنبال دارد و خلاف آن به‌ معنای عقب رفتن یک فرهنگ به پشت مرزهای سرزمینی است، در این شرایط هر نوع حاشیه منفی که علیه زبان روسی صورت بگیرد، به‌ مثابه ضعیف شدن آن و کشور روسیه است و راهبردهای مسکو به‌ ویژه در مورد کشورهای همسایه خود را دچار مشکل اساسی می‌کند، به‌خصوص آنکه زمینه نفوذ بیشتر غرب در مناطق آسیای مرکزی و قفقاز را به‌ همراه داشته باشد.

قزاقستان حدود 80 سال از الفبای سیریلیک استفاده کرده است. البته در یک مقطع طی سال‌های 1929  تا 1940 میلادی، الفبای لاتین در زبان قزاقی مورد استفاده قرار گرفته است.

انتهای پیام/*