توضیحات دبیر هیئت خرید کتاب ارشاد برای چرایی خرید از ناشران دولتی

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا،‌ هیئت انتخاب و خرید کتاب وزارت ارشاد در پانصد و هشتاد و سومین جلسه خود خرید 350 عنوان کتاب را در 52 هزار  و 600 نسخه به مبلغ کل 12 میلیارد و 373 میلیون و 400 هزار ریال تصویب کرد. فهرست کتاب‌های خریداری شده این جلسه اما انتقاداتی را به همراه داشت، از جمله اینکه چرا وزارت ارشاد باید از ناشران وابسته به نهادهای دولتی و حکومتی کتاب خریداری کند. زمانی که هدف از خرید کتاب ارشاد تقویت ناشران خصوصی و حمایت از نشر است،‌ خرید از ناشران دولتی با چه توجیهی انجام می‌شود؟ این انتقادها در گزارشی که روز گذشته تسنیم با عنوان «ساز ناکوک هیئت انتخاب و خرید کتاب ارشاد برای ناشران خصوصی» منتشر کرد،‌ مطرح شد. برای بررسی بیشتر چرای این اقدام با مهرزاد دانش دبیر هیات انتخاب و خرید کتاب وزارت ارشاد گفت‌وگو کردیم.

وی در پاسخ به اینکه چرا هیئت انتخاب و خرید کتاب ارشاد از ناشران وابسته به نهادهای دولتی که از بودجه‌های دولتی برخوردارند در قالب خرید کتاب حمایت می‌کند، گفت:‌ خرید یا عدم خرید کتاب از ناشران دولتی در هیئت همواره جای بحث بوده است،‌ در این زمینه سه رویکرد متفاوت وجود دارد‌، یک رویکرد اینکه از ناشرانی که از بودجه‌های دولتی استفاده می کنند،‌ هیچ خریدی نداشته باشیم ـ  این رویکردی است که بنده به عنوان یک شخصیت حقیقی نه حقوقی به آن  معتقدم ـ  رویکرد دوم این است که فرقی نمی‌کند به هر حال ما قرار نیست،‌ تنها مبدأ ماجرا را ببینیم،‌ بلکه مقصد را نیز باید دید،‌ هیات خرید کتاب تنها خرید را دنبال نمی‌کند، بلکه توزیع کتاب به کتابخانه‌های سراسر کشور، مدارس، مساجد، عشایر استان‌های مرزی و محروم را نیز بر عهده دارد.

دانش  ادامه داد:‌ کسانی که این دیدگاه را دارند، می‌گویند حیف است کتاب‌های خوبی را که توسط ناشران دولتی منتشر می‌شود،‌ خریداری نکنیم و مصرف‌کننده از آن‌ها محروم شود. یک رویکرد سوم هم وجود دارد،‌ که بینابین است،‌ این رویکرد معتقد است که ما تمایزی بین این ناشران( وابسته به دستگاه‌های استفاده کننده از بودجه دولتی) و ناشران خصوصی قائل شویم، برای نمونه میزان خرید را از خصوصی بیشتر کنیم،‌ یا اینکه تخفیفی را که در خرید  قائل هستیم،‌ برای ناشران دولتی بیشتر کنیم.

دبیر هیئت انتخاب و خرید کتاب وزارت ارشاد گفت:‌ این رویکردها مورد بحث بوده و هنوز نیر در جریان است،‌ امیدوارم با وضعیت جدیدی که در دوره معاونت جدید فرهنگی خواهیم داشت‌، بتوانیم این بحث را به فرجام مشترکی برسانیم تا مشخص شود تکلیف ناشرانی که از بودجه‌های عمومی استفاده می‌کند، چیست. البته اما و اگرهایی نیز در این میان  مبنی بر اینکه ناشران دولتی می‌گویند ما از بودجه‌های دولتی استفاده نمی‌کنیم، بلکه خودگرانیم و باید از طریق فعالیت نشر درآمدزایی کنیم نیز وجود دارد. برخی هم آن را نفی می‌کنند.

وی با بیان این مطلب که امیدواریم این موضوع تا پایان سال تعیین تکلیف شود،‌  گفت: همه چیز بستگی به نظر معاون فرهنگی دارد‌، ما کار را در هیئت بر اساس آیین‌نامه انجام می‌دهیم،‌ البته جناب جوادی نیز خارج از آیین‌نامه تصمیم نخواهند گرفت‌، مگر اینکه دستور بازبینی آیین‌نامه را بدهند که در آن صورت کمیته‌ای تشکیل می‌شود و پیشنهادهای تغییر بررسی خواهد شد.

دانش در پاسخ به اینکه آیا هیات کتاب‌های غیرفارسی نیز خریداری می‌کند‌، گفت:‌ در موارد محدود کتاب‌های تخصصی دینی که به زبان عربی هستند در نسخه‌هایی محدود منتشر می‌شود.

وی همچنین با اشاره به انتقاداتی مبنی بر پربودن انبارهای خرید کتاب گفت:‌ اینگونه نیست که ما کتاب‌های قبلاً خریداری شده را دوباره خریداری کنیم. ما کتاب‌های تکراری نمی‌خریم. رویکرد اساسی ما این است که کتاب‌های تکراری خریداری نمی‌شود، بحث تراکم انبار نیز مقطعی است، اینگونه نیست که دائماً انبار پر باشد،‌ در مقاطعی از فصل بسته به اینکه ما چگونه کتاب‌‌ها را اهدا و توزیع کنیم،‌ ممکن است انبار با تراکم روبرو باشد.

وی افزود:  تراکم انبار ربطی به اینکه از کتاب‌های خریداری شده استقبال نشده است،‌ ندارد. ممکن است در فصلی بیشتر کتاب‌های مربوط به کودکان و نوجوانان از انبار تحویل گرفته شود و در فصلی دیگر کتاب‌های دینی و یا تخصصی.

دانش در پاسخ به انتقاد دیگری مبنی بر سفارشی خرید کردن هیات از ناشران گفت:‌ دوستان ما وقتی می‌گویند کتابی سفارشی خریداری شده است،‌ بهتر است،‌  اسم کتاب را بیاورند و بگویند آن ناشر کیست؟ من از دوستانی که انتقاد دارند برادرانه خواهش می‌کنم،‌ اگر ضعف و اشتباهی داریم،‌ مصداقی بیان کنند، حرف کلی زدن نه دردی از ما دوا می‌کند نه از آن‌ها. اما اگر مصداقی بگویند فلان کتاب سفارشی خریداری شده است، من بررسی و اشتباه را برطرف می‌کنم.

انتهای پیام/