خانه تاریخی حاجباشی اراک توسط وراث تخریب شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، میراث فرهنگی، شامل آثار باقی مانده از گذشتگان است که نشانگر حرکت انسان در طول تاریخ می باشد و با شناسایی آن زمینه شناخت هویت و خط حرکت فرهنگی او میسر می گردد، انسان از همان زمانی که در ذهن خود توانست وقایعی را که در گذر زمان اتفاق افتاده به یاد بسپارد و آنها را به عنوان تجربه در زندگی روزمره خود به کار برد همان تجربه ها ارزش خاصی در نزد انسان پیدا کرد چرا که آنها با مشقت به دست آمده و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و حتی بعضی از این تجربه ها جان مایه یک نسل بوده است.

با توجه به اهمیت میراث فرهنگی و ضرورت حفظ آنها در جامعه خبرنگاران خبرگزاری تسنیم استان مرکزی در مصاحبه‌ای تفصیلی با "سیدمحمد حسینی" مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی موضوعات مختلف در حوزه میراث فرهنگی استان را به گفت‌و‌گو نشستند.

مشروح گفت‌و‌گوی خبرگزاری تسنیم استان مرکزی با "سیدمحمد حسینی" مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در زیر می‌آید:

تسنیم: با توجه به اینکه بیش از 2 هزار اثر تاریخی در استان مرکزی وجود دارد، پاسداشت و حفظ بناهای تاریخی از اهمیت بالایی برخوردار است، در مورد عملکرد میراث فرهنگی از سوی شما چه اقداماتی انجام شده است؟

حسینی: وظیفه ما ابتدا تعیین اولویت‌های بنای تاریخی در طول سال بر مبنای میزان اعتباری که تخصیص داده شده برای حفظ و مرمت آنها است، اعتبارات موجود از دو محل اعتبارات استانی وملی تعمیم و تامین می‌شود.

با وجود کاهش و افت ظرفیت اعتبارات در دو سال اخیر و با توجه به کمبود منابع بودجه برای حفاظت از حدود 860 اثر تاریخی به ثبت رسیده در کل استان مرکزی، منابع اعتباری پاسخگو امور نیست، به همین سبب در استان و شهرستان‌ها بر مبنای آثار ثبت شده، فرمانداران به عنوان رئیس کمیته برنامه‌ریزی شهرستان‌ها و توزیع کننده اعتبارات با اولویت عمل می‌کنند.

در این راستا از فرمانداران شهرستان برای تامین اعتبار حداقلی حفظ و نگهداری بناهای تاریخی انتظار داریم که به مقتضی شرایط و تعداد بناهای تاریخی اعتبار مورد نظر را در نظر بگیرند، در واقع نهاد میراث فرهنگی درآمدی ندارد و درآمد ملی و سهم اعتبارات استانی تنها پشتوانه فعالیت میراث فرهنگی است.

با چانه زنی و پیگیری‌های مکرر گاهی مقدار بیشتری از آن مورد در نظر گرفته شده دریافت می‌کنیم، ولی همچنان از مدیریت کلان و فرمانداران استان تقاضای همکاری بیشتری برای حفظ و مرمت آثار تاریخی موجود را داریم.

تسنیم: انتشار خبری در مدت اخیر مبنی بر تخریب بخشی از خانه قدیمی حاجباشی در اراک داشتیم، در این مورد توضیح کامل‌تری دهید؟

حسینی: بناهای ثبت آثارملی باید دارای معیارو آرایه‌های معماری ارزشی باشد، خانه قدیمی حاجباشی دارای گزینه‌های مورد نظربوده و به ثبت آثار ملی رسیده است، روند ثبت آثار ابتدا با آگاهی دادن به مالکین اثر و دریافت نظر مخالف یا موافق آنها است و در صورت در دسترس نبودن مالکین به روزنامه‌های کثیرالانتشار آگهی داده می‌شود.

تخریب خانه قدیمی حاجباشی اراک بدست برخی از وراث آن انجام گرفته است و تاکنون شکایتی هم در این راستا تنظیم و تسلیم مقامات قضایی شده، راه مخالفت با ثبت آثار تاریخی و خارج کردن آن از لیست آثار ملی تخریب آن نیست و این مخالفت تنها از مراجع قانونی امکان‌پذیر است.

تسنیم: در برخی از خبرگزاری‌ها به نقل از شاهدان عینی در محل هنگام تخریب خبری منتشر شد مبنی بر اینکه وجود لودرهای شهرداری درصحنه تخریب مشاهده شده است و پس ازانتشار خبر لودرها محل را ترک می‌کنند، این خبر تا چه اندازه صحت دارد؟

حسینی: شواهدی برای حضور مستقیم شهرداری در محل بدست نیامده، با شهردار هم صحبت شد که در این رابطه اظهار نگرانی کردند، در این راستا کارشناسان و یگان حفاظت برای کشف موضوع به محل مراجعه کرده ولی تاکنون دخالت مستقیم اعضا شهرداری در تخریب تایید نشده است.

تسنیم: پیش از این اعلام شده بود که بسیاری از دستگاه‌ها برای مرمت و بازسازی بازار قدیمی اراک همکاری لازم را ندارند، آیا شهرداری هم در این لیست قرار دارد؟

حسینی: شهرداری اقدامات مقطعی را انجام داده که شامل کف‌سازی برخی از سراهای بازار بوده ولی این کافی نیست، در طرح 3 ساله بازسازی بازارقدیمی اراک نیاز به مبلغی بالغ بر 22میلیارد تومان است که به غیر از سازمان میراث فرهنگی هیچکدام از دستگاه‌ها به این طرح ورود پیدا نکرده‌اند.

با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از سراهای بازار وحجره‌ها متعلق به اوقاف است از این نهاد انتظار همکاری وهمیاری بیشتری به هدف بازسازی و مرمت بازار می‌رود و همچنین شهرداری هر شهر دارای بافت تاریخی می‌تواند نقش مهم و تاثیر گذاری در پروژه‌هایی اینچنین داشته باشد که البته با تاجران شهردارجدید اراک مذاکراتی شده و رویکرد خوبی نسبت به همکاری در این زمینه داشته است.

یکی از کارگاه‌های بسیار فعال میراث فرهنگی بازار اراک است که به سبب شرایط نامطلوب با سفر رئیس جمهور به استان مرکزی و اراک منابعی نسبتا قابل قبول دریافت کرده‌ایم، در پروژه مرمت بازار میراث فرهنگی در چند جهت مشغول فعالیت است، قسمتی از سقف بازار که اخیرا ریزش کرده در حالی بوده که احتمال تخریب آن وجود داشته و در حین فعالیت و انجام بازسازی ریزش سقف امری غیرطبیعی نبوده و نیست.

برخی از سقوف  پوسیدگی با اندازه بسیار بالایی دارند که در مرمت راهی بجز برداشتن آن وجود ندارد و سقف مذکور ریخته شده بازار هم در حال جمع‌آوری بوده که بخشی از آن آوار شده است، برای تمامی عملیات بازسازی بازاراراک ناظروجود دارد و معاون میراث فرهنگی به شکل مستمر بر کارهای پیمانکار نظارت دارد.

پیمانکاران تنها پس از دریافت شرح وظایف وعملیات و تایید اجازه کار دارند و یکی از مجموعه‌هایی که باید در راستای بازسازی بازار همکاری مطلوب و فراوانی داشته باشند قشر کسبه بازار و هیئت امنا آن است، بازار تبریز به ثبت جهانی رسید زیرا 70 درصد اعتبارات مرمت را کسبه بازار تبریز تامین کردند، ولی متاسفانه در بازار اراک همکاری مطلوبی از سوی کسبه انجام نمی‌شود که امیواریم از این پس بهتر شود.

تسنیم: مسجدجامع ساوه هم از آثار تاریخی ثبت ملی است، در حال حاضر چه وضعیتی دارد و مرمت آن چه روندی دارد؟

حسینی: مسجد جامع ساوه یادگاری از دوران آل بویه است که در سال 1310 به ثبت آثار ملی رسیده و در دوره‌های مختلف هم مورد بازسدر جنوب، دوایوان و یک مناره وچند شبستان است و همچنین محراب‌هایی دارد که با خطوط کوفی ازی و مرمت قرار گرفته بافت مسجد از خشت و گل تشکیل شده که مشتمل برصحن و گنبدی و دو محراب از دوره صفویه با خط ثلث است.

برای مرمت مسجد جامع ساوه سه پیمانکارمشغول بکار هستند که در مرحله ابتدایی جمع‌آوری لایه‌های فرسوده بام و عایق‌بندی و استحکام بخشی آن را داریم، کاناال‌بندی تاسیسات در صحن مسجد و فضای پیرامون آن ساماندهی می‌شود، 3 میلیارد و 500 میلیون ریال از اعتبارات سفر رئیس جمهور و در حدود 4میلیارد و 200 میلیون ریال ازپایگاه و 400 میلیون ریال هم از اعتبارات استانی بودجه تامین بازسازی تعیین و تعمیم شده است.

 این مبالغ  کفاف مرمت مسجد جامع را تا پایان نمی‌دهد، در برنامه‌ریزی پیش رو معین شده که پس از محوطه‌سازی مسجد جامع ساوه نورپردازی شود که همچنان با تامین بودجه باید عملی شود، خوشبختانه نماینده ساوه در مجلس شورای اسلامی در این زمینه و مورد همکاری کرده و در حال گرفتن کد اعتباری درراستای تامین بودجه هستیم.

تسنیم:  گاهی دیده شده که درپروژه بازسازی و مرمت به جای معماران و کارگران ایرانی از اتباع بیگانه بکارگرفته شده، در این مورد توضیح دهید؟

حسینی: به سبب حساسیت ناظرین بر پروژه از استان و ناظر از تهران حضور دارد، پروژه‌ها با پیمانکار است و کارگران و عوامل را پیمانکار استخدام می‌کند و به سبب فعالتر بودن و کیفی کار کردن کارگران اتباع خارجی ممکن است پیمانکار تنها در زمینه کارهای ساده و به عنوان کارگر ساده برای انتقال مصالح ساختمانی در پروژه از آنها استفاده کند.

انتهای پیام/