زنگ خطر برای ادبیات ایرانی؛ آثار ترجمه‌ای ۷۰ درصد بازار نشر کودک و نوجوان را تشکیل می‌دهد
دبیر هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور با اشاره به روند رو به رشد انتشار آثار ترجمه‌ای در حوزه کودک و نوجوان گفت: ۷۰ درصد کارهای منتشر شده در این حوزه را آثار ترجمه‌ای تشکیل می‌دهد که این یک زنگ خطر است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور، صبح امروز 13 اسفندماه، با حضور محمد ناصری دبیر این دوره جایزه، ابراهیم زاهدی مطلق و ناصر نادری از داوران این دوره جایزه و جمعی از اصحاب رسانه در دفتر انتشارات و تکنولوژی آموزشی آموزش و پرورش برگزار شد.
ناصری در این مراسم ضمن اشاره به کیفیت آثار بررسی شده در بخش کودک گفت: بیشترین آثار منتشر شده در حوزه کودک مربوط به آثار ترجمه و بازنویسی شده است. داوران این دوره نسبت به تداوم این روند احساس تأسف داشتند. هرچند کتاب‌های ترجمه‌ای نقش مهمی در تعاملات فرهنگی دارند، اما متأسفانه باید گفت که اغلب کتاب‌های ترجمه‌ای منتشر شده در این حوزه وفادار به فرهنگ مبدأ هستند و بدون اینکه بومی شوند، منتشر شده‌اند. حتی گاه برخی از آثار پیامی ندارند و هنجارهای دینی جامعه را رعایت نمی‌کنند.
وی با بیان اینکه زنگ خطر در این زمینه به صدا درآمده است، یادآور شد: ترویج خشونت و نه ژانر وحشت، در کارهای ترجمه‌ای موج می‌زند. هرچند سرگرم‌کنندگی وجه بارز داستان است، اما اگر بخواهیم کودک را تنها در فضای فانتزی رشد دهیم و از دیگر حوزه‌ها غافل شویم، زنگ خطر برای ما خواهد بود.
دبیر هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور با تأکید بر اینکه در حوزه کودک دچار مشکلاتی هستیم که همه نهادهای متولی و ناشران باید نسبت به آن چاره‌ای بیندیشند و در این زمینه درنگ داشته باشند، اضافه کرد: متأسفانه این موضوع در حوزه نوجوان نیز دیده می‌شود. در بررسی دقیق‌تر و براساس آمار منتشر شده از سوی خانه کتاب می‌توانیم اعلام کنیم که کتاب‌های ترجمه‌ای در بخش نوجوان بیش از حوزه کودک است؛ به طوری که بالغ بر 70 درصد کارهای این حوزه را تشکیل می‌دهد.
ناصری با بیان اینکه انتشار کتاب‌های ترجمه‌ای برای ناشران راحت‌تر است، افزود: ناشر لازم نیست برای انتشار کارهای ترجمه‌ای هزینه‌ای برای تصویرسازی، حق‌التألیف و ... پرداخت کند؛ به همین دلیل بازار کتاب کودک و نوجوان پر از آثار ترجمه‌ای است. عمده نوجوانان دانش‌آموز هستند، آنها در مدرسه با غول کنکور مواجهند و وقتی بخواهند خارج از این فضا قرار بگیرند و فضای جدیدی تجربه کنند، متأسفانه با موجی از کتاب‌های ترجمه مواجه می‌شوند.
وی از اهمیت بخش نوجوان برای جایزه شهید حبیب غنی‌پور صحبت کرد و ادامه داد: شهید حبیب غنی‌پور از نویسندگان حوزه نوجوان در دهه 60 بود و در نشریات آن زمان کارهایش منتشر می‌شد. از سوی دیگر، حوزه کاری زنده‌یاد امیرحسین فردی و دیگر اعضای شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه(ع) نیز بر این حوزه متمرکز است.
دبیر هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور با بیان اینکه امروز دیگر شاهد رونق ادبیات نوجوان همانند دهه 70 نیستیم، گفت: نویسندگان حوزه نوجوان از هم دور هستند، نهادهای نیز حمایت نمی‌کنند و در این زمینه نیمه تعطیل هستند، به همین دلیل بازار نشر به دست ترجمه افتاد است؛ آن هم کارهایی که گاه با فرهنگ ما در تعارض است. برای فضای امروز ادبیات نوجوان متأسف هستیم؛ چرا که برخی از ناشران به این حوزه نگاه تجاری دارند و برخی دیگر از ناشران تازه‌نفس هم بدون محابا و برنامه، مشتاق به رونق بیشتر کارهای ترجمه‌ای هستند.
ناصری یکی دیگر از آسیب‌های موجود در بازار کتاب کودک و نوجوان را گرته‌برداری‌های نویسندگان کشور از این آثار دانست و یادآور شد: تقلیدهای صورت گرفته هم به زبان و هم به ادبیات لطمه می‌زند.
به گفته وی؛ در این دوره توجه به ارزش‌های دینی و ملی، نوآوری و خلاقیت و فاصله گرفتن نویسندگان از کلیشه‌ها از مهمترین معیارهای بررسی آثار از سوی داوران بود. برا این معیار واساس، متاسفانه داوران اعلام کرده‌اند که ادبیات نوجوان خالی از معنا شده و دغدغه‌های اساسی مهمی که باید در ادبیات ظهور کند، مغفول مانده است. بررسی به این مشکلات بر عهده مسئولانی است که بخشی از سرمایه کشور برای این منظور در دستشان است.
دبیر هفدهمین دوره جایزه شهید غنی‌پور به کیفیت آثار در بخش بزرگسال اشاره و اضافه کرد: جشنواره شهید غنی‌پور آثار را از دو وجه ادبیات و اخلاق مورد بررسی قرار داده است. داوران اعتقاد داشتند که در بخش رمان بزرگسال همانند سال‌های گذشته، اتفاق شگفت‌انگیزی رخ نداده است.
اختتامیه هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور فردا، 14 اسفندماه، در مسجد جوادالائمه(ع) برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
