حلاج و همای همچنان پیش میروند / معنای واقعی اپرای ایرانی
وقتی پرواز همای اجرای اپرای «حلاج» را آغاز کرد، کسی گمان نمیکرد که این اپرا برای ۲۲ اجرا تمدید شود.
خبرگزاری تسنیم - یاسر یگانه
اپرای «حلاج» قرار بود از 21 مرداد و به مدت سه شب روی صحنه برود. بلیتفروشی هم خیلی دیر شروع شد. شاید بهترین حالتی که میشد برای پرواز همای و اپرای «حلاج» در نظر گرفت، همان فروشِ بلیتهای سه روز اول بود؛ چون هم اوضاع اقتصادی مردم چندان تعریفی نداشت و هم اینکه کارهای اپرای «حلاج» به دقیقهی نود موکول شده بود.
اما ماجرا برای همای و حلاج به گونهای دیگر پیش رفت. بلیتها خیلی زود فروش رفتند و شبهای بعدی یکی پس از دیگری تمدید شدند. اکنون که این مطلب را مینویسم، اپرای «حلاج» تا 13 شهریور تمدید شده است. این یعنی اتفاقی بزرگ در موسیقی ایران در حال رخ دادن است.
در حال حاضر در سایت تیوال بلیتفروشیِ «حلاج» تا جمعه نهم شهریور انجام میشود و قرار است این اجرا تا 13 شهریورادامه داشته باشد. این یعنی اپرای «حلاج» برای 22 شب به صحنه خواهد رفت.
پیش از این تنها اجرایی که با محوریت موسیقی توانسته تعداد شبهای زیادی به صحنه برود، پروژهی «سی» با صدای همایون شجریان بود. همایون شجریان کنسرت – نمایش «سی» را به مدت 30 شب در کاخ سعدآباد اجرا کرد. البته نباید فراموش کرد که شجریان در آن اجرا تنها نبود و سلبریتیهای دیگری هم در کنار او به صحنه میرفتند؛ کسانی مانند سهراب پورناظری، بهرام رادان، سحر دولتشاهی و مهدی پاکدل.
امسال اما همایون شجریان اجرای پروژهی «سی» را لغو کرد.
این بار اما پرواز همای براساس برنامهی از پیش تعیین شدهاش اجرای اپرای «حلاج» را کلید زد. براساس آنچه بر روی سایت تیوال قابل مشاهده است، همای و «حلاج» 22 شب در کاخ سعدآباد به صحنه خواهند رفت و البته احتمال تمدید این اجراها برای شبهای بعدی هم وجود دارد.
نکته مهم در این اجراها قیمت بلیتها است که از 50 هزار تومان آغاز و تا 150 هزار تومان ادامه مییابد. همای پیشتر اعلام کرده بود که برای همراهی با وضعیت اقتصادیِ نامساعد مردم، قیمت بلیتها را به گونهای منطقی تعیین میکند.
در برخی از کنسرتهایی که هم اکنون در سالنهای مختلف تهران به صحنه میروند، قیمت بلیتها به 195 هزار تومان میرسد و تعداد صندلیهایی که قیمت پایینی دارند، بسیار اندک است.
اما در اپرای «حلاج» تعداد بسیاری از صندلیها، قیمت 50 و 60 هزار تومان دارند. در عین حال همای در اقدامی قابل تحسین، تعدادی صندلی را به صورت رایگان در اختیار کسانی گذاشته که توان مالی برای خرید بلیت ندارند.
در این میان شاید مهمترین عامل در استقبال خوب مردم از اپرای «حلاج» رضایتِ تماشاگران از دیدنِ اپرا بود. از همان روز نخست که اجراها آغاز شد، هر کسی که به تماشای این اپرا مینشست، در روزهای بعدی از لذتی سخن میگفت که دیدن این اپرا برایش به ارمغان آورده بود.
بسیاری از اهالی هنر و اهل فن هم به دیدن این اجرا نشستند و دیدگاههای کارشناسی دربارهی آن بیان کردند.
نادر مشایخی: «این یک اپرای ایرانی بود. ایرانی بودنش در آواز خلاصه نمیشود، بلکه در مولتی مدیا جاری بود. تماشاگران ایرانی در این اپرا میان کُنش داشتند. اپرای «حلاج» را میشود با اپراهایی مقایسه کرد که تکخوان دارند. اپرای «حلاج» خیلی خوب تنظیم و کارگردانی شده بود. زمانش خیلی طولانی نبود و طوری تنظیم شده بود که برای تماشاگر خسته کننده نباشد. خیلی از دوستان این اپرا را بارها و بارها خواهند دید و لذت خواهند برد.»
حق با نادر مشایخی است. اپرای حلاج به راستی یک اپرای ایرانی است. خوانندهای که هم میخواند و هم بازی میکند. تیم بازیگرانی که حرکاتی براساس فرهنگ و هنر ایران دارند. رقص سماع بر روی صحنه و شعرهایی که روایی خوانده میشوند. ویدیو مپینگ هم بخش کوچکی از ماجراست؛ نه کل ماجرا.
داستان به خوبی روایت میشود و آوازها در راستای داستان خوانده میشوند. تصنیفهایی هم اجرا میشود که به طور کامل باز هم در خدمت داستان هستند. مکان اجرا هم فضای باز ایوان عطار در کاخ سعدآباد است. فضایی که انگار برای همین اجرا ساخته شده است.
به هر روی اپرای «حلاج» با آوازهای پرواز همای همچنان به پیش میرود. شاید این اجراها پیش از آغاز ماه محرم متوقف شود، اما این امکان وجود دارد که پس از محرم و صفر، باز هم به صحنه برگردد.
انتهای پیام/