تخریب تاریخ و طبیعت در "شیرز"؛ میراث ملی ایران سایت پرورش ماهی شد+ تصاویر
گروه استانها - تنگه شیرز در کوهدشت با طبیعتی شگرف و تاریخی به‌جامانده از عصر حجر در میان استخر پرورش ماهی محصورشده و هویت این میراث ملی به‌دور از چشم میراث فرهنگی در آستانه تخریب است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کوهدشت، تنگه شیرز در محل تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان است و در میان آن دیواره‌های آهکی چین‌خورده با ارتفاع 150 تا 200 متر قرار دارد که در اثر بارندگی دچار فرسایش شده و با رگه‌هایی از رنگ سیاه محصورشده است.
پدیده طبیعی، فرهنگی و تاریخی دره شیرز در 26 آذرماه سال 93 در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت ملی رسیده و به عقیده زمین‌شناسان این دره درنتیجه فرسایش سنگ‌های رسوبی در دوران سوم زمین‌شناسی در یک محیط دریایی، نهشته شده و به سازندهای آسماری شهرت دارند.
وعده‌های ثبت جهانی دره شیرز
در میان تنگه شیرز محوطه‌های غنی باستانی از عهد حجر وزندگی غارنشینی یافت شده است و در میان آن ستونی معروف به مناره سنگی وجود دارد که ارتفاع این ستون از کف صخره تا رأس 80متر و قطر آن 10متر است تا این جاذبه طبیعی را به‌عنوان یک پدیده جغرافیایی منحصربه‌فرد در کشور مطرح کند.
باوجود ثبت ملی دره شیرز ایجاد یک استخر پرورش ماهی این منطقه را به کانون توجه فعالان محیط‌زیست شهرستان کوهدشت تبدیل کرده،به‌طوری‌که آن‌ها معتقدند وجود حوضچه‌های ماهی و ساخت‌وسازها مانع از ثبت جهانی این گرندکانیون ایران است.
نور محمد فردی بیرانوند، فرماندار سابق شهرستان کوهدشت فروردین ماه امسال مطرح کرد مکاتباتی از طریق فرمانداری کوهدشت با سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور برای ثبت جهانی دره شیرز انجام‌شده و توجیهات لازم در این راستا ذکرشده است.
مهرداد غضنفری، معاون سابق هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری لرستان نیز در دوم اسفند سال 94 در اظهارنظری گفته بود تاکنون مقدمات ثبت جهانی دره شیرز که بیش‌ترین انطباق را با استانداردهای جهانی ژئوپارک‌ها داشته، انجام‌شده و ثبت دو ژئوپارک دیگر نیز در دستور کار قرار دارد.
ثبت جهانی شیرز در هاله‌ای از ابهام
پرونده ثبت جهانی شیرز در حالی از سوی مسئولان لرستان مطرح‌شده که مهرداد زرین‌جویی، کارشناس میراث فرهنگی استان معتقد است که پیگیری مراحل ثبت جهانی این پدیده در میان دستگاه‌های دولتی دست‌به‌دست شده و برنامه‌های مدیریتی و حفاظتی آن در پرده‌ای از ابهام است!
از سوی دیگر احد الله فاضلی، مدیرکل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی لرستان در چهارم شهریور ماه سال 96 در اظهارنظری اعلام کرده بود تاکنون مستندات ژئوپارک دره شیرز و زمین‌لغزش سیمره برای ثبت بین‌المللی تهیه نشده است و اعتبارات 400میلیون تومانی برای مطالعات آن‌ها در نظر گرفتیم که با آن موافقت نشد.
هجوم گردشگران به این دره رویایی
مصطفی رضایی، مدیرعامل انجمن مردم‌نهاد آوای باران در گفتوگو با تسنیم می‌گوید تورهای گردشگری اعزامی به منطقه شیرز ساماندهی نمی‌شوند، به‌طوری‌که در بهار امسال شاهد بودیم که روزانه هزاران مسافر به این منطقه می‌آمدند و این هجوم گردشگران راه تخریب زیست‌بوم منطقه را هموار کرده است.
آن‌طور که مدیرعامل انجمن آوای باران معتقد است جاده ورودی شیرز تابلوهای راهنما ندارد و سبب سرگردانی گردشگران می‌شود، باید اعزام آن‌ها را نیز منحصر به یک جاده کرد تا رویش گیاهی منطقه در مسیرهای دسترسی آسیب نبیند.
تنگه شیرز متولی ندارد
به گفته رضایی، صعود به صخره‌های تنگه شیرز که مأمن پرندگان و حیوانات است ممنوع اعلام‌شده، اما باوجود اعلام این ممنوعیت هنوز هم فاتحان تنگه شیرز در حال سبقت از یکدیگر هستند و جریمه‌ای نیز برای آن لحاظ نمی‌شود.
این فعال محیط‌زیست می‌گوید ایجاد استخر ماهی در تنگه شیرز به‌عنوان یک دغدغه فرا استانی مطرح‌شده، اما منطقه شیرز متولی ندارد و به این سازه رسیدگی نمی‌شود، استخر ماهی نیز با انحراف مسیر آب لایه‌نازک خاک در کف دره که رستن‌گاه گیاهان بوده را تخریب کرده است.
پیش‌ازاین خبرگزاری تسنیم در گزارش‌هایی با عنوان«دره رؤیایی ایران در حصار تخریب؛ ابهام در ثبت جهانی "شیرز"» و «واکنش مسئولان به گزارش تسنیم/ ساخت‌وساز در "دره رؤیایی ایران" ممنوع است؛ ورود دستگاه قضا» به وضعیت این اثر ملی شهرستان کوهدشت پرداخته است، اما همه ماجراهای دره رؤیایی شیرز به اینجا ختم نمی‌شود.
در حالی ثبت جهانی دره شیرز باوجود اظهارنظر مسئولان در پرده‌ای از ابهام است که شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان در یک گفت‌وگوی تلویزیونی پخش‌شده از شبکه افلاک استان نیز از قصور دستگاه‌های مرتبط در راستای احداث سایت پرورش ماهی پرده برداشته است.
قصور مسئولان در ایجاد سایت پرورش ماهی
او در این اظهارنظر گفته بود بهره‌بردار استخر ماهی به علت عدم نظارت اقدام به ایجاد این استخر در تنگه شیرز کرده و در سال 81 نیز مسئولان وقت در احداث آن قصور کرده‌اند.
صمیمی عبد ولی، رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کوهدشت در گفتوگو با تسنیم می‌گوید پرونده استخر ماهی دره شیرز در محاکم قضایی برای صدور رأی مفتوح است.
پرونده شیرز در محاکم قضایی
به گفته این مسئول، احداث استخر پرورش ماهی در دره شیرز ساماندهی این اثر ملی را با مشکلاتی روبه‌رو کرده به‌طوری‌که پس از تخریب بخشی از ساخت‌وسازهای غیرمجاز به دستور دادستان بازهم بهره‌بردار اماکنی را در این منطقه ایجاد کرده است.
آن‌طور که رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کوهدشت معتقد است هیچ‌گونه ماهی‌ای در استخر پرورش ماهی تنگه شیرز وجود ندارد، اما در این محدوده به طول 300 متر کانال‌کشی ایجادشده که سبب انحراف مسیر آب و خشک شدن بستر اصلی در این منطقه شده است.
شیرز منطقه تحت مدیریت محیط‌زیست نیست
حمید طولابی رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان کوهدشت نیز در گفتوگو با تسنیم می‌گوید دره شیرز جز مناطق تحت مدیریت سازمان محیط‌زیست نیست، اقدامات این اداره به حفاظت، گشت و کنترل در شیرز منحصر می‌شود و این نهاد نمی‌تواند خارج از وظیفه خود در تنگه شیرز اقداماتی را انجام بدهد.
آن‌طور که رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان کوهدشت معتقد است باید همه دستگاه‌های متولی دست‌به‌دست هم داده و در یک اقدام هماهنگ و مشترک مصائب دره شیرز را رفع کنند.
در حالی آوازه دره شیرز توریست‌هایی از کشورهای مختلف را به این منطقه جذب کرده که همچنان تاریخ و طبیعت این جاذبه گردشگری به‌دور از توجه میراث داران سازمان میراث فرهنگی و نهادهای متولی در آستانه تخریب است.
گزارش از فاطمه نیازی
انتهای پیام/ ع
