یادداشت|نخبه یابی، نخبه پروری و نخبه داری یک ضرورت فراموش شده ملی

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، داود عامری در یادداشتی برای تسنیم نوشت:ارزشمند ترین سرمایه هر سازمان، اداره و کشوری، نیروی انسانی آن مجموعه است، اما این که به چه میزان می‌توانند از این سرمایه ارزشمند بهره برداری کنند و آنرا حفظ  تعالی ببخشد، سخن بسیار است.

 واقعیت این است که تمامی پیشرفت های اتفاق افتاده در حوزه علمی، فرهنگی، اجتماعی و ... به واسطه حضور انسان های اهل فکر و اندیشه بوده است و این انسان ها هستند که با بهره گیری از نبوغ خود، راه های ترقی و پیشرفت را برای جوامع فراهم می‌سازند، بنابراین در یک نگاه کلی باید گفت که علت پیشرفت و یا عقب ماندگی کشور ها در تمام زمینه‌ها، به میزان و روش های بهره گیری آنها از نیروی انسانی به خصوص نخبگان و پیاده سازی اندیشه های نو و راه گشا خلاصه می‌شود.

 بنابراین در خصوص بررسی شرایط کشور در حوزه های مختلف نیز می توان بر این مبنا نسبت به میزان پیشرفت و آسیب های موجود ابراز نظر کرد.

اگرچه در کشور ما در سازمان ها و وزارتخانه ها، فرهنگ و ساز و کار درست بهره گیری از نخبگان دیده نمی شود و غالباً مسئولان محترم به جهت نگاه تبلیغاتی به مسئله مهم نخبه یابی، نخبه پروری و نخبه داری در پشت تریبون ها توجه ویژه ای می کنند، اما در عمل امکان نظام‌مند بهره‌گیری از فکر و اندیشه نخبگان دلسوز در کشور در حوزه‌های مختلف به خصوص گره گشایی مسایل بهره لازم برده نمی‌شود.

 اگرچه بر این آسیب و نقیصه می‌توان دلایل مختلفی برشمرد، اما مسئله اصلی این است که چرا با وجود شناسایی دلایل عدم توجه به بهره‌مندی از نخبگان، کماکان این اتفاق در جریان است و اتفاق خاصی برای بهره‌مندی از نخبگان نمی افتد، این موضوع یک دلیل بنیادی و زیربنایی دارد و آن نگاه بخشی، جریانی و حواشی و حوالی مرتبط است. این پدیدة غالب در مدیریت کشور اجازه ورود و تاثیرگذاری به افراد نخبه خارج از دایره معتمدین خاص را نمی‌دهد، در نتیجه نخبگان غالباً برای حضور در برنامه‌های تبلیغاتی و دریافت جایزه از مدیران مناسب تر به نظر می رسند.

 باید از عمق وجود بپذیریم که نخبگان و اندیشمندان، زینت المجالس نیستند و آنها با ارزش ترین سرمایه معنوی و مادی جامعه هستند که در صورت استفاده از افکار و اندیشه‌های آنها، بسیاری از مشکلات کشور نه تنها حل خواهد شد، بلکه اصولاً یکی از ویژگی های نخبگان، آینده نگری آنها است که علاج وقایع را قبل از وقوع پیش بینی کرده و راه حل های مناسب طراحی می کنند.

شاید عده‌ای نظرشان این است که در کشور از وجود نخبگان و اندیشمندان به صورت مشاوره ای استفاده های شایانی می شود، که در پاسخ باید گفت: اولاً یک روش نظام مند برای دریافت و کار بست اندیشه های کاربردی نخبگان در کشور وجود ندارد و این کار به صورت سلیقه ای عمل می شود، دوم اینکه درد دل‌های نخبگان و ابراز ناراحتی از کم توجهی به آنها، نشان می دهد که در حوزه بهره گیری از نخبگان در حوزه‌های مختلف، بیشتر از بود آنها نمود داده می شود و در نهایت فصل الخطاب این ادله، تاکیدات مقام معظم رهبری برای توجه به نخبگان و پیوند مناسب دانش و حوزه اجرایی موید این امر است، چرا که اگر این اتفاق به درستی مدیریت می شد، طبیعتاً معظم له این همه تاکید بر این موضوع نمی‌کردند. کافی است نگاهی به دیدارهای نخبگان جوان با رهبر معظم انقلاب داشته باشیم که هم معظم له و هم نخبگان حاضر مطالب ارزنده ای که گاه حکایت از گله ها و کم توجهی ها می کرد، داشته باشیم.

جان کلام اینکه نخبگان سرمایه ارزشمند هر جامعه ای و جامعه ما هستند و انتخاب این که ما این سرمایه های ارزشمند را با بی توجهی، نگاه سلیقه ای و غیر علمی و گرفتار کردن آنها در مضیقات خودخواسته بسوزانیم و یا اینکه با تنظیم و طراحی راه کارهای مناسب، زمینه را برای بهره گیری از این سرمایه ارزشمند فراهم ساخته و روز به روز بر غنای آن بیافزاییم، نیازمند شناخت و گام های عملی برای هم نشینی و سراغ گرفتن از نخبگان است.

اگر چه که طی سال های اخیر زمزمه هایی در بدنه مدیریت کشور برای توجه به نخبگان به وجود آمده است که نمودهای آن را می توان در سازمان هایی مثل بنیاد نخبگان ملاحظه کرد، اما آنچه امروز نیاز کشور است، ورود جدی نخبگان جامعه از تمامی رده‌های آنها از پیشکسوتان که دارای تجارب ارزنده علمی و فکری در عرصه های مختلف مدیریتی هستند، تا نخبگان جوان که با شور و حرارت و نگاه به افق های بلند پیشرفت، پیوسته در تلاش هستند از طریق راه های میانبر و جدید، به اندیشه های خود امکان طرح و تحقق پیدا کنند و در نهایت مدیران و نخبگان درگیر در کارها که با شناخت ظرفیت ها و نقاط قوت و ضعف محیط عملیاتی جامعه می‌توانند با لحاظ دقیق واقعیت های حال حاضر به حرکت پیشرونده نظام اسلامی کمک کنند.

جامعه پویا و مدیران دلسوز آن باید از تمامی رده های نخبگی در کنار هم به نحو شایسته و با برنامه‌ریزی نظام مند در پیشبرد امور بهره برداری نماید و آن را تبدیل به یک روش حسنه و سازمان یافته بنماید وگرنه روش‌های فردی و سلیقه ای نمی تواند منجر به یک نظام سازی کارآمد برای بهره گیری از توانمندی های نخبگان جامعه گردد که بی گمان یکی از راه های پیشرفت و ترقی کشور در گرو حضور جدی نخبگان در مدیریت جامعه است و ضعف توجه به آنها راه را برای مرجع شدن گروه ها و افراد شهرت طلب باز خواهد کرد.

انتهای پیام/