«تقصیر تحریم است؟»|ارتباط فرار مالیاتی چند ده هزار میلیارد تومانی را با تحریم خارجی پیدا کنید!
برخی مسئولان کشور وضعیت فعلی اقتصاد کشور را با تحریمهای اقتصادی اخیر مرتبط میکنند، این در حالی است که در بسیاری شاخصهای غیر مرتبط با تحریم، مانند مبارزه با فرار مالیاتی اقدام قابل توجهی انجام نشده و در روی همان پاشنه قبل می چرخد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، فرار مالیاتی به هر گونه تلاش و اقدام برای پرداخت نکردن مالیات گفته می شود. در این تعریف باید پایه مالیاتی وجود داشته باشد تا فرد از پرداخت آن فرار کند. عمدهترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی در بسیاری از کشورها یکسان و مشترک بوده و معمولاً مالیاتهایی که با هدف توزیع درآمد وضع میگردند دارای پایههای کمتر و نرخهای بالاتری هستند اینگونه مالیاتها قابلیت فرار فراوانی در خود نهفته دارند.
گفتنی است، افزایش نرخهای مالیاتی ضمن آنکه انگیزههای سرمایهگذاری را کاهش میدهد، زمینه لازم برای اجتناب از پرداخت مالیات و فرار مالیاتی را نیز فراهم میآورد.
اما وضعیت کشور ما در نظام مالیاتی خیلی پیچیده تر از این وضعیت است، متاسفانه نظام مالیاتی ما به گونه ای است که مالیات بر درآمد کارمندان و زیر مجموعه های دولت حرف اول را می زند.این در حالی است که مسئله مهم در مالیات ستانی عادلانه، وصول مالیات از سفطه بازی غیر مولدی است که در همه کشور های دنیا اجرا می شود اما در ایران خبری از آن نیست. مثلا فردی خانه ای را می خرد و چند ماه بعد دو برابر می فروشد، سکه می خرد و با قیمت بیشتر بدون پرداخت هیچ مالیاتی می فروشد.
در واقع بایستی با وضع مالیات های جدید مانند مالیات برعایدی سرمایه، بر فعالیت های دلالی و سوداگرانه و غیر مولد که جز ضرر به اقتصاد، افزایش شکاف طبقاتی و افزایش قیمت ها چیزی به همراه ندارد، عدالت اقتصادی را اجرا کرد.
عضو ناظر مجلس در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی دلایل فرارهای مالیاتی کشور را عدم اجرای قانون ارتقای سلامت اداری و فقدان فناوری نوین در سیستم اطلاعرسانی از سوی سازمان امور مالیاتی اعلام کرد و معتقد است: «این امر منجر به افزایش 20هزار میلیارد تومان به درآمدهای دولت می شود.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه رقمی فرارهای مالیاتی روشن است، گفت: «بررسی صورت وضعیتهای مالی افراد نشان میدهد فرار مالیاتی در بین افراد با درآمد بالاتر، بیشتر میشود به طوری که آنها 80 تا 90 درصد مالیات تعیین شده را نمیپردازند.»به گفته یوسفیان ملا، بر این اساس، دولت حداقل هر سال دهها هزار میلیارد تومان از درآمدهایش به خاطر فرارهای مالیاتی را از دست میدهد.همچنین مهدی تقوی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص معضل فرار مالیاتی در کشور گفت: «تنها 40 درصد از افراد جامعه مالیات پرداخت میکنند و این بخاطر این است که تعدادی از بنگاههای اقتصادی فاقد محل خاص قابل شناسایی هستند مثل دلارفروشان و دلالان که همواره بساط خود را در خیابان پهن کردهاند.»
وعده تکراری برای مبارزه با فرار مالیاتی و الکترونیکی شدن مالیات
متاسفانه بحث مبارزه با فرار مالیاتی از سالها قبل در سطح وزاری اقتصاد مطرح شده اما تا کنون نتیجه ای در این خصوص بدست نیامده است. در تازه ترین وعده وزاری اقتصاد در خصوص مبارزه با فرار مالیاتی فرهاد دژپسند، تاکید کرده، قانونمند سازی و جلوگیری از فرار مالیاتی به صورت ویژه در دستور کار وزارت امور اقتصاد و دارایی قرار دارد و الکترونیک شدن نظام مالیاتی باید صورت بگیرد.
فرا مالیاتی 50 هزار میلیارد تومانی در ایران
با وجود تاکید بسیاری از کارشناسان مبنی بر استقرار نظام جامع مالیاتی برای کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت و مقابله تخلفات مالیاتی، روز گذشته امام جمعه موقت تهران از فرار مالیاتی 50 هزار میلیارد تومانی در کشور خبر داد. ابوترابی فرد با بیان اینکه، ساختار مالیاتی کشور قابل قبول نیست، گفته بود، به اذعان برخی صاحبنظران اقتصادی بین 40 تا 50 درصد فرارمالیاتی داریم؛ یعنی حدود 40 تا 50 هزار میلیارد تومان یا حتی بیش از آن این عدد درشتی است.
برخی از این افرادی که دستگاه قضایی آنها را به عنوان انسان متخلف محاکمه کرد، در نظام اقتصادی کشور دهها حساب بانکی داشتند و منابع کلانی جابجا شد، اما یک ریال پرداخت مالیاتی نداشتند، این چه نظام اقتصادی و مالیاتی است؟
بیش از 10 سال از زمان کلید خوردن طرح جامع مالیاتی گذشت
نخستین بار بر اساس برنامه سوم توسعه، وزارت اقتصاد مکلف شده بود ظرف سه سال نخست ابتدای برنامه مذکور نسبت به راه اندازی نظام جامع اطلاعات مالیاتی کشور اقدام کند.
از سوی دیگر، در حالی که از بهره برداری قطعی نظام جامع اطلاعات مالیاتی خبر مشخصی در دست نیست، بر اساس مستندات موجود تا اواخر سال 96 بیش از 1000 میلیارد تومان بابت طرح جامع مالیاتی اعتبار لحاظ شده است.
در حال حاضر سالیانه حدود 120 هزار میلیارد تومان انواع مالیات از سوی دولت ستانده میشود و در لایحه بودجه سال 98 نیز پیش بینی وصول 153 هزار میلیارد تومان مالیات شده که 29 هزار میلیارد تومان آن مربوط به حقوق ورودی گمرکی است. در این بین با نرخ تسعیر ارز 5600 تومانی پیش بینی استفاده از 148 هزار میلیارد تومان منابع نفتی در بودجه لحاظ شده است. در واق سال آینده با توجه به وضعیت جدید تحریمها اتکا به منابع نفتی حدود 45 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. در واقع اگر 50 هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی توسط دولت وصول میشد و وضعیت معافیتهای غیر شفاف مالیاتی مشخص میشد، حتما شرایط اقتصادی کشور دورنمایی بهتری داشت.
تحریم ربطی به کم کاری دولتها درخصوص مبارزه با فرار مالیاتی ندارد
اگر دولت طی یک دهه گذشته اقدامات دقیق تر زیربنایی قانونی و نرم افزاری در خصوص مبارزه با فرار مالیاتی انجام میداد، به نظر می رسید وضعیت روشن تری نسبت به امروز پیش پای اقتصاد کشور بود. به هر ترتیب با وجود ضعف سامانه های مالیاتی دولت و نبود قانون های جامع در خصوص مبارزه با فرار مالیاتی دولت باید در خصوص اقداماتی که میتوانست انجام دهد و به هر ترتیب از انجام ان طفره رفته پاسخ دهد. به همین دلیل ربط دادن کسری بودجه دولت به مساله تحریمهای اقتصادی نمیتواند با واقعیت اقتصاد کشور ارتباط داشته باشد، به عبارت ساده تر گره زدن تحریم به چالشهای اقتصادی امروز کشور منطقی به نظر نمیرسد.
انتهای پیام/