مذاکرات هاشمی رفسنجانی با‌ آمریکایی‌ها قبل از انقلاب به روایت برادرش

به گزارش خبرنگار حوزه احزاب خبرگزاری تسنیم، محمد هاشمی رفسنجانی، عضو سابق شورای مرکزی حزب کارگزاران و رئیس صداسیما در فاصله سال‌های 60 تا 72،  شب گذشته مهمان مسعود ده نمکی در برنامه تلویزیونی «چهل 22» بود.

هاشمی  در این برنامه به بیان خاطراتی از پرواز پاریس-تهران امام‌خمینی، دوران ریاستش بر صداوسیما و ویژگی‌های مدیریتی مرحوم هاشمی رفسنجانی پرداخته است.

عضو سابق شورای مرکزی حزب کارگزاران در ابتدای این برنامه با اشاره به انتشار کتابی تحت عنوان  «سیا حکومت نامرئی» در آمریکا گفت: در این کتاب کودتاهای سیا علیه کشورهای مختلف توضیح داده شده که یک فصل آن راجع به ایران است. در آنجا با عنوان «شاهسازی در ایران» نوشته که انگلیسی‌ها طراحی کردن و آمریکایی‌ها اجرا کردند. در این کتاب شرح دستگیری مصدق و بازگشت شاه آمده است. در نتیجه نوشته است که دستاورد کودتای آمریکا در ایران بسیار مهم بوده و حالا کسانی از مدارس ایران فارغ التحصیل می‌شوند که آمریکا می‌خواهد. آنها تاکیدی روی بعد نظامی کودتا نداشتند بلکه روی بعد فرهنگی آن دقت داشتند.

وی همچنین با بیان خاطراتی از شرایط  سیاسی حاکم بر رژیم پهلوی گفت: خواست جبهه ملی و نهضت آزادی این بود که قانون اساسی اجرا شود یعنی شاه مقام غیر مسئول باشد، محمدرضا سلطنت کند ولی حکومت نکند اما شاه ساواک را برای اعمال حکومت تشکیل داد. بین انقلابی‌ها چنین گرایش‌هایی نبود چون آنها تابع امام بودند و امام تاکید کردند که حکومت محمدرضا غیرقانونی است و باید برود.  

**هاشمی چیزی از مذاکره با آمریکا قبل از پیروزی انقلاب به امام نگفته بود

هاشمی خاطرنشان کرد: نقش مرحوم هاشمی در تحلیل وقایع پیشتاز بود. او تحلیلش این بود که امام از بختیار حمایت نمی‌کند و در آنجا پیشنهاد مذاکره را مطرح کرد. جرقه آمدن آمریکایی‌ها برای مذاکره با نزدیکان امام از اینجا کلید خورد. آمریکایی‌ها ترسیدند که اگر کودتا کنند، ایران دربست تقدیم شوروی شود. من واسطه پیام‌های آقای هاشمی به آمریکایی‌ها بودم. پیام‌ها را به افرادی مثل «بیل لاکیر» و «جری براون» می‌دادم که همگی از دموکرات‌های نزدیک به حاکمیت بودند. این‌ها کسانی بودند که در کلاس‌ها همدیگر را می‌دیدیم و آشنا بودیم. پیام آقای هاشمی همگی شفاهی و رمزی بود. این مذاکرات حداقل 6 ماه قبل از پیروزی انقلاب انجام شده بود. این مذاکره‌ها جلوی کودتا در ایران را گرفت. لپ پیام ما به آمریکایی‌ها، مذاکره بود. بعدا کارتر به این نتیجه رسید که دیگر شاه قابل حفظ شدن نیست. این مذاکره‌ها در ابتدا به اطلاع امام‌ خمینی نرسید اما در ادامه اطلاعی ندارم که آقای هاشمی این چیزها را به امام گفته بود یا نه. امام خمینی تلویحا این جریان را تایید کردند.

رئیس اسبق صداوسیما گفت: آمریکایی‌ها در فرانسه به دیدار امام آمدند و شرط و شروط‌هایی مطرح کردند که امام هیچکدام را نپذیرفتند. آنها یک نماینده از امام طلب کردند تا بتوانند با او مذاکره کنند؛ امام هم دکتر یزدی را معرفی کردند. حدود 5 جلسه معاون وزیر خارجه آمریکا با آقای یزدی مذاکره کرد و او هم پاسخ امام را به آمریکایی‌ها می‌داد.

**ماجرا عزل هاشمی از ریاست صداسیما/ روحانی و لاریجانی طرح عزل من از ریاست صداسیما را کلید زدند

وی در بخش دیگری از این برنامه درباره احتمال سقوط و یا ربایش پرواز پاریس-تهران امام‌خمینی گفت: ما شنیده بودیم که جزیره‌‌ای آماده شده تا 400 نفر از انقلابی‌های ایران را به آنجا بفرستند. در پرواز انقلاب امام اجازه ندادند هیچ خانمی حضور داشته باشد. امام از چیزی نمی‌ترسید. 2 روز مانده به پرواز، ایرفرانس اعلام کرد که فقط 150 مسافر می‌تواند سوار کند چون ما 450 نفر اسم داده بودیم. مسئولان ایرفرانس تاکید کردند که باید سوخت کافی جهت احتمال بازگشت امام به پاریس وجود داشته باشد. بنابراین فقط 150 مسافر امکان سوار شدن دارند. 300 نفر را حذف کردیم. از 150 خبرنگار، نیمی از آنها را در پرواز انقلاب جای دادیم. حتی در پرواز هم باور نداشتیم که به حکومت می‌رسیم و می‌‌توانیم دولت تشکیل دهیم، چون در یک مبارزه نابرابر بودیم. امام اما پیروزی را پیش‌بینی می‌کردند ولی باورش برای ما واقعا سخت بود،چون حکومت ایران از لحاظ امنیتی، اطلاعاتی و نظامی یکی از قوی‌ترین حکومت‌های منطقه بود که تحت حمایت کامل آمریکایی‌ها و غربی‌ها قرار داشت.

محمدهاشمی درباره مسئولیت‌هایش پس از پیروزی انقلاب به ویژه دوره سیزده ساله ریاستش بر سازمان صداسیما، تصریح کرد: اولین شغلم این بود که مسئول روابط بین الملل حزب جمهوری بودم. بعد از آن معاون آقای شیبانی به عنوان وزیر کشاورزی بودم. در دولت آقای رجایی هم معاون سیاسی رئیس‌جمهور بودم. بعد از این وارد صداوسیما شدم. در صداوسیما هشتمین رئیس پس از انقلاب بودم البته هیچ زمینه رسانه‌ای نداشتم و علاقه‌ای هم به فیلم و تلویزیون نداشتم. آن‌موقع شورای سرپرستی صداوسیما، رئیس را تعیین می‌کرد که هر کدام از قوا، 2 نماینده در این شورا داشتند. افرادی مثل حسن روحانی، علی جنتی، محمدجواد لاریجانی، محمدحسین طارمی و آقای آقازده در شورا حضور داشتند. در همین مقطع آقایان لاریجانی و روحانی طرح عزل من را پیاده کردند.

وی درباره عزلش از ریاست صداسیما گفت: صداوسیما خیلی به هم ریخته بود. گفتم که اطلاعی از صداوسیما ندارم اما آنها تاکید کردند که دیگر انتخابشان را انجام داده‌اند. یکسال بعد خدمت امام رفتیم و گزارش دادیم که چه کردیم. امام فرمودند شما دو برادر به اسلام خدمت می‌کنید، یکی در صداوسیما و دیگری در همه‌جا. این جمله امام خیلی‌ها را قلقلک داد. بعد از دیدار با امام مخالفت‌ها شروع شد. یک پنجشنبه‌ای در سازمان بودم که دیدم شورای سرپرستی هم همه آمده‌اند. آنجا تشکیل جلسه دادند و من را عزل کردند و آقای محمدجواد لاریجانی را به عنوان سرپرست منصوب کردند.

هاشمی خاطرنشان کرد: البته در خبری که منتشر کردند گفتند هاشمی استعفا داده است. خبر که به گوش امام رسید، حاج احمدآقا تماس گرفت و تایید و تکذیبش را از من جویا شد، من هم تایید کردم. مرحوم احمدآقا گفت برای عزل شما چیزی هم نوشته شده؟ گفتم بله یک متنی را به در اتاقم چسباندند. همان را برای امام فرستادم. امام که متن را دیدند به سران سه قوه پیغام دادند به اعضای شورای سرپرستی صداوسیما بگویید یا استعفا بدهند یا من عزلشان می‌کنم. نمایندگان دو قوه قضائیه و مجریه که 4 نفر بودند، همان شب استعفا دادند. آن‌موقع رئیس قوه مقننه برادرم بود. او به نمایندگانش یعنی آقایان روحانی و زواره‌ای دستور استعفا نداد چون ابا داشت از اینکه بخاطر من این کار را انجام دهد. خاطرم نیست اما انگار در نهایت آنها هم استعفا دادند. بعد از این استعفاها امام به من حکم دادند و نوشتند که برخلاف انتظار در صداوسیما اختلافاتی پیش آمده است اما من محمدهاشمی را به عنوان نماینده خودم معرفی می‌کنم تا سران سه قوه بنشینند و موضوع را بررسی کنند.

عضو سابق حزب کارگزاران در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به اظهارات اخیر موسوی خوئینی‌ها، درباره مواضع رادیکالی و افراطی برادرش خاطرنشان کرد: مشی سیاسی و حکومت‌داری مرحوم هاشمی، شبیه امام‌خمینی بود. او وابستگی جناحی نداشت و فراجناحی بود.خاطرات برادر را ببینید. افراد زیادی در طول یک‌روز خدمت برادر می‌آمدند از جناح‌های مختلف و مشکلاتشان را مطرح می‌کردند. 

هاشمی در پاسخ به این سوال ده‌نمکی که از او  پرسید مگر روزنامه سلام در دولت آقای هاشمی توقیف نشد؟ اظهار داشت: نمی‌دانم؛ اطلاعی ندارم.

برادر رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این سوال ده‌نمکی که از او پرسید در حوزه جنگ، فقر و غنا و مسئله عدالت‌خواهی چقدر دیدگاه‌های مرحوم هاشمی به امام نزدیک بود؟ تصریح می‌کند: خیلی. سیاست‌های کلی توسعه را اول خود امام ابلاغ کردند. آقای هاشمی الگوی اقتصاد بومی را طراحی کرد که بعدا کسی اجرا نکرد. همین چشم انداز 20 ساله در دولت آقای هاشمی با عنوان ایران 1400 طراحی شد. در آن نه اقتصاد غربی و نه شرقی بود،اقتصاد اسلامی اصل آن ایده‌ها بود.

انتهای پیام/