بررسی مشکلات ساختاری در انجمن سینمای جوانان| تیشه بر قامت یک نهال ۴۰ ساله/تغییر ساختار با دستورات تحمیلی یا تصمیمات درون‌سازمانی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مدتی است که انجمن سینمای جوانان ایران هدف تغییرات ساختاری سازمان سینمایی قرار گرفته است. تغییراتی که از زمان مدیریت محمدرضا حیدریان بر سازمان سینمایی پایه‌گذاری شد. اما از همان زمان بدنه انجمن سینمای جوانان نسبت به این تغییرات واکنش مثبتی نداشتند و قائل به تغییر و به روزرسانی از داخل بودند تا به صورت تحمیلی و القایی.همچنین تصمیم نهایی درباره این تغییرات گرفته نشده است، اما آنچه مسلم است هیچگاه تصمیمات تحمیلی بر نهادهای مردمی مانند انجمن سینمای جوانان چاره‌ساز نبوده است و لزوم این تغییرات باید از درون ساختار این نهادها احساس شود. در همین رابطه با هادی علی‌پناه منتقد سینما و از جوانان فعال در انجمن سینمای جوانان و غلامرضا حیدری، از فیلمسازان پیشکسوت فیلم کوتاه به گفت‌وگو نشستیم که بخش اول آن را می‌خوانید.

- قبل از پرداخت به موضوع اصلی مروری داشته باشیم بر روند حرکتی انجمن سینمای جوانان ایران و بررسی مشکلات و در نهایت وضعیت فعلی انجمن.

علی پناه: یک چند سالی است که انجمن سینمای جوانان ایران با حرف و حدیث‌هایی تغییر مواجه است. از زمان آقای ایل‌بیگی که مشخصا سمت مدیریت انجمن را داشتند، این حرف و حدیث وجودداشته و جالب اینجاست که حرفها از خود انجمن هم شروع شد. یعنی مدیران و معاونین انجمن به این لزوم انجام تغییرات و به روز رسانی در ساختار انجمن رسیدند قبل از اینکه کسی از بیرون بخواهد این تذکر را بدهد.

چون متاسفانه آقای ایل بیگی خیلی زود از انجمن رفتند و آقای فرخنده‌کیش به جایشان آمدند تغییراتی که من خیلی نگاهم بهش مثبت است اتفاق نیفتاد، که اگر به وجود آمده بود الان با شرایط فعلی مواجه نبودیم که مدیران سینمایی حس کنند انجمن ساختار فرسوده‌ای دارد و باید کوچک شود.

به مرور زمان گذشت و در واقع اتفاق هایی که باید می افتاد نیفتاد تا اینکه به دوره معاونت آقای حیدریان در سازمان سینمایی رسیدیم که بلافاصله بعد اینکه این سمت را گرفتند و کارشان را شروع کردند تاکید داشتند که انجمن باید دفتارش را تعطیل و آموزشش را تعطیل کند با استناد به این قضیه که آموزشگاه‌های خصوصی در شهرستان ها فعال شدند و باید به آنها میدان داده شود یا با وجود فعالیت دانشگاه‌ها دیگر لازم نیست انجمن در حوزه آموزش فعالیت کند و دفاتر به این دلیل که حجم کارکنان انجمن را خیلی افزایش داده و تعداد کارکنان انجمن زیاد است در مقایسه با نهادهای هم ردیف خودش مثل مرکز گسترش این حرف و حدیث ایجاد شد؛ همان موقع با مخالفت هایی داخل بدنه انجمن توسط معاونین انجمن اتفاق افتاد. قرار شد این پیشنهادها به شکلهای دیگری آنطور که معاونین انجمن و ساختار مدیریتی انجمن فکر می کرد درست تر است انجام شود.

 ولی اصلاحات درونی انجمن با بازگشت پوراسماعیلی و رصافی دوباره جان گرفت و موسوی هم به عنوان رئیس انجمن سینمای جوانان با این تغییرات همراه بود. اما بودجه انجمن خیلی کاهش پیدا کرد و خیلی نامنظم اختصاص داده شد. همین قضیه باعث می شد هر طرحی داشته باشید نتوانید انجام بدهید دائم دچار یک سری تاخیرهایی می شوید که فرسایشی است و وضعیت را بغرنج تر می‌کند یعنی همان وضعیتی که با رفتن یک مدیر و آمدنش متوقف شده بود حالا با دوباره تکرار شدن همان ساختاری که دلش می خواهد نوگرایی بکند این بار به یک شکل دیگری جلویش گرفته می شد. بعد از این مصاحبه‌هایی که توسط یزدانی و خود انتظامی انجام شد، متوجه شدیم که اساسا یک طرح بزرگتری دارد اعمال می‌شود در سازمان سینمایی که زیرشاخه ها باید ادغام شوند.

حیدری: فقدان پژوهش در اصلاح ساختار انجمن سینمای جوانان

حیدری: به بدنه صحبت‌های علی پناه چیزی بیشتر از این نمی‌توانم اضافه کنم یعنی شرح ماجرا آن چیزی که آقای علی پناه فرمودند اما نکته‌ای که به نظرم می‌رسد براساس دیدگاه‌هایی که مطرح شد این است که اساسا تحقیق و پژوهشی در خصوص این تغییرات و اصلا ایجاد چنین فکری انجام نپذیرفته دلیلم هم کمپینی است که بین 4 هزار نفر ایجاد شده که در تقابل با این طرح است. همچنین معتقدم برای چنین تصمیمی از نظرات سینماگران جوان که خودشان پایه و اساس تشکلهای سینمای جوان را شکل داده‌اند استفاده نشده‌است. در کدام یک از جلسات بررسی‌ و تحلیل‌شان سینماگران جوان دیده شده‌اند اساسا کسانی که استخوان خرد کرده‌اند در سینمای جوان کدامشان در طراحی چنین موضوعی دخیل بودند من احساس می‌کنم تحقیق و پژوهش نه تنها در این  قضیه شکل نگرفته حتی زیرساخت های آن در شهرستان‌ها بررسی نشده است.

اگر زیرساختها بررسی می‌شد و اسناد و مدارکی تهیه می‌شد که آیا ارشادها آیا اعضای هیئت امنایی که هم چنان مجهول هستند برای این ماجرا چه کسانی هستند چه برنامه‌هایی دارند چه قدر فهم دارند راجع به فیلم کوتاه ما به این جا نرسیده بودیم که 4 هزار  سینماگر با این طرح تقابل بکنند؛ چون ما با یک سینما جوانی مواجه هستیم که کارنامه و روزمه دارد ما نمی‌توانیم با یک سری تغییرات و با تهیه یک ایده‌ای حالا تحت عنوان کوچک‌سازی یا هر چیز دیگری که فکر می‌کنم جایش و جایگاهش در سینمای جوان نیست دست به چنین تغییراتی بزنیم.

حیدری: کل بودجه انجمن سینمای جوانان هزینه ساخت سه فیلم زیر متوسط سینماست

تغییرات باید در جایی اعمال شود که آسیب‌شناسی شده باشد. براساس یک پروسه تحقیقی به این نتیجه رسیده باشید که این تغییرات باید شکل بگیرد. پولهای کلان در این سینما می‌رود و می‌آید و هیچ کدامشان بازخورد آن چنانی ندارد.  12 میلیاردی که صرف دفاتر سینمای جوان می‌شود می‌توانست آسیب‌شناسی شود ولی ما نمی‌توانیم ندید بگیریم جوانان این کشور را، نمی توانیم یک فضای پویا را ندید بگیریم در این ماجرا و سینماگرانی که نیاز به استقلال دارند، نیاز به هم فکری دارند و نیاز به تولید فکر دارند را ندید بگیریم در خصوص این دوازده میلیاردی که فکر می‌کنم هزینه می‌شود برای صرف تولیدات و پرسنل و تمامی این قضایا و اجاره مکان و هزار قصه دیگری که حواشی سینمای جوان هست این نهایتا تولید سه فیلم ناچیزی است که در همین سینماها اکران می‌شود و مخاطب ما را پس می زند اما از آن طرف حاصل سینمای جوان حاصل جوانان ما ندید گرفته شده.

باید پرسید سازمانهای مسئول در شهرستانها چقدر به سینماگران جوان بها داده‌اند؟ چه قدر با آنها کار کرده‌اند و چه قدر توانسته‌اند آنها را معرفی کنند. چقدر به انجمن سینمای جوانان اهمیت داده‌اند؟ انجمنی که هدفش همین جوانهاست؛ جوانهایی که بیشتر در شعار به آنها اهمیت داده شده‌است. تقابل با انجمن تقابل به شعارهایی است که درباره جوانان می‌دهند. من معتقدم خود انجمن نیاز به بازنگری و اصلاح دارد و این را رد نمی‌کنم، چون اگر تنومند شده بود این نهال سینمای جوان هر کسی از راه نمی رسید با تغییراتی به این نهال نورسیده آسیب بزند چون تنومند نشده این ایراد به مسئولین سینمای جوان وارد است درشتش نکرده‌اند که هر کسی نرسد به آن آسیب بزند؛ این درخت اگر تنومند شده بود این حرفها پیش نمی‌آمد که یک روز هزینه‌های بودجه باید کم شود یک روز باید پرسنل کم شود، یک روز در راستای کوچک سازی باید فلان شود اینها همه‌اش انتقاداتی است که باید به مسئولین سینمای جوان وارد دانست اینقدر بنیادش ظاهرا ضعیف است هم چنان نیاز به پرورش دارد که هر کسی می تواند بهش آسیب بزند.

حیدری: چه‌کسانی و با چه فهمی از فیلم کوتاه قرار است هیأت امنای انجمن باشند

از یک وجهه دیگر هم می‌توانیم این ماجرا را ببینم. دغدغه‌های ریز و درشت شهرستانها نمی تواند زمینه‌های پیشرفت جوانان را فراهم بکند. مشخص نیست نهادهای شهرستان که قرار است در سینمای جوان مشارکت داشته باشند چه کسانی هستند و چقدر فهم در  فیلم کوتاه دارند.  همه چیز در ابهام است یعنی مشخص نیست که چه کسانی، با چه نوع دیدگاهی قرار است به عنوان هیأت امنای انجمن فعالیت کنند. اگر چنین اتفاقی بیفتد آیا مطالبات سینماگران جوان کاسته می‌شود؟ خیر تازه مشکلات دو چندان می‌شود و مشکلات فراوان‌تر می‌شود چون قرار است اتفاق جدیدی بیفتد اگر قرار است که تغییری را ایجاد بکنیم و درستش بکنیم از آن طرف هم مطالبات جدیدتر است و خواسته ها بیشتر است باید توجه بکنید به من جوان اگر شعارتان اهمیت به جوانان ومشخصا کارهای فرهنگی و هنری است.

- راجع به تنومند شدن درخت سینمای جوان گفتید و من فکر می‌کنم با سابقه ترین نهاد سینمایی کشور همین انجمن سینمای جوانان ایران باشد. چون سابقه فعالیتش به سالهای قبل از انقلاب باز می‌گردد اما فعالیتش به صورت رسمی و جدی از بعد انقلاب آغاز شد. چرا بعد از این سالها نهال انجمن هنوز به یک درخت تنومند تبدیل نشده تا در هر برهه‌ای از زمان دستخوش تغییرات سلیقه‌ای قرار نگیرد؟

علی پناه: البته اگر دستاوردهای انجمن را بررسی کنیم میبینیم که این تنومند شدن اتفاق افتاده است. ولی به لحاظ جایگاهش در ذهن مدیران کلان فرهنگی هنوز اتفاق خاصی نیفتاده است. من عضو کوچکی از این خانواده هستم و خیلی سن و سالی ندارم ولی تا آنجا که به خاطر دارم هر مدیر و هر وزیری که در ساختار کلان فرهنگی کشور آمده و در مورد انجمن سخن گفته به این موضوع اشاره داشته که نمونه چنین چیزی در دنیا وجود ندارد. دستاوردهای بزرگ انجمن همین فیلم سازها بودند که ما می بالیم به این سازمان به این نهاد و کاری که دارد می کند تقریبا بی همتاست و هیچ جای دیگری نه هیچ سیستم آموزشی ما دانشگاه های ما نه بخش خصوصی نمی توانند این کارو بکنند ولی عملا وقتی به شکل فعالیت نگاه می کنیم جز بارقه‌ها و استثناهای کوچکی هیچ وقت این همراهی از حالت در کلامی عبور نکرده و صرفا در حد یک ادای وظیفه خیلی ابتدایی و آن هم دادن یک بودجه سالانه مشخص بوده که آن هم گفتم به شکل های مختلف در واقع در مقاطع حساسی دچار اختلال شده و باعث شده که ساختار سازمان را دچار اختلال کند.

در حوزه پخش هیچ حمایتی از نهادهای کلان فرهنگی و مستقیما سازمان سینمایی نمی‌بینیم. حمایت از جشنواره‌ها و رویدادهای خصوصی در تولید هم همین طور، اما همین جوان فیلمسازی که کمترین میزان حمایت و پشتیبانی را دارد حضور خوبی در عرصه‌های بین‌المللی به‌دست می‌آورد. ما امسال در تمام جشنواره های ای دنیا، مانند کن، وینز یا برلین فیلم داشتیم و جایزه گرفتیم این یعنی چی؟ یعنی این که سطح کار جوان این مملکت در حد و اندازه تراز اول دنیاست و همان فیلمهایی هستند که در جشنواره‌های داخلی حضور دارند جایزه می‌گیرند فیلمی غیر از اینها نیست همان فیلم ها در مهمترین جشنواره دنیا حضور دارند و موفقیت هم کسب می‌کنند.

علی‌پناه: دنیا با نسل تازه سینمای ایران آشنا می شود  ولی مدیران ما این همراهی را ندارند

این یعنی چه؟ یعنی این که دنیا دارد با نسل تازه سینمای ایران آشنا می شود و به او اهمیت می دهد ولی متاسفانه مدیران ما این همراهی را ندارند؛ هیچ وقت از بدنه فیلم کوتاه درباره انجمن سوال نشده و در مورد تصمیم‌گیری‌ها از آنها نظری خواسته نشده در صورتی که اگر به کشورهایی مانند انگلیس، فرانسه، آلمان یا امریکا نگاه کنیم همیشه این سوبسید دولتی است که  از فیلم کوتاه حمیات کرده‌است. در همه سطوح این سوبسید دولتی است که این ساختار را می چرخاند هیچ جای دنیا فیلم کوتاه نمی‌تواند به سوددهی برسد با این که زیرساخت ها هست شبکه آموزش تولید پخش نهادینه وجود دارد و فعالیت می‌کند ولی باز هم بیس اصلی و ریشه اصلی تغذیه‌اش از سوبسید دولتی است که یا دولت به عنوان نهادهای فرهنگی سینمایی تزریق می‌کند یا از طریق دانشگاه‌ها این تغذیه صورت می‌گیرد ولی در ایران عملا این اتفاق نمی افتد ما یک نهاد فرهنگی داریم به عنوان سازمان سینمایی که زیر شاخه‌هایش در حوزه فیلم کوتاه می‌شود انجمن سینمای جوانان که در این 5، 6 سال گذشته دائم حرف این شده که منحل یا تعطیل شود و جلوی فعالیتش گرفته شود از این طرف سیستم دانشگاهی را داریم که هیچ حمایتی نمی تواند بکند ما دانشجویان دانشگاه‌های سینما تئاتر را داریم که همین الان اگر با آنها حرف بزنیم از این که دانشگاه هیچ حمایتی نمی‌تواند بکند به خاطر این که تجهیزات ندارد بودجه ندارد به خاطر اینکه شناخت این بازوی تولیدش فعال نیست این ها همه موانعی هستند که جلوی فیلم کوتاه و جوانی که علاقه‌مند به سینماست گذاشته شده و هر حمایتی صرفا در بحث تیتر اخبار و حرفهای پشت تریبون زده می‌شود و غیر از این نیست دستاوردش هم پای جوانهای کشورهای دیگر است که با اکثریت امکانات با اکثریت حمایت دارند فیلم می سازند بودجه فیلم شان از سوبسیدهای دولتی است و بودجه های کلان دارد برایشان صرف می‌شود.

از طرف دیگر تحریم ها به بحث فرهنگی هم صدمه می‌زند و هیچ کس حواسش نیست در بحث دارو اگر این تحریم اعمال شود همه سریع صدایشان درمیاد طبیعی است در بحث کالا همین طور ولی در بحث فرهنگی تقریبا هیچ چیزی نمی‌شنویم ولی شدیدتر هم هست. فیلمسازان نمی‌توانند برای عرضه فیلمشان به کشور های دیگر سفر کنند و این تنها محدود به امریکا نیست. همه کشورها این محدودیت و سخت گیری را اعمال می‌کنند در صورتی که ما چه کار می کنیم ما داریم چهره واقعی ایران را ترویج می‌کنیم این چیزی که رسانه‌های مخالف هر نیتی از ایران به دروغ پخش می‌کنند قشر فرهنگی عکسش را به دنیا نشان می دهد.

علی‌پناه: بسیاری از کشورها ویزای فرهنگی را لغو کرده‌اند

سفارت آلمان گفت ما دیگر بحث ویزای فرهنگی را کلا لغو کردیم دیگر نمی‌دهیم در صورتی که خود نهادهای فرهنگی آلمان برای حضور ما اقدام کرده‌بودند این موضوع در موارد مشابه در کشورهای دیگر هم رخ داده‌است. جاهای دیگر هم اگر ویزایی داده می شود به سختی است، فیلم ساز باید یک ماه تمام وقت بگذارد هزار تا مدرک ارایه بدهد نیت خودش را بیان کند تا بتواند ویزای فرهنگی دریافت کند همین انجمن سال پیش یک رویدادی را در یونان با همکاری نهاد یونانی برگزار کرد و صرفا از ده متقاضی دو نفر توانستند بروند.

-با این شرایط اگر انجمن سینمای جوانان و جشنواره‌های فیلم کوتاهش هم لغو شود دیگر انگیزه برای فیلمسازان کوتاه باقی نمی‌ماند.

حیدری: حرف خیلی درستی است یعنی اگر انجمن هم منحل شود چه چیزی می‌خواهد بماند واقعا یک ویرانه ای باقی نخواهد ماند. من امروز نیامدم که گل به خودی بزنم حامی سینما جوانم حامی ساختاری هستم که باید آسیب شناسی شود. آنطور که باید مسئولان شهرستان در راستای معرفی انجمن و فیلمسازان کوتاه تلاشی نشده و تنها به برگزاری جشنواره محدود شده‌ایم. به شکل زیرساختی و به شکل تفکری هم مطالبه گری نزد مسئولین سینمای جوان کمرنگ است این مطالبه گری نزد سینماگران مسئولین سینمای جوان چرا در راستای تولید بیشتر نیست چرا در راستای اهمیت دادن و سریع رسیدن به سینمای بدنه یا سینمای هنر و تجربه نیست چرا در خصوص زود ورود کردن این جوانان به عرصه های بالاتر نیست؟ ما همواره برای مشارکت نهادهای استانی در راستای فیلمسازی و جشنواره‌های استانی مشکل داشته‌ایم و همواره حداقل خواسته‌ها را از آنها مطالبه کرده‌ایم. من بعید می دانم فراتر از این از مراکز استانها خواسته‌ای داشته باشیم. اگر مسئولان شهرستانها بتوانند 4 خط در مورد دستاوردهای مرکز سینمای جوان شهرستانشان بنویسند من این جا حرفم را پس می‌گیرم.

با این تغییرات جوان فیلمساز از خود می‌پرسد، چه بلایی می خواهند سر من بیاورند؟ من کجای این ماجرا قرار دارم؟ چه قدر من را فهم می‌کنید؟ چه قدر به من استقلال می‌دهید؟ به نظرم اصلا اتاقی به نام تولید فکر اتاق نوآوری در زمینه های تخیل و ایجاد زمینه های مناسب تر و بهتر به روزتر تحقیق شده تر نداریم آدم هایی هستند تصمیم گیرنده که در جایگاه خودشان نیستند اساسا مسئولین ارشاد ما تصمیماتی گرفتند از تعداد ادم هایی که به این نظریات رسیدند چند نفرشان فیلم ساختند سینماگر جوان بودند سوپر هشت شناختند 16 را فهم کردند 35 را فهم کردند الان تمام درک مسئولین در شهرستان ها این است که سینمای بلند چه کرده است، که بخواهد فیلم کوتاه بکند. این تفکر حاکم است بله داریم می بینیم هزینه های آن چنانی صرف فیلم های آن چنانی که بیننده ندارد همه هم دارند نقدش می کنند همه می گویند سینمای سخیف اصلا واژه ای به نام سخیف ایجاد شده در ادبیاتمان سینماگر ما چرا باید چنین فیلم هایی بسازد تو که دایه فرهنگ و هنر برای این مملکت داری ارشاد چه نظارتی دارد که فیلم سخیف خرد ملت ندهند این طرز تفکر ارشاد ماست از یک طرف با این طرز تفکر قرار است کوچک سازی بکند برای جوانان تصمیم بگیرد برای سینمای بلند چه کردیم تازه بخواهید برای فیلم کوتاه بکنید چه گلی به آن زدید اگر بخواهیم ادبیات را برعکس بکنیم خودت نتوانستی فهم کنی در فیلم بلندت در فرهنگسازی، به دلیل این که تولید فکر نداری به دلیل این که ادم های جدید نداری به دلیل اینکه گارد می گیری نسبت به تفکرات جدید.

شما سیاستی که حاکم بر تلویزیون ماست را ببینید. تلویزیون چه قدر دغدغه اش فیلم کوتاه است در طی این سال ها چه قدر بالاجبار توانسته باکس هایی را به فیلم کوتاه اختصاص بدهد نهایتا جشنواره و تعداد برنامه‌ای محدود بوده، شهرستان‌ها هم دغدغه فیلم کوتاه ندارند به هر حال هر چیزی تخصص خودش را می خواهد آدم خودش را می‌خواهد دغدغه خودش را می‌خواهد جلسات خودش را می‌خواهد. بخشی از این مشکلات برمی‌گردد به همین عدم وجود دغدغه در زمینه تولید فیلم کوتاه یعنی فیلم کوتاه خودش ماهیتا مهم بشود باید نهادهای مرتبط با فیلم کوتاه هم اهمیت پیدا می کنند که اینقدر سطحی در موردش تصمیم گیری نشود.

-وقتی ماهیت فیلم کوتاه در جامعه مهم نباشد نتیجه‌اش همین نگاه سطحی به این مقوله‌است. در دنیای شتاب زده فعلی که مردم دیگر حتی حوصله خواندن متن دو پاراگرافی را هم ندارند وقتی سرعت زندگی افزایش پیدا می‌کند یکی از ابزارهای انتقال معنا برای عوام فیلم کوتاه است. یعنی شما به جای اینکه مثلا یک مقاله چند صفحه ای منتشر بکنید ترجیح می دهید معنایی که می خواهید را از دریچه تصویر و صدا به مخاطبت انتقال بدهید. نهادهای گوناگون می‌توانند از این ظرفیت فیلم کوتاه استفاده کنند. مثلا ناجا در زمینه فرهنگسازی رانندگی انیمیشن را تجربه کرد و جواب هم گرفت. یکی از راه های نجات از این مخمصه فعلی بریدن از وابستگی به بودجه های دولتی است اما در تمام کشورها فیلم کوتاه وابسته است به بودجه های دولتی نمی شود انکار کرد ولی تئوریزه می شود کاهشش داد آن هم با ارتباط با نهادها و سازمان های دیگر من بین حرف هایی که زده شد به نظرم رسید ما بعد از بیان صرف مشکلات اگر بخواهیم به دنبال راه حل بگردیم بخش عمده به بودجه برمی گردد همه چیز اقتصادی است جهان جهان کاپیتالیستی شده ولی فیلم کوتاه یکی از راهکارش می تواند این باشد ولی چه قدر در این زمینه کار کردیم چه قدر تلاش کرده ارتباط بگیرد؟

علی پناه: من چیزی بگویم در بحث مضمونی و این که می‌شود هدایت کرد به سمت مضامینی که سیستم می خواهد و صلاح می‌داند برای اصلاح جامعه و هر چیز دیگری یک استنباط غلطی در ایران متاسفانه وجود دارد در مورد این قضیه و آن اینکه این را این طور استنباط می کنند که ما به فیلم ساز بگوییم حالا راجع به این موضوع این طور فیلم بساز این یعنی شکست این به هیچ نتیجه ای نمی رسد یعنی سفارشی حتی اگر فیلم ساز فیلم سفارشی خوبی هم بسازد این ذات که درونش این یک امری وجود داشته و این قرار است به یک هدفی مازاد خودش که سینماست برسد این کار را می کند همه جای دنیا هر سیستمی هر دولتی دلش می خواهد این اتفاق بیفتد ولی روش درستی برایش پیدا کردند روش این است که در مرحله آموزش تو به فیلم ساز این را یاد می دهی که ذهن پیشرو و ترمیم‌گری داشته باشد ذهنی داشته باشد که با دقت ببیند تحلیل بکند عیب را تشخیص بدهد.

علی پناه: چرا بیان مسائل انسانی در هالیوود موفق است اما در سینمای ایران نه؟

اگر عیبی وجود دارد و پیشنهاد ارایه بدهد برای رفع آن عیب، شما اگر این روحیه را در هنرمند در جوان بتوانید آموزش بدهی و نهادینه بکنی و پشتیبانی بکنی که وارد بشود به عرصه تولید نیازی نیست بگی برو این را بساز این طوری بساز که این طوری بشود؛ خودش روند را انجام خواهد داد به شکل های متنوعی هم انجام خواهد داد چون هر ذهنی هر شخصی یونیت خودش را دارد شما تنوع خواهید داشت شما در واقع حرف تازه خواهید داشت در این روند و اشکال جدیدی خواهید داشت و چون پشتش بحث سفارش کردن و سفارش شدن وجود ندارد و مخاطب و خود فیلم ساز این طور بهش نگاه نمی کند کارساز هم می افتد کل سینمای هالیوود یک سینمای شعارزده در راستای ترمیم جامعه و در راستای تولید معناست ولی چرا مخاطب این گونه با آن برخورد نمی‌کند و نسبت بهش دافعه ندارد برای اینکه از یک شکل دیگری استفاده شده که به اینجا برسد همه فیلم های هالیوود اسکار را نگاه کنید راجع به این حرف می زنند که خانواده چه قدر مقدس است ما چه قدر باید به خانواده اهمیت بدهیم چه در خانواده درمانگر می تواند باشد ما چه طور می توانیم اختلاف نژادها را رفع کنیم چه طور می توانیم گفت و گو و زندگی کنیم این مگر همان حرف هایی نیست که دولت ما می خواهد بزند مگر همان حرفی نیست که هر انسان آزاده و در واقع روشن فکری می خواهد بزند خب چرا آنها موفقند انجام می دهند میلیاردی می فروشند نه تنها در کشور خودشان به همه دنیا هم صادر می کنند و همه جای دنیا هم دیده می شود ما نمی توانیم ما حتی در کشور خودمان نمی توانیم چرا با وجود همه این تاکیدها روی بحث خانواده و اهمیتش در سینمای ایران خانواده یک عنصر متشنجی است که فیلم ساز در واقع مخاطب همه انتقامش را از اون می گیرد چرا در همه فیلم های ایران خانواده ما دارد متلاشی می شود چرا برعکس این که اتفاقا اگر اتفاقی بیرون می افتد اگر معضلی هست با همراهی این خانواده حل بشود چرا برعکسش اتفاق می افتد برای این که درست تربیت نکردیم برای اینکه اجازه ندادیم فیلم ساز حرف بزند راجع به چیزی که می بیند و تشخیص می دهد نادرست است و پیشنهاد برای اصلاح کردنش بدهد محدودش کردیم و هی محدود شده آن چیزی که بیرون تشخیص می دهد را در قلب خانواده می گذارد و آن را شکنجه می کند در این جست و جو می کند نتیجه اش چی شده فیلم های سینمای ایران را ببینید همه شان در خانواده ای اتفاق می افتند که انواع و اقسام مشکلات را دارد و هیچ امیدی هم نیست نهایتش فروپاشی است نهایتش طلاق گرفتن است نهایتش جدایی نادر از سیمین می شود این جمله و تایتل این فیلم کاری به ارزشش و اعتبارش کاری که فرهادی می کند کاری ندارم جدایی نادر از سیمین می شود همه فیلم های ما.

ادامه دارد...

======================

گفت‌وگو از امیرحسین مکاریانی

======================

انتهای پیام/