چهره واقعی حاشیه نشینی در مستند «در کنار متن»

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، موضوع حاشیه‌نشینی تبدیل به یکی از چالش‌های شهر بزرگ شده است. بسیاری از کسانی که از شهرهای کوچک به سمت کلانشهرها مهاجرت می‌کنند، به دلیل عدم توانایی در پرداخت هزینه‌های زیاد چنین شهرهایی، مجبور به اسکان در حاشیه آن می‌شوند. دور بودن از شهر، کمتر بودن امکانات رفاهی و خدماتی و ... باعث می‌شود که معضل بزرگی به نام حاشیه‌نشینی ایجاد شود.

مریم‌السادات مومن‌زاده در جدیدترین مستند خود به سراغ این موضوع رفته و با نگاهی متفاوت به مسئله حاشیه‌نشینی می‌پردازد. او که در جشنواره یازدهم سینما حقیقت، مستند «زمستان فصل آخر» را ساخته و موفق به دریافت جایزه شده بود، درباره مستند جدید خود که این روزها درگیر تولید آن است، صحبت کرد و گفت: «در کنار متن»، یک مجموعه 13 قسمتی است که با نگاهی متفاوت، به موضوع حاشیه‌نشینی می‌پردازد. در این مجموعه، 13 استان بزرگ کشور که بیش از بقیه درگیر موضوع حاشیه‌نشینی هستند را هدف قرار دادیم و به چالش‌های ناشی از حاشیه‌نشینی پرداختیم. در این قسمت‌ها، به شهرهای بزرگی نظیر زاهدان، تهران، کرج، گرگان، قم، اصفهان، خرم‌آباد و ... سفر کرده‌ایم. باید بگویم که انتخاب شهرها و روستاها براساس لیستی که وزارت کشور در مورد حاشیه‌نشینی منتشر کرده است، صورت گرفته است.

این کارگردان و مستندساز به محوریت «در کنار متن» اشاره کرد و گفت: در بخشی از هر قسمت، کمبودها و چالش‌هایی که به واسطه حاشیه‌نشینی ایجاد می‌شود را مورد بررسی قرار دادیم و در بخش دیگر، مستند بازنمایی خواهیم داشت. همان‌طور که می‌دانید، مستندهای بازنمایی، با نمایش یک واقعه یا الگو، تلاش می‌کنند که برای مخاطبان خود الگوسازی کرده و یک مدل از زندگی را به تصویر بکشند. بر همین اساس، در هر قسمت، به سراغ یک نهاد یا فرد غیر دولتی رفته‌ایم که برای مبارزه با آسیب‌های حاشیه‌نشینی اقدام کرده است. این نهادها، عمدتا دارای ثروت زیادی نیستند اما با اتکا به توانایی‌های خود مشکلات مردم حاشیه‌نشین را حل می‌کنند.

وی اضافه کرد: برای مثال، در یکی از قسمت‌ها که احتمالا قرار است به مناسبت روز معلم و در همان ایام پخش شود، خانم معلمی را می‌بینیم که با دریافت حقوق ماهانه تنها 500 هزار تومان، به حاشیه‌های شهر زاهدان رفته و برای بچه‌های حاشیه‌نشین که درگیر مشکلات زیادی نظیر طلاق والدین، جرم‌ها و ... هستند، درس می‌دهد.

مومن‌زاده درباره تحقیق و پژوهش این مستند گفت: بخش زیادی از فعالیت‌های ما برای ساخت این مستند، بر روی تحقیق و پژوهش بوده است. این پروژه از سال 1395 آغاز شد و در دی ماه 1396، تحقیق آن به اتمام رسید. بنابراین چیزی نزدیک به 2 سال پژوهش داشتیم تا بتوانیم درک و دریافت خوبی از این معضل داشته باشیم. درست است که وزارت کشور لیستی را منتشر می‌کند اما نکات زیادی وجود دارد که ناگفته باقی می‌ماند. جالب است بدانید که در سی‌دی‌ها و مقاله‌هایی که به ما داده شد، بیان کرده بودند که تمام مشکلات فلان منطقه حاشیه‌ای ظرف 5 سال آینده حل خواهد شد اما وقتی که به آن منطقه رفتیم و تحقیق میدانی را آغاز کردیم، متوجه شدیم که این گفته‌ها با مشاهدات‌مان از زمین تا آسمان فرق دارد. بخش دیگری از پژوهش‌های ما به انتخاب شهر، محله و منطقه درگیر مسائل مختلف اختصاص داشت و علاوه بر این، باید سوژه مناسبی نیز پیدا می‌کردیم.

او در مورد روند تولید این مجموعه گفت: پس از تحقیق و پژوهش، تصویربرداری را آغاز کردیم و اکنون مراحل تدوین را پشت سر می‌گذاریم. این مجموعه به تهیه‌کنندگی شبکه مستند و در 13 قسمت 60 دقیقه‌ای تولید شده است که به احتمال فراوان در تابستان امسال به روی آنتن خواهد رفت.

عوامل ساخت این مستند عبارتند از: کارگردان مریم‌السادات مومن‌زاده، تصویربرداران مهدی کریمی و احسان طاهری، صدابردار امیر شیرزائی، تدوین امیر رضا شریفی.

انتهای پیام/