میزگرد تبعات و راهکارهای سیل خوزستان|هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب بدون حضور میدانی گزارش واقعی نمی‌توانند ارائه دهند
گروه استانها ــ عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با انتقاد از عدم‌توجه به ظرفیت علمی و تخصص‌های دانشگاه‌های خوزستان گفت: اساتید دانشگاه خوزستان که در بطن سیل بوده و تخصص لازم را دارند در هیئت بررسی سیلاب دیده نشدند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم در اهواز، نشست تخصصی «سیل و پساسیل در خوزستان» با حضور اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد.
در بخش نخست این نشست مجید نبی‌پور عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به خسارت بخش کشاورزی اظهار داشت: مطابق آمار رسمی جهاد کشاورزی سیل اخیر بیش از 2 هزار میلیارد تومان ضرر زده است.
خسارت 2هزار میلیارد تومانی سیل به کشاورزی خوزستان
وی افزود: این خسارت در بیش از 224 هزار هکتار اراضی کشاورزی رخ داده است. از این مقدار اراضی 170 هزار هکتار به‌طور صددرصد به زیر آب رفتند. اراضی تخریبی شامل زمین زراعی و باغی است. 54 هزار هکتار زمین زراعی نیز دچار خوابیدگی محصول شدند.
استاد گروه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز بیان کرد: آب ناشی از سیل به‌سبب دارا بودن آفات و امراض و باکتری‌ها به محصول از لحاظ بهداشتی آسیب جدی وارد می‌کند. محصولاتی مانند سبزی و کلم که غرقاب شدند فاقد استانداردهای بهداشتی هستند.
تلف‌شدن بیش از یک‌هزار کندوی عسل
وی ادامه داد: یکی از بخش‌های متضرر کشاورزی، مزارع پرورش ماهی است. یک‌هزار و 200 هکتار از حوضچه‌های پرورش ماهی در سیل اخیر آسیب دیدند. 600 هزار قطعه ماهی و یک‌هزار و 200 واحد کندوی عسل و دوهزار و 500 رأس دام کوچک و بزرگ تلف شدند.
نبی‌پور همچنین به مسئله کاهش تولید و امنیت غذایی اشاره کرد و گفت: خوزستان در بخش گندم در هفت سال گذشته رتبه اول تولید را داشته است. سیل اخیر سبب شد 600 هزار تن عملکرد گندم کاهش پیدا کند.
ارائه برنامه احیای کشاورزی خوزستان از سوی دولت ضروری است
وی با اشاره به اینکه اقتصاد خوزستان متکی به کشاورزی است اظهار داشت: دولت باید برای احیاء کشاورزی خوزستان برنامه جدی ارائه دهد و جبران خسارت گام اول این برنامه است. واحدهای تولیدی و تأسیسات کشاورزی نیاز به ترمیم فوری دارند که دولت نباید از آنها غافل شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: آب سیل به‌خاطر شرایط دشت بودن استان، تا حداقل 2 ماه دیگر وجود دارد، دولت لازم است تهمیدات لازم کشاورزی برای کاشت برنج در این زمین‌ها را فراهم کند.
روزانه نیم تن در مزارع نیشکر غرقاب عملکرد کاهش می‌یابد
وی درباره مزارع نیشکر خوزستان اظهار داشت: این مزارع به‌ازاء هر روزی که غرقاب هستند نیم تن کاهش عملکرد پیدا می‌کنند. نیشکر تا 2 ماه می‌تواند در شرایط غرقاب زنده بماند ولی عملکرد آن به‌شدت کاهش پیدا می‌کند. درختان باغی تا 3 ماه می‌توانند شرایط را تحمل کنند ولی گیاهان یک‌ساله و زراعی بیش از یک هفته دوام نمی‌آورند و از بین می‌روند.
نبی‌پور تصریح کرد: آب‌های غرقاب باید سریعاً تخلیه شود و با حفر کانال و یا چاله‌هایی در زمین‌های کشاورزی، آب به دور از درختان منتقل شود.
استاد کشاورزی درباره مواجهه با زمین‌های کشاورزی در شرایط پساسیل گفت: جهاد کشاورزی لازم است با تشکیل تیم کارشناسی برای پساسیل تدبیر کند. این زمین‌ها پس از سیل خشک می‌شوند و سله می‌بندند و لازم است در زمین‌های با رسوبات بیش از 10 سانتی‌متر عملیات کشاورزی انجام شود.
نبی‌پور با اشاره به افزایش حاصلخیزی خاک پس از سیل گفت: آبشویی و حاصلخیزی خاک یکی از برکات سیلاب است. لازم است مواد رسوبی در مناطق مورد آزمایش قرار گیرند و ترکیبات آنها مشخص و براساس آن به کاشت اقدام شود.
در ادامه این نشست محمد راضی جلالی مسئول بسیج اساتید دانشگاه شهید چمران اهواز اظهار داشت: دغدغه تمامی مسئولان این است که مسئله سیل سریع به‌شکل درست و منطقی و با حداقل خسارت پشت سر گذاشته شود.
وی راجع به هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب افزود: رئیس جمهور محترم برای بررسی مسئله سیل، هیئتی را با محوریت رئیس دانشگاه تهران و اعضای هیئت علمی مأمور کردند که اولاً همین تشکیل هیئت و بررسی و کسب تجربه نکته مثبتی است. همچنین سپردن این مسئله به دانشگاه نیز از دیگر نقاط قوت این هیئت است.
ترکیب انتخاب‌شده برای هیئت ملی سیل نشان می‌دهد که نباید انتظار خروجی مثبت داشت
مسئول بسیج اساتید دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه با انتقاد از چیدمان این هیئت اظهار داشت: با وجود نقاط مثبت تشکیل هیئت ملی سیل ولی ارزیابی فعالیت‌ها و ترکیب و تخصص‌های انتخاب‌شده نشان می‌دهد این هیئت خروجی مثبتی نخواهد داشت.
دانشگاه شهید چمران اهواز تنها دانشکده علوم آب توانایی بالاتری در بررسی سیل دارد
وی با انتقاد از عدم‌توجه به اساتید متخصص استان‌های درگیر سیل بیان داشت: مسئله سیل به دانشگاه واگذار شده است ولی کدام دانشگاه؟ دانشگاهی که هزار کیلومتر با سیل فاصله دارد. دانشگاه شهید چمران بیش از 600 نفر عضو هیئت علمی دارد و تنها دانشکده تخصصی علوم آب کشور را دارد چرا این ظرفیت دیده نشده است؟ استادی که از روز شروع سیل در بطن مسئله بوده بهتر می‌تواند بررسی کند یا استادی که هنوز پس از یک ماه از سیل بازدیدی از این مناطق نداشته است؟ چرا باید از دانشگاه شهید چمران با این ظرفیت عظیم علمی تنها یک نفر انتخاب شده باشد؟
تنها یکی از اعضای هیئت سیل به خوزستان سفر کرده است
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بیان کرد: بسیاری از اساتیدی که برای هیئت انتخاب شدند تخصص‌های لازم را ندارند و چندین مشغله دارند و بعید می‌دانم بررسی سیل در اولویت کاری آنها باشد.
وی تصریح کرد: امیدوارم این هیئت بتواند موفق شود ولی این ترکیب چندان نمی‌تواند تجربه سیل را مدون کند و برای کشور حاصلی داشته باشد. هرچند ممکن است پس از 6 ماه در نهایت یک نفر مقصر معرفی شود ولی برآیند محسوسی برای هیئت متصور نیستم.
راضی جلالی گفت: یکی از مسایلی که در برنامه هیئت علمی محسوس است؛ عدم اولویت‌بندی مسایل است. اکنون همچنان سیل و عوارض آن در خوزستان و سایر استانها ادامه دارد و گام اول امداد و نجات و تخلیه آب از سکونت‌گاه‌ها است.
وی عنوان کرد: اکنون در همین امداد و نجات مردم و ارتش و سپاه و بسیج همه پای کار آمدند ولی می‌بینیم بسیاری از دستگاه‌هایی که وظیفه ذاتی در نجات مردم دارند در این کار موفق نبودند. حال آیا هیئتی که در تهران مستقر است و با مردم سیل‌زده بیگانه است می‌تواند تشخیص دهد؟
خوزستان شرایط خاصی دارد و اساتید تهران‌نشین با این مسائل آشنا نیستند
مسئول بسیج اساتید دانشگاه شهید چمران اهواز اضافه کرد: در استان خوزستان مسایل امنیتی و فرهنگی وجود دارد. مسئله فقر و حاشیه‌نشینی از دیگر واقعیات خوزستان است که باید هیئت سیل آن را ببیند. سؤال جدی این است؛ عضو محترم هیئت سیل که در تهران تشریف دارد آیا می‌تواند مشکلات مردم سیل‌زده را که با فقر هم دست و پنجه نرم می‌کند درک کند؟
وجود آب راکد در منطقه تکثیر پشه را زیاد کرده است
این عضو هیئت علمی گروه دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه درباره وضعیت دام و طیور مناطق سیل‌زده خوزستان گفت: وجود آب راکد در منطقه، تکثیر پشه را زیاد کرده است. این پشه‌ها در بخش‌های شهری هم زیاد شدند که مردم را با مشکلات زیادی روبه‌رو کردند.
دام‌ها در معرض بیماری‌های عفونی هستند
وی گفت: قدرت تکثیر این پشه‌ها بالا هستند و به‌عنوان ناقل بیماری بین دام‌ها عمل می‌کنند. تکثیر پشه‌ها در منطقه وسیع سبب شده که بیماری‌های عفونی تب برفکی و LSD بین دام‌ها زیاد شود.
واکسیناسیون دام‌ها در مقابله با بیماری‌های عفونی نیاز به کمک فوری دارد
راضی جلالی بیان کرد: آمار دقیقی از میزان گاو، گوسفند و گاومیش آلوده و بیمار در دسترس نیست ولی میزان مراجعه به کلینیک‌ها بسیار زیاد شده است. این بیماری‌ها متأسفانه از طریق پشه منتقل شده و کنترل آنها سخت است.
وی درباره درمان این بیماری‌ها گفت: این بیماری‌ها تنها از طریق واکسن کنترل می‌شوند و به‌دلیل اینکه واکسن گران و از طرفی حجم آلودگی بسیار وسیع است مقابله با این بیماری بسیار سخت است، هرچند تیم‌های دامپزشکی بسیج اساتید و دانشجویی با همکاری سازمان دامپزشکی در حال فعالیت هستند.
عضو هیئت علمی گروه دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: اگر دام‌ها واکسینه نشوند پس از چند مدت تلف می‌شوند که اقتصاد منطقه را با مشکل مواجه می‌سازد. در ضمن دام تلف‌شده باید به‌شکل اصولی دفن شود وگرنه شیوع بیماری را سبب می‌شود.
وی گفت: در بخش آبزی‌پروری و پرورش مرغ نیز سالن‌ها به‌شدت آسیب دیدند. خسارت زیادی به بخش دامپزشکی وارد شده است که دولت باید پرداخت خسارت را پس از امداد و نجات سریع شروع کند.
راضی جلالی ادامه داد: بیماری‌های گوارشی نیز در برخی بیمارستان‌ها زیاد شده است. به‌واسطه سیل فاضلاب در سطح شهر ورود کرده که این فاضلاب‌ها که حاوی انواع میکروب و باکتری است پس از خشک شدن به‌شکل آلاینده و ریزگرد وارد بدن می‌شود و در طولانی‌مدت مشکلاتی برای انسان ایجاد می‌کند.
حضور بسیج اساتید در مناطق سیل‌زده
مسئول بسیج اساتید درباره فعالیت‌های بسیج نیز تصریح کرد: اساتید از همان شروع سیل در مناطق بودند. کارگروه‌های کشاورزی و آب، دامپزشکی، روانشناسی، فنی و عمرانی، مشاوره حقوقی با حضور اساتید تشکیل شد.
انتهای پیام/ح*
