ضربه سنگین مدیران غیربومی بر پیکره "فرهنگ" پایتخت تاریخ و تمدن ایران

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین از فرهنگی غنی و اصیل، همتراز با تاریخ چند هزار ساله خود برخوردار است و معرفی هنرمندانی بزرگ در عرصه‌های مختلفی چون شعر، داستان، بازیگری، موسیقی، فیلمسازی و بخش‌های وابسته به آن از دیار همدان به عرصه‌های فرهنگی کشور آن هم با آوازه‌های ملی و جهانی از دیرباز تاکنون گواهی بر این ادعا است.

اما  بیراه نیست اگر بگوییم تعیین متولی برای فرهنگ، و دولتی کردن این حوزه نه تنها هیچ کمکی به ارتقاء امور فرهنگی در همدان نکرده بلکه بعضاً دستوری عمل کردن در این بخش و نیز دست به دست شدن مدیریت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان در بین گزینه‌های بومی یا غیربومی با سبقه‌های سیاسی و وابستگی‌های جناحی که دچار افراط و تفریط می‌شدند صدمات و لطمات جبران ناپذیری نیز به فرهنگ همدان وارد کرده و در مواردی هم مانع پیشرفت در این حوزه شده است.

با همه این اوصاف نمی‌توان از تغییرات در رأس مدیریت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان که درست یا غلط عنان اداره امور فرهنگی استان را در اختیار دارد به راحتی عبور کرد و تغییر و تحولات در این اداره کل را رصد نکرد و در قبالش بی‌تفاوت ماند.

حضور مدیری غیر‌بومی با علاقه شدید به برگزاری کنسرت در همدان

در تیرماه سال گذشته بود که علیرضا درویش نژاد با سابقه مطبوعاتی، معاونت سازمان جوانان استان هرمزگان و مدیرکلی فرهنگ و ارشاد اسلامی در این استان با حکم وزیر به عنوان مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان منصوب و جانشین فاضل عبادی شد.

فاضل عبادی از ماه‌های ابتدایی سال 93 ، نفر نخست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بود. عملکرد وی در این مدت باعث شده بود تا رسانه‌ها و فعالان حوزه فرهنگی استان از خیلی وقت پیش در انتظار این تغییر باشند و از رفتن عبادی چندان تعجب نکنند.

اما برخلاف رفتن عبادی، آمدن درویش‌نژاد با واکنش‌های منفی زیادی از سوی نمایندگان استان همدان در مجلس و برخی از فعالان حوزه فرهنگی مواجه شد.

جالب اینجاست که رسانه‌های نوشتاری استان هرمزگان نیز پس از انتخاب وی به عنوان مدیرکل استان همدان و رفتنش از خوزستان نتوانستند خوشحالی خود را از این اتفاق پنهان کنند و با این ادعا که درویش نژاد در دوران مدیرکلی خود در استان هرمزگان با تبعیض بین روزنامه‌ها و حمایت یک جانبه از نشریات خاص تیشه به ریشه مطبوعات این استان زده و سبب ورشکستی بسیاری از روزنامه‌های استان هرمزگان را فراهم کرده، از رفتن وی استقبال کردند.

مخالفت نمایندگان همدان در مجلس با مدیر غیربومی

نمایندگان همدان در مجلس شورای اسلامی نیز دلیل محکمی برای نارضایتی خود از این انتصاب داشتند.

حمید رضا حاجی بابایی، نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی، در واکنش به این انتصاب گفت: در همدانی که عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین را یدک می‌کشد یک فرد بومی پیدا نمی‌شود که مدیریت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان را برعهده بگیرد؟ انتصاب یک مدیرکل غیر بومی از سوی وزارتخانه از نظر ما تحقیر مردم همدان است.

امیر خجسته، دیگر نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی، نیز در مخالفت با حضور درویش‌نژاد در همدان عنوان کرد: مگر همدان قحط‌الرجال آمده که باید از خارج استان مدیر فرهنگی بیاوریم؟ چرا اگر پتانسیلی هست متناسب با ظرفیت‌های بومی مدیران از آن بهره برده نمی‌شود که مردم یک استان احساس اهانت به فرهنگ و تمدن خود را پیدا کنند؟.

حسن بهرامی‌نیا، نماینده مردم نهاوند نیز در نکوهش این تصمیم وزارتخانه گفت: در شرایط فعلی گزینه بومی برای مدیرکلی فرهنگ و ارشاد اسلامی استان داریم، بنابراین منطقی است که مدیر بومی در اولویت باشد.

با یک صدا شدن نمایندگان استان همدان در قبال این انتصاب موضوع استیضاح وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم به میان آمد که بعدها به هر دلیلی منتفی شد.

از قرار معلوم استانداری همدان نیز چندان با این انتصاب موافق نبود؛ چنان که سعید شاهرخی، معاون سیاسی امنیتی وقت استانداری همدان، در مراسم معارفه درویش نژاد گفت: طبق قانون در انتصاب یک مدیر با مدیر استان هماهنگی‌هایی انجام می‌شود که پیشنهاد استان نیز دو گزینه بود، اما با رد دو پیشنهاد استان سرانجام یک مدیر زیرمجموعه وزارت ارشاد در همدان منصوب شد.

وی افزود: مدیرکل جدید ارشاد طبق سیاست وزارت ارشاد منصوب شد و به لحاظ قانونی نیز این حق برای آنها محفوظ است که بر اساس کارایی بیشتر یک مدیر جا به جا شود.

ناگفته نماند مراسم تودیع و معارفه عبادی و درویش‌نژاد از عجیب‌ترین مراسم‌های تودیع و معارفه یک مدیر در استان بود. در این مراسم هم استاندار  و هم نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی غیبت داشتند؛ غیبت‌هایی که در لفافه خود پیامی برای مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان داشت.

مدیریت افراط و تفریط در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی

همانطور که انتظار می‌رفت درویش‌نژاد از یک سو به عنوان یک مدیر غیربومی به دلیل عدم شناخت از شکل آشکار و پنهان امور فرهنگی در استان همدان رویه‌ای در پیش گرفت که با عرف موجود در استان در تضاد بود و از سوی دیگر به دلیل گرایش‌های سیاسی دچار افراط و تفریط در حوزه‌های مختلف شد.

در مدت زمان کوتاه مدیریت درویش‌نژاد در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان  73 کنسرت آن هم صرفا در حوزه موسیقی پاپ در همدان برگزار شد. فیلم‌هایی که از این کنسرت‌ها در شبکه‌های اجتماعی پخش شد حاکی از آن بود که چندان به شئونات اسلامی در این کنسرت‌ها توجهی نمی‌شود. اما در  عوض این تعداد بالا از کنسرت هیچ اقدام چشمگیری در حوزه کتاب به عنوان یکی از شاخه‌های مهم حوزه فرهنگ رخ نداد و در برخی از حوزه‌های فرهنگی که با مسائل دینی و مذهبی رابطه مستقیم داشتند هم عملاً کوتاهی صورت گرفت.

اگرچه امام جمعه وقت همدان واکنش آشکاری در قبال این اتفاقات از خود نشان نداد اما چند تن از روحانیون برجسته استان و برخی از فعالان فرهنگی در برابر این مسائل که با عرف رایج در همدان به عنوان دارالمومنین در تضاد بود معترض شدند.

استعفا یا برکناری محترمانه

شیوه مدیریت افراط و تفریطی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان بدون توجه به برخی تذکرات ادامه داشت تا آن که در بهمن ماه سال گذشته خبری مبنی بر استعفای علیرضا درویش نژاد منتشر شد.

اگرچه بسیاری اعتقاد داشتند درویشی نژاد برای این استعفا تحت فشار بوده و دلیل این فشارها نیز عملکرد خارج از عرف وی است اما استاندار همدان این ادعا را رد کرد. 

سعید شاهرخی پس از استعفای درویش‌نژاد با بیان اینکه مسائل فرهنگی در استان همدان با سیاست‌های دولت کاملاً منطبق بوده و خواهد بود اظهار داشت: اجرای برنامه‌های فرهنگی در استان به هیچ عنوان قائم به شخص نبوده و برنامه‌های تبیین شده در وزارت فرهنگ و ارشاد به طور منظم در استان همدان نیز قابل حمایت و اجرا است.

وی تاکید کرد: مسئله استعفا مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان کاملاً شخصی بوده و به دلیل عدم امکان حضور در استان همدان اتفاق افتاده است و هیچ ربطی به عملکرد وی ندارد.

شاهرخی عنوان کرد: برگزاری کنسرت‌ها در همدان از سابقه طولانی برخوردار بوده و مختص به مدیرکل جدید و قدیم نبوده، لذا اگر مدیرکل جدید نیز معارفه شود، موظف به ادامه روند فرهنگی مانند گذشته خواهد بود.

مدیرکل مستعفی فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان نیز در گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌های هرمزگان دلیل استعفای خود را بیماری صعب العلاج یکی از بستگان نزدیک خود عنوان کرد؛ ادعایی که وی در زمان خروج از هرمزگان هم بهانه حضورش در همدان کرده بود.

اما طولی نکشید که مشخص شد بیماری یکی از بستگان درویش‌نژاد شاید یکی از دلایل استعفای او بوده اما تنها دلیلش نبوده و وی در رابطه با برخی از مسائل دوران مدیریتش در همدان باید به برخی از مراجع پاسخگو باشد.

با استعفای درویش نژاد برخی از فعالان حوزه موسیقی و برخی از افرادی که متولی برگزاری کنسرت در همدان بودند و از قضا یکی، دو نشریه فرهنگی را هم اداره می‌کردند و در فضای مجازی هم فعالیت گسترده‌ای داشتند کمپین‌هایی به حمایت از مدیرکل مستعفی فرهنگ و ارشاد به راه انداختند که چندان با استقبال فعالان حوزه فرهنگ و هنر استان مواجه نشد و تب آن خیلی زود فروکش کرد.

ناگفته نماند برخلاف وعده استاندار همدان هم با رفتن مدیرکل فرهنگ و ارشاد نوار برگزاری یک هفته یک کنسرت در همدان قطع شد و از زمان استعفای درویش نژاد تاکنون تعداد کنسرت‌هایی که در همدان برگزار شده بسیار اندک و محدود بوده است.

2 گزینه بومی و یک گزینه غیر بومی برای مدیریت فرهنگی همدان

با رفتن علیرضا درویش نژاد سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حکمی علی مرادی نور، معاون اداری و مالی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان را به عنوان سرپرست این اداره کل معرفی کرد. نزدیک به 3 ماه از اداره اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان با سرپرست می‌گذرد و هنوز مدیرکل تعیین نشده است.

البته نمایندگان استان، برخی از فعالان فرهنگی و احزاب و همچنین استانداری همدان نسبت به این موضوع بی‌تفاوت نبودند و برای انتخاب مدیرکل رایزنی‌هایی با وزارتخانه صورت گرفته است.

شنیده‌ها حاکی از آن است که تاکنون 2 گزینه بومی برای تصدی این مسئولیت به وزارتخانه معرفی شده است. یکی از گزینه‌ها مورد تایید یکی، دو تن از نمایندگان استان همدان در مجلس شورای اسلامی است که قبل از حضور درویش نژاد نیز بر انتصاب وی به عنوان مدیرکل ارشاد همدان اصرار داشتند.

گزینه بومی دیگر نیز پیشنهاد شده توسط برخی فعالان حوزه فرهنگی و برخی احزاب استان است. حامیان این گزینه نیز بارها با یکی، دو تن از معاونان وزیر ارشاد و استاندار همدان جلساتی داشته‌اند.

از قرار معلوم سابقه این 2 گزینه مورد تایید وزارتخانه بوده و در انتظار معرفی رسمی از سوی استانداری همدان به وزارتخانه هستند تا یکی به عنوان مدیرکل انتخاب شود.

اما در این گیر ودار چند روز پیش خبری منتشر شد مبنی بر این که مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهکیلویه و بویر احمد که سال‌های آخر خدمتش را پشت سر می‌گذارد نیز به عنوان یک گزینه غیر بومی بخت زیادی برای مدیرکلی فرهنگ و ارشاد همدان دارد. گفته می‌شود این فرد را محمد ناصر نیکبخت، استاندار سابق همدان که اصالتی یاسوجی دارد به سعید شاهرخی معرفی کرده است؛ ادعایی که بی‌راه هم به نظر نمی‌رسد چرا که نیکبخت در زمان استانداری همدان تمایل زیادی داشت که از مدیران یاسوجی در مدیریت استان استفاده کند.

جدا از آن که در نهایت کدام یک از این 3 گزینه یا حتی گزینه دیگری بر روی صندلی مدیرکلی فرهنگ و ارشاد استان همدان می‌نشیند، باید بدانیم که فرهنگ برخلاف اقتصاد، سیاست، امنیت و ورزش دو وجه آشکار و پنهان دارد.

بی‌تردید فردی غیر بومی تا بخواهد از وجوه پیدا و پنهان فرهنگی در یک منطقه مطلع شود زمان زیادی از دست می‌رود.

استان همدان و نیز شهر همدان به عنوان  دارالمومنین از نظر اهمیت مسائل مذهبی و دینی کم از استان‌های خراسان رضوی و قم و شهرهای مشهد و قم ندارد.

از سوی دیگر استان همدان و همچنین شهر همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین مرکز و دروازه صادرات فرهنگ و هنر اصیل ایران زمین به سایر نقاط کشور بوده است.

بی‌تردید فرد غیر بومی با شناخت کم از این موارد نمی‌تواند بر روی خط باریکی که بین این دو مقوله وجود دارد به درستی حرکت کند و خطوط قرمز را رد نکند.

بی‌شک مردم همدان با موسیقی و آواز و برگزاری کنسرت مخالف نیستند آنچه ناراحتی ایشان را در پی خواهد داشت بروز برخی ناهنجار‌ی‌ها و رفتارهای متضاد با شئونات اسلامی در کنسرت‌ها و توجه به برخی سبک‌های سخیف موسیقی با اشعاری بی‌محتوا و یا بعضاً با محتوایی غیراخلاقی است که تب آن بالا گرفته و نمونه‌ فراگیر شدن این نوع از موسیقی سخیف را در فیلم‌هایی که از برخی مدارس تهران در هفته گذشته به بیرون درز کرد دیدیم.

البته بومی بودن مدیر برای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان شرط کافی نیست و بی‌تردید فردی باید عنان حوزه فرهنگ استان را در دست بگیرد که از سیاسی‌کاری در این حوزه و برخی اقدامات که رنگ و بوی جناحی و گروهی دارد پرهیز کند.

مدیرکل فردی از جنس فرهنگ باشد

یکی از فعالان فرهنگی استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان با بیان این که مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان باید فردی از جنس فرهنگ باشد و دستی بر آتش این حوزه داشته باشد اظهار داشت:  این فرد باید موسیقی را بفهمد، نمایش را درک کند، شعر و ترانه را درست بخواند، با چاپ و نشر و رسانه آشنا باشد، از عکاسی، خطاطی، نقاشی و طراحی سر دربیاورد با حوزه قرآن و عترت عجین باشد و از مجسمه سازی و معماری شناخت داشته باشد.

علی ثقفی افزود: مدیر کل منتصب در واقع باید در حداقل یکی دو حوزه از حوزه های ذکر شده دارای سوابق کاری و رزومه باشد و نباید پس از انتصاب بین حوزه تخصصی خود با سایر حوزه‌ها تبعیض قائل شود.

وی  با بیان این که مدیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید جوان و نیز جوان دوست باشد گفت: در گذشته شاهد حضور مدیرانی در مرز بازنشستگی در این حوزه بودیم که باعث سکون و عقب ماندگی امور فرهنگی و هنری  در استان شدند.

مدیر مسئول 3 رسانه رسمی در استان همدان تصریح کرد: با حفظ احترام برای همه پیشکسوتان شاخه‌های مختلف فرهنگی و هنری باید گفت این حوزه کسی را می خواهد که فعال باشد، در جمع رسته‌ها و شاخه های مختلف زیر مجموعه حوزه فرهنگ و ارشاد حاضر شود، دردها را بشنود و برای رفع موانع تلاش کند.

ثقفی با بیان این که نشستن در اتاق مدیریت دردی از جامعه فرهنگی استان همدان دوا  نخواهد کرد اظهار داشت: مدیرکل جدید باید چهارچوب‌های عقیدتی، عرف رایج در استان، هنجارها و ناهنجاری‌های فرهنگی و خطوط قرمز یک جامعه مذهبی را بشناسد و در جهت چهارچوب‌ها با هماهنگی کلیه بخش‌های مرتبط برای گسترش مسائل فرهنگی و نیز افزایش نشاط در جامعه استان تلاش کند.

وی تاکید کرد: در  عرصه فرهنگ جا برای کار زیاد است و هر اندازه در این بخش کار خوب انجام شود، باز هم کار به پایان نمی‌رسد.

ثقفی تصریح کرد: امیدوارم منتصب مسئولان در این بخش فردی کارآمد، متعهد، متخصص، با انگیزه، فراجناحی و آشنا به هویت فرهنگی همدان و مسائل حوزه مربوطه باشد.

انتهای پیام/ش