همدان| فصل گرما و آغاز درد سرهای سبزیجات با آب فاضلاب
مسئولان همدانی به صراحت تاکید دارند که با اقدامات برنامه‌‌ریزی شده در استان همدان دیگر سبزی و صیفی همدان با آب همراه فاضلاب آبیاری نمی‌شود. اما اگر سری به حاشیه شهرها بزنید می‌بینید که آبیاری سبزیجات با آب آلوده همچنان ادامه دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، سالهای قبل که بارندگی مناسب نبود و خشکسالی به جان زراعت و کشاورزی استان به خصوص همدان زده بود؛ حتی آب کافی برای شرب وجود نداشت و دائم مسئولان به مردم هشدار می‌دادند که در مصرف آب شرب بهینه مصرف کردن را فراموش نکنند؛ به غیر از انسان‌ها هم مزارع سبزی و صیفی هم در عطش نبود آب له‌له می‌زدند و کشاورزان برای حفظ ثمر تلاش خود چار‌ه‌ای جز برای جز آبیاری مزارع با آب قنات‌های آلوده به فاضلاب یا رودخانههای جاری سرمنشا گرفته از بالای شهر که آنهم فاضلاب داشت نداشتند.
اما سلامت مردم به این مسائل ارتباطی ندارد و خط قرمزی برای مسئولان ناظر و حافظ بهداشت است مسئولان باید به هر شکل ممکن مانع از آبیاری مزراع سبزی و صیفی با آب مخلوط با فاضلاب شوند و راه‌حل عملی برای روی نیاوردن کشاورزان به این مشکل تهدیدکننده سلامت جامعه بیابند. رودخانههای آلوده به فاضلاب نخستین معضل در این موضوع است که مسئولان باید جداسازی فاضلاب از این آب جاری درون رگ‌های شهر را جدی بگیرند.
شهرنشینان حق دارند از آب زلال رود‌ها و قناتها نفسی تازه کنند و دیگر ریه‌های خود را با بوی تعفن فاضلاب رود‌ها پر نکنند. شهروندان ساکن در شهرها هم در این حوزه نقش اساسی دارند چه آنان که دخیل در کشت و کارند سبزی و صیفی هستند و چه آنانی فاضلاب را تولید و در جاری رود رها می‌کنند. شهروندان خودشان باید با مطالبه از مسئولان ناظر و عامل بر جداسازی فاضلاب ازآب جاری رود‌ها و قناتها در شهر باشند. سهل‌انگاری شهروندان تهدیدی برای سلامت جامعه است. آب جاری در رود‌ها و قنات‌های شهر باید زندگی را به شهرنشینان هدیه دهند نه تعفن و آلودگی انگلی و میکروبی.
جداسازی فاضلاب از آب رود‌ها
وقتی موضوع آلودگی رود‌ها به آب فاضلاب شهری مطرح می‌شود پای آبفای میان می‌آید که این حوطه نظارتی و اجرایی برای جداسازی فاضلاب چه کرده است.
مدیر‌عامل آبفای همدان دراینباره اظهار داشت: قول تامین خدمات فاضلاب برای حاشیه شهر همدان را دادیم که اکنون این خدمات را در حاشیه شهر همدان به 90 درصد پوشش رسیده است. پوشش دفع بهداشتی فاضلاب در استان همدان 76 درصد است اما در کشور 45 تا 50 درصد است.
سید هادی حسینی بیدار گفت: در چند نقطه از حاشیه شهر و همین‌طور بالای شهر آلودگی به فاضلاب در رود‌های شهری وجود داشت که جداسازی کردیم نمونه آن جداسازی فاضلاب را از رودخانههای حاشیه شهر همدان در حوالی تقاطع ناهمسطح سردار شهید سعید قهاری، خیابان ستاره و حصار قصابان است. در این نقطه از شهر بدون مشکل ترافیکی تاسیسات انتقال فاضلاب را به کلکتور با لوله یک هزارو 1200 میلیمتر از زیر‌زمین متصل کردین و اکنون آب زلال در رودخانههای این محدوده جاری است.
تصفیه فاضلاب شهری و تولید پساب برای نیرو‌گاه شهید مفتح
وی افزود: پاکسازی فاضلاب از رودخانه دره‌مرابیک را از ابتدای سیلوار اجرا داریم و به شبکه انتقال در استادان متصل کردیم. اگر روی رودخانه دره مرادبیک را شهرداری پوشانده قبل از اجرای طرح جمع‌آوری فاضلاب از رودخانه بوده است. امسال هر کجا رودخانه‌ای در مسیر انتقال شبکه فاضلاب باشد را از فاضلاب جداسازی خواهیم کرد.
حسینی‌بیدار اظهار داشت: آب ارزش حیاتی برای انسان دارد و باید حفظ شود هر کجا لازم باشد حاظر هستیم فاضلابی اگر در رودخانه‌ای جاری را از آب جاری رود‌ها جدا کنیم قنات‌هم در شهرها به شهرداری‌ها ارتباط دارد و ما نقشی در آن در نداریم. اگر آب جاری در رود‌ها از فاضلاب جدا‌شود هوای شهر در تابستان خنک و در زمستان مرطوب می‌شود پس نقش مهم و حیاتی رود‌ها را در فضا‌سازی شهری و کاهش مصرف انرژی برق و گاز طبیعی در تابستان و زمستان خواهیم دید. ضمن آنکه فضا‌سازی اطراف رود‌ها جاذبه طبیعی گردشگری و پایدار باکمترین هزینه ایجاد می‌کند و مردم شهر هم از صفای رود خروشان در تابستان بهره‌مند می‌شوند.
مدیر‌عامل آبفای شهری همدان گفت: سالهای قبل برای شهر همدان با هزینه‌میلیاردی تصفیه‌خانه فاضلاب اجرا شده است و در هفته دولت امسال هم طرح لجن فعال آن به طور کامل بهره‌برداری خواهد شد آب ناشی از تصفیه فاضلاب(پساب) هم در حد شرب است و برای مصرف در نیرو‌گاه یک هزار مگاواتی شهید مفتح همان با خط لوله منتقل می‌شود. حتی قرار است این پساب برای منطقه صنعتی جهان‌آباد هم اختصاص داده شود. سالهای قبل مواردی از برداشت فاضلاب از مسیر خط انتقال بود که با توقیف پمپ‌ها و برخورد قانونی دیگر گزارش تخلفی در این حوزه نداشتیم.
سبزی سالم همدان و قیمت آن
در حوزه مقدار سبزی مورد نیاز شهر همدان هم رئیس اتحادیه میوه وتره بار همدان اظهار داشت: روزانه شهر همدان به حدود 10 تن انواع سبزی نیاز دارد. سبزی همدان شاید در سالهای قبل با آب آلوده له فاضلاب آبیاری می‌شد اما با نظارتی و بررسی که انجام دادیم اکنون دیگر سبزی‌کاری‌های همدان از آب چاه و قنات استفاده می‌کنند. اگر مردم به رنگ سبزی دقت کنند متوجه می‌شوند که با آب چاه آبیاری شده یا با آب کانال و فاضلاب.
محمد فامیل متقی افزود: سبزی که باآب تازه چاه و قنات آبیاری شده باشد بعد از برداشت ترد و تازه و شاداب است و بوی سبزی تازه و خوش عطر از آن به مشام می‌رسد اما اگر سبزی را با کانال یا آب آلوده به فاضلاب آبیاری کرده باشند سبزی حالت پلاسیدگی دارد و بوی بدی هم از آن به مشام می‌رسد. مردم همدان خیالشان راحت باشد غالب سبزی همدان با آب چاه یا قنات آبیاری می‌شود.
وی درباره قیمت گران سبزی در بازار همدان هم گفت: اکنون سبزی مورد نیاز همدان از استان‌های قم و اصفهان به همدان تامین می شود که این سبزی افزون بر هزنیه‌های حمل ضایعات زیادی دارد و حتی وزن کارتن همراه سبزی هم قیمت تمام شده سبزی را افزایش داده است. در روز‌های آینده هم سبزی همدان به بازار می‌آید و قیمت‌ها کاهش خواهد یافت.
نظر مردم با نظر مسئولان در تضاد است
برخلاف نظر مسئولان؛ مردم همدان نظر دیگری دارند، راحله امانی که برای خرید سبزی به بازار سبزه میدان همدان آمده اظهار داشت: کافی است سری به اطراف و اکناف شهر همدان بزنید تا مشخص شود که آیا سبزی را با آب آلوده با فاضلاب پرورش می‌دهند یا نه. هنوز هم نهر اطراف نیروی انتظامی بوی تعفن فاضلاب می‌دهد. پایین دست آن سمت قاسم‌آباد هم فاضلاب در روخانه جریان دارد و سبزی‌کاری‌های این منطقه را با آب آلوده به فاضلاب آبیاری می‌کنند.
حسین مراتی هم دیگر شهروندی است که در بازار سرگذر همدان مشغول خرید سبزی است با اشاره بر اینکه مشخص نیست سبزیهای که خارج از همدان به همدان می‌رسد هم با چه آبی آبیاری شده است گفت: البته در گذشته در شهر همدان اکثر جاهای شهر به دلیل نبود آب کشاورزان سبزی و صیفی خود را با آب رودخانههای مخلوط با فاضلاب آبیاری می‌کردند حالا تعدادشان کمتر شده است بیشتر این نوع آبیاری در سبزی‌کاری‌های روستا‌های اطراف است که مسئولان کمتر راهشان به آنجا می‌افتد برای کشاورزان هم این نوع آبیاری به صرفه‌تر است چون که دیگر هزینه مصرف برق را نخواهند داشت و آب رودخانه مخلوط به فاضلاب هم همیشه وجود دارد این مسئولان هستند که باید نظارت خود را گسترش دهند.
ترغیب کشاورزان به استفاده از روش‌های جایگزین کشت و بهره‌وری بیشتر
حال باید دید جهاد‌کشاورزی همدان که ناظر بر فعالیت کشاورزان است چه اقدام مفید و مثمری را در شهر همدان برای پیشگیری از کشت سبزی و صیفی با آب مخلوط با فاضلاب انجام داده است که رئیس جهاد کشاورزی همدان هم به صراحت اظهار داشت: 70 درصد فاضلاب شهری با اجرای تصفیه‌خانه فاضلاب و خطوط انتقال از شهر همدان جمع‌آوری شده است؛ سبزی‌کاری‌های همدان برای آبیاری از آب سالم استفاده می‌کنند. سالهای قبل در حوالی چارباغ آیت‌الله نجفی همدان تعدادی زمین کشاورزی کشت سبزی و صیفی با آب رودخانه مخلوط با فاضلاب داشتند که برای آنها 2 حلقه چاه آب تامین کردیم و دیگر چنین کشتی ندارند و با آب چاه سبزی و صیفی خود را آبیاری می‌کنند.
حسین فضلی درباره نوع برخورد با تخلف‌های کشت و سبزی صیفی با آب فاضلاب هم گفت: در آغاز هر فصل زراعی با کلاس‌های ترویجی و تبلیغی و اطلاعرسانی که برای کشاورزان شهرستان همدان، دهیاران و اعضای شورای روستا‌ها برگزار می‌کنیم ضمن هشدار نسبت به کشت نکردن سبزی و صیفی با آب مخلوط با فاضلاب به آنان نوع مجازات قانونی انجام این کار را توضیح می‌دهیم.
وی افزود: سالهای قبل دراینباره حدود 5 مورد شخم‌زنی زمینهای کشاورزی را محدوده روستای قاسم‌آباد و حسین‌آباد همدان داشتیم. با اطلاعرسانی که انجام دادیم اگر کشاورزی به کشت سبزی و صیفی با آب فاضلاب اقدام کند اقدام قانونی را انجام خواهیم داد چرا که سلامت مردم مهم
است. افزون بر این در برخی روستا‌ها در قالب صندوق خرد زنان روستایی کاشت سبزی باغچه‌ای را رای تامین بخشی از نیاز روستا و همچنین خارج از روستا ترویج کردیم؛ فعلا 15 صندوق در این حوزه در بخش‌های مختلف؛ شغلی برای زنان روستایی ایجاد کردند بیشتر هم محصول گلخانه‌ای می‌کارند و در تمام مدت سال هم محصول دارد.
نظارت و بازرسی از زمینهای کشاورزی سبزی و صیفی دائمی است
مدیر سلامت محیط کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ابن‌سینای همدان اظهار داشت: دانشگاه علوم‌پزشکی همدان با حساسیت خاصی از سال 95 به این طرف بر کاشت سبزی و صیفی با آب سالم نظارت کرده و دراین حوزه هم 150 تا 170 هکتار زمین کشاورزی را که با آب مخلوط با فاضلاب کشت می‌شد را شناسایی کرد که غالب سبزی‌کاری هم در شهر‌ستان‌های همدان، نهاوند و ملایر وجود داشت و درسایر شهرستان‌ها گزارشی از این موضوع نداشتیم و زمینهای آلوده هم معدوم شدند.
لیدا رفعتی گفت: تا سال قبل غالب این زمین‌ها با نظارت و برخورد قانونی دانشگاه علوم پزشکی ابن‌سینای همدان با حکم دادگاه معدوم‌سازی شد و دانشگاه فقط بر نابود کردن این زمین‌ها متمرکز نبود و با معرفی متخلفان به دادگاه مانع از فعالیت کار آنان هم شد؛ در کنار آن برای افزایش آگاهی مردم هم اطلاعرسانی با بروشور، نصب بنر و برگزاری کلاس‌های آموزشی، خطرات ناشی از مصرف سبزی آبیاری شده با فاضلاب را هشدار داد و روش ضد‌عفونی شدن این سبزی‌ها را اطلاعرسانی کرد.
وی افزود: اکنون حدود 19.2 هکتار باقی مانده است که با اطلا‌ع‌رسانی‌های ونظارت‌‌ها این نوع کشت هم به کشت غیرخوراکی تغییر کرده است. همچنین برای پیشگیری از کاشت سبزی با آب آلوده به فاضلاب هم پیشنهاد اجرای شهرک سبزی و صیفی را به جهاد کشاورزی دادیم. مردم باید مطلع باشند که فاضلاب شهری حاوی انواع فلزات سنگین و آلودگی‌ها انگلی و میکروبی است؛ اگر احیانا سبزی خریداری کردند که به آلوده بودن آن به آب فاضلاب شک داشتند، بهتر است از روش‌های اطلاعرسانی شده برای شستشو و ضد‌عفونی دقیق سبزی مصرفی خود استفاده کنند.
گزارش از حمید نصرتی قانعی
انتهای پیام/ ت
