بررسی نقش رسانه در دوران دفاع مقدس

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مصادف با اولین روز گرامیداشت ایام حماسه آزادسازی خرمشهر که روز رسانه دفاع مقدس و مقاومت نامگذاری شده است، نشست تخصصی با حضور کارشناسان و پیشکسوتان عرصه خبر پیش از ظهر امروز چهارشنبه اول خرداد ماه با حضور سرتیپ دوم پاسدار علی اصغر شیخی معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مدیر کل استان تهران، امیر گرامی مشاور نشر و ادبیات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، حسن قربانی از خبرنگاران پیشکسوت حوزه دفاع مقدس و جمعی از اصحاب رسانه برگزار شد.

در ابتدای این نشست سرتیپ دوم پاسدار علی اصغر شیخی با اشاره به فلسفه برگزاری این جلسه گفت: بنا به تدبیر ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشگر باقری ابلاغیه داشت که برای ایام هفته آزادسازی خرمشهر بخصوص موضوع مهم اثرگذار و تاریخی فتح خرمشهر که به فرموده امام راحل فتح خرمشهر فتح خاک نیست فتح ارزشهاست، ان را باید گرامی داشت و ارزش‌ها و داشته‌ها را روایتگری کرد.

معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس افزود: هر کدام از این روایتگری‌ها مچون یک تابلوی فرش زیبا است که با رنگ آمیزی مختلف آن را نشان می‌دهد. یکی از برنامه‌های مختلف در این ایام نقش رسانه در عرصه مقاومت و دفاع مقدس است. موضوع و هدف ما در این نشست این بوده که فعالان در این عرصه تجربیات این دوران را از زبان اساتید خود بشنوند و نکات مبهمی که برایشان وجود دارد برطرف شود.

در ادامه این نشست امیر گرامی با اشاره به حماسه آزادسازی خرمشهر تصریح کرد: کسانی که جنگ را درک کرده‌اند می‌دانند که فتح خرمشهر و عملیات بیت المقدس چقدر ارزشمند است بنده به عنوان یک نظامی در حوزه دفاع مقدس در امور رسانه و فرهنگی حضور داشته اند چند نکته در این رابطه بیان می‌کنم. اهمیت این موضوع از آنجا آغاز می‌شود که اکثر مردم ما در زمان دوران دفاع مقدس از طریق رسانه اخبار را آگاه می‌شدند. همچنین هفته‌ای یک یا دو مرتبه روزنامه به مناطق عملیاتی می رفتیم و رزمندگان از اخبار کشور و جهان مطلع می‌شدند که اهمیت این بخش لازم بود.

وی افزود: در بنیاد حفظ آثار و نشر دفاع مقدس موفق شدیم تعدادی از فیلم‌ها را از مجموعه‌های مختلف جمع آوری کنیم که بسیار ارزشمند بوده و کتاب عکس‌هایی از آن مجموعه‌ها تهیه شده که سودمند باشند.

مشاور نشر و ادبیات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفت: نکته مهم در آن دوران حفظ اسرار و فاش شدن برخی اخبار بود که مردم بدانند در مناطق عملیاتی چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. دقت آن خبرها باعث می‌شد مردم به روز بوده و آماده پشتیبانی باشند. برهمین اساس بسیاری از عملیات‌ها که با مشارکت سپاه و ارتش جمهوری اسلامی انجام شد با همراهی نیروهای بسیجی و مردمی را شروع می‌کردند.

امیر گرامی افزود: خبرنگاران وقتی به یک عملیات ورود می کردند قبل ، حین و بعد از آن یک برنامه خاص برای خود داشتند. که در حال حاضر کتاب‌هایی تحت عنوان کتاب عکس و فیلم برای ما به یادگار گذاشته اند. اگر نقش خبرنگاران از یک تکاور و رزمنده کمتر نبود بلکه بیشتر هم بود. چرا که خبرنگاران می‌توانستند اخبار عملیاتی را مخابره کنند و مرام بسیجی را با انگیزه به مناطق عملیاتی بیاورند که انصافا تفکر معنوی در این زمینه داشته‌اند.

وی افزود: در واقع خبرنگاران گونه‌ای از بسیجی‌های حوزه خود بودند و در هم حال باید کار خود را انجام می‌دادند که برخی از آنها در این عرصه به شهادت رسیدند.

در ادامه این نشست معاون رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با اشاره به شهید رهبر گفت: خبرنگار بدون اسلحه باید می‌توانست صحنه‌های عملیات های دوران دفاع مقدس را ثبت و ضبط کند که نوعی از ایثارگری بود.

حسن قربانی یکی از خبرنگاران پیشکسوت عرصه خبر و مقامت که به عنوان خبرنگار بسیجی در مناطق عملیاتی جبهه حق علیه باطل حضور داشته درباره نقش رسانه‌ها در دوران دفاع مقدس گفت: رسانه ها نقش اساسی دارند که باید به آن پرداخته شود. به خاطر اینکه در ایام آزادسازی خرمشهر هستیم یادی از شهدای هشت سال دفاع مقدس بخصوص شهدایی که در روزهایی مثل امروز، فردا و 20 روز قبل از آن جان فشانی کرده‌اند می‌کنم که منجر به آزادسازی خونین شهر و تبدیل به آن به خرمشهر شد.

وی در ادامه صحبت‌ها برخی از دلنوشته‌های خود را قرائت کرد و اظهار داشت: وقتی به گذشته برمی‌گردیم و می‌خواهیم برجسته کنیم که در مقطعی از تاریخ چه گذشته است باید مقداری از عواطف خارج شده و به تاریخ منطقی‌تر نگاه کنیم اینکه چرا جنگ تحمیلی اتفاق افتاد و چرا ملتی که تازه انقلاب کرده بود و چیزی جز سلاح ژسه در اختیار نداشت با این وضعیت مقابل 80 کشور ایستاد و پیروز شد. درست است که رسانه‌ها نقش اساسی در تبلیغ جنگ و تهییج مردم داشتند اما در این زمینه نقش رهبری وحدت امت رسانه‌ها و عامل مذهب و ملیت را نباید فراموش کنیم.

این پیشکسوت عرصه خبر افزود: اگر می‌خواهیم به دوران دفاع مقدس نگاه کنیم و آن را تحلیل کنیم باید به چند عامل توجه داشته باشیم. پیروزهایی که در سطح منطقه‌ای یا بین‌المللی بدست آمد عواملی در آن نقش داشتند. یکی از عواملی که نقش اساسی در پیروزی‌های جنگ هشت ساله داشت که رسانه‌ها با توصل آن نقش خود را ایفا کردند، منافع ملی که در هر بحران در کشور مدنظر است. این منافع ملی در رأس بایدها و نبایدهایی بود که مردم، رزمندگان، رهبر و رسانه‌های ما مدنظر قرار دادند و با توجه به این موضوع که آموختند چه خبری را منعکس کنند تا به منابع ملی برسند.

این پیشکسوت عرصه خبر در ادامه تصریح کرد: منافع ملی در هر کشور برای خود تعریف خاصی دارد اما آنچه برای ما مهم بود منافع ملی در صدر اولویت‌های ما قرار داشت. رسانه با توجه به منافع ملی اقدام کرد و به جایی رسیده بود که تا رسانه اعلام نمی کرد مردم باور نمی‌کردند که در این عملیات چنین اتفاقی رخ داده است. در عملیات آزادسازی خرمشهر اینکه چه کسی این باور را در مردم بوجود آورد که این اتفاق رخ داده طبیعتا رسانه بوده است و تا وقتی اقای کریمی خبرنگار ان دوران اعلام نکرد خونین شهر شهر خون آزاد شد مردم باور نکردند.

قربانی با اشاره به امنیت عمومی افزود: امنیت عمومی بحث دیگری بود که رسانه‌ها به آن پرداختند، رادیو یکی از فراگیرترین رسانه‌های دوران دفاع مقدس بود اگر زمان جنگ پای رسانه بلغضد به معنای آن است که راهبرد نظامی یک کشور بهم خورده است همچنین اگر رسانه به شکل صحیح اتفاقات را در زمان جنگ منعکس نکند منافع و امنیت ملی دچار خدشه می‌شود. عاملی دیگر سیاست‌های سازمانی بود که به یک رسانه تبیین می‌کند چگونه عمل کند. سیاست‌های سازمانی ما به گونه‌ای عمل کرد که مورد توجه خبرنگاران و حوزه خبر قرار گرفت و نتیجه آن شد که در تیرماه سال 67 شاهد آن بودیم که قطعنامه قبول شد و در آن درج شد که چه کسی مقصر جنگ بود که این را رسانه‌ها پرداختند تا منجر به همچنین اتفاقی شد.

وی با اشاره به تفکرات ملی و مذهبی مردم ما در دوران دفاع مقدس گفت: در جنگ ما یک عامل دیگر دخیل بود که شاید در جنگ‌های دیگر وجود نداشته باشد و آن ناسیونالیسم بود. ناسیونالیسم مذهبی در جنگ ما برای همگان در اولویت بود و بعد از آن ناسیونالیسم مهم بود. وصیت نامه شهدا نشان می‌دهد که شالوده فکری ناسیونالیسم مذهبی است. یعنی ریشه در مذهب دارد که این را رسانه‌ها توانستند به خوبی منعکس کنند.

این پیشکسوت عرصه خبر در پایان این نشست خاطرنشان کرد: تمام این موارد حول یک واژه به نام رهبری است اگر نگاه رسانه موفق بود به آن عوامل ذکر شده برمی‌گردد که این عوامل زیرمجموعه‌هایی نیز دارند. رسانه‌ها صفحه ای از تاریخ را رقم زدند که ما در حال حاضر مشاهده می‌کنیم چه اتفاقاتی در آن دوران رخ داده است.

انتهای پیام/