رنگ‌آمیزی بازار پایه فرابورس منتفی می شود؟
در نشست کانون کارگزاران بورس اعلام شد: با ایجاد محدودیت‌های اعمال شده در تابلوهای بازار پایه، اصول نقدشوندگی و شفافیت نقض می‌شود. بنابراین نباید ضوابطی وضع شود که کارایی بازار را با چالش مواجه کند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در اوایل خرداد امسال بود که فرابورس ایران در اطلاعیه‌‌ای از طبقه‌بندی شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران در تابلوهای "پایه زرد" "پایه نارنجی" و "پایه قرمز" خبر داد و اعلام کرد، این طبقه‌بندی در راستای اجرای دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران مصوب 25 فروردین 88 هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و اصلاحیه‌های بعدی آن و مصوبه 28 اردیبهشت 98 کمیته درج شرکت فرابورس ایران صورت گرفته است.
در این راستا نیز مقرر شد به منظور راه‌اندازی تابلوهای پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز بازار پایه، تمامی نمادهای مندرج در بازار مذکور در پایان معاملات روز دوشنبه مورخ 20 خرداد 98 متوقف و پس از انجام عملیات فنی و انتقال به تابلوهای مربوطه بازگشایی شوند.
البته این دستورالعمل که با انتقادات زیادی نیز همراه بود، در حالی قرار شد در تاریخ اعلامی اجرایی شود که روز شنبه این هفته معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس طی نامه‌ای به دبیر کانون نهادهای سرمایه گذاری و دبیر کانون کارگزاران بورس از به تعویق افتادن طبقه‌بندی شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران خبر داد و اعلام کرد این موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد.
در این راستا نشست کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در خصوص تغییر دستورالعمل معاملات بازار پایه با محوریت موضوع چگونگی مکانیزم معاملات در بازار پایه فرابورس و روش‌های بهینه اجرای آن تشکیل شد.
بر این اساس یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در این جلسه این بوده که در دستورالعمل جدید با ایجاد محدودیت‌های اعمال شده در تابلوهای بازار پایه، اصول نقدشوندگی و شفافیت که یکی از برتری‌ها و جذابیت‌های اصلی بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاران است نقض می‌شود و بیان شد نباید ضوابطی وضع شود که کارایی بازار را با چالش مواجه کند.
همچنین محدود کردن روزهای معاملاتی موجب حبس نقدینگی سرمایه‌گذاران شده و نه تنها موجب رونق این بازار نمی‌شود، بلکه چنین محدودیت‌هایی تنبیه سرمایه‌گذاران به حساب می‌آید. ضمن اینکه برخی فعالین این بازار آزادانه وارد این بازار نشده‌اند و باتوجه به اینکه برخی از نمادهای حاضر در این بازار نمادهای اخراجی بازارهای اصلی بورس و فرابورس هستند اعمال چنین محدودیت‌هایی تنبیه مضاعف این دست سهامداران است.
در حالی که همه مقررات به سمت و سوی کاستن محدودیت‌های معاملاتی گام بر میدارد وضع این مقررات بر خلاف روند کلی حرکت نهادهای ناظر بازار است.
از دیگر موضوعات پیرامون این دستورالعمل، مساله شفافیت در بازار سرمایه است که در این نشست اعلام شد اگر هدف ارتقاء شفافیت اطلاعات ناشرین است ضمانت اجرایی‌های مندرج در این دستورالعمل به این هدف کمک نمی‌کند، بلکه عملا این دستورالعمل فعالیت سرمایه‌گذاران را محدود نموده و تأثیر مثبتی در ارائه اطلاعات توسط ناشرین برای ایجاد شفافیت ندارد.
از سوی دیگر یکی دیگر از دغدغه‌های حاضرین در این جلسه عدم نمایش حجم و قیمت سفارشات بود، که اعلام شد این عدم نمایش در مرحله پیش گشایش ممکن است توجیه‌پذیر باشد، اما در معاملاتی که پس از گشایش انجام می‌شود اساسا با ذات معامله در سامانه معاملات بورسی سازگار نیست و معامله بر مبنای رقابت را تبدیل به معاملات بر مبنای حدس و گمان و تصادف می‌کند.
حتی اگر مخفی بودن تمام یا بخشی از مراحل معاملاتی توجیه‌پذیر باشد، این امر تنها در صورتی قابل پذیرش است که این اطمینان وجود داشته باشد که عدم دسترسی به اطلاعات سفارشات بر همه مشتریان اثر یکسان داشته باشد در غیر این صورت مخفی بودن سفارشات منجر به ایجاد رانت اطلاعاتی شده و این موضوع زمینه ساز فساد در معاملات خواهد شد. افرادی که دسترسی به این اطلاعت دارند به سهولت می‌توانند با دستکاری در قیمت، از این عدم شفافیت بهره‌مند شوند و این موضوع منافع سرمایه‌گذاران را به طور ناعادلانه‌ای متاثر می‌نماید.
در نهایت اگر مخفی بودن اطلاعات سفارشات امری مفید و موثر است چرا فقط در بازار پایه اجرا شود و اگر تاثیر گذار نیست چرا در این بازار اعمال گردد.
گفتنی است اعلام اجرای دستورالعمل طبقه‌بندی شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران در تابلوهای "پایه زرد" "پایه نارنجی" و "پایه قرمز" از سوی فرابورس ایران در حالی طی چند روز گذشته اثر منفی بر معاملات بازار سهام داشته است که برخی کارشناسان معتقدند این کار بودن بررسی لازم انجام شده است.
در این زمینه یکی از اعضای کمیته فقهی سازمان بورس نیز با توجه به شبهات پیش آمده پیرامون قوانین جدید بازار پایه از بررسی این موضوع و روشن شدن اشکالات آن خبر داد.
عباس موسویان در خصوص حکم شرعی مخفی ماندن سفارشات خریدار و فروشنده در معامله با روش جدید بازار پایه گفته، در قانون جدید مرحله پیش از معامله مشخص نیست اما وقتی به مرحله معامله می‌رسد، هم فروشنده و هم خریدار و هم قیمت مشخص می‌شود.
وی درباره اینکه قبل از معامله، اطلاعات باید در دسترس خریدار و فروشنده قرار گیرد، افزود: اینطور نیست که به عنوان معامله‌گر ببینیم مشتری چه قیمتی پیشنهاد داده است. فرض مثال یک فروشنده که 5 مشتری دارد، باید بداند هر مشتری چه قیمتی پیشنهاد داده اما مشتریان از قیمت‌های پیشنهادی مشتریان دیگر باخبر نمی‌شوند. بر این اساس قرار است جزییات این قانون 22 خرداد ماه در کمیته فقهی مطرح و بررسی شود.
انتهای پیام/
