حوزه و دانشگاه باید در تحول قوه قضاییه مشارکت کنند

به گزارش خبرنگار قضایی خبرگزاری تسنیم؛ حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی امروز در همایش سراسری قوه‌ قضاییه اظهار کرد: با همه تلاش‌هایی که تاکنون انجام شده باید در گام دوم تحولی در دادگستری ایجاد شود و قوه قضاییه با حضور همه فرهیختگان و دلسوزان گام جدی بردارد.

وی افزود: در این تحول همه اجزای سازمان نقش دارند و هیچ کس نباید غایب باشد؛ تحول نیازمند این است که در اتاق‌های اندیشه‌ورزی، اندیشه ایجاد شود و به برنامه تبدیل شود؛ اگر همه اجزای سازمان بزرگ قضایی کشور در ایجاد این تحول نقش نداشته باشند، تحول موردنظر رهبری رخ نمی‌دهد.

رئیس قوه‌ قضاییه ادامه داد: کسانی که خارج از قوه قضاییه هستند و به قوه قضاییه تراز امیرالمومنین می‌اندیشند و در حوزه دانشگاه و حوزه و دانش هستند باید در ایجاد این تحول همراه دستگاه قضایی حرکت کنند؛ ارتباط دانشگاه و حوزه با قوه قضاییه باید ارتباط معنادار و قوی باشد؛ دستگاه قضایی نسبت به پرونده‌های موجود کاری همراه با پیچیدگی دارد؛ امروز فقه حکومت می‌کند و با وجود حکمرانی فقه، سؤالات متعددی در حوزه‌های مختلف از جمله قضا و اجتماع و اقتصاد و فرهنگ ایجاد می‌شود؛ حوزه ما و محافل علمی ما ناتوان از پاسخگویی نیستند و باید با اجتهاد و توجه به فقه جواهری این سؤالات را جواب دهند.

رییسی گفت: به قاضی گفته شده حکمی که می‌دهی براساس قانون باشد و اگر در قانون نبود، نظر فقها را اخذ کنید اما امروز در بخش آموزش قوه قضایه چه مقدار سؤالاتی وجود دارد که اصولش وجود دارد اما باید پاسخ فروعاتش هم استخراج شود؛ معنای این سخن این است که قوه قضاییه یک دستگاه پویا و زنده است و باید با حوزه و دانشگاه ارتباط مستقیم داشته باشد و با بخش‌های پژوهش مرتبط باشد.

رییس قوه قضاییه افزود: نکته قابل توجه آن است که در اسلام حدود قصاص و تعزیرات و باید و نبایدهایی وجود دارد؛ در اسلام آیا ما فقط احکام داریم یا نظامات و تأسیساتی هم برای اجرای احکام داریم؟ آیا نظام اقتصادی و حقوقی هم در اسلام وجود دارد؟ باید احکام را از فقه بگیریم و در جای دیگری نظم‌بخشی کنیم؟ حقیقت این است که آنچه که از مبانی فقهی میشناسیم و از کلام بزرگان برداشت می‌کنیم آن است که ما در اسلام نظام حقوقی داریم نه صرفا احکام اسلامی یعنی قالب و محتوا و سازوکار اجرا را همراه با هم در اختیار داریم.

وی ادامه داد: مسئله‌ای که در گام دوم باید به آن توجه داشته باشیم، این است که یکی از قالب‌های الگوی پیشرفت، قالب متناسب با قضای اسلامی است؛ من با عزیزان در دبیرخانه الگوی اسلامی پیشرفت تماس گرفته و متوجه شدم کارهای مقدماتی انجام شده اما باید کارهای بیشتر توسط مجربان دستگاه قضایی و حوزه و دانشگاه انجام شود و یک نظام حقوقی که هم محتوا اسلامی باشد و هم قالب و شکل پیگیری اسلامی باشد،‌ باید پیاده‌سازی شود.

رییس قوه قضاییه تأکید کرد: در گام دوم، این کار یک کار ضروری است و از همه همکاران و صاحبنظران می‌خواهیم این موضوع را به‌عنوان یک امر مهم اما بدون شتابزدگی در دستور کار قرار دهند؛ محورهای اصلی در ارتباط با تحول که در جلسات قبل بیان کردم، مبانی این تحول ابتدا باید همراه با شناخت از دستگاه قضایی باشد؛ نخستین گام، شناخت وضع موجود است؛ در چهل سال گذشته گام‌هایی برداشتیم و باید گزارشی از وضع موجود داشته باشیم؛ تفاوت وضع موجود و مطلوب را استخراج کنیم تا وضع موجود را بهتر به وضع مطلوب نزدیک کنیم.