تفلیس همچنان ناآرام؛ نگاهی به اعتراضات سیاسی در گرجستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، یگان‌های پلیس از تلاش مخالفان دولت برای ورود به داخل پارلمان گرجستان جلوگیری کرده که در جریان آن 240 نفر از جمله 80 نفر از نیروهای پلیس زخمی شدند. بر اساس اعلام وزارت کشور گرجستان در ارتباط با این تظاهرات 305 نفر نیز بازداشت شده‌اند. معترضان سرگئی گاوریلوف نماینده مجلس دومای روسیه را که در رأس هیئتی دیپلماتیک برای شرکت در اجلاس مجمع بین‌پارلمانی ارتدوکس در تفلیس وارد گرجستان شده بود، به حمایت از منطقه تجزیه‌طلب آبخازی و اوستیای جنوبی متهم می‌کنند. در پی این تظاهرات ایراکلی کوباخیدزه رئیس پارلمان گرجستان یک روز بعد و در روز جمعه از مقام خود استعفا داد.

این تظاهرات در خیابان روستاولی در مرکز تفلیس و در نزدیکی پارلمان گرجستان صورت پذیرفت و با گذشت چند روز هنوز ادامه دارد. این خیابان محل آغاز رویدادهای مهمی در تاریخ معاصر گرجستان از جمله جنگ داخلی در سال 1991 و همچنین انقلاب گل سرخ در سال 2003 می‌باشد. در اکتبر سال 2012 نیز هواداران حزب رؤیای گرجستان وابسته به میلیاردر معروف بیدزینا ایوانیشویلی پس از پیروزی بر حزب حرکت متحد ملی وابسته به میخائیل ساکاشویلی در انتخابات پارلمانی در همین خیابان راهپیمایی پیروزی برگزار کردند. اکنون پس از 6.5 سال از اقتدار حزب رؤیای گرجستان، نگرش افکار عمومی نسبت به این حزب به‌شدت دچار تغییر شده است. یکی از عوامل مهم در این تغییر نگرش را می‌توان عدم‌رضایت بخشی از مردم گرجستان نسبت به دنبال نکردن سیاست نزدیکی به غرب و دوری از روسیه از سوی حزب رؤیای گرجستان دانست.

این اعتراضات به این بهانه آغاز شد که سرگئی گاوریلوف از نمایندگان دومای روسیه که ریاست یک مجمع پارلمانی به‌نام مجمع بین‌پارلمانی ارتدوکس را به‌عهده دارد در پارلمان گرجستان سخنرانی کرد. گاوریلوف که در کرسی ریاست پارلمان نشسته بود به‌زبان روسی سخنرانی کرد که با اعتراض مخالفان دولت این کشور مواجه شد و جمعی از فعالان سیاسی معترض، سخنرانی وی را برهم زدند و گاوریلوف مجبور به ترک پارلمان شد. در جریان برگزاری این مجمع، رهبران حزب اپوزیسیون گرجستان اروپایی وارد سالن برگزاری شده جلسه را متوقف کردند. از اعتراضات اصلی آنها نشستن گاوریلوف بر کرسی ریاست در پارلمان این کشور بود. آنها معتقدند که وی به‌درخواست و دعوت مقامات گرجستان بر این صندلی نشسته است و از این رو حزب رؤیای گرجستان و رهبرانش را به وابستگی و سرسپردگی به روسیه متهم می‌کنند. یکی دیگر از اعتراضات آنها نیز مربوط به سنگ‌اندازی دولت فعلی در ارتباط با ساخت پروژه عظیم بندر آناکلیا می‌باشد. در نتیجه اعتراضات مخالفان در داخل پارلمان، مخالفان دولت مقابل پارلمان نیز اجتماع کرده با نیروهای پلیس درگیر شدند که بر اثر آن دهها نفر مجروح شدند که بین مصدومین چند شهروند روس ازجمله خبرنگاران نیز قرار داشتند. بر اساس گزارش رسانه‌های حامی دولت گرجستان، میخاییل ساکاشویلی رئیس جمهوری پیشین تحریک‌کننده اعتراضات تفلیس بود و وی که در کییف پایتخت اوکراین به‌سر می‌برد از طرفداران خود خواسته بود که علیه دولت گرجستان تظاهرات کنند. این ناآرامی‌ها که با شعارهای ضدروسی از جمله «روسیه اشغالگر جایی در گرجستان ندارد» همراه بود منجر به استعفای رئیس مجلس گرجستان شد. سالومه زورابیشویلی رئیس جمهوری گرجستان نیز که در خارج از کشورش به‌سر می‌برد روسیه را به دست داشتن در ناآرامی‌ها متهم کرد.

مجمع بین‌پارلمانی ارتدوکس ابتکاری است که از سوی دولت گرجستان با هدف تقویت همکاری بیشتر میان این کشور با دیگر کشورهای مسیحی ارتدوکس خصوصاً روسیه ایجاد شده است. به گزارش رسانه‌ها، دستورالعمل و برنامه‌های این مجمع شخصاً از سوی ایراکلی کوباخیدزه رئیس پارلمان گرجستان با هماهنگی دولت باختادزه و رهبران حزب رؤیای گرجستان تهیه شده است، از این رو می‌توان این مجمع را تصمیم مشترک مقامات بلندپایه گرجستان دانست. در نهایت مقامات گرجستانی اعلام کردند که دعوت از سرگئی گاوریلوف کار اشتباهی بوده است که استعفای رئیس پارلمان را در همین راستا می‌توان تحلیل کرد. از سویی نیز زاخاری کوتسناشویلی از اعضای حزب رؤیای گرجستان اعلام کرد که از نمایندگی پارلمان این کشور استعفا خواهد داد. اما این اقدامات باعث رضایت معترضان نشده و آنها خواهان استعفای وزیر کشور گرجستان هستند. آنها گئورگی گاخاریا وزیر کشور را متهم می‌کنند که شهروند روسیه است. به‌اعتقاد آنها گاخاریا مهم‌ترین لابی‌گر حامی روسیه و ولادیمیر پوتین در گرجستان است و هر کاری می‌کند تا این کشور به‌سمت غرب نزدیک نشود. خواسته دیگر معترضان آزادی همه بازداشتی‌های اعتراضات اخیر است. همچنین مخالفان خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی و تغییر در سیستم رأی‌گیری در این کشور شده‌اند.

در پی تنش‌های اخیر نیز ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه دستور توقف پرواز هواپیماهای مسافربری این کشور از 8 جولای به گرجستان را صادر کرد. دستور رییس جمهوری روسیه همچنین شامل شرکت‌های هواپیمایی گرجستان شده و پوتین از هیئت دولت روسیه انجام اقدامات تعویق‌ناپذیر برای بازگشت شهروندان این کشور را که در گرجستان به‌سر می‌برند، خواستار شد. در حال حاضر هواپیماهای 6 شرکت هواپیمایی روسیه و 2 شرکت گرجستانی پروازهای متقابل میان دو کشور انجام می‌دهند و نیز بنا به آمار رسمی روسیه در پنج ماه اخیر 540 هزار شهروند این کشور به گرجستان سفر کردند که 31 درصد بیشتر در مقایسه با زمان مشابه یک سال قبل می‌باشد. نهاد دولتی امور گردشگری روسیه پیش‌بینی کرده که با به‌کارگیری محدودیت‌هایی برای شرکت‌های هواپیمایی، سفرهای گردشگری از روسیه به گرجستان 60 الی 70 درصد کاهش خواهد یافت.

در پی انقلاب مخملی سال 2003 میلادی بر اثر آن ادوارد شواردنادزه رییس جمهوری وقت گرجستان و از سیاستمداران کهنه‌کار شوروی سابق برکنار شد و حزب حرکت متحد ملی گرجستان به‌رهبری میخاییل ساکاشویلی سیاستمدار غربگرا در این کشور به قدرت رسید. تنش در روابط تفلیس و مسکو در ماه اوت سال 2008 میلادی به درگیری‌های نظامی گرجستان از یک طرف و نیروهای روسیه و مناطق تجزیه‌طلب آبخازی و اوستیای جنوبی از طرف دیگر منجر شد و نظامیان روسیه در جریان این درگیری‌ها تا 30کیلومتری تفلیس پایتخت گرجستان رسیدند، در نتیجه تفلیس روابط دیپلماتیک با مسکو را قطع کرد و این کشور را اشغالگر خواند.

با توجه به اعتراضات اخیر به‌نظر می‌رسد که دور جدید تنش‌ها بین روسیه و گرجستان پس از چند سال روند ترمیم روابط بار دیگر از سر گرفته شده است. نتیجه نهایی تقابل سیاسی اخیر در تفلیس تقریباً وابسته به نوع موضع‌گیری غربی‌ها در قبال این اتفاقات است. هم مقامات و هم نیروهای اپوزیسیون منتظر ارزیابی، واکنش‌ها و پیشنهادات ایالات متحده و اتحادیه اروپا هستند.

انتهای پیام/*