رئیس حوزه هنری در مشهد: انقلاب اسلامی حماسه ملی و مذهبی را در هم ادغام کرد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، آیئین اختتامیه نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی با حضور جمعی از فرهیختگان، هنرمندان، پیشکسوتان و مسئولان فرهنگی استانی و کشوری در محل آرامگاه بزرگ حماسه‌سرای ایران اسلامی حکیم فردوسی به همت حوزه هنری خراسان رضوی برگزار شد. 

«هنر حماسی» ایجادگر انگیزش مبتنی بر مکتب معنوی 

میثم مرادی بیناباج رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در ابتدای نشست، درباره روند برگزاری این رویداد هنری اظهار داشت: بیش از 220 طرح از حدود 180 نویسنده متعهد از سراسر کشور به فراخوان نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی ارسال شد که از این میان 17 طرح در مرحله نخست منتخب شدند و اکنون در این محفل ادبی گردهم آمدیم تا از برگزیدگان نهایی این رویداد هنری تقدیر و از آثار آنان رونمایی کنیم. 

وی با اشاره به اینکه پیام علامه جوادی آملی به این مراسم گویای ضرورت پرداختن به هنر حماسی است، ادامه داد: موضوع راهبردی احیای هنر و ادبیات حماسی ذیل گفتمان انقلاب اسلامی با تاکید بر الگو، منش و روش شاهنامه فردوسی اولویت اصلی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی است که از دو سال پیش این راهبرد در دستور کار قرار گرفته است.

مرادی افزود:  در این راستا دبیرخانه هنر حماسی حوزه هنری استان حدود دو ماه پیش در  همین آرامگاه باشکوه، رسماً تأسیس شد که یکی از برکات آن برگزاری نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی است. 

رئیس حوزه هنری خراسان رضوی تصریح کرد: هنر حماسی ایجادگر انگیزش مبتنی بر حکمت معنوی با تاکید بر خردورزی، دشمن ستیزی،میهن‌دوستی، جوانمردی و غیره است و تلاش داریم « تجمیع و تلفیق میان هویت دینی و ملی» به‌عنوان الگو و روشی که فردوسی این حکیم بزرگ شیعی در شاهنامه، برای آیندگان ایران اسلامی به یادگار گذاشته است را در استان خراسان رضوی و با حمایت‌های مومنی در سطح کشور تبیین کنیم. امید است که از برکات آن حرکت به سمت تحقق تمدن نوین ایرانی اسلامی رقم بخورد. 

خراسان بزرگ سرزمین حماسه‌ها است

در ادامه محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری کشور با تاکید بر به نیاز ادبیات فارسی امروز به حماسه گفت: تشکر می‌کنم از تمامی نویسندگانی که به ادبیات حماسی پرداختند و از حوزه هنری خراسان رضوی که این ضرورت را احساس کرده و از دو سال پیش برنامه‌ریزی‌ها را شروع کرد و امروز شاهد به ثمر نشستن نخستین نشانه‌های این اقدام بزرگ هستیم.  

وی با بیان اینکه حماسه در ایران با شاهنامه فردوسی معنا پیدا می‌کند، گفت: «شاهنامه» شناسنامه فرهنگ، آداب، تاریخ و هویت ایرانی است و نقش فردوسی را نمی‌توانیم در زبان فارسی نادیده بگیریم و گمان می‌کنم شاید اگر فردوسی نبود ما امروز مولوی، حافظ و سعدی را نداشتیم.  

رئیس حوزه هنری خاطرنشان کرد: حماسه در سرزمینی خلق می شود که دارای فرهنگ و تمدن دیرینه و اصیل باشد و خراسان بزرگ سرزمین حماسه‌ها است بطوری که پس از فردوسی هر اثر حماسی که تولید شده تحت تأثیر شاهنامه بوده است. 

مومنی ادامه داد: حماسه پس از فردوسی به دو شاخه تقسیم می‌‌شود؛ حماسه‌هایی که ملی هستند نظیر گرشاسپ‌نامه و حماسه‌نامه‌هایی که درون مایه مذهبی دارند که ما تا مدتی پیش تصور می‌کردیم خاوران نامه قدیمی‌ترین حماسه‌نامه مذهبی است اما کتابی زیر نظر استاد شفیعی کدکنی و شاگردان ایشان منتشر و رونمایی شد به نام «علی‌نامه» که بر می‌گردد به 40 سال پس از سرودن شاهنامه و بنابراین قدیمی‌ترین حماسه نامه مذهبی است که به ستایش حضرت امیرالمومنین(ع) و دلاوری‌های ایشان می‌پردازد. 

وی با بیان اینکه در ادبیات دفاع مقدس این دو شاخه ملی و مذهبی به هم پیوستند، تصریح کرد: حماسه ملی و مذهبی یکی شدند و این ویژگی حماسه انقلاب اسلامی است که هر دوی این خصلت را در برمی‌گیرد.  در حماسه‌های ایرانی بعد از فردوسی، مولفه‌هایی نظیر شجاعت و دلیری مورد توجه است اما در ادبیات دفاع مقدس عنصر «عرفان» نیز به آن اضافه شده است چرا که رزمندگان ما آکنده از عشق به خدای متعال بوده‌اند و خاطرات آنان مملو از روحیه عرفانی است.

رئیس حوزه هنری در پایان خاطرنشان کرد:  ما امروز بیش از هر زمان دیگری به حماسه نیاز داریم اگر قرار است ادبیات ما در ایجاد تمدن نوین اسلامی نقش داشته باشد حتما باید ملت ما و جوانان عزیزمان را حماسی بار بیاوریم؛ حماسه‌ای که آمیخته از حکمت، جوانمردی و عرفان است. 

اجرای ویژه گروه کُر حوزه هنری خراسان رضوی و نقالی محسن کریمی، محمد جهان‌پا و مانی تیموری سه نقال و هنرمند توانای خراسانی از سه نسل مختلف، زینت‌بخش این محفل ادبی بود که حال و هوای دیگری به مراسم بخشید. 

حماسه عنصر ضروری هویت ایرانی و شیعی است

 حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی از دیگر مهمانان ویژه این مراسم بود.

وی در ابتدای سخنانش گفت: حماسه عنصر ضروری هویت ایرانی و شیعی است و مقام معظم رهبری فرمودند که برای اعتلا و پیشرفت فرهنگ اهل بیت(ع) در مسیر حرکت تاریخ باید بر روی نقش و سهم فردوسی کار شود.

قمی با اشاره به پیام آیت‌الله جوادی آملی به نخستین جایزه داستان‌های حماسی افزود: وجه حماسی توحید، ولایت و امامت در شاهکار فردوسی این مرد بزرگ و حکیم منعکس شده و عامل احیای مکتب اهل بیت(ع) بوده است. 

وی ادامه داد: حضرت آیت الله جوادی آملی سال گذشته در همایشی درباره راهبردهای امنیتی و دفاعی براساس آموزه‌های مهدوی تعبیری داشتند مبنی بر اینکه به یک فردوسی نیاز داریم که جای خالی حماسه و این حرکتی که در جامعه باید ایجاد شود را پر کند.  

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: اکنون نزاع و مبارزه تمدنی ما پیچیده‌تر شده و به نقطه حساسی رسیده اما حماسه به‌عنوان عنصر ذاتی جوان ایرانی شاید قدری کمرنگ و مغفول شده است در حالی که روحیه حماسی لازمه عصر ما و ایران فرهنگی امروز است. 

وی ادامه داد: داستان‌های حماسی نظیر کتب ادبیات  دفاع مقدس انتشارات سوره مهر در میان جوانان انقلابی هندوستان نیز طرفدار دارد چرا که استعمار انگلیس به ظاهر در آنجا برچیده شده اما در عمل استعمار پیچیده‌تری حاکم شده است بنابراین من از تمامی نویسندگانی که در این رویداد ادبی برای تقویت حماسه به عنوان نیاز زمانه امروز، دست به قلم بردند تشکر می‌کنم.

 فردوسی مسئله توحید را «حماسی» کرد

بخش بعدی برنامه اختصاص داشت به پخش پیام تبیینی آیت‌الله العظمی جوادی آملی به اختتامیه نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی. ایشان در این پیام، خطاب به هنرمندان، فرهیختگان، مسئولان فرهنگی و دست‌اندرکاران این رویداد هنری بر اهمیت و ضرورت هنر حماسی برای تمدن‌سازی و آینده انقلاب اسلامی تاکید کردند. 

زبان فارسی دچار بحران شده است 

در ادامه، داوود ضامنی معاون فرهنگی امور استان‌های حوزه هنری با اشاره به وقوع بحران زبانی در سال‌های اخیر گفت: ما معمولا وقتی از بحران صحبت می‌کنیم بحران‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بین‌المللی به ذهن متبادر می‌شود اما در سال‌های گذشته زبان ما دچار بحران شده است و باید اصلاح شود چون مبنای فکر، تفکر و ارتباط ماست.

وی افزود: ثروت یک کشور به خاک و پول نیست به زبان است بنابراین اگر چنین رویدادهایی ادبی منجر به اصلاح و پیراستگی زبان شهروندان ما از واژگانی که به غلط در آن رسوخ کرده است، شود به هدف غایی خود خواهند رسید.

ضامنی تصریح کرد: امیدوارم که همکاران ما در دبیرخانه هنر حماسی، این جایزه را در عرصه‌های دیگر نظیر معماری و هنرهای تجسمی استمرار ببخشند تا جریان هنر حماسی از خراسان آغاز و شرق ایران را تا زابل و سیستان فرا بگیرد.

اهدای «دستار فردوسی» به نویسنده رمان گرانقدر «جاده جنگ»

در این بخش از برنامه و پیش از آئین معرفی برگزیدگان، در اقدامی نمادین «دستار حکیم فردوسی» به منصور انوری نویسند رمان ارزشمند «جاده جنگ» به عنوان نمونه اعلای یک داستان حماسی که رهبر انقلاب نیز از آن تقدیر و تجلیل ویژه کرده‌اند اهدا شد. 

جاده جنگ رمانی 12 جلدی است که 11 جلد آن تاکنون به چاپ رسیده و جلد پایانی نیز در ماه‌های آتی منتشر می‌شود و طولانی‌ترین و عمیق‌ترین اثر حماسی درباره انقلاب اسلامی است. 

در بخش پایانی و در مراسمی باشکوه برگزیدگان نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی معرفی و از آنان تقدیر شد. سعید تشکری دبیر علمی این جایزه با بیان اینکه از تلاش تمامی 183 نویسنده‌ای که در این رویداد شرکت داشتند قدردانی می‌کنیم،گفت: معتقدم تلاش برای پُر کردن جای خالی ادبیات حماسی فقط می‌توانست از خراسان و حوزه هنری خراسان رضوی آغاز شود و خوشحالم که به دنبال آن کارگاه‌های مختلفی درباره این هنر شکل گرفته و نویسندگانی از سراسر کشور در این جایزه حضور داشتند. 

وی ادامه داد: اکنون به یاری حوزه هنری از 5 کتاب برگزیده این جایزه رونمایی می‌شود و اعلام می‌کنم امشب اختتامیه نخستین جایزه ملی داستان‌های حماسی و همچنین افتتاحیه دومین دوره آن است.

در پایان، داستان «مردهای مرز شرقی» اثر سجاد خالقی از استان چهارمحال و بختیاری، «امانت گندمزار» به نویسندگی پری غلامی از مشهد و «خان کوه هزار مسجد» اثر میلاد حسینی از تهران به ترتیب به‌عنوان نفرات اول تا سوم و «آتون نامه» به نویسندگی محمد حاجی علیان از اصفهان و «رخ به رخ با گرگ‌ها» اثر عبدالمجید نجفی از تبریز شایسته تقدیر شناخته شدند. رونمایی از کتاب این 5 اثر برگزیده نخستین جایزه داستان‌های حماسی حسن‌ختم این مراسم ادبی بود.

انتهای پیام/ح