رحیم قربانی: شورای توسعه در ادغام اتحادیه‌های قرآنی اهمال و کم‌کاری کرده است
مدیر عامل اتحادیه موسسات و تشکل‌های قرآن و عترت معتقد است که رئیس سابق و دبیر فعلی شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور در ماجرای فرآیند ادغام اتحادیه‌های قرآنی اهمال و کم‌کاری کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، از دهه 80 لزوم تشکیل اتحادیه و مجموعه‌ای برای انسجام فعالیت‌های قرآنی احساس شد که آن زمان اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور به عنوان نخستین اتحادیه شکل گرفت تا مؤسسات دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را تحت پوشش قرار دهد. همچنین سال 88 سازمان تبلیغات اسلامی در زمینه صدور مجوز برای فعالیت مؤسسات قرآنی اقدام کرد و سپس اتحادیه مرتبط با آن با عنوان اتحادیه مؤسسات مردمی ـ قرآنی تشکیل شد. حدود هفت سال پیش موضوع ادغام اتحادیه‌های قرآنی بر سر زبان‌ها افتاد و در سال 93 بررسی روند ادغام اتحادیه‌های استانی و کشوری شکل جدی‌تری به خود گرفت و حدود 100 جلسه در رابطه با ادغام دو اتحادیه قرآنی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی برپا شد. برآورد این جلسات، بر اساس مصوبه شورای توسعه فرهنگ قرآنی و به منظور ایجاد ساز وکار لازم برای هماهنگی دستگاهها در اجرای ضوابط و مقررات تأسیس مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت (ع) و حُسن تعامل، هماهنگی و هم‌افزایی در انجام وظایف مصرّح و قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی و اتخاذ روش‌های مطلوب در عرصه ساماندهی مشارکت‌های مردمی و صدور مجوز و نظارت بر فعالیت‌های آنها، هیأت رسیدگی به امور مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت کشور تشکیل شد. دبیرخانه این هیأت نیز در سازمان تبلیغات اسلامی استقرار یافت و صدور مجوز به موسسات قرآنی در کشور آغاز شد.
پس از آغاز فعالیت هیات رسیدگی به موسسات، به تدریج صدور مجوز موسسات و رسیدگی به مشکلات موسسات در دستور کار قرار گرفت و به دفعات، مدیران ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی در جلسات و همایش‌های مختلف، سخن از بهبود وضعیت موسسات به میان آوردند، تا جایی که حتی اساسنامه استانی اتحادیه مدغم از سوی شورای توسعه تدوین و مورد تایید موسسات قرار گرفت امّا قضیه به اینجا ختم نشد و در موضوع ادغام اتحادیه کشوری، اختلافاتی در خصوص بندهای اساسنامه بوجود آمد. پس از تشدید اختلافات دو اتحادیه قرآنی طی ماه‌های اخیر و تجمع برخی از مدیران موسسات قرآنی در ساختمان شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای توسعه فرهنگ قرآنی این وعده را داده تا ظرف مدت یک هفته به این اختلافات پایان دهد و تکلیف موسسات و اتحادیه مدغم را روشن کند.
بر همین اساس با "رحیم قربانی" مدیر عامل اتحادیه موسسات و تشکل‌های قرآن و عترت درباره "جزئیات ادغام و حواشی پیرامون این فرآیند قرآنی" به گفت‌وگو نشستیم که متن و ویدئوی آن را ملاحظه خواهید کرد.
* ایده ادغام اتحادیه‌های قرآنی توسط چه کسانی مطرح شد؟ آیا در آن برهه هر دو اتحادیه تمایل داشتند تا این ادغام صورت گیرد؟
جریان برمی‌گردد به اوایل دهه 80 که موسسات مردمی به‌صورت خودجوش شکل می‌گرفتند. در آن برهه اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت راه‌اندازی شد و به تناسب گسترش فعالیت‌های قرآنی، سازمان دارالقرآن نیز اقدام به ایجاد اتحادیه موسسات قرآنی کرد. همان اوایل هم لزوم اینکه نباید دو اتحادیه باشد کاملاً احساس می‌شد و همین موضوع سبب شد تا اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور پیش‌قدم شود و پیشنهاد ادغام را جهت هم‌افزایی و حمایت و نظارت بیشتر موسسات مطرح کرد. یادم است در آن دوره سازمان دارالقرآن به شدت مخالف این بود و دوستان اتحادیه خیلی تلاش کردند تا در این قضیه به سرانجام برسد. شاید این خودش 5 سال طول کشید تا سازمان دارالقرآن ادغام را بپذیرد و دوسال هم طول کشید تا ساز و کارش مشخص شود و این جریان انقدر مهم بود که به شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشیده شد.
* یعنی اتحادیه تشکل‌ها خودش پیشنهاد ادغام را مطرح کرد؟
بله، اتحادیه هم پیشنهاد داد و هم پیش‌قدم شد. اوایل دهه 90 بود که این قضیه از سوی دوستان اتحادیه تشکل‌ها مطرح شد و پس از آن به شورای توسعه فرهنگ قرآنی روانه شد. جلسات متعددی با موضوع ادغام و هیات رسیدگی به موسسات اجرا شد و به گفته دبیر شورای توسعه که جایی اعلام کرده بود نیمی از وقت خود را بابت این دو اتحادیه گذاشته است.
* و نهایتاً هیات رسیدگی به موسسات قرآن و عترت راه‌اندازی شد. اعضای این هیات چه کسانی بودند؟
در هیات رسیدگی به موسسات که نمایندگان وزارت ارشاد، سازمان دارالقرآن و شورای توسعه حضور داشتند، روندی بوجود آمد تا چه در بحث اساسنامه‌ها و چه روند انتخابات اتحادیه مدغم در استان‌ها تصمیماتی گرفته شود. این جریان هم به‌تدریج در استان‌ها شکل گرفت و یک به یک استان‌ها با همدلی و به‌راحتی این ورند را پذیرفتند و در همه 31 استان اتحادیه مدغم با برگزاری مجمع عمومی هر دو اتحادیه انجام شد و ناظران هم صورتجلسه برگزاری انتخابات تایید کردند. در دو استان اختلافاتی مطرح شد که با گفت‌و گو حل و فصل شد؛ حتی در استان تهران دوباره این انتخابات انجام شد و روند اجرای ادغام پی گرفته شد.
اعتراض اتحادیه تشکل‌ها بر فرآیند ادغام مبنای قانونی ندارد
* موضوع اصلی این اختلاف و کناره‌گیری اتحادیه تشکل‌ها از فرآیند ادغام بابت اعتراضشان به انتخابات استان‌‌‌‌های مدنظر بود و یا این کناره‌گیری دلیل دیگری داشت؟
من از جنبه‌های مختلف فرآیند ادغام را بررسی کرده‌ام و به طور دور را دور در جریان ادغام استان‌ها و به‌ویژه در جریان انتخابات اتحادیه استان تهران قرار داشتم امّا به‌صورت مستقیم در آن زمان ورودی به این مساله نداشتم امّا کلیت این موضوع هر چه که باشد انقدر مهم نبود که دستاورد هشت ساله جامعه قرآنی و هزاران ساعت و میلیون‌ها تومانی که برای آن صرف شده را زیر سوال ببرد. اینکه ادعای تبانی و نقض قانون در انتخابات و غیره مطرح می‌شود خیلی اساس و مبنا ندارد.
* چه اتفاقی در انتخابات استان خراسان رضوی افتاد؟
اعتراضی که دوستان اتحادیه تشکل‌ها عنوان می‌کنند این است که نمایندگان اتحادیه در آن انتخابات تخریب شده‌اند و لابی‌گری خاصی صورت گرفته تا افراد مشخص انتخاب شوند امّا هیات ناظر که از خود دوستان اتحادیه تشکل‌ها هم بودند این انتخابات را تایید کردند.
* تا پیش از انتخابات استان خراسان ضوی، انتخابات در چند استان انجام شده بود؟
تقریباً تا پایان کار هیات رسیدگی به موسسات این مساله در تمامی استان‌ها انجام شد.
* مگر تصمیم ادغام اتحادیه‌های قرآنی از مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی نبود؟ پس چرا اجرای آن برای هر دو اتحادیه لازم‌الاجرا نیست؟
نزدیک به یک دهه است که شورای توسعه فرهنگ قرآنی شکل گرفته است. جالب است اولین وظیفه‌ای که برای آن شورا آورده شده، هماهنگی بین دستگاهها و جلوگیری از موازی‌کاری‌ها در میان دستگاه‌های دولتی و مردمی است. اینکه شورای توسعه پس از چند سال عنوان کند که این موضوع از این حیث اینکه بخش مردمی است به شورا مربوط نیست و خودشان باید این قضیه را حل و فصل کند، مغایر وظیفه ذاتی شورا است امّا عدم همکاری و پیگیری مناسب و البته ارتباطات ویژه‌ای که اعضای شورای توسعه با اعضای اتحادیه تشکل‌های قرآنی دارد سبب شده تا اهمال صورت گیرد و مساله به جای ویژه کشانده شود. از آذر سال گذشته که هیات مدیره اتحادیه کشوری تشکیل شد و روند قانونی خود را آغاز کرد به مدت دو ماه اتحادیه به ثبت رسمی رسید و از همان موقع از شورای توسعه خواسته شد تا این موضوع به شکل رسمی ابلاغ شود. شاید ده‌ها جلسه، نامه و بیانیه به شکل محترمانه به عزیزان شورای توسعه فرهنگ قرآنی، وزیر ارشاد، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فراکسیون قرآن و عترت مجلس و غیره انجام شد و همه آنها اعلام کردند که حق با شماست امّا در مقام عمل به بهانه‌هایی موضع خود را اعمال نکردند.
اهمال و کم‌کاری رئیس قبلی و دبیر فعلی شورای توسعه فرهنگ قرآنی
* چرا نامه‌هایی که شورای توسعه فرهنگ قرآنی در این زمینه صادر کرده است ارشادی و توصیه‌ای است؟
چه رئیس قبلی شورای توسعه و چه دبیر فعلی شورای توسعه در قضیه ادغام اهمال و کم‌کاری کرده‌اند، گرچه به‌ظاهر ادعایی را مطرح می‌کنند امّا در عمل نتیجه‌بخش نبوده است. برخی از اعضای اتحادیه تشکل‌ها که وابستگی به نهادهای دولتی هم دارند به‌عناوین مختلف عضو شورای توسعه هستند امّا اتحادیه مدغم نماینده‌ای در شورای توسعه ندارد. قطعاً آنها می‌توانند جریان‌ساز شوند و برای اجرای این فرآیند مانع‌تراشی کنند. جالب است بدانید که آنها حتی مسئولیت کمیته تخصیص شورای توسعه را هم بر عهده گرفتند. وقتی که از اعضای اتحادیه تشکل‌ها عضو کمیته تخصیص شود و مدیر‌عامل آن، نائب رئیس کمیته تخصیص شود، طبیعی است که کمیته و کارگروه‌های شورای توسعه تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
* آیا اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت همانند اتحادیه مدغم ثبت رسمی شده است؟
اتحادیه تشکل‌های قرآنی از سال 90 در سامانه سازمان ثبت اسناد رسمی کشور به‌روز رسانی نشده است و تغییرات آن از سال 92 تاکنون در مجمع عمومی اعلام نشده است.
* با صحت سخنان شما یعنی اختصاص بودجه از سوی شورای توسعه به اتحادیه تشکل‌ها غیرقانونی است ؟
دقیقا همین‌طور است. شورای توسعه با علم بر اینکه نمی‌تواند هزینه‌ای به آنها بدهد، بودجه برای اتحادیه واریز می‌کند و البته بانک‌هایی که بودجه اتحادیه را پرداخت می‌کنند نیز تخلف می‌کنند. تعجب می‌کنم از عزیزان قرآنی که داعیه‌دار فعالیت‌های قرآنی هستند چطور از تخلفی به این بزرگی غافل شده‌اند.
* چند هفته پیش مدیران برخی از موسسات در مقابل ساختمان شورای عالی انقلاب فرهنگی تجمع کردند و مطالبه‌ای در شورای توسعه مبنی بر مشخص شدن مساله ادغام مطرح کردند و صورتجلسه‌ای هم در این زمینه در حضور نماینده دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تنظیم شد. در این باره توضیح دهید.
به دنبال مکاتبات و جلسات متعددی که در این رابطه صورت گرفت، مدیران موسسات به نمایندگی از چند هزار موسسه، علی‌رغم میل باطنی مجبور شدند داخل ساختمان شورای توسعه تجمع کنند. حجت‌الاسلام عاملی در آن روز حضور نداشت امّا نمانیدگان خود را برای ثبت اعتراضات مدیران موسسه فراخواند و در نهایت صورتجلسه‌ای در ساختمان شورای عالی انقلاب فرهنگی تنظیم شد. در این صورتجلسه که دو نفر از نمایندگان شورای توسعه و 8 نفر از نمانیدگان موسسات امضا کردند این وعده داده شد تا ظرفت مدت دو هفته تکلیف ادغام مشخص شود امّا در موعد مقرر هیچ اتفاقی نیفتاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی جوابیه دیگری را در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است که یک هفته دیگر مهلت‌خواهی برای تصمیم نهایی ادغام اتحادیه مدغم اعلام شده است.
* اگر شورای توسعه به هر دلیلی نتواند در این مدت تکلیف ادغام را مشخص کند، اقدام بعدی موسسات چه خواهد بود؟
ما با اتکا سلوک و مرام قرآنی کار را پیش خواهیم برد و تا جاییکه ممکن است، مسالمت‌آمیز این موضوع را دنبال می‌کنیم امّا اگر به هر دلیلی به نتیجه نرسد، به شدت با مسئولان خاطی برخورد خواهیم کرد. مطالبات ما صرفاً قرآنی و فرهنگی است. حرف ما این است که اگر شورای توسعه نتواند و یا نخواهد به مصوبه خود عمل کند، این موضوع مطرح خواهد شد که این پارلمان قرآنی برای چه باید تشکیل شود و به چه کاری می‌‌آید؟ بنابراین اتحادیه موسسات و تشکل‌های قرآن و عترت به نمایندگی از هزاران موسسه تا تحقق مطالبات پیگیر این ماجرا خواهد بود.
انتهای پیام/
