گزارش تسنیم| چرا سوئیس برای قرقیزستان مهم است؟
طی بازه سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ سوئیس نخستین مقصد صادراتی قرقیزستان بود که حدود نیمی از صادرات این کشور را به خود اختصاص می‌داد، اما از سال ۲۰۱۶ این روند به طرز محسوسی کاهش یافته است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سورانبای جین‌بیک‌اف، رئیس‌جمهوری قرقیزستان در صدر یک هیات عالی‌رتبه روز گذشته عازم کشور سوئیس شد. دیدار با اولی مائورر، رئیس‌جمهور سوئیس اولین برنامه سفر جین‌بیک‌اف به این کشور اروپایی بود. این سفر بنا بر دعوت رسمی رئیس‌جمهور سوئیس صورت گرفته است.
توسعه همکاری‌ها، امضای چند سند مشترک، اصلاحات در قرقیزستان، استراتژی توسعه قرقیزستان برای سال 2023، گفت‌و‌گوهای سیاسی میان دو کشور، پروژه‌های اقتصادی و توسعه‌ای سوئیس در قرقیزستان، توسعه مبادلات اقتصادی به ویژه در کسب و کارهای کوچک و متوسط، صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی قرقیز، و توسعه صنعت توریسم میان دو کشور از جمله مهم‌ترین محورهای بحث میان دو رئیس‌جمهور بود. در این سفر همچنین با حضور دو رئیس‌جمهور، شماری از اسناد دوجانبه نیز به امضا رسید که عبارتند از:
- سند تفاهم میان دولت سوئیس و قرقیزستان در پروژه توسعه اقتصادی «ارتقاء دسترسی شرکت‌های کوچک و متوسط به بازار با تقویت ظرفیت آن‌ها برای سازگاری با استانداردهای زنجیره ارزش»؛
- سند تفاهم میان دولت دو کشور در زمینه پروژه نوسازی سیستم‌های تامین آب؛
- سند تفاهم دو کشور با مشارکت وزارتخانه‌های امور مالی و اقتصادی در زمینه «تقویت مدیریت بدهی‌های عمومی جمهوری قرقیزستان»؛
- سند تفاهم دو کشور در پروژه «توسعه پایدار توریسم زمستانی»؛
- و سند تفاهم در زمینه همکاری در حوزه مدیریت منابع آب یکپارچه.
تقویت نظام دموکراسی پارلمانی قرقیزستان موضوع دیگری بود که در دیدار رئیس‌جمهور قرقیزستان با مارینا کاروبیو، رئیس شورای ملی مجمع فدرال سوئیس مطرح شد. تقویت مناسبات و همکاری‌های پارلمانی با سوئیس در چارچوب شورای اروپا و مجمع پارلمانی اروپا، و نیز روابط قرقزستان با ایالت‌های سوئیس، مبارزه با فساد، حقوق بشر و تقویت نهادهای دموکراسی از دیگر محورهای این دیدار بود. در این سفر جین‌بیک‌اف دیداری را نیز با توماس جوردن، رئیس هیات مدیره بانک ملی سوئیس صورت داد. در این دیدار نیز رئیس‌جمهور قرقیزستان ضمن ابراز خوشنودی از همکاری‌های بانکی با سوئیس، توسعه بیش از پیش مناسبات حوزه پولی و بانکی مورد تاکید هر دو طرف قرار گرفت. رئیس بانک ملی سوئیس همچنین اشاره‌ای به سفر سال 2018 به قرقیزستان به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد پول ملی (صوم) اشاره کرد و ابراز امیدواری نمود در سال جاری نیز سفری به این جمهوری آسیای مرکزی داشته باشد.
در ادامه نیز جین‌بیک‌اف دیدارهایی متعدد با نمایندگان کسب و کارهای سوئیس و حلقه‌های تجاری این کشور داشت. وی با ابراز تمایل در خصوص جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در قرقیزستان، حوزه‌های دیجیتالیزه شدن اقتصاد، صدور گواهینامه‌ها، امور مالی، انرژی، توریسم، پالایش نفت و تولید محصولات لبنی را از اصلی‌ترین حوزه‌های همکاری خواند. تاکید بر تکمیل زنجیره تامین سوئیس توسط محصولات قرقیز و توسعه مبادلات دو کشور در حوزه خدماتی، دیگر زمینه تاکید جین‌بیک‌اف در دیدار با تجار و فعالین اقتصادی سوئیس بود. وی همچنین با اشاره به پروژه کاسا-1000 پیشنهاد کرد تا با مشارکت شرکت‌های سوئیسی، نیروگاه‌های هیدروالکتریکی در قرقیزستان ساخته شوند. در این دیدار نیز چندین سند میان دو طرف به امضا رسید که از جمله آن‌ها می‌توان به تفاهم‌نامه آژانس توسعه و محافظت از سرمایه‌گذاری قرقیزستان با اتاق بازرگانی سوئیس، تفاهم‌نامه میان وزارت فرهنگ و گردشگری قرقیزستان با سازمان ملی بازاریابی گردشگری سوئیس، و یک سند در حوزه بهداشتی با مرکز ملی قلب و عروق و درمان سوئیس اشاره کرد.
با این حال اما شاید همچنان این سوال وجود داشته باشد که چرا سوئیس برای قرقیزستان مهم است؟ برای پاسخ به این سوال می‌بایست نگاهی به سوابق مبادلات تجاری و مناسبات اقتصادی دو کشور انداخت. در گذشته‌ای نه چندان دور، حدود نیمی از صادرات قرقیزستان به مقصد سوئیس انجام می‌شد. بر اساس داده‌های بین‌المللی منتشر شده در اطلس‌های اقتصادی، در بازه سال‌های 2011 تا 2015 صادرات به سوئیس به ترتیب 42، 33، 28، 39 و 34 درصد کل صادرات قرقیزستان را تشکیل می‌داده است. مجموع حجم این صادرات رقمی بیش از 2.8 میلیارد دلار برای 5 سال بوده است. این رقم برای یک جمهوری کوچک آسیای مرکزی با تولید ناخالص داخلی بعضا بین 6 تا 7 میلیارد دلار که عمده آن سهم وجوه ارسالی به این کشور توسط کارگران مهاجر در روسیه و دیگر کشورها بوده است، بسیار قابل توجه می‌باشد.
با این حال از سال 2015، هم‌زمان با توسعه مبادلات اقتصادی با شرکای سیاسی همچون قزاقستان، چین، روسیه و ترکیه، به یک باره حجم صادرات به سوئیس به طرز محسوسی کاهش یافت. در سال 2016 تنها 5.9 درصد از صادرات قرقیزستان با ارزشی حدودا 60 میلیون دلار، به سوئیس صورت گرفته است. این در حالی است که در این سال قزاقستان، روسیه، ازبکستان، ترکیه، چین و بریتانیا، بالاتر از سوئیس در رده مقاصد صادراتی این جمهوری آسیای مرکزی قرار داشته‌اند. البته در سال 2017 مجددا شاهد افزایش میزان صادرات قرقیزستان به سوئیس بوده‌ایم. در این سال سوئیس با سهمی 18 درصدی مجددا به رده دوم مقاصد صادراتی قرقیزستان دست یافته است.
در این دوران طلا اصلی‌ترین محصول صادراتی قرقیزستان به سوئیس بوده است. در تمام این سال‌ها بیش از 98 درصد صادرات قرقیزستان به سوئیس و حتی بریتانیا را طلا تشکیل می‌داده. این در حالی است که اقلام صادراتی به کشورهایی همچون روسیه، قزاقستان و چین طیف گسترده‌ای از محصولات را تشکیل داده است. طبیعتا ریشه مسائل مربوط به صادرات طلای قرقیزستان به سوئیس را می‌بایست بحران مربوط به برخی شرکت‌های معدنی و فساد مقامات و مسئولین این کشور مرتبط دانست. با بررسی صادرات طلای قرقیزستان در همین بازه شاهد آن هستیم که در این دوره طی سال‌های 2011 تا 2015 بین 30 تا 42 درصد صادرات قرقیزستان را طلا به خود اختصاص می‌داده است که رقمی بین 500 تا 700 میلیون دلار در سال بوده است. با این حال در سال 2016 این میزان به رقم بسیار پایین 156 میلیون دلار رسیده که یک کاهش محسوس در تولید ناخالص داخلی این کشور را نیز به وجود آورده است.
به هر ترتیب، به نظر می‌رسد در سفر جین‌بیک‌اف به سوئیس، دو هدف عمده پیگیری می‌شود. نخست، از سرگیری استخراج طلا در معادن این کشور و بازگشت درآمدهای صادراتی از محل صادرات طلا به این کشور اروپائی. و دوم، متنوع سازی محصولات صادراتی با تقویت بنیه اقتصادی کشور در محصولات و صنایع غذایی، برای پیوست به محصول استراتژیک طلا و استفاده از مزیت‌های اقتصادی و به ویژه مالی سوئیس.
انتهای پیام/
