نقدی بر برنامه اصلاح ساختار بودجه/آیا اصلاح یارانه کشاورزی امنیت غذایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در هفته‌های اخیر سازمان برنامه و بودجه چارچوب کلی برنامه اصلاح ساختار بودجه را تدوین و منتشر کرده است. این برنامه شامل نکات مهمی مثل اصلاح یارانه کالاهای اساسی، اصلاح قیمت حاملهای انرژی، یارانه تولید، یارانه سلامت، یارانه کشاورزی و ... است. در حالی در پیشنهادات اولیه سازمان برنامه و بودجه، طرح اصلاح یارانه‌ کشاورزی در قسمت طرحهای میان مدت (برای اجرا در سال 99) هزینه کرد کارا قرار گرفته که برخی کارشناسان انتقاداتی را به کلیات این برنامه وارد کرده‌اند.

لازم به ذکر است، به عقیده کارشناسان در چارچوب عمومی طرح پیشنهادی سازمان برنامه  که به صورت عمومی منتشر شده  کلی گویی‌های بدون پیوست عملیاتی نمود قابل توجهی داشته و صرفا به بیان سرفصلهای کلی بسنده شده است.

این در حالی است که با توجه به وضع موجود و محدودیت زمان، انتظار می‌رفت سازمان برنامه و بودجه، برنامه‌های عملیاتی برای پیاده سازی اصلاحات ارائه کند اما تا کنون برنامه عملیات مشخص و رسمی در خصوص اصلاحاتی که در آنها کلی گویی صورت گرفته  منتشر نشده است.

بررسیها نشان می‌دهد، طرح اصلاح یارانه کشاورزی با توجیه کاهش مداخلات دولت در قیمت نهاده‌ها و محصولات کشاورزی و آزادسازی صادرات مطرح  شده است. گفتنی است، بعد از جهش نرخ ارز  در سال گذشته، نگاهی به وضعیت مدیریت بازارها نشان داد که دولت توانایی کنترل قیمت کالاهای عمومی و مورد نیاز مردم را نداشته و بازار با اهرمهای کنترلی و نظارتی کارآمدی مواجه نبوده است. بنابراین پیاده سازی بدون پشتوانه اصلاحات درباره یارانه کشاورزی عملا به افزایش قیمتها و فشار بیشتر از آن چه تاکنون محقق شده به عموم مردم خواهد بود.

چالش پذیری امنیت غذایی با حذف خرید تضمینی محصولات استراتژیک کشاورزی

از سوی دیگر برخی گزارشهای انتقادی غیر رسمی از برنامه اصلاح ساختار نشان می‌دهد، با اجرای برنامه مورد نظر در حوزه اصلاح یارانه محصولات کشاورزی، آسیب پذیری تولیدکنندگان محصولات کشاورزی دور از انتظار نمی‌باشد و با حذف خرید تضمینی زمینه فعالیت دلالی در فعالیتهای اقتصادی استراتژیک فراهم خواهد شد.

گفتنی است، در برنامه اصلاح یارانه کشاورزی سازمان برنامه  آمده است، حصول اطمینان از عدم استفاده بی‌رویه مواردی نظیر کودها و سموم، افزایش بهره‌وری و کاهش رانت‌های توزیع‌شده در طول زنجیره تولید، جلوگیری از تخریب محیط زیست و منابع آبی و افزایش انگیزه کشاورزان برای صادرات برخی از محصولات  از مزایای افزایش کارایی سیاستهای یارانه‌ای دولت در بخش کشاورزی است. بنابراین برای سازماندهی یارانه‌های بخش کشاورزی برنامه‌ای تهیه می‌شود تا:

• اولاً فشار بر بودجه دولت و کسری ناشی از آن کاهش یابد.
• ثانیاً با کاهش مداخلات دولت در قیمت نهاده‌ها و محصولات کشاورزی، زمینه‌های سوء‌مصرف و کاهش انگیزه تولیدکننده رفع شود و اگر کالایی با قیمت‌های تعادلی توان رقابت با مشابه خارجی را دارد، امکان صادرات آن
  فراهم باشد.
• کارایی در تولید این کالاها افزایش یابد.
• نیازهای حداقلی برای عموم مردم تأمین شود.

به گزارش تسنیم، از آنجا که پیوست عملیاتی طرح مذکور منتشر نشده و برنامه‌ها به صورت کلی مطرح شده، نمی‌توان در مورد طرح اصلاح یارانه کشاورزی، سازمان برنامه و بودجه قضاوت قطعی داشت. نگاهی به کلیات طرح اصلاح ساختار نشان می‌دهد، هدف جبران کسری بودجه در کلیات برنامه ارائه شده از سوی دولت، پررنگ است.

انتهای پیام/