مجمع اقتصادی خزر و تداوم شایعات پیرامون وضعیت بردیمحمداف
در حالی که ۱۱ و ۱۲ آگوست مجمع اقتصادی خزر در شهر آوازه ترکمنستان برگزار میشود، شایعات در خصوص وضعیت بردیمحمداف همچنان وجود دارند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از دیپلمات، رسانههای دولتی در ترکمنستان با پشتکار برای تکذیب شایعاتی که میگفتند رئیسجمهور قربانقلی بردیمحمدف فوت کرده و یا ناتوان شده و از کار افتاده است، مقابله کردهاند. این کشور همچنان طبق معمول به روال زندگی سابق ادامه میدهد، اما این حقیقت که همچنان سردرگمیهایی در این باره وجود دارد نشان میدهد که دولت چقدر ناکارآمد است و به نظر میرسد که در همین وضعیت نیز باقی بماند.
سرآغاز این جریان از 21 جولای بود، که شایعات بومی درباره فوت قربانقلی بردیمحمداف در وبسایتهای خبری به سرعت منتشر شد. اکنون مشخص شده که بردیمحمداف 62 ساله از دیابت رنج میبرد و گزارشهای اولیه نیز حاکی از آناند که او مبتلا به نارسایی کلیوی نیز بوده است. در ابتدای ترویج شایعات درباره این موضوع، اگرچه کسی که این ادعا را مطرح کرد، اسلان روبایف، مدیر مرکز رصد مسائل اوراسیایی، از اظهارات خود عقبنشینی نمود و از خانواده بردیمحمداف عذرخواهی کرد، اما مادامی که ناظران محلی و بینالمللی در انتظار حضور رئیسجمهور ترکمنستان در انظار عمومی بودند، حدس و گمانها همینطور گسترش مییافت.
منابع خبری وابسته به دولت ترکمنستان این شایعات را بیدرنگ رد نکردند، اما کوشیدند تا این ایده را که رئیسجمهور هنوز زنده است، منتشر کنند. این کار از طریق پیام رسمی که او در تعطیلات است و مشغول نوشتن یک کتاب میباشد، صورت گرفت. به عنوان یک دلیل برای زنده بودنش، این رسانهها در گزارشهای خود ذکر کردند که بردیمحمداف با رئیسجمهور ازبکستان، شوکت میرضیایف به صورت تلفنی صحبت کرده و تولد وی را در روز 24 جولای تبریک گفته است. روز بعد از آن نیز رئیسجمهور ترکمنستان پیام تبریکی برای بوریس جانسون، به مناسبت انتخاب وی به عنوان نخستوزیر بریتانیا ارسال نمود. چنین گزارشهایی مادامی که بردیمحمداف در انظار عمومی حاضر نشده و نشان ندهند که وی مشغول امور روزانه خود است، نمیتوانند دلیلی قانعکننده برای زنده بودن وی باشد.
کانال خبری رسمی «وطن» اقدامات مهمی برای این که نشان دهد بردیمحمدف زنده و سرحال است، صورت داد. تقریبا نیم ساعت از اخبار بعد از ظهر روز 5 آگوست به نشان دادن آنچه که رئیسجمهور در تعطیلات خود انجام می دهد، تخصیص داده شده بود: تیراندازی با اسلحه، اسب سواری، ورزش در باشگاه و بازی بولینگ. علاوه بر این، تصاویر خبری مذکور وی را در حال نگارش و تکمیل آخرین اثر فکری خود نشان دادند. با این حال، این تصاویر نیز به صورت عمومی پخش زنده نشدند و نتوانستند این ایده را که او از کار افتاده شده است را به طور کامل از میان ببرند.
اگرچه حدس و گمانها هنوز زیاد است، اما کاهش یافته، چرا که مقامات و رهبران کشورهای ساحلی دریای خزر از جمله دیمیتری مدودف، رئیسجمهوری روسیه در تدارک سفری برای یک اجلاس عالیرتبه در سواحل خزری ترکمنستان، هستند. مجمع اقتصادی خزر در منطقه توریستی آوازه ترکمنستان قرار است از 11 تا 12 آگوست برگزار شود. این دیدار به نظر نمیرسد که زندگی روزمره شهروندان ترکمنستان را تحت تاثیر قرار دهد، چرا که آنها مشغول جشن عید قربان هستند که در سال جاری در بازه 11 الی 14 آگوست برگزار میشود. در این ماه همه به دید و بازدید میروند و اعمال مذهبی به جا میآورند و برای حج به مکه میروند، و البته کمتر به سیاست میپردازند.
لذا، این که چگونه ترکمنها به این شایعات واکنش نشان میدهند که رهبر آنها فوت کرده است یا زنده است؟ شبکههای اجتماعی با دیدگاههای مختلف به مرز انفجار رسیدهاند. ترکمنها همچنین به طور فعالانهای در اینستاگرام، توئیتر، یوتیوب، و ایمو در حال انتشار اخبار و مطالب گوناگونی پیرامون وضعیت رئیسجمهور هستند. برخی شبکههای اجتماعی ترکمنی نیز گفتهاند که رئیسجمهور را فوت کرده و یا از کار افتاده شده است، در حالی که پستهای دیگر از جمله خوانندهها و بازیگران ترکمن، این میهنفروشان را برای این موضوع مورد عتاب قرار دادهاند.
این فوران دیدگاهها دقیقا به دلیل آن است که چنین نظارتهایی میتواند در جامعه بسته ترکمنستان خطرناک باشد، جایی که دولت وبسایتهای بینالمللی و اپوزوسیون را مسدود کرده و فعالیتهای ایمیلی را نیز به دقت رصد میکند. این نکته نیز جالب است که اشاره شود، در حالی که ترکمنها معمولا در خصوص مسائل مربوط به دولت و سیاست سکوت پیشه میکنند، این وبسایتها و توئیتها چندین هزار بار دیده میشوند. دولت در طول این ماجرا اینترنت را مسدود نکرده است. این ممکن است نشان بدهد که دولت نمیخواهد بیش از این به مردم هشدار بیشتری بدهد.
اگر رئیسجمهور فوت کرده باشد، پروسههایی برای تسهیل جانشینی در دست اقدام است. سخنگوی پارلمان، خانم گلشاد ممدوا، در جایگاه نخست پذیرش ریاست جمهوری این کشور است. سوال اساسی اکنون این است که آیا او به چنین جایگاهی دست خواهد یافت؟ آیا ترکمنها به یک زن برای رهبری کشور اجازه خواهند داد؟ آیا برنامههای پشت پرده موجب کنار زدن وی میشوند؟ اگر او این پست را بر عهده نمیگیرد، پس چه کسی قرار است جایگزین بردیمحمداف شود؟
طی سالهای اخیر بردی محمداف در حال رشد دادن تنها پسرش، سردار، برای جانشینی خود بوده است. رئیسجمهور اخیرا فرزند 37 ساله خود را به عنوان استاندار مهمترین استان این کشور و مرکز تصمیمگیری کشور، آخال، منصوب کرده است. سردار همچنین یک عضو مجلس است و درجه سرهنگ دومی نظامی دارد. او در عشقآباد تحصیل کرده و در رشته مهندسی به درجه دکتری رسیده است؛ در مسکو، در آکادمی دیپلماتیک مسکو نیز درس خوانده و در نهایت، در مرکز سیاست امنیتی ژنو در سوئیس نیز تحصیل کرده است.
ناظران معمولا سردار را وارض فرضی در نظر میگیرند، چرا که رسانهها به طور منظم گزارشهایی درباره او منتشر میکنند، در حالی که درباره 124 عضو دیگر پارلمان چنین نیست. به عنوان مثال، در سال 2018 هنگامی که رئیسجمهور و اعضای پارلمان در مراسم افتتاح فرودگاه جدید در استان شرقی لبار شرکت کردند، رسانهها متمرکز بر سردار بودند. به عنوان بخشی از جشن، پدر و پسر یک مسابقه دو گذاشتند که طی آن بردیمحمداف یک چوب دستی را به سردار واگذار میکرد. بسیاری این اقدام را یک رفتار سمبلیک در نظر گرفتند. خبرگزاری دولتی TDH این موضوع را در واگذاری چوب دستی به سردار اینگونه تعبیر کرد که «این سمبلی از تداوم نسل است».
زمانی که نخستین رئیسجمهور ترکمنستان، صفرمراد نیازوف در دسامبر سال 2006 فوت کرد، پروسههای قانونی مشابهی با آنچه امروز در حال وقوع است، صورت گرفت، اما دولت از هیچ کدام از آنها پیروی نکرد. سخنگوی مجلس، عوضگلدی عطایف، میبایست رئیسجمهور موقت میشد، اما به جای او بردیمحمداف که در آن زمان وزیر بهداشت و معاون نخستوزیر بود، کنترل اوضاع را در دست گرفت. پس از رای پارلمان در خصوص برکناری وی از قدرت، عطایف بازداشت شد و به 5 سال زندان محکوم گردید.
انتهای پیام/