یادداشت اقتصادی | صنعت برق و استخراج بیت کوین
بسیاری از زیر ساخت های فعلی از جمله برق و عدم دریافت قیمت واقعی آن که حدود ۲۵۰ الی ۳۵۰ تومان به ازای هر کیلو وات ساعت با احتساب سوخت آن است، تنها برای رفاه حال مردم ایران بوده و ارزان بودن آن نیز، مورد انتقاد بسیاری از صاحب نظران اقتصادی است.
خبرگزاری تسنیم - صنعت تولید بیت کوین، صنعتی جدید و دارای نوآوری است و دولت های مختلف نسبت به بیت کوین مواضع متفاوتی داشته اند. برخی کشور ها بیت کوین را به عنوان دارایی پذیرفته و بعضی نیز با آن مخالفت نموده اند. دولت ایران این صنعت را با شرایطی پذیرفته و ضمن معرفی وزارت صنعت به عنوان مرکز اعطای پروانه بهره برداری، این صنعت را ملزم به ورود ارز حاصل از بیت کوین به چرخه اقتصادی کشور نمود. در این ایام افراد مختلف نسبت به قیمت برق استخراج کنندگان بیت کوین اظهار نظر های متفاوتی داشتند. از جمله عده ای معتقد بودند، تعرفه برق برای این صنعت باید با تعرفه سایر صنایع، برابر باشد. در این یادداشت تلاش خواهد شد، نکات مهم و برجسته و ویژگیهای صنعت برق بررسی و در پایان اشاره ای به اهمیت برنامه ریزی در تولید و مصرف برق شود.
تولید بیت کوین در کشورهای مختلف با توجه به قیمت برق، دستمزد نیروی انسانی و هزینه تعمیر و نگهداری متفاوت است. بدیهی است در ایران با توجه به وجود نفت و گاز طبیعی، دستمزد نیروی انسانی به ظاهر قیمت برق کمتر و مردم در جریان قیمت واقعی تمام شده آن نیستند.
بعنوان مثال سال هاست که تامین برق بالای 2 مگاوات برای صنایع بنا بر مجوز هایی که به وزارت نیرو داده شده است، به عهده خود صنایع گذاشته شده است. با توجه به گزارش های منتشره، مصرف مزارع بیت کوین ها در ایران به 563 مگاوات رسیده است.
چرا وزارت نیرو حساسیت فراوانی نسبت به برنامه ریزی برای تولید و مصرف برق دارد؟ این حساسیت در ماهیت و ویژگی انرژی الکتریکی نهفته است. برای روشن شدن این اهمیت مثالی آورده می شود. فرض کنید وزارت نفت روزانه 90 میلیون لیتر بنزین تولید می کند و مصرف روزانه بنزین از 70 میلیون لیتر تا 110 میلیون لیتر متغیر باشد، بدیهی است که وقتی مصرف کم است، بنزین را ذخیره و هنگامی که مصرف زیاد است، ذخایر خود را وارد بازار می کند. در برخی مواقع وزارت نفت احساس می کنند، مصرف بیشتر از تولید و ذخایر بنزین است. به راحتی میلیون ها لیتر بنزین را از خارج ظرف حداکثر 2 الی 4 ماه وارد می کنند.
آیا امکان ذخیره سازی و واردات برق مثل بنزین فراهم است؟ پاسخ منفی است. یعنی تکنولوژی های بشر تا امروز قادر به ذخیره سازی برق، با قیمت های فعلی نیست. اگر هم بنای واردات برق از کشورهای همسایه نیز باشد، حداقل 1.5 الی 2 سال طول خواهد کشید تا تجهیزات لازم برای دریافت برق از کشورهای همسایه ساخته و نصب شود. تفاوت دیگر برق با بنزین و یا سایر انرژی ها در ذات برق است. به این مفهوم که مصرف کنندگان برق باید تمام پارامترهای برق مثل ولتاژ و فرکانس را دقیق دریافت کنند. چنانچه مصرف بیش از توان تولید شود، ولتاژ و فرکانس برق کاهش می یابد و برای جلوگیری از سوختن دستگاه های مصرف کنندگان باید و به ناچار قسمتی از برق مصرف کنندگان خاموش شود.
یعنی حساسیت وزارت نیرو به برنامه ریزی در تولید و مصرف، به ذات برق وابسته است و برای دفاع از منافع مصرف کنندگان و سالم ماندن دستگاه های برقی است. برای بیان اهمیت شبکه تولید و مصرف برق اگر با شبکه تولید و مصرف آب مقایسه شود، در شبکه آب اگر مصرف زیاد شود، فقط فشار آب مصرف کنندگان کم می شود ولی در سیستم شبکه برق، باعث سوختن دستگاه های مصرف کنندگان می شود و حتما باید بخشی از شبکه برق را به دلیل تعادل در مصرف و تولید خاموش نمود.
در پایان امید است تولیدکنندگان بیت کوین با بهره گیری از ظرفیت های قانونی و اطلاع از ماهیت برنامه ریزی در تولید و مصرف برق، همواره قیمت های جهانی انرژی را در تحلیل های خود لحاظ نمایند و بدانند بسیاری از زیر ساخت های فعلی از جمله برق و عدم دریافت قیمت واقعی آن که حدود 250 الی 350 تومان به ازای هر کیلو وات ساعت با احتساب سوخت آن است، تنها برای رفاه حال مردم ایران بوده و ارزان بودن آن نیز، مورد انتقاد بسیاری از صاحب نظران اقتصادی است.
* حسین مسعودیان - کارشناس اقتصادی و فعال صنعت برق
انتهای پیام/