هیأتها ظرفیت بالایی برای درک دردهای جامعه دارند/هنر هیأتی یک هنر اجتماعی است
نشست خبری هشتمین سوگواره‌های عاشورایی عکس و پوستر هیأت در مجتمع فرهنگی سرچشمه برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری هشتمین سوگواره های عاشورایی عکس و پوستر هیأت و دومین فراخوان نشان هیأت، پیش از ظهر امروز (سه‌شنبه 5 شهریور) با حضور رحیم آب‌فروش دبیر جامعه ایمانی مشعر، حجت‌الاسلام رنجبر دبیر سوگواره‌های عاشورایی پوستر هیأت و حجت‌الاسلام عباسی دبیر سوگواره‌های عاشورایی عکس هیأت، در مجتمع فرهنگی سرچشمه برگزار شد.
در آغاز این نشست، رحیم آب‌فروش ضمن تقدیر از زحمات سیدعباس میرهاشمی در برپایی این سوگواره، گفت: هشت ساله شدن این سوگواره مستلزم صبر بر رنج‌ها و غلبه بر موانع بود که با عنایت حضرت سیدالشهدا(ع) و اهل بیت(ع) و عنایت اساتید، امروز به این نقطه رسیده است. امیدوارم بتوانیم گنجینه‌ای که طی سالیان سال به دست ما رسیده است را به درستی پاس داشته و آن را ارتقا دهیم.
وی افزود: در گذشته روال بر این بود که ترانه‌خوان‌های لاله‌زاری سبک ملودی‌ها و ترانه‌هایشان را از مداحان هیأت وام می‌گرفتند. اگر ضعفی در تقلید از سبک‌ها و ملودی‌های غربی وجود دارد، لازم است آن را اصلاح و جبران کنیم. هیأت همواره تجلی زیبایی‌شناسی بوده است. اینکه امروز در معماری هیأتها ضعف داریم، مسئولیت سنگینی را بر عهده هنرمندان هیاتی می‌گذارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: سعی کردیم بستر و زمینه‌ای در سوگواره فراهم کنیم تا از این طریق، زحمت هنرمند هیأتی دیده شود. کاری که یک هنرمند هیاتی انجام می‌دهد، مردمی‌ترین کار در حوزه هنر انقلاب و یک اتفاق اجتماعی است.
آب‌فروش گفت: چه بسیار عکس‌هایی از جلسات خالصانه سیدالشهدا(ع) مانند آیین گل مالی لرستان ثبت شد، اما متاسافانه رسانه‌های نامحرم و برخی شبکه‌های اجتماعی منحرف، آنها را به عنوان یک انحراف و رویدادی عقب مانده ترسیم کردند.توجه ما به پوستر اعلان هیأتها، یک اتفاق ویژه بود؛ چراکه معتقدیم نباید به اعلان‌ها به چشم یک اعلامیه ترحیم نگاه کرد.
وی تصریح کرد: شایسته بود که در قالب یک سوگواره، آثار عکاسان پاک چشم به رقابت گذاشته و در قالب کتاب منتشر شود. امیدواریم این اتفاق، سهم شایسته‌ای در ارتقای هنر هیأت داشته باشد. اگر هنر هیأت رشد کند، هنر اسلامی و شیعی ارتقا می‌یابد.
دبیر جامعه ایمانی مشعر ادامه داد: دغدغه دبیرخانه رشد هرساله سوگواره بوده است، از این رو، امسال بخش تک عکس و مجموعه عکس را توسعه دادیم و در بخش جنبی، عکس اربعین را نیز اضافه کردیم. آفتی که باید بدان پرداخت، این است که گاه برخی سازمان‌ها با ورود ناشیانه خود، یک موضوع یا مسئله را می‌سوزانند. درباره اربعین نیز ما چنین احساسی پیدا کردیم و تصمیم گرفتیم کار تکراری نکنیم. ااز این رو طی دو سال گذشته این بخش را حذف کردیم؛ اما در ادامه دیدیم که این تب و تاب فروکش کرد. لذا امسال مجددا این بخش را احیاء کردیم.
آب‌فروش یادآور شد: امسال، بخش ویژه‌ای در سوگواره عکس داریم که «هیأت و خدمات اجتماعی» نام دارد؛ اتفاق مبارکی که طی سالهای اخیر رقم خورده، حضور هیأتها در مواقع بحران نظیر زلزله کرمانشاه، بحران آب آبادان، سیل گلستان و لرستان و خوزستان است که شایسته است این صحنه‌ها به تصویر کشیده شود.
دبیر جامعه ایمانی مشعر، «فاطمیه، عیدانه و هفتگی» را سه بخش سوگواره پوستر اعلام کرد و افزود: جلسات شادیانه هیأتها نیز باید به نحوی شایسته انعکاس پیدا کند تا تصویر ناموزونی از هیأت منعکس نشود. در این دوره یک بخش ویژه نیز با عنوان «تبلیغات در فضای محیطی و مجازی» طراحی کرده‌ایم.
آب‌فروش در بخش دیگری از سخنان خود درباره فراخوان نشان هیأت گفت: پیش از این شاهد انتشار کتابهای نشان‌های صنعتی و تجاری بودیم اما برای هیأت، کتاب نشان نداشتیم. بنابراین در نخستین فراخوان همه نشان‌های هیأت را جمع‌آوری کردیم که حاصل آن به زودی در قالب کتاب نشان هیأت منتشر خواهد شد. استاد کشاورز با تواضع کامل این نشان‌ها را مورد بررسی قرار دادند و در کنار برخی از آنها یادداشت و نقدی نوشتند. ایشان همچنین طرح‌هایی را که نیاز به اصلاح داشت، بازطراحی کردند و این کار بار آموزشی کتاب را مضاعف کرد.
وی افزود: ما فراخوان نشان را سه سال یک بار در نظر گرفته بودیم و امسال پس از گذشت سه سال، فراخوان دوم را منتشر کردیم تا نشان‌هایی که طی این مدت تولید شده یا دیده نشده است، جمع شوند. در این فراخوان بخشی را با عنوان نذر نشان هیأت ایجاد کردیم که اتفاق مبارکی است و برای نخستین بار در حال رخ دادن است. تاکنون بسیاری از اساتید قبول زحمت کرده‌اند که برای یک هیأت نشانی را به صورت نذری طراحی کنند. هیأتهایی که واجد شرایط باشند، اعلام نیاز می‌کنند تا برای هیئتشان نشان طراح شود. ما نیز این هیأتها را به طراح وصل می‌کنیم. این؛ کارویژه‌ای است که امسال انجام خواهیم داد.
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام محمدجواد رنجبر دبیر سوگواره‌های عاشورایی پوستر هیأت درباره بخش اصلی نشان هیأت گفت: در این بخش صرف طراحی کافی نیست، بلکه هیأت باید نشان را برای خودش انتخاب کرده باشد اما در بخش جنبی، صرف طراحی کافیست.
وی افزود: به برندگان بخش اصلی به ترتیب 3، 2 و یک میلیون تومان اهدا می‌شود؛ همچنین به هریک از سه هیأتی که طراحان آنها منتخب شده‌اند نیز یک میلیون تومان اهدا می‌شود. در بخش جنبی هم به سه نفر برگزیده نفری یک میلیون تومان اهدا می‌شود.
رنجبر گفت: در بخش اصلی پوستر، 4 میلیون جایزه به پوستر برتر و 5 جایزه یک میلیونی به هنرمندان بخش‌های تصویرسازی، حروف نگاری، چیدمان متن، ترکیب بندی، ایده پردازی و عکاسی پوستر اهدا خواهد شد. همچنین سه جایزه 500 هزار تومانی نیز برای هر یک از بخش‌های فاطمیه، هیأت هفتگی و پوسترهای عیدانه در نظر گرفته‌ایم. جایزه بخش جنبی نیز که به طراحی پوستر شیعی اختصاص دارد، یک میلیون تومان است. همچنین به نفرات برگزیده بخش‌های ویژه که شامل بخش تبلیغ در فضای مجازی و تبلیغ در فضای شهری است، نفری 2 میلیون تومان جایزه اعطا می‌کنیم.
در بخش دیگری از این نشست، حجت‌الاسلام وحید عباسی دبیر سوگواره‌های عاشورایی عکس هیأت گفت: هشتمین سوگواره را با نام بابرکت امام رضا(ع) آغاز کردیم. در بخش عکس، سه زیربخش اصلی؛ با محور سوگواری بر خاندان عصمت و طهارت، جنبی؛ شامل عکس‌های قدیمی، پیاده‌روی اربعین و ویژه؛ شامل خدمات اجتماعی هیأت را تدارک دیده‌ایم.
وی با اشاره به جوایز نفرات برگزیده بخش عکس، افزود: به رتبه‌های اول تا سوم بخش اصلی در زیربخش مجموعه عکس به ترتیب، 4، 3 و 2 میلیون تومان همراه با یک میلیون تومان کمک به هیئات در هر سه رتبه اهدا خواهد شد. در زیربخش تک عکس نیز، جوایز به همین ترتیب خواهد بود. در بخش جنبی نیز، در زیربخش عکس‌های قدیمی به نفر برتر یک میلیون تومان و در زیربخش پیاده‌روی اربعین نیز به نفر برتر بخش تک عکس یک میلیون تومان و به نفر برگزیده بخش مجموعه عکس، 2 میلیون تومان اهدا خواهد شد.
عباسی گفت: در بخش ویژه نیز که بخش خدمات اجتماعی ویژه هیات است، دو زیربخش تک عکس و مجموعه عکس وجود دارد که به نفر اول بخش تک عکس 2 میلیون و به نفر برتر بخش مجموعه عکس، 3 میلیون تومان اعطا می‌شود. همچنین به هیأت‌های افراد برگزیده نیز یک میلیون تومان تقدیم می‌شود.
در ادامه این نشست، سیدعباس میرهاشمی عکاس باسابقه هنر انقلاب اسلامی و یکی از داوران بخش عکس سوگواره گفت: وقتی سوگواره‌ها کنتور می‌اندازند، بی شک پشت آنها مدیریت جویا و پویایی وجود دارد. یک سوگواره موفق، مانند یک موجود زنده است. در فراخوان به نکته‌ای اشاره شده و آن اینکه عاشورا یک حادثه نیست؛ بلکه یک هویت است. وقتی می‌خواهیم حول این محور مقدس کار کنیم، باید جدیت داشته باشیم. یکی از مهم‌ترین بخش‌های سوگواره‌هایی از این دست، استمرار در آموزش است.
وی افزود: سوگواره همواره بستری برای تولید و زایش بوده است. در 7 دوره گذشته تلاش شد بر اساس نیاز جامعه فراخوان‌ها طراحی شود. هیأتها برآمده از بطن جامعه هستند و ظرفیت بالایی برای درک دردهای جامعه دارند؛ چراکه اعصابشان بسیار حساس است. اگر درد درک شود، ساکت نشستن ممکن نیست. عکس، صادق‌ترین سندی است که می‌تواند درک درد را ممکن کند و خدمات هیأتها در این عرصه را نشان دهد.
در ادامه این نشست، محمدعلی کشاورز یکی از اساتید بخش پوستر سوگواره نیز گفت: با نگاهی به 7 دوره قبلی سوگواره، رشد کمی و کیفی مشهود است، اما نکاتی وجود دارد که طراحان، مسئولان هیأتها و مساجد باید به آن توجه کنند. یعنی تنبلی را کنار بگذارند و حول موضوع و محتوایی که قرار است درباره‌اش پوستر بزنند، تحقیق و مطالعه بیشتری داشته باشند.
وی افزود: مراحل تکوینی پوسترها رضایت بخش است. وظیفه هنرمند این است که پیشروی جامعه خود باشد. پیشرو بودن هنرمند، مستلزم داشتن اطلاعات بیشتر و عمیق‌تر است. باید به عمق عاشورا برویم تا بتوانیم زیبایی‌هایی که حضرت زینب(س) مطرح می‌کنند را ببینیم و به مردم نشان دهیم. این مسئولیت بر دوش هنرمندان هیأتی است.
وی گفت: برخی دوستان طراح عمدتا نوآوری را منحصر در تکنیک می‌بینند. در حالیکه تکنیک اصل نیست؛ اصل محتوا است. گاهی محتوا فدای فرم یا زیبایی می‌شود.
کشاورز ادامه داد: یکی از مواردی که در آثار بخش نشان دیدم، شلوغی نشان هیأتها بود. شلوغی اثر باعث می‌شود نشان‌ها ناخوانا باشند. کار نو، کاری نیست که مخاطب را گیج کند؛ بلکه باید صریح، واضح و خوانا باشد. اگر بخواهیم بین اثر و مخاطب فاصله نیفتد، باید خوانایی اثر را بالا ببریم. خوشبختانه در سالهای اخیر، استفاده از خوشنویسی ایرانی در پوسترها افزایش یافته که در نوع خود اتفاق خوبی است. استفاده از خطوط کوفی و ثلث، خصوصا در کتیبه‌ها ظرفیت خوبی است که می‌تواند مذهبی بودن نشان را به مخاطب القا کند.
وی تصریح کرد: توصیه ام به طراحان این است که مبانی هنرهای تجسمی را جدی بگیرند. این عناصر به مخاطب برای درک عمیق تر موضوع نشان یا پوستر کمک می‌کند.
در ادامه این نشست، از پوسترهای بخش عکس سوگواره هشتم، بخش پوستر سوگواره هشتم و دومین فراخوان نشان هیأت رونمایی شد. این پوسترها توسط خانه طراحان انقلاب اسلامی طراحی شده است.
افتتاح نمایشگاه منتخب آثار 7 دوره گذشته سوگواره‌های عاشورایی مشتمل بر 43 اثر، پایان بخش این مراسم بود.
انتهای پیام/
