یادداشت| انتخابات افغانستان؛ "نه بزرگ" به دموکراسی آمریکایی

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- سید حسام رضوی: چهارمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان روز شنبه برگزار شد و با وجود تمدید مدت اخذ آرای مردم، نتایج حاکی از عدم مشارکت حداکثری مردم افغانستان در این انتخابات است.

بر اساس اعلام کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان بیش از 9 و نیم میلیون نفر برای حضور در این روند نام‌نویسی کرده‌ بودند اما اکنون اعلام شده است حدود 2 میلیون و 100 هزار نفر رای خود را تا زمان شمارش نزدیک به 80 درصدی صندوق‌های اخذ رای، به صندوق‌ها انداخته‌اند.

این میزان حضور معنایش این است که فردی با حدود یک میلیون رای، رئیس‌جمهور آینده افغانستان خواهد بود که خود هم عدم مقبولیت و هم عدم مشروعیت را به دنبال خواهد داشت که نگارنده در مطلبی دیگر به تفصیل در این باره خواهد نوشت.

اما اینکه چرا سطح مشارکت مردم افغانستان تا این حد در انتخابات پایین بوده است خود جای سوال اساسی دارد که به آن خواهیم پرداخت:

رسانه‌های خارجی و برخی رسانه‌ها در افغانستان سعی دارند اینگونه القا کنند که مشارکت پایین مردم در انتخابات به دلیل تهدیدات طالبان بوده است و مردم از بیم ناامنی به پای صندوق‌های رای نرفته‌اند.

جداول و آمارهای ارائه شده از سوی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان هم باید این امر را تایید کند که در مناطق تحت تسلط طالبان آمار مشارکت به شکل چشمگیری پایین و حتی نزدیک به صفر باشد اما این آمارها نشان از آن دارد که عدم مشارکت مردم در این روند ارتباط مستقیم با تهدید طالبان ندارد و در خیلی از ولایاتی که رد پایی از طالبان وجود ندارد مانند مناطق مرکزی و شمال شرق افغانستان میزان مشارکت مردم به شدت پایین است و این میزان مشارکت قطعا دلایل جدی دیگری دارد.

این دور از انتخابات افغانستان برخلاف ادوار گذشته آن یک تفاوت جدی داشت و آن هم بیرون زدن دم خروس از آستین آمریکا بود.

واشنگتن در ادوار گذشته تمام تلاشش بر این بود که انتخابات‌ها در افغانستان با هر شرایطی برگزار شود زیرا برگزاری آن نمادی از پیروزی استقرار لیبرال دموکراسی غربی در یک کشور جهان سوم و آن هم مسلمان بود.

آمریکایی‌ها در هر دور از انتخابات تمام منابع مالی جهانی را پای کار می‌آوردند و تمام دستگاه رسانه‌ای و تبلیغاتی خود را فعال می‌کردند تا نشان دهند هر راهی به جز راه پیموده شده در مسیر ارزش‌های لیبرالیسم غرب‌گرایانه محکوم به شکست است و تا حدی در این زمینه موفق هم بودند.

واشنگتن حتی زمین بازی را طوری طراحی کرده بود که افکار عمومی در افغانستان و جهان به این جمع‌بندی رسیده بود که اکنون تمام روند دموکراسی طبق خواست و میل افغان‌ها پیش می‌رود و آمریکا تنها به عنوان منجی و تسهیل‌کننده در کنار این روند قرار گرفته است.

در انتخابات چهارم ریاست‌جمهوری ورق به یک باره برگشت و آمریکا این‌بار منفعت‌اش در عدم  برگزاری انتخابات و پیشبرد توافق صلح با طالبان می‌دید بنابراین همه جوانب آمریکایی به یک باره تغییر موضع داده و اعلام کردند صلح بر انتخابات ارجحیت دارد.

مایک پمپئو وزیر امور خارجه، زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه در امور صلح افغانستان و جان بس سفیر آمریکا در کابل در طول 10 ماه گذشته بارها اعلام کردند که این بار تمایل آمریکا توافق صلح با طالبان است و تعلیق انتخابات هیچ ایرادی ندارد.

این موضع‌گیری آمریکا مردم افغانستان و جریان‌های سیاسی این کشور را وارد بهت کرد و به نوعی روند انتخابات را حتی تا یک ماه قبل از برگزاری آن به اغما برد و موجی از دلسردی و بدبینی نسبت به واشنگتن و برنامه‌های یک‌جانبه‌گرایانه‌اش در سراسر افغانستان فراگیر شد.

با این حال افغانستانی‌ها که دولت‌شان و سیستم حکومتداری‌شان وابسته به آمریکا شده چاره‌ای جز کنار آمدن با شرایط نداشتند و تا حدی پذیرفتند که کشورشان این بار نیز با خواست آمریکا به سمت توافق صلح با طالبان پیش رود و روند انتخابات معلق شود.

در همین بحبوحه و خو کردن مردم افغانستان با توافق صلح آمریکا با طالبان به یک باره تصمیم ترامپ به سمت لغو مذاکره با این گروه چرخید و همان آمریکایی که دم از تعلیق انتخابات میزد حالا مدام پیام منتشر می‌کرد که انتخابات باید برگزار شود و آمریکا حامی این انتخابات است و در کنار مردم افغانستان خواهد ایستاد.

این رفت‌وآمدهای آمریکا و تغییر مواضع‌ چند روزه‌اش باعث شد دم خروس از آستین آمریکا بیرون بزند و مردم افغانستان به این جمع‌بندی برسند که تا زمان حضور آمریکا و وابسته صرف بودن به واشنگتن، این سیاستمداران و قدرتمندان غرب هستند که برای آنها تصمیم خواهند گرفت و خود مردم هیچ حق و رایی برای تعیین سرنوشت خود ندارند.

پاسخ مردم افغانستان به این منفعت‌طلبی آمریکایی‌ها در انتخابات چهارمین دور ریاست‌جمهوری خود را نشان داد و مردم افغانستان اعتراض خود را با عدم مشارکت در روند دموکراسی تعیین شده از سوی آمریکایی‌ها نشان دادند.

مشارکت حداقلی مردم در انتخابات را نباید به پای ترس مردم افغانستان از تهدید و ناامنی گذاشت بلکه باید پای فهم مردم و اعتراض‌شان به وابستگی گذاشت.

انتهای پیام/.