اربعین نماد وحدت امت اسلامی

خبرگزاری تسنیم- داود عامری

راهپیمایی بزرگ اربعین، سال‌هاست که نه تنها به یک اتفاق بزرگ در کشور ما تبدیل شده است، بلکه چشم جهانیان را نیز معطوف به خود کرده، به طوری که علاوه بر اینکه شاهد حضور پیروان اهل‌بیت(ع) در آن هستیم، بلکه آمارها نشانگر آن است که روز به روز شاهد افزایش پیروان مذاهب مختلف اسلامی و معتقدان ادیان آسمانی دیگر در این راهپیمایی بزرگ هستیم.

امروز به جهت عظمت راهپیمایی اربعین که آن را بی‌تردید می‌توان بزرگترین اجتماع انسانی برای یک مراسم نامید، بسیاری از تحلیلگران و جامعه‌شناسان نگاه ویژه مطالعاتی روی آن دارند و از آن به عنوان یک پدیده خاص اجتماعی که می‌توان نقش‌های متفاوت و عمیقی در منطقه و جهان بر جای بگذارد، یاد می‌کنند.

بنا براین راهپیمایی اربعین را به عنوان یک پدیده مهم و تأثیرگذار، می‌توانیم از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهیم که در این یادداشت تلاش داریم به برخی از جهات آن بپردازیم.

اولین ویژگی پدیده راهپیمایی اربعین، در حوزه نگاه مذهبی و دینی قابل بررسی و تبیین است. منشأ این راهپیمایی بزرگ در اعتقاد پیروان اهل‌بیت(ع) و سایر مذاهب اهل‌سنت که قطعاً نگاه ویژه و احترام‌آمیز به رسول گرامی اسلام (ص) و سلاله پاک آن حضرت دارند، نهفته است. معتقدان و پیروان ائمه معصومین(ع) برای ابراز ارادت و تقرب به حضرت حق با تمسک به دوستی و ارادت خود به اباعبدالله‌الحسین(ع) بر اساس حدیث ثقلین، از اقصی نقاط ایران و جهان تلاش دارند با احیای سنت پیادهروی اربعین و شرکت در این همایش بزرگ، میزان علاقه و محبت خود را به سالار شهیدان کربلا نشان دهند و در این راه با وجود سختی‌های راه و ازدحام جمعیت، مشقت سفر را به حلاوت عشق آسان می‌کنند.

این حضور بی‌مانند از همه مذاهب و پیروان ادیان الهی غیر از شیعه، آن را به یک نماد وحدت در حوزه مذاهب اسلامی تبدیل کرده است و این نمود وحدت بخش و وحدت آفرین سال به سال بیشتر خود را نشان می‌دهد و جلوه‌ای از وحدت امت اسلامی را که می‌تواند گره گشای همه مسایل جهان اسلام باشد، به نمایش می‌گذارد.

دومین زاویه دید در راهپیمایی بزرگ اربعین مربوط به حوزه اجتماعی و فرهنگی است. اجتماع بزرگ اربعین و همکاری و همیاری زائران و خادمین با هم و تقریباً یکی شدن آنها، به یک کنش اجتماعی جمعی در جامعه اسلامی و الگوی مدیریت فرهنگی اجتماعات بزرگ تبدیل شده است.

به عبارت دیگر اگر متولیان فرهنگی و جامعه‌شناسان ما بتوانند رفتار جمعی در ایام راهپیمایی اربعین را به سایر حوزه‌های مورد نیاز جامعه برای بهره‌مندی از توان جمعی، تسرّی دهند، بی‌گمان به یک نیروی ملی بیکران در حل مسائل بزرگ دست پیدا خواهیم کرد. البته می‌توان مصادیق تأثیر نهادینه شدن همکاری و همیاری در راهپیمایی اربعین را در حادثه سیل در مناطق مختلف کشور مورد ملاحظه قرار داد که به نظر می‌رسد، حرکت ملی برای کمک به همنوعان آسیب دیده از سیل و زلزله، به مراتب بسیار بیشتر و اصولی‌تر از سالیان گذشته بود و حضور موکب‌داران ایرانی و غیر ایرانی در خدمات‌رسانی به سیل‌زدگان، نمادی از یک همگرایی در زمان های مورد نیاز است.

بنابراین می‌توان تأثیرات وحدت بخش راهپیمایی اربعین حسینی را در فعالیت‌های اجتماعی و تبدیل شدن آن به یک فرهنگ اصیل اسلامی مورد مداقه و توجه قرار داد.

سومین منظر مهم که می‌توان راهپیمایی اربعین را مورد توجه قرار داد، به تاثیرات امنیتی آن بر می گردد. واقعیت این است که حضور این تعداد از جمعیت انسانی در یک مناسک خاص، با کمترین دغدغه امنیتی از ناحیه خود شرکت‌کنندگان، یک امر فوق العاده و خارج از تصور کارشناسان مسائل امنیتی است. به یکباره در یک برهه زمانی کوتاه و عبور آنها از مرزهای چند کشور، هیچ کدام از این کشورها، نسبت به آن دغدغه امنیتی پیدا نمی‌کنند، از برکات مهم راهپیمایی اربعین است، که مدلی از امنیت جمعی با مشارکت خود خواسته همه زائران است که این هم از برکات وحدت اسلامی است.

این پدیده نشان می‌دهد که اگر جهان اسلام بتواند از زیر سلطه کاسبان نظام استکباری که پیوسته تلاش دارند به بهانه‌های امنیتی، حضور خود را در مناطق اسلامی توسعه و تثبیت کنند، خارج شود، در این صورت شاهد شکل گیری پیوندهای مستحکم وحدت و اتحاد میان ملت‌های اسلامی و کشورهای مسلمان خواهیم بود.

پرواضح است پیام آشکاری که راهپیمایی اربعین به جهانیان صادر می کند، وحدت و امنیت مثال‌زدنی امت اسلامی است و این اتفاق به تنهایی توانسته است، تمامی تبلیغات چند ماهه و چند ساله نظام استکباری و آمریکا را که تمام همت خود را معطوف ناآرام کردن منطقه و ایجاد تنش و اختلاف در منطقه کرده است، ناکام بگذارد و به جهانیان و نظام‌های وابسته بفهماند که امنیت یک امر درون زاست و دشمنان جهان اسلام به هر بهانه و با هر تجهیزاتی بخواهند در منطقه حاضر شوند، قادر به تأمین امنیت آنها نخواهند بود، چرا که اصولاً امنیتی که دیگران ایجاد کنند، خود در واقع منشأ ناامنی است.

بنابراین با توجه به آنچه به طور مختصر به آن اشاره شد، باید گفت که راهپیمایی اربعین نماد و مصداق و آثار عینی اتحاد و همبستگی در جهان اسلام است و باید از درس های آن به نفع جهان اسلام بهره‌گیری کرد.

بی‌تردید اینگونه جلوه‌های کم‌نظیر و الهام‌بخش، نویددهنده ظهور تمدن نوین و بزرگ اسلام  در سایه  تعالیم رهایی بخش اسلام عزیز است.

انتهای پیام/