ماجرای تجاوز به دختر انقلابی توسط عوامل رژیم پهلوی
در اواخر مهرماه ۵۷، یکی از دانش‌آموزان دختر دبیرستان پروین اعتصامی در یکی از تظاهرات دانش‌آموزی دستگیر می‌شود و توسط عوامل پهلوی مورد تجاوز قرار می‌گیرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، در اواخر مهرماه 1357، موج انقلاب سهمگین‌تر به پیش می‌رفت. در همه نقاط کشور، ملت به پاخاسته و در برابر رژیم پهلوی سینه سپر کرده بودند. رژیم نیز با نهایت قصاوت در مقابل مردم صف‌آرایی کرده و از کشتار و قتل‌عام ابایی نداشت.یکی از این تقابل‌ها در همدان رخ داد. جایی که اقشار مختلف مردم در آخرین روز مهرماه دست به یک تظاهرات بزرگ زدند و با واکنش رژیم پهلوی مواجه شدند؛ جریانی که باعث خلق یک جنایت دیگر از سوی رژیم شد.
در کتاب «یکسال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه» که به قلم حجت‌الاسلام روح‌الله حسینیان نگاشته و توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است درباره فاجعه 30 مهر 1357 در همدان می‌خوانیم: در اواخر مهرماه 57، یکی از دانش‌آموزان دختر اوّل نظری دبیرستان پروین اعتصامی در یکی از تظاهرات دانش‌آموزی دستگیر می‌شود، بعد از آزادیی با نوشتن وصیتنامه‌ای دست به خودکشی می زند. وی علّت خودکشی خود را تجاوز نیروهای رژیم در بازداشتگاه اعلام می‌کند. خانواده مقتول در جلوی دبیرستان به گریه و زاری می‌پردازند و خواستار رسیدگی به موضوع می شوند. آقای رستمی‌جم وکیل دادگستری مسئولیت پیگیری موضوع را می‌پذیرد و در دادگستری طرح دعوا می کند.
انتشار این خبر در همدان موجی از عصبانیت را برانگیخت. در مساجد اعلام کردند که فردا صبح به عنوان اعتراض، مردم دست به تظاهرات می‌زنند. از اوّل صبح 30 مهر، هزاران نفر از بازاریان، دانش‌آموزان، معلمان، کارمندان، کارگران و کشاورزان از نقاط مختلف استان همدان و روستاهای اطراف آن به طرف خیابان باباطاهر و اکباتان سرازیر شدند. جمعیت به قدری زیاد بود که نیروهای رژیم وحشت‌زده در خیابان شاهپور مردم را به گلوله بستند. تعداد زیادی مجروح و چند نفر به شهادت رسیدند. هر لحظه بر دامنه تظاهرات افزوده می‌شد. قبل از ظهر تظاهرات در تمام شهر گسترش یافت.لحظه‌ای صدای رگبار قطع نمی‌شد. تظاهرکنندگان خشمگین به هر چه به دولت تعلق داشت حمله می‌کردند. تظاهرات تا ده ساعت ادامه داشت.ده‌ها شهید و مجروح نتیجه این درگیری بود.
هزاران نفر در ساعت 9 شب برای آگاهی از مجروحان و کشته‌شدگان خود در بیمارستان اکباتان تجمع کردند. آنان از این وحشت داشتند که پلیس مجروحان را دستگیر و جنازه‌ها را برباید. رئیس بیمارستان به میان اجتماع‌کنندگان آمد و قول داد از دخالت پلیس جلوگیری و جنازه‌ها را تحویل دهد. فردا صبح شهدا تحت تدابیر شدید امنیتی به خاک سپرده شدند و چند نفر از روحانیون و بازاریان در دادگستری متحصن شدند. در همین حال جمعیت کثیری از معلمان و دانش‌آموزان در مدرسه جامع اجتماع و ضمن قرائت قطعنامه‌ای در حمایت از متحصنین در دادگستری دست به تحصن زدند.
واکنش روحانیون مبارز همدان
در چنین شرایطی، روحانیون مبارز همدان با صدور اطلاعیه‌ای به تشریح حوادث پرداختند. آنان در این اعلامیه نوشتند که «روز یکشنبه 30/7/1357 عده‌ای از جوانان به عنوان اعتراض به یورش پلیس به مدارس دخترانه، راهپیمایی آرامی را شروع و به طرف بازار حرکت کردند. در این هنگام پلیس به جای توجه به خواست‌های آنان، به روی مردم بی دفاع آتش گشود و عده بسیاری را به خاک و خون کشید». روحانیون ضمن اعلام انزجار خود، از مردم خواستند تا از «ساعت 2 تا 5 بعدازظهر سه‌شنبه در مسجد جامع همدان» برای گرامیداشت شهدا اجتماع کنند.
به گزارش روزنامه اطلاعات بعد از نماز ظهر روز سه‌شنبه 20 هزار فرهنگی، دانش‌آموز و معلم دست به یک راهپیمایی زدند. در این راهپیمایی مردم سربازان را گلباران کردند. آن‌گاه در میدان وضو گرفتند و رهسپار مسجد جامع شدند. بعد از مراسم بزرگ‌ترین راهپیمایی هفتاد هزار نفره آغاز شد؛ امّا در پایان مراسم با دخالت پلیس مجدداً درگیری آغاز شد و تا فردا این درگیری ادامه داشت، برمبنای همین گزارش، همدان 5 ساعت در آتش می سوخت.
آیت‌الله مرعشی نجفی و آیت‌الله شیرازی با ارسال تلگراف‌هایی به علمای همدان، آیت‌الله گلپایگانی با ارسال تلگرافی به حاج شیخ رضا انصاری ضمن محکوم کردن اعمال رژیم به علما و بازماندگان پیام تسلیت فرستادند.
واکنش امام خمینی به جنایت رژیم پهلوی
امام خمینی در روز دوم آبان خطاب به دانشجویان و ایرانیان در صدر سخن خود فرمودند: «قبلاً این مهلت را به مردم می‌دادند که تا هفتم «شهدا» مهلت باشد، تا چهلم مهلت باشد و در چهلم باز یک جنایت واقع شود. امروز وضع ایران طوری شده است که الان که من با شما صحبت می‌کنم در همدان» درگیری است. «از سه روز پیش تا حالا بین مردم و پلیس» درگیری است. امام خمینی در تشریح علّت خونریزی در همدان فرمودند: «مگر همدان چه کرده است؟ همدان یک کلمه گفته است و دنبالش ریختند و دخترها را گرفتند. یکی از دخترها را خلاف عفت با او کردند، آن هم خودکشی کرده». امام خمینی با کنایه به کارتر که آزادی‌های شاه را سریع اعلام کرده بود فرمودند: «به قول کارتر آزادیِ خیلی تندی به اینها داده‌اند، شاه آزادی تند داده به ملت! آزادی تندش همین است که الان در همدان چه کردند... باید ملّت زود کلکش را بکند تا فارغ بشود از این.»
بازتاب فاجعه همدان در مطبوعات
آنچه در همدان رخ داده بود به سرعت در رسانه‌ها پیچید. روزنامه اطلاعات یک روز بعد از آن فاجعه از «زد و خوردهای خونین» در همدان خبر داد و نوشت: «به دنبال تظاهرات خونین بامداد دیروز شهر همدان که تا ساعت یک بعد از ظهر در خیابان‌های اکباتان، شورین و چند خیابان دیگر این شهر روی داد، بعد از ظهر دیروز نیز شهر همدان شاهد خونین ترین تظاهرات چند روز اخیر کشور بود.» در این گزارش تصریح شد: «طبق اظهارات مردم در تظاهرات پیش از ظهر دیروز عده زیادی کشته و مجروح شده‌اند. ولی مقامات تاکنون از تائید این خبر خودداری ورزیده‌اند.» روزنامه اطلاعات همچنین از شهادت دست کم 8 نفر که هویت شش نفر آنها شناسایی نشده بود خبر داد.
این فاجعه که به تعبیر روزنامه‌ها «خونین ترین تظاهرات چند روز اخیر کشور» قلمداد شد، اقیانوس انقلاب را در استان همدان خروشان‌تر کرد و تا بهمن 57 با قدرت به پیش برد.
انتهای پیام/
