گزارش| بازداشت و جریمه زن تاجیک به دلیل پوشش حجاب

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، مقوله حجاب به طور خاص و مظاهر اسلامی به طور عالم، طی سال‌های اخیربه یکی از مسائل پرحاشیه اسلامی در تاجیکستان بدل شده است. مقامات تاجیک که رسالت اصلی امنیتی خود را مبارزه با تروریسم تکفیری و اسلام‌گرایی افراطی می‌دانند، مقابله با هرگونه مظاهر اسلامی را یک راه مواجهه برای خود انتخاب کرده‌اند. این در حالی است که تحلیل‌گران معتقدند ریشه‌های نفوذ تروریسم در تاجیکستان را می‌بایست در حوزه‌های دیگری جست‌و‌جو نمود.

با این حال، مقامات تاجیک بر دیدگاه خود که ساده‌ترین راه‌حل برای مقابله با مقوله شوم تروریسم است تاکید داشته و قوانین و رویه‌های رسمی و غیررسمی متعددی را اعمال نمودند. زمانی که وهابیت در این کشور نفوذ یافته و مساجد را به عنوان پایگاهی برای جذب نیروهای خود قرار داد، به جای تقویت ایدئولوژی اسلامی جوانان، آموزش روحانیون، اصلاح ساختار مدیریت مساجد و حتی شناسایی عناصر مرتبط با گروه‌های تروریستی، ساده‌ترین راه‌حل، یعنی ممنوعیت ورود جوانان به مسجد را انتخاب کردند. در موارد دیگری همچون توزیع محتوای اسلامی و چاپ و نشر مطالب علمی در این زمینه و آموزش‌های سنتی نیز چنین رویکردهایی به اجرا در آمده است.

با این حال این مقوله بعضا با افراط‌هایی همراه بوده که بیشتر به فانتزی‌های مدرنیسم در جوامع سنتی شبیه باشد تا اقدامات دولت‌های اقتدارگرای منطقه. ممنوعیت بلند کردن ریش برای سنین مشخص، یکی از این موارد است. در حالی که این موضوع هیچ ارتباطی منطقی با تروریسم نمی‌تواند داشته باشد، اما مقامات تاجیک می‌گویند چون پوشش ظاهری تروریست‌ها معمولا با ریش بلند است، پس گذاشتن ریش نیز برای جوانان و افراد کمتر از یک سن مشخص (که دیگر توان انجام اعمال تروریستی ندارند)، ممنوع می‌شود.

در مقوله حجاب اما وضعیت کمی متفاوت‌تر بوده است. مادامی که مقامات دولتی تاجیک به بهانه‌های مختلف، از جمله مسائل اسلام‌گرایی و پیوند دادن مقوله حجاب به مسائل امنیتی، و نیز طرح مواردی نظیر فرهنگ ملی و این که گونه‌هایی از حجاب از «فرهنگ بیگانه» است، سعی در مقابله با حجاب داشته‌اند، اما پیامدهای اجتماعی و حتی سیاسی این موضوع موجب شده تا با حساسیت بیشتری آن را دنبال کنند. با این حال، به نظر می‌رسد تاکید و پافشاری مقامات بر روی مساله حجاب ریشه‌های دیگری غیر از موارد گفته شده داشته باشد. با این حال، واکنش‌های اجتماعی جامعه تاجیک فاکتوری تعیین‌کننده در این زمینه محسوب می‌شود.

در آخرین نمونه از این دست، یکی از شهروندان تاجیک به نام «شهنازه اسلاموا» مطلبی را در صفحه شخصی‌اش و در یکی از گروه‌های فیسبوکی منتشر کرده است که با بازخوردهای فراوانی مواجه شده است. وی در متن پیام خود نوشته است، زمانی که با برادرزاده‌اش در منطقه «شاه‌ منصور» شهر دوشنبه تردد می‌کردند، برادرزاده‌اش به دلیل داشتن حجاب به رنگ مشکی به پایگاه پلیس برده شده است.

او در پست فیسبوکی‌اش می‌نویسد: امروز، حدود ساعت 10 صبح در منطقه در منطقه «نواوا پایکارا» حدود 5-6 نفر از کارکنان پلیس منطقه شاه‌منصور برادرزاده‌ من را (که حجاب داشت) سوار ماشین کردند تلفن را گرفتند و او را به زور به دپارتمان پلیس بردند. آنجا او را به دلیل آن که نخواست حجابش را بردارد، تروریست خواندند. او محکوم به 15 روز زندان شد.

اسلاموا همچنین ادامه می‌دهد: هنگامی که مادربزرگ و عمویش به دنبال او آمدند، برای آن‌ها توضیح داده بودند که این حکم رئیس‌جمهور است و این اقدام منطبق با آن حکم است. اما زمانی که خانواده از آن‌ها خواستند که اصل حکم را به آن‌ها نشان بدهند که پوشیدن حجاب را ممنوع می‌کند، آن‌ها گفتند که این حکم در دست خود شخص رئیس‌ است!

وی در انتها با درخواست نسبت به معرفی یک وکیل قدرتمند یا سازمان بین‌المللی که به آن مراجعه کند و این وضعیت را شرح دهد، به این ادعا که گفته شده «که هیچ کس در کشور بخاطر حجاب یا ریش تحت تعقیب قرار نمی‌گیرد!» نیز اشاره می‌کند. خانم اسلاموا همچنین بعدا اضافه می‌کند که برادرزاده‌اش معادل 175 سامانی نیز جریمه شده است.

با این حال این نخستین واکنش نسبت به رویکردهای مشابه نبوده است. به گزارش آسیاپلاس، مقامات تاجیک به ویژه در شهر دوشنبه و شهر خجند در شمال این کشور، اقدامات هماهنگ بسیاری را علیه زنانی که حجاب دارند به اجرا در آورده‌اند. این اقدامات از اواخر بهار سال 2017 آغاز شده است. در اواسط ماه جولای سال 2017 یک گروه کاری که شامل نیروهای پلیس، کارکنان کمیته امور زنان و خانواده، و مقاماتی از کمیته امور مذهبی (زیر نظر نهاد ریاست جمهوری) در اماکن عمومی و به ویژه بازارها و مراکز تجاری، کسانی که حجاب داشتند را مشخص کرده و آن‌ها را مجازات می‌کردند. چنین اقداماتی توسط رسانه‌های محلی و حتی شبکه تلویزیونی «جهان‌نما» در اواسط جولای 2017 رسانه‌ای شد. در همان زمان نیز امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان و شمار دیگری از مقامات این کشور اظهارات مختلفی را علیه حجاب مطرح کرده بودند.

همچنین گزارش‌هایی مبنی بر مجازات و جریمه نقدی زنانی که حجاب داشتند مشاهده شده است. حتی در مواردی همسران این زنان نیز برای بازجویی به مراکز پلیس احضار شده‌اند.

این در حالی است که مقامات تاجیک همواره تاکید کرده‌اند که هیچ کس به دلیل داشتن حجاب مورد آزار و اذیت قرار نگرفته و یا جریمه نشده است.

همچنین یادآور می‌شود در آگوست 2017 نیز پارلمان تاجیکستان قانونی را به تصویب رساند که افراد و سازمان‌ها را به «حمایت از فرهنگ و لباس سنتی و ملی» ترغیب می‌کرد. اقدامی که به صورت گسترده انجام گرفت و یک حرکت در راستای مقابله با حجاب و پوشش های اسلامی برداشت شد.

همچنین چند ماه پیش نیز قانون جدیدی در دست بررسی بود مبنی بر ممنوعیت ورود زنان به اماکن اداری و دولتی با پوشش حجاب. این قانون که البته پیش از تصویب به صورت غیررسمی به اجرا در آمده بود، زنان را از ورود با حجاب به ادارات دولتی، مدارس و دانشگاه‌ها منع می‌کرد. با این حال، تصویب نهایی این قانون هنوز به انجام نرسیده است.

انتهای پیام/