آرزوی نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال: امیدوارم توسط وزیر ورزش توبیخ شوم
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال با انتقاد از بی‌توجهی‌ها گفت: آرزو دارم وزیر ورزش با بنده به عنوان نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال تماس بگیرد و من را توبیخ کند و بگوید که چرا این کتاب را نوشتی؛ حتی تا این حد هم به توجه در خصوص این کتاب راضی هستم.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مهدی حاجی‌وند در برنامه نقد کتاب در رادیو ورزش با موضوع بررسی کتاب خصوصی‌سازی فوتبال گفت: این کتاب در حوزه اقتصاد ورزش نگاشته شده و در آن خصوصی‌سازی و نحوه واگذاری باشگاه‌های ورزشی بویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس مورد نقد، برسی و پژوهش قرار گرفته است.
این کارشناس اقتصاد ورزش افزود: علاوه بر این در این کتاب پیشنهادات و انتقاداتی در خصوص نحوه واگذاری باشگاه‌های ورزشی در کشور مطرح شده و در آن در خصوص نقش رسانه و فعالان این حوزه در واگذاری باشگاه‌های ورزشی در کشور نیز اشاراتی شده است.
وی اضافه کرد: با مطالعه این کتاب به این نتیجه خواهیم رسید که دولت نمی‌تواند منبع درآمدی مناسبی برای ورزش و باشگاه‌های ورزشی کشور باشد و منابع درآمدی بسیاری خارج از جیب دولت وجود دارد که با توجه به مقوله اقتصاد ورزش و نیز اجرای درست و کامل خصوصی‌سازی در کشور می‌توان به آنها دست یافت و از مزایای آن بهره‌مند شد.
حاجی‌وند ادامه داد: در فصل نخست کتاب خصوصی‌سازی فوتبال به مقوله خصوصی‌سازی و چیستی اصل 44 قانون اساسی پرداخته شده و تجربه اجرای این سیاست و روش‌ها و قوانین حاکم بر آن مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم نیز موضوع بازار سرمایه مورد بررسی قرار گرفته و نحوه پذیرش باشگاه‌ها در بازار سرمایه و خصوصی‌سازی و واگذاری آنها از این طریق تشریح شده است.
این کارشناس اقتصاد ورزش در ادامه با اشاره به این که در فصل سوم این کتاب نیز به اقتصاد و صنعت فوتبال پرداخته شده است، گفت: از دهه‌ها پیش در دنیا نگاه‌ها به ورزش فوتبال به دلیل هواداران و مخاطبان بیشماری که این رشته ورزشی داشته و دارد و نیز منابع درآمدی بیشمار آن، از نگاه صرف یک رشته ورزشی و سرگرمی به صنعت اقتصادی تغییر کرد و به دلیل گردش ملی بالای این رشته ورزشی و راه‌های درآمدزایی بالایی که در آن وجود دارد، این رشته ورزشی به یک صنعت تبدیل شد.
وی اذعان داشت: به همین دلیل در فصل سوم کتاب خصوصی‌سازی فوتبال به این مقوله پرداخته شده است و موضوعاتی همچون راه‌های درآمدزایی باشگاه‌ها، نحوه ارزشگذاری برند باشگاه‌ها و سایر دارایی‌های آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
این استاد دانشگاه با تشکر از حمایت‌های محمدصادق درودگر، مدیر بازاریابی سازمان لیگ فوتبال در نگارش این کتاب افزود: در فصل چهارم این کتاب نیز به سابقه اجرای سیاست خصوصی‌سازی در ورزش و فوتبال کشور و بویژه خصوصی‌سازی غم‌انگیزی که در باشگاه راه‌آهن اتفاق افتاد، اشاره شده است و بررسی تاریخچه خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس هم از دیگر مطالب این فصل از کتاب خصوصی‌سازی فوتبال است.
انتقاد از عدم ثبات در تصمیم‌گیری‌ها
وی با تاکید بر این که متاسفانه در کشور، ثبات تصمیم‌گیری در خصوص واگذاری باشگاه‌های ورزشی بویژه سرخابی‌ها وجود ندارد، اذعان داشت: در برخی موارد نمایندگان مجلس طی سال‌های گذشته اقدام به جمع‌آوری امضا و نگارش نامه برای واگذاری این دو باشگاه از طریق مزایده، و گاهی نیز دولت را مکلف به واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از طریق بازار سهام کرده‌اند. بر این اساس همه این دغدغه‌ها در فصل چهارم این کتاب مورد اشاره قرار گرفته است و این که بخواهیم بدانیم که خصوصی‌سازی را در دو باشگاه استقلال و پرسپولیس چگونه باید دنبال کنیم، این موضوع در این بخش از کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال افزود: در فصل پنجم این کتاب نیز در مورد نقش رسانه‌ها در موفقیت خصوصی‌سازی در ورزش بویژه خصوصی‌سازی فوتبال صحبت شده و اشاراتی هم به بسترهای مناسب قانونی در این زمینه شده است. در فصل پایانی کتاب خصوصی‌سازی فوتبال نیز پیشنهادات و راهکارهایی در خصوص نحوه واگذاری باشگاه‌های ورزشی در کشور بویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس ارائه شده است.
لزوم فراهم آوردن زیرساخت‌های واگذاری
وی در ادامه اظهار داشت: باید بستر مناسبی برای اجرای سیاست خصوصی‌سازی در ورزش فراهم شود و در این راستا باید سایر زمینه‌ها نیز برای موفقیت خصوصی‌سازی فوتبال مدنظر قرار بگیرد. به این مفهوم که هر چند که قیمت‌گذاری درست و اصولی، واگذاری باشگاه‌ها به خریداری اهل و با برنامه و نیز اطلاع‌رسانی مناسب در زمینه واگذاری شفاف و درست باشگاه‌های ورزشی بویژه دو تیم استقلال و پرسپولیس بسیار مهم و ضروری است، اما باید زیرساخت‌های درآمدزایی باشگاه‌ها نیز فراهم باشد که از جمله این موارد باید به حق پخش تلویزیون، بلیط فروشی، حق کپی رایت، تبلیغات دور زمین و ... اشاره کرد.
حاجی‌وند در ادامه با طرح این پرسش که آیا باید تا فراهم آمدن بسترهای درآمدزایی باشگاهای ورزشی در کشور، اجرای خصوصی‌سازی را متوقف کنیم یا نه؟ تصریح کرد: خصوصی‌سای یک فرآیند است و باید علاوه بر این که سازوکار واگذاری باشگاه‌های ورزشی از جمله قیمت‌گذاری آنها را فراهم می‌کنیم، می‌بایست موضوعات مرتبط با مشکلات و موانع درآمدزایی باشگاه‌های ورزشی را نیز در کشور برطرف کنیم.
چرا توپ خصوصی‌سازی سرخابی‌ها گل می‌شود؟
وی تصریح کرد: این که به یکباره تصمیم می‌گیریم در چند ماه پیش رو، اقدام به خصوصی‌سازی باشگاه‌های ورزشی کنیم، از جمله شاهکارهای ورزش کشور است؛ چرا که در مدت چند هفته و چند ماه نمی‌توان هم قیمت‌گذاری باشگاه‌ها را انجام داد، هم باشگاه‌های ورزشی را به بخش خصوصی واگذار کرد و هم این که زیرساخت‌های درآمدزایی باشگاه‌ها را فراهم کرد. نتیجه این تصمیمات بدون کارشناسی این می‌شود که بارها و بارها تصمیم به واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس می‌گیریم، اما در عمل اتفاقی نمی‌افتد.
چرا فکر می‌کنیم که زمان خصوصی‌سازی سرخابی‌ها فرا رسیده؟
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال با اشاره به این که از سال گذشته باز هم موضوع خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به میان آمده است، در خصوص این که آیا این بار واگذاری این دو باشگاه به ثمر خواهد رسید یا خیر؟ تصریح کرد: برای پاسخ به این پرسش باید به این موضوع پاسخ داد که از سال 94 که خصوصی‌سازی این دو باشگاه متوقف شد و سرخابی‌ها به گروه سه واگذاری‌ها منتقل شدند، تا کنون چه اقداماتی در خصوص رفع موانع خصوصی‌سازی باشگاه‌های فوتبال در کشور انجام داده‌ایم، که فکر می‌کنیم این مشکلات رفع شده‌اند و زمان خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس فرا رسیده است؟!
هیچ گلی به سر فوتبال نزدیم
وی همچنین در خصوص این موضوع که آیا این بار خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس با موفقیت همراه خواهد شد یا نه؟ اظهار داشت: سال 94 دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از لیست واگذاری‌ها خارج شدند و سال 97 دوباره به لیست واگذاری‌های دولت بازگشتند. در این مدت هیچ گلی به سر فوتبال و اقتصاد کشور نزده‌ایم که توقع داشته باشیم خصوصی‌سازی این دو باشگاه این بار به ثمر بنشیند.
این کارشناس اقتصاد ورزش تصریح کرد: باید بسترها و شرایط خصوصی‌سازی باشگاه‌های ورزشی را پس از بررسی و پژوهش‌های لازم فراهم کنیم و فرآیند خصوصی سازی باشگاه‌های ورزشی بویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را همزمان پیش ببریم.
خصوصی‌سازی سرخابی‌ها یک شبه رخ نمی‌دهد
این استاد دانشگاه گفت: پذیرش این دو باشگاه در بازار سرمایه موضوع مهمی است و استانداردسازی صورت‌های مالی آنها مطابق با شرایط سازمان بورس موضوعی زمانبر است. بنابراین واگذاری این دو باشگاه از طریق بورس یا فرابورس در کوتاه مدت عملی نیست و در صورتی که اراده لازم برای واگذاری آنها وجود داشته باشد این اتفاق در میان مدت رخ خواهد داد.
حاجی‌وند ادامه داد: واگذاری سهام باشگاه‌های ورزشی بویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در بازار سهام موجب می‌شود تا بخشی از نقدینگی جامعه به سمت این بازار سوق پیدا کند که این موضوع بر کلان اقتصاد کشور نیز تا حدودی تاثیرگذار است.
مزایای سهامدار شدن هواداران
وی گفت: از سوی دیگر وقتی هواداران، سهامدار باشگاه مورد علاقه خود می‌شوند، همه اتفاقاتی که پیرامون باشگاه آنها رخ می‌دهند بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و بر ارزش سهام آنها نیز اثرگذار خواهد بود. از این رو این امر به دقت نظر مدیران باشگاه برای هدایت بهتر تیم و تلاش برای کسب نتایج بهتر کمک خواهد کرد.
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال در خصوص دیگر مزایای سهامدار شدن هواداران در تیم‌های مورد علاقه خود تصریح کرد: به عنوان مثال زمانی که مدیران باشگاه‌ها بخواهند اقدام به خرید بازیکن و کادر فنی کنند، این موضوع بر ارزش سهام باشگاه اثر گذاشته و ارزش سهام هواداران به عنوان سهامداران باشگاه نیز تحت تاثیر مستقیم این موضوع قرار گرفته و بدین جهت مدیران باشگاه هر تصمیمی را برای باشگاه نخواهند گرفت.
خصوصی‌سازی مانع از استعدادسوزی می‌شود
وی در خصوص آثار مثبت خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس گفت: در حال حاضر هیات مدیره این دو باشگاه توسط دولت تعیین می‌شود که این موضوع به طور غیرمستقیم یعنی بازیکنان، کادر فنی، هیات مدیره باشگاه و ... توسط دولت تعیین می‌شوند. این در حالی است که وقتی یک باشگاه خصوصی باشد، مبالغ بالا بابت یک بازیکنی که دست آخر ناخوب هم از آب درمی‌آید، داده نمی‌شود، بلکه این مبالغ صرف استعدادیابی در شهرها و روستاهای مختلف می‌شود و به همین دلیل استعدادسوزی در کشور اتفاق نخواهد افتاد.
تاثیر ورزش بر سیاست
حاجی‌وند ادامه داد: اگر ورزش کشور از سیطره دولت کنار برود و بخش خصوصی واقعی میدان‌دار آن شود، علاوه بر تاثیرات مثبت این اتفاق برای اقتصاد، این موضوع در مناسبات سیاسی نیز اثرگذار خواهد بود. به همین دلیلی در بازی‌های مهم فوتبال و حتی در بازی‌های جام جهانی رئیس جمهور کشورها نیز در ورزشگاه‌ها حاضر می‌شوند و قدرت‌نمایی سیاسی خود را از دریچه ورزش و فوتبال به رخ یکدیگر می‌شکند.
وی اضافه کرد: بنابراین خصوصی‌سازی درست و اصولی علاوه بر این که به ورزش و اقتصاد کشور کمک می‌کند، در فرهنگ و سیاست کشور هم اثرگذار است و در این زمینه می‌تواند موثر باشد.
چرا با دست لرزان خصوصی‌سازی سرخابی‌ها را پیگیری می‌کنیم؟
این استاد دانشگاه با اشاره به این که در سال 94 دو باشگاه استقلال و پرسپولیس توسط دولت از لیست واگذاری‌ها خارج شدند، گفت: یکی از ترس‌ها و دلهره‌های همیشگی که در زمینه واگذاری این دو باشگاه وجود دارد این است که پس از خصوصی‌سازی، مالکان و خریداران سرخابی اقدام به موضوع‌گیری در زمینه‌های سیاسی و انتخابات کنند. به همین جهت متولیان امر با دست لرزان موضوعات مرتبط به خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را پیگیری می‌کنند.
وی تاکید کرد: این تفکر باطل و ناصحیح است، چرا که در قوانین بین‌المللی و فیفا فعالان ورزشی از دخالت در فعالیت‌های سیاسی و مذهبی منع شده‌اند. علاوه بر این تجربه دنیا نیز نشان می‌دهد فعالان حوزه ورزش بویژه اهالی فوتبال در سیاست دخالت نمی‌کنند و حتی موضع‌گیری سیاسی بویژه در جریان انتخابات ندارند.
حاجی‌وند اذعان داشت: این در حالی است که در صورت واگذاری باشگاه‌ها، به محض این که مالکان و خریداران دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در امر سیاست دخالت کنند، آنچنان محدودیت‌های بین‌المللی بر این دو باشگاه وضع خواهد شد که کارشان به تعطیلی خواهد کشید.
وی تصریح کرد: بر این اساس امیدوارم این تفکر در راستای خصوصی‌سازی باشگاه‌های ورزشی بویژه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس اصلاح شود و متولیان این امر مطالعه کنند و آگاه شوند که قوانین فیفا اجازه نمی‌دهد که فعالان ورزشی به سمت سیاست بروند.
بجای خصوصی‌سازی مال‌فروشی می‌کنیم
این کارشناس اقتصاد ورزش با اشاره به این که باید به خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس و ورزش کشور به عنوان یک مقوله اقتصادی نگاه کنیم، تاکید کرد: در این راستا باید زیرساخت‌ها را فراهم کنیم و بدانیم که اقتصاد، و ورزش کشور و نیز هواداران و استعدادهای ورزشی از این اتفاق نفع خواهند برد.
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال ادامه داد: متاسفانه در خصوصی‌سازی که در کشورمان انجام می‌دهیم صرفا واگذاری املاک و داریی بنگاه‌ها به بالاتری رقم پیشنهادی اتفاق می‌افتد. زمانی هم که اهلیت تعیین می‌کنیم تنها به این موضوع فکر می‌کنیم که خریداران نباید بدهی بانکی داشته باشند؛ این در حالی است که در دنیا وقتی قرار است خصوصی‌سازی در هر زمینه‌ای بویژه حوزه ورزش اتفاق بیفتد، از متقاضیان برنامه و استراتژی مکتوب برای نحوه مدیریت بنگاه و باشگاه‌ها درخواست می‌شود و این موضوع مطرح می‌گردد که منابع درآمدزایی خریدار برای اداره باشگاه پس از واگذاری چیست؟
حاجی‌وند گفت: متاسفانه در واگذاری‌های ما بویژه واگذاری باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس تا کنون این اتفاق نیفتاده است و امیدواریم در آینده این موضوع مدنظر قرار بگیرد.
رهاسازی، بجای توانمندسازی بخش خصوصی
این کارشناس اقتصاد ورزش ادامه داد: وقتی صحبت از خصوصی‌سازی در کشور می‌کنیم، متاسفانه رهاسازی صورت می‌گیرد. رهاسازی به این معنا که وقتی بنگاه‌ها خصوصی می‌شوند، دولت فقط اقساط واگذاری را از این بنگاه‌ها مطالبه می‌کند و این شرکت‌ها را با مشکلات موجود رها می‌کند. این در حالی است که در دنیا بخش خصوصی پیش و پس از واگذاری توانمند و حمایت می‌شود.
وی گفت: در زمینه فوتبال به عنوان مثال، یکی از منابع مهم درآمدی باشگاه‌های ورزشی داشتن ورزشگاه اختصاصی است و وقتی یک باشگاه فوتبال واگذار می‌شود، خریداران تمایل دارند با تاسیس ورزشگاه اختصاصی هم به کسب نتایج بهتر باشگاه خود کمک کنند و هم از منابع درآمدی آن بهره‌مند شود. این در شرایطی است که تاسیس باشگاه اختصاصی به هزینه و منابع مالی زیادی نیاز دارد و خریداران و بخش خصوصی از عهده آن بر نمی‌آید.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در این خصوص در دنیا رسم بر این است که دولت بخشی از هزینه ساخت ورزشگاه را با تسهیلات ارزان قیمت پرداخت می‌کند و حتی به تدریج از مالکیت ورزشگاه خارج می‌شوند و در برخی کشورها نیز خروج از مالکیت ورزشگاه از سوی دولت با بخشش هزینه‌ها به بخش خصوصی اتفاق می‌افتد. این یعنی توانمندسازی و گرفت زیر بغل بخش خصوصی.
وی در ادامه با تاکید بر این نکته که در تاریخ اجرای سیاست خصوصی‌سازی در کشور حتی یک مورد مشابه از این اقدامات و حمایت‌ها از بخش خصوصی وجود ندارد، گفت: امیدواریم دستکم این اتفاق در خصوص واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس بیفتد؛ چرا که باید باید هوای بخش خصوصی را داشته باشیم؛ و این یعنی خصوصی‌سازی موفق.
امیدوارم توسط وزیر ورزش توبیخ شوم
حاجی‌وند همچنین در بخش دیگری از این برنامه رادیویی در پاسخ به این پرسش که آیا در زمینه نگارش کتاب خصوصی‌سازی فوتبال گفتگویی با وزارت ورزش و جوانان داشته است یا خیر؟ و حمایتی توسط این وزارتخانه انجام شده یا نه؟ اذعان داشت: پس از نگارش این کتاب، شخصا کتاب خصوصی‌سازی فوتبال را به دفتر ورزیر ورزش و جوانان برای ملاحظه و اظهار نظر ایشان، برخی معاونان و مدیر روابط عمومی این وزارتخانه تقدیم کردم و این کتاب را برای وزیر اقتصاد، فدراسیون فوتبال، اتحادیه فوتبال، سازمان لیگ و مدیران باشگاه‌های لیگ برتری، مدیران شبکه سه و شبکه ورزش سیما و سایر رسانه‌ها و نهادها نیز ارسال کردم، اما تا کنون اتفاقی در این رابطه نیفتاده است و حتی در حد یک تماس هم در خصوص این کتاب اتفاقی نیفتاد.
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال با انتقاد از بی‌توجهی‌ها به امر پژوهش و تولید آثار مختلف در زمینه خصوصی‌سازی و اقتصاد ورزش در کشور تاکید کرد: آرزو دارم یک روز از طرف وزیر ورزش و جوانان با بنده به عنوان نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال تماس بگیرند و وزیر ورزش من را توبیخ کند و بگوید که چرا این کتاب را نوشتی؛ و حتی تا این حد هم به توجه در خصوص این کتاب راضی هستم.
وی با اشاره به این که ای کاش توجهی کنند و بدانند که چند سال زحمت و کار پژوهشی برای نگارش این کتاب صورت گرفته است، تصریح کرد: این که چه زحمتی، به چه مدتی برای نگارش کتاب خصوصی‌سازی فوتبال کشیده شده است مهم نسیت و این که چه شخصی این کتاب را نوشته نیز اصلا مهم نیست؛ مهم این است که یک مقوله مهم در کشور تحت عنوان خصوصی‌سازی فوتبال وجود دارد که مسئولان باید به این مقوله بپردارند و می‌بایست به حواشی ناشی از عملکرد نادرست در این زمینه توجه کنند. همچنین مزایای بیشماری که خصوصی‌سازی درست در حوزه ورزش بویژه فوتبال وجود دارد باید با مطالعه و حمایت از آثار پژوهشی در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.
فقط افراد مشهور صاحب‌نظر نیستند
حاجی‌وند در آسیب‌شناسی مقوله پژوهش در کشور در زمینه‌های مختلف بویژه مقوله خصوصی‌سازی فوتبال در کشور تاکید کرد: فقط افراد مشهور و نام‌آشنا، افراد صاحب‌نظر در زمینه اقتصاد ورزش و خصوصی‌سازی باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس نیستند و افراد کارشناس و صاحب‌نظر دیگری هم وجود دارند که به دلیل گمنامی متاسفانه مورد توجه رسانه‌ها و تصمیم‌گیران کشور قرار نمی‌گیرند و نظرات آنها تاثیری در پیشبرد امور ندارد و کشور از این ناحیه آسیب می‌بیند.
درخواست از وزرای ورزش و اقتصاد
نویسنده کتاب خصوصی‌سازی فوتبال صریح کرد: از وزیر محترم ورزش و جوانان، وزیر اقتصاد، متولیان امر و تصمیم‌گیران در زمینه خصوصی‌سازی باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس این درخواست را دارم که کتاب خصوصی‌سازی فوتبال و سایر منابع و آثار پژوهشی در این زمینه را ورق بزنند و مطالعه کنند؛ چرا که این دست از پژوهش‌ها حرفی برای گفتن دارند و می‌توانند در زمینه خصوصی‌سازی این دو باشگاه تاثیرگذار و مفید باشند و حتی سمت و سوی خصوصی‌سازی در فوتبال کشور را به سمت درست خود سوق دهند.
وی در پایان با تشکر از مدیران و مجموعه شبکه رادیویی ورزش بدلیل توجه به کتاب خصوصی‌سازی فوتبال و مقوله خصوصی‌سازی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس و آثار پژوهشی در این زمینه اذعان داشت: باید دست به دست هم بدهیم و به این تفکر برسیم که فوتبال دیگر صنعت سرگرمی و ورزشی نیست.
این کارشناس اقتصاد ورزش اظهار امیدواری کرد: روزی در کشور به این تفکر برسیم که فوتبال علاوه بر این که یک رشته ورزشی است، یک علم و یه صنعت است و اجازه ندهیم که استعدادسوزی‌های ما به دلیل دولتی ماندن فوتبال و اقتصاد تداوم داشته باشد.
انتهای پیام/
