اصفهان|پرسه در خیابانهایی که انتهایش «شادی» نیست؛ کودکان کار هنور مشغول کارند
گروه استانها-کودکان این روزها سخت مشغول درس و تحصیل و بهره‌مندی از امکاناتی هستند که برای آنهاست؛ اما در این میان برخی از کودکان هنوز هم زمانی را به کار کردن و قدم زدن در میان مردم سپری می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، وقتی در خیابان‌ها و مکان‌های پر رفت و آمد شهر قدم می‌زنیم کودکانی را می‌بینیم که ظاهرشان، رفتارشان و حتی نوع نگاه و درخواست‌هایشان با دیگر کودکان تفاوت دارد و این تفاوت را نه کودک برای خودش ایجاد کرده است و نه جامعه و مردم آن چنین تفاوتی را برایش می‌پسندند.
اما برخی مسائل و مشکلاتی که کودک و خانواده او با آن مواجه هستند سبب می‌شود کودک با همان ظاهر متفاوت و ترحم برانگیز وارد خیابان شده و به کار و کسب درآمد مشغول شود. کاری که کودکی با آن چثه و توانایی می‌تواند انجام دهد نیز به دستفروشی و کارهایی از این قبیل محدود می‌شود.
برخی مردم از روی ترحم و دلسوزی هم از آنها خرید می‌کنند و هم پولی بیشتر از آنچه باید به آنها پرداخت می‌کنند و همین رفتار سبب تقویت و تشویق رفتار در کودک کار و خانواده‌های آنان می‌شود و نه تنها تعداد این کودکان با وجود تشویق و حمایت مردم کاهش پیدا نمی‌کند بلکه افزایش نیز خواهد داشت.
نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت که در سال‌های اخیر در زمینه کاهش کودکان کار و ساماندهی آنها فرهنگ سازی و اقداماتی از سوی متولیان و سازمان‌های مردم نهاد صورت گرفته است و اتفاقا اقدامات بجایی نیز بوده است و می‌توان امیدوار بود که به مرور هم از تعداد کودکان کار کاهش می‌یابد و هم وضعیت آنها و خانواده‌هایشان با حمایت‌های سازمان بهزیستی، سازمان‌های مردم نهاد و خیران رو به بهبود می‌رود.
با وجود اینکه فصل مدارس است و کودکان و نوجوانان باید در مدرسه حضور داشته باشند اما هنوز هم تعدادی از کودکان کار را در خیابان‌ها مشاهده می‌کنیم. درست است که می‌گوییم تعداد آنها کم شده است اما هنوز هم حضورشان احساس می‌شود، ما به دنبال شهری هستیم که حتی یک کودک در آن مجبور به کار کردن نباشد.
قبل‌ترها وقتی از کودک کار در مورد علت کار کردنش می‌پرسیدیم نیاز مالی خانواده را مطرح می‌کردند و یا از بیماری پدر و ناتوانی در تامین معاش خانواده حرف می‌زدند اما مدت‌هاست که حتی پاسخ سئوال‌هایی اینچنین را نمی‌دهند و در حتی اگر بدانند پای مصاحبه در میان است همکاری نمی‌کنند.
روند کاهشی کودکان کار در اصفهان
در مورد روند کاهشی و اقدامات انجام شده برای کودکان کار با معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان گفت‌وگو کردیم. وی با تاکید بر اینکه تعداد کودکان کار کاهش یافته است، گفت: از نظر مشاهدات شخصی نیز که نگاه کنید کودکان کار در اصفهان کاهش پیدا کرده‌اند. البته مواردی نیز مشاهده می‌شود؛ نمی‌گوییم که به صفر رسیده است اما با کاهش این کودکان مواجه هستیم.
مجتبی ناجی افزود: قانون گذار می‌گوید که تا سن 18 سالگی افراد شامل کودک هستند و کار کردن آنها تا این سن ممنوع است چرا که باید به دنبال تحصیل و کسب علم و آموزش باشند. بر این اساس کودک کار کسی است که برای کسب درآمد و برای تامین معاش خود و خانواده‌اش به دستفروشی یا کارهایی شبیه این روی می‌آورد.
وی با بیان اینکه این میان شاید کسانی هم استفاده‌های نابجا از کودکان کنند، ادامه داد: در بعضی کلان شهرها ممکن است باندهایی باشد که از بچه‌ها سوء استفاده کنند چون وجود این بچه‌ها برای مردم ترحم برانگیز است و مردم از آنها دستگیری و حمایت می‌کنند و همین سبب تقویت نابجا و ترغیب کودک کار و خانواده او می‌شود.
اقدامات مرکز دولتی نگهداری و حمایت از کودکان کار
معاون اجتماعی بهزیستی اصفهان با اشاره به اقدامات بهزیستی استان برای کودکان کار اظهار داشت: ما یک مرکز شبانه روزی برای نگهداری از کودکان داریم، اما قرار نیست این کودکان به صورت مادام نگهداری شوند، بر اساس آیین نامه 21 روز آنجا هستند، در این مدت خانواده شناسایی می‌شود و تا حد امکان کودک به نظام خانواده برمی‌گردد و اگر خانواده در شهر دیگری هست با همکاران ما در آن شهر هماهنگ می‌شود و کودک به شهرش بازمی‌گردد.
وی با بیان اینکه با خانواده‌های این کودکان نیز صحبت می‌شود و نیازهای معیشتی، روانپزشکی و مشاوره‌ای آنها بررسی و رفع و رجوع می‌شود، گفت: در معدود مواردی اگر به حضانت موثری از جانب خانواده خوش بین نباشیم کودکان به مراکز بهریستی ارجاع داده و نگهداری می‌شوند.
آماری مبنی بر افزایش پذیرش کودکان کار مشاهده نشده است
ناجی با اشاره به مرکز غیر دولتی سرمد برای حمایت از کودکان کار خاطرنشان کرد: سرمد موسسه‌ای روزانه و غیر دولتی است اما شهرداری و دولت هم از آنها حمایت می‌کنند؛ خانواده‌های آنها هم تحت حمایت مرکز سرمد قرار می‌گیرند و آموزش‌های لازم ارائه می‌شود.
وی افزود: سرمد به کودکان کار و خانواده‌ها کمک می‌کند تا شرایط تحصیل آنها فراهم شود، این کمک‌ها نیز از منابع مردمی و خیران تامین می‌شود تا آموزش حرفه‌ای را کودکان فرا بگیرند.
معاون اجتماعی بهزیستی اصفهان با بیان اینکه ما در مرکز شبانه روزی سهمیه 90 نفری داریم و در مرکز سرمد هم 110 کودک کار داریم، تصریح کرد: سال گذشته نیز همین تعداد بودند.
وی ادامه داد: آماری مبنی بر افزایش پذیرش در مرکزی که به طور مستمر بچه‌های کار را شناسایی می‌کند مشاهده نشده است. در بهزیستی ورودی و خروجی داریم و ممکن است در یک سال تعدادی ورودی داشته باشیم اما به همان نسبت خروجی هم داریم بنابراین آمار تقریبا ثابت بوده است.
موفقیت موسسات مردم نهاد در حمایت از کودکان کار
ناجی گفت: بعضی ان.جی.اوها که مجوز دارند مداخلات موثری از جهت حمایت از کودکانی که به دلیل مسایل اقتصادی وارد عرصه کار و تجارت می‌شوند انجام می‌دهند. مداخلات اجتماعی انجمن‌ها و سمن‌ها نیز موثر بوده است و علت این کاهش ورود آنها نیز بوده است.
مشاهدات نشان می‌دهد که تعداد کودکان کار رو به کاهش است و این نشان‌دهنده فعالیت‌های مستمر و مداوم سازمان‌ها و موسسات مردم نهادی است که در این زمینه فعالیت دارند و وظیفه سنگینی نیز بر دوش دارند.
برخی موسسات مردم نهاد که مجوز نیز دارند با سختی‌های فراوانی روبرو بودند اما با تلاش و پیگیری فراوان هم در امر فرهنگ سازی و هم در زمینه کمک و کاهش کودکان کار موفق عمل کرده‌اند.
ما نیز به عنوان یک شهروند می‌توانیم پذیرنده این فرهنگ سازی درست باشیم و کاری نکنیم تا رفتار کودکان کار و خانواده‌های آنها تشویق شود و ادامه پیدا کند، تحصیل و آرامش حق کودکان است و نباید زمان و انرژی خود را صرف کار کردن و قدم زدن در خیابانهایی کنند که جز بی سوادی و نا آگاهی سودی برایشان ندارد.
انتهای پیام/ش
