۱۲ پژوهشگر ایرانی در بین پراستنادترین پژوهشگران دنیا

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، محمدجواد دهقانی، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اعلام این خبر گفت: شرکت کلاریویت آنالتیکز (ISI) هر ساله به معرفی پراستنادترین پژوهشگران دنیا (Highly Cited Researchers) می‌پردازد. این فهرست شامل گروهی از پژوهشگران علوم و علوم اجتماعی می‌شود که در طول یک دهه گذشته با انتشار مقالاتشان توانسته‌اند بیشترین تعداد استنادها را دریافت کنند. پژوهشگران بر اساس فعالیتشان در 21 رشته موضوعی انتخاب شده‌اند. همچنین پژوهشگرانی که در چند رشته به صورت همزمان (Cross-Field) فعالیت می‌کردند نیز تحت یک رشته جداگانه طبقه‌بندی شده‌اند.

دهقانی افزود: برای قرار گرفتن در فهرست پژوهشگران برتر، تمام فعالیت‌های علمی 10 ساله اخیر در سطح بین‌المللی از جمله تعداد مقالات، تعداد استنادها، تعداد مقالات پر استناد، تعداد استناد به مقالات پر استناد مورد بررسی قرار گرفته و همچنین مسائلی نظیر رعایت اصول اخلاقی در پژوهش، رعایت میزان خوداستنادی در حد قابل قبول و نیز مقالات باز پس‌گیری شده در انتخاب یک پژوهشگر از فهرست پژوهشگران برتر مؤثر است. بر این اساس تقریبا 6200 پژوهشگر در سال 2019 میلادی به عنوان پژوهشگر پراستناد انتخاب شده‌اند.

سرپرست ISC در ادامه گفت: تعداد پژوهشگران انتخاب شده از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است که علت آن تفاوت در تعداد کل پژوهشگران در رشته‌ها است. به عنوان مثال از رشته ریاضی 89 نفر و از رشته پزشکی بالینی 436 نفر در سال 2019 انتخاب شده‌اند که این تفاوت ناشی از تفاوت در اندازه رشته‌ها یا به عبارت دیگر تعداد پژوهشگران هر رشته است.

وی افزود: برای انتخاب پراستنادترین پژوهشگران دنیا، مقالات یک درصد پراستناد در دوره زمانی 2008 تا 2018 مطابق با فهرست پایگاه شاخص‌های اساسی علم (ESI) پردازش شدند. تعداد استنادهای مقالات یک درصد پراستناد یکی از معیارهای اصلی انتخاب پراستنادترین پژوهشگران دنیا است.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار کرد: درسال 2019 تعداد پژوهشگران پراستناد حدود 6200 و در سال 2018 تعداد آنها حدود 6100 بوده است. بنابراین، در فهرست سال 2019 حدود 100 پژوهشگر بیشتر انتخاب شده‌اند که نشان‌دهنده افزایش تعداد کل پژوهشگران برتر دنیا بوده است.

دهقانی گفت: از جمهوری اسلامی ایران در سال 2019 تعداد 12 پژوهشگر برتر با وابستگی ایران در لیست 6200 پژوهشگر پراستناد برتر دنیا قرار گرفته‌اند. لیست کامل پژوهشگران با ذکر وابستگی سازمانی و حوزه موضوعی آنها در جدول ذکر شده است. حضور پژوهشگران برتر کشور به ترتیب در حوزه‌های موضوعی بین رشته‌ای (4 نفر)، کشاورزی (3 نفر)، ریاضیات (3 نفر) و مهندسی (2 نفر) بوده‌اند. ضمنا در فهرست اعلام شده برخی از پژوهشگران با بیش از یک وابستگی سازمانی متعلق به یک یا دو کشور ظاهر شده‌اند. به عنوان مثال در لیست مربوطه، برای دکتر ژولین کلینتون اسپروت وابستگی دوم کشور ایران و دانشگاه صنعتی امیرکبیر ذکر شده است.

پژوهشگران برتر جهان اسلام

دهقانی اظهار کرد: در لیست پژوهشگران برتر دنیا نام 14 کشور اسلامی مشاهده می‌شود که سهم کشورهای اسلامی تقریبا 3 درصد پژوهشگران برتر دنیا است. کشور عربستان با 102 نفر، مالزی با 21 نفر، ترکیه با 18 نفر و ایران با 12 نفر بیشترین تعداد پژوهشگران پراستناد دنیا در میان کشورهای اسلامی را دارند. آمار کل تعداد پژوهشگران برتر جهان اسلام در جدول ارائه شده است و این افراد به ترتیب حروف الفبا از کشورهای امارات متحده عربی، اندونزی، ایران، برونئی، بنگلادش، پاکستان، ترکیه، عربستان سعودی، عمان، قطر، لبنان، مالزی، مصر و نیجریه هستند. برای هر پژوهشگر یک یا دو و حتی سه وابستگی سازمانی در نتایج پژوهشگران پراستناد دنیا ذکر شده است و برخی از پژوهشگران نیز فقط یک وابستگی سازمانی دارند. وابستگی برخی دیگر به بیش از یک کشور است. اگر وابستگی اول سازمانی پژوهشگران در نظر گرفته شود برخی از کشورهای اسلامی حذف می‌شود و آمار برخی دیگر تغییر می‌کند. مثلاً آمار عربستان سعودی از 102 پژوهشگر برتر به 82 نفر کاهش می‌یابد یا آمار کشور ترکیه بر اساس وابستگی اول سازمانی از 18 تا به 7 پژوهشگر تقلیل می‌یابد.

دانشگاه هاروارد با 203 پژوهشگر، دانشگاه استنفورد با 103 پژوهشگر و آکادمی علوم چین با 101 پژوهشگر سه سازمانی هستند که بیشترین تعداد پژوهشگران برتر دنیا را در اختیار دارند.

کشورهای آمریکا، چین، انگلستان، آلمان، استرالیا، کانادا، هلند، فرانسه، سوئیس و اسپانیا بیشترین تعداد پژوهشگران پراستناد دنیا را دارند. آنها به ترتیب 2737، 636، 516، 327، 271، 183، 164، 156، 155 و 116 پژوهشگر برتر را در اختیار دارند که چیزی بین 44 تا 2 درصد پژوهشگران برتر دنیا است. 23 نفر از برندگان جوایز نوبل در این فهرست قرار دارند که سه نفر آنها مربوط به برندگان نوبل سال جاری است.

دهقانی تصریح کرد: پژوهشگران پراستناد کیفی‌ترین و پراستنادترین مقالات علمی دنیا را انتشار داده و لذا در حوزه موضوعی تخصصی خود به عنوان پژوهشگر موثر در سطح بین‌المللی شناخته و معرفی شده‌اند. اما باید در نظر داشت که امروزه مؤثر بودن فقط در تعداد استنادها خلاصه نمی‌شود، بلکه رفع مشکلات جامعه و اثرگذاری اقتصادی، اجتماعی، فناورانه و نوآورانه از سایر ابعادی هستند که می‌بایست مورد توجه پژوهشگران قرار گیرند.

منبع:ایسنا

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه رسانه‌ها