گزارش| لبنان و مسیر پرتنش در سال ۲۰۱۹

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ لبنان سال 2019 را درحالی آغاز کرد که اختلافات داخلی در سطح سیاسی این کشور کاملا مشهود بود؛ هرچند که طرف‌های سیاسی این کشور تلاش زیادی برای علنی نشدن این موضوع کردند.

پرونده اقتصادی لبنان در 2019

مهم‌ترین مشکل لبنان در این سال٬ بحران اقتصادی و مالی بود که این امر چند علت دارد:

-میزان بدهی لبنان در سال 2019 به 85 و نیم میلیارد دلار رسید و هر سال 5 تا 6 و نیم میلیارد دلار به آن افزوده می شود. پیش بینی شده که با این روند تا سال 2020 دولت لبنان با 100 میلیارد دلار و حتی بیشتر بدهی داشته باشد.

-مشکل آوارگان فلسطینی و سوری در لبنان در 2019 به اوج خود رسید؛ طبق مطالعات انجام شده بحران سوریه که با توطئه کشورهای غربی و عربی و رژیم صهیونیستی گریبانگیر این کشور شد٬ تاثیرات مستقیمی بر اقتصاد لبنان گذاشت. بحران سوریه موجب شد تا دروازه‌های صادرات لبنان به این کشور بسته شود٬ هم چنین ورود 2 میلیون آواره سوری به این کشور حدود 19 میلیارددلار بر اقتصاد لبنان تاثیر داشت. به همین دلیل در این سال دولت لبنان تلاش زیادی برای بازگشت آوارگان سوری به کشورشان انجام داد و البته گروه بزرگی از این آوارگان به سوریه برگشتند.

-در کنار آوارگان سوری٬ آوارگان فلسطینی درلبنان که طبق آمار تعداد آنها به 500 هزار نفر می‌رسد٬ نیز یکی دیگر از معضلاتی بود که جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی و به‌ویژه اقتصادی لبنان را تحت تاثیر قرار داد.

در همین راستا وزارت کار لبنان در اوایل ژوئن 2019  طرحی را برای مقابله با کارگران خارجی غیرقانونی در این کشور مطرح کرد که این طرح شامل کارگران فلسطینی نیز می‌شد.

به دنبال این تصمیم وزارت کار لبنان٬ اعتراضات گسترده‌ای در اردوگاه‌های فلسطینیان در لبنان به وجود آمد که به مدت چند هفته آرامش را از مناطق مختلف این کشور گرفت و البته واکنش‌های زیادی از سوی مقامات لبنانی و فلسطینی به دنبال داشت.

- حدود 18 درصد از درآمدهای سالانه لبنان از طریق گردشگری تامین می‌شد که در سال 2019 به دلیل برخی سیاست‌ها و اقدامات کشورهایی مانند عربستان و امارات ضد این کشور که البته اصل هدف آنها حزب‌الله است٬ تعداد گردشگران عرب در این کشور به طور چشمگیری کاهش یافت.

-علاوه بر همه اینها٬ دشمنی آشکار آمریکا با حزب‌الله در سایه تقویت توانایی‌های بازدارندگی مقاومت لبنان در 2019 و پروژه‌های موشکی آن که ترس زیادی به دل صهیونیست‌ها انداخته است٬ موجب شد تا واشنگتن به اهرم فشار سنتی خود یعنی تحریم البته با شدت بیشتر روی بیاورد. وزارت خزانه‌داری آمریکا در 9 جولای نام سه شهروند لبنانی را به دلیل ارتباط با حزب‌الله ، به فهرست سیاه دفتر کنترل دارایی‌هایی خارجی (اوفک) از نهادهای زیرمجموعه این وزارتخانه افزود.

در بین این سه نفر ، نام «امین شری» و «محمد رعد» که از نمایندگان پارلمان لبنان هستند نیز به چشم می‌خورد.

کارشکنی‌های آمریکا ضد حزب‌الله

رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا در این سال در تلاش برای محدود کردن فعالیت‌های حزب‌الله ، کشورهای اروپایی را برای تروریستی اعلام کردن کل حزب‌الله تحت فشار شدید قرار دادند. از سوی دیگر واشنگتن در تلاش برای پایین آوردن محبوبیت حزب‌الله در لبنان، چندین بانک و شخصیت لبنانی را به اتهام ارتباط با حزب‌الله در فهرست تحریم قرار داد.

دولت لبنان با ریاست سعد حریری نخست وزیر دولت پیشبرد امور این کشور تلاش کرد تا برای حل مشکل اقتصادی لبنان دست به دامان خارجی‌ها شود. کنفرانس موسوم به «سیدر» در پاریس که به پیشنهاد فرانسه و با حضور نمایندگان چندین کشور و سازمان بین‌المللی برای کمک مالی به لبنان و سرمایه‌گذاری در این کشور برگزار شد در راستای راه‌حل‌های سعد حریری و البته با هدایت طرف‌های خارجی برای خروج لبنان از بحران اقتصادی بود.

در دسامبر 2019 و در اوج بحران مالی این کشور٬ نشستی موسوم به کنفرانس گروه حمایت بین‌المللی از لبنان در راستای همین کنفرانس سیدر برگزار شد. درحالی که بسیاری از مقامات لبنانی برای برون رفت از بحران به این نشست دل بسته بودند؛ نتیجه آن شد که لبنان باید مجددا تحت قیمومیت بانک جهانی و سیاست‌های غربی آن قرار بگیرد! در این میان مایک پامپئو وزیرخارجه آمریکا نیز به نوبه خود در خصوص ارتباط کمک‌های این کشور به لبنان در قبال حذف حزب‌الله از دولت صحبت کرد.

آمریکا در اوایل مارس ساتر فیلد معاون وزیرخارجه آمریکا در امور خاور نزدیک را به دنبال اقدامات مداخله‌جویانه واشنگتن در لبنان به بیروت فرستاد تا زمینه را برای سفر مایک پامپئو وزیرخارجه ایالات متحده به لبنان فراهم کند. ساتر فیلد مانند سایر نمایندگان آمریکا به موضوع مناقشه مرزی میان لبنان و رژیم صهیونیستی و نیز موضع گیری‌های خصمانه ضد حزب‌الله پرداخت و هدف اصلی آن تشکیل جبهه‌ای ضد حزب‌الله درلبنان بود. در 21 مارس 2019 نیز پامپئو وارد بیروت شد و در همه دیدارهای خود با مقامات لبنانی٬ بر مواضع منفی واشنگتن ضد حزب‌الله تاکید کرد. وی همچنین به دنبال اجرای سیاست‌های آمریکا در لبنان و قرار دادن این کشور تحت قیمومیت بانک جهانی بود. پس از آن نمایندگان آمریکایی یکی پس از دیگری به لبنان آمده و در خصوص همین موضوعات صحبت می‌کردند.

کمک‌های مالی و نظامی مشروط آمریکا به ارتش لبنان نیز در راستای منافع واشنگتن در این کشور بود از این جهت که:

ـآمریکا این کمک‌ها را مشروط به قطع روابط میان ارتش و حزب‌الله کرده بود.

-طبق شروط آ‌مریکا٬ ارتش لبنان نمی‌توانست از کمک های نظامی آن در برابر رژیم صهیونیستی استفاده کند.

-یکی دیگر از شروط آمریکا برای این کمک ها این بود که کشورهای دیگر نمی‌توانند به ارتش لبنان کمک کنند.

پرونده سیاسی

مهم ترین تحولات لبنان در 2019 در اواخر این سال اتفاق افتاد. از تاریخ 17 اکتبر 2019 اعتراضات مردمی لبنان با هدف مقابله با فساد و رسیدگی به اوضاع اقتصادی و مالی و معیشتی آغاز شد. دولت لبنان با ریاست سعد حریری با ارائه یک برنامه اصلاحی در صدد آرام کردن اوضاع برآمد؛ اما فایده ای نداشت. سعدحریری در 28 اکتبر و ده روز پس از آغاز اعتراضات در این کشور استعفا کرد تا شرایط بحرانی کشور متشنج‌تر شود.

موج‌سواری آمریکا بر اعتراضات مردمی لبنان

طرف‌های خارجی و در راس آنها آمریکا به همراه هم‌پیمانان منطقه‌ای آن از همان ابتدا شروع به موج‌سواری بر این تظاهرات‌ها و تحریف آن به سمت منافع خود در این کشور کردند. آنها برای این کار ابتدا حریری را مجبور به استعفا کردند و پس از آن در صدد تحت فشار گذاشتن حزب‌الله برآمدند. سناریوهایی مانند تشکیل «دولت تکنوکرات» در لبنان که از زبان شخص سعد حریری مطرح شد٬ درواقع برنامه اصلی آمریکا برای مداخله در امور لبنان و تشکیل دولتی مطابق منافع آن در این کشور بود.

هدف طرف‌های غربی و به ویژه آمریکا در کنار هم‌پیمانان داخلی آن در لبنان کنار زدن حزب‌الله از صحنه سیاسی لبنان و تضعیف محبوبیت و نقش مردمی آن بود. در همین راستا وزیر خارجه آمریکا طی بیانیه‌ای خطاب به مردم لبنان تلاش کرد تا حزب‌الله را مانع برون رفت لبنان از بحران معرفی کرده و با بیان اینکه ملت لبنان باید میان گرسنگی و رفاه یک گزینه را انتخاب کنند٬ علنا به آنها هشدار داد که برای خروج از بحران اقتصادی باید از حقوق حاکمیتی خود بگذرند.

طی مدت اعتراضات مردمی این کشور٬ آمریکا به هیچ‌وجه صحنه لبنان را ترک نکرد. در این میان کارشکنی‌های طرف‌های داخلی وابسته به آمریکا در لبنان روند تشکیل دولت جدید را با یک مشکل بزرگ مواجه کرد. زمان رایزنی‌های پارلمانی به این منظور به طور مستمر به تعویق می‌افتاد و همین امر موجب شد تا بحران سیاسی این کشور حتی از بحران اقتصادی آن هم پیچیده‌تر شود.

به هرحال رایزنی‌ها حدود دو هفته قبل انجام شد و حسان دیاب وزیر سابق لبنانی ماموریت تشکیل دولت در این کشور را بر عهده گرفت. صحنه دولت لبنان پس از انتخاب دیاب نیز از کارشکنی‌ها و مداخلات آمریکا بی‌نصیب نماند. سفر دیوید هیل معاون وزیرخارجه آمریکا به بیروت در روزی که رایزنی‌ها انجام شد در راستای مداخله‌گری‌های علنی واشنگتن در امور مربوط به تشکیل دولت در لبنان بود.مانع‌تراشی‌های واشنگتن در برابر تشکیل دولت لبنان توسط مهره‌های آن در این کشور همچنان ادامه دارد.

لبنان درحالی سال 2019 را به پایان می رساند که کار تشکیل دولت در آن به پایان نرسیده و البته ساختار آن هم هنوز مشخص نیست.

پرونده نظامی لبنان در 2019

بحث نظامی و حواشی مربوط به آن در لبنان در 2019 در حوزه تجاوزات رژیم صهیونیستی به حریم این کشور قرار دارد:

-طبق آمار٬ در سال 2019 حریم هوایی لبنان 1030 بار٬ حریم زمینی آن 9 بار و حریم دریایی این کشور 263 بار توسط رژیم صهیونیستی نقض شد.

-در 25 اوت 2019 دو پهپاد صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت تجاوز کردند که یکی از این پهپادها بدون اینکه بتواند آسیبی به جایی وارد کند سرنگون شد و دومی نیز بمب‌گذاری شده بود و منفجر شد و به ساختمان مرکز رسانه‌ای حزب‌الله در این منطقه آسیب زد.

-در اواخر اوت 2019 یک درگیری نظامی میان حزب‌الله و رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان صورت گرفت که به دنبال آن آن حزب‌الله با یک حمله موشکی یک خودروی نظامی رژیم صهیونیستی را منهدم کرد.

 توانایی‌های بازدارندگی مقاومت و دستاوردهای موشکی آن در 2019 به شکل قابل توجهی پیشرفت کرد و همین امر موجب شد تا صهیونیست‌ها فکر هرگونه حمله ضد حزب‌الله را از سر خود بیرون کنند.

انتهای پیام/