میزگرد| چرا احزاب باید در انتخابات نقش‌آفرین باشند؟ + فیلم
در میزگردی با عنوان «احزاب و شور انتخاباتی» بسترهای کارکردی احزاب، معرفی کاندیدای اصلح و تأثیرگذاری بیشتر فعالیت‌های حزبی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، احزاب در دهه‌های اخیر تاثیر فراوانی در نحوه شکل‌گیری نظام‌های انتخاباتی داشتند و مبنایی برای تقسیم نظام‌های انتخاباتی به اکثریتی و تناسبی شده‌اند، براین اساس بررسی تاثیر مثبت و منفی احزاب بر نحوه برگزاری انتخابات و انتخاب مدیران تصمیم‌ساز و اجرایی و تعیین ساختارهای اجتماعی جوامع ضروری به نظر می‌رسد.
با این حال، در نگاه معمول عموم مردم و جوامعی که احزاب حضور دارند، نقش انتخاباتی احزاب صرفا به معرفی و حمایت از کاندیداهای خاص محصور می‌شود که در نتیجه حزب و نقش آن در انتخابات بسیار تنگ‌نظرانه ترسیم شده و براساس آن دیگر ضرورت‌ها، فوائد و کارکردهای مثبت احزاب درانتخابات نادیده گرفته می‌شود.
این درحالیست که تحکیم پایه‌های نظام و مردم‌سالاری دینی با حضور جریان‌ها و بازیگران عرصه‌های مختلف امکان پذیر است و یقینا یکی از بازیگران و کارگردانان عرصه سیاست جامعه، تشکل‌ها و احزاب سیاسی هستند، براین اساس خبرگزاری تسنیم استان مرکزی در میزگردی تخصصی با موضوع "احزاب و شورآفرینی انتخاباتی" که با حضور "عباس خسروانی" فعال اصولگرا و عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی، "مرتضی سورانه" مسئول حزب اتحاد ملت در استان مرکزی و "اسماعیل جیریایی فعال اصولگرا و دبیر کانون تربیت اسلامی استان مرکزی به بررسی نقش احزاب در شور آفرینی در انتخابات پرداخت.
نقش احزاب در ایجاد نشاط سیاسی و اجتماعی در جامعه به‌خصوص در آستانه برگزاری انتخابات، راهکارهای توسعه فعالیت‌های حزبی در سطح ملی و استانی، ضرورت تقویت ارتباط میان احزاب با مردم و حاکمیت برای تأثیرگذاری بیشتر فعالیت‌های حزبی، اهمیت تقسیم عادلانه امکانات میان احزاب شناسنامه‌دار برای گسترش فعالیت‌های سیاسی قانونمند و جایگاه احزاب در حل مسائل نظام اسلامی ازجمله موضوع‌هایی بود که در این میزگرد موردتوجه قرار گرفت که مشروح مطالب مطرح‌شده در این میزگرد در ادامه آمده است:
نقش احزاب در انتخابات و ایجاد یک بسترمشارکت عمومی و افزایش حضورمردم به ویژه در انتخابات چیست?
مسئول حزب اتحاد ملت در استان مرکزی با اشاره به اهمیت انتخابات اظهار داشت: انتخابات بهار احزاب، فصل و موسم بهره‌برداری احزاب از سرمایه اجتماعی است که احزاب درمسیر هدف خود حرکت کنند، البته چیزی که در کشور ما به ویژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تجربه شده این است که احزاب هیچوقت نتوانستند قوی باشند به این سبب که نگاه کلی به احزاب نگاه مثبتی نیست و احزاب را یک ابزار می‌بینند و متاسفانه احزاب فقط موسم انتخابات حرکت و تحرک و پویایی پیدا می‌کنند.
سورانه افزود: بنابراین احزاب نتوانستند یک پایداری ثابت و دائمی در راستای ماموریت‌های حزبی ایجاد کنند و حضور احزاب موسمی و انتخاباتی است به ویژه بسیاری از احزاب فقط در دوره انتخابات مجوز فرمان فعالیت می‌گیرند و حرکت خود را شروع می‌کنند و بعد از انتخابات درحالت اغما و تعطیلی قرار می‌گیرند و فعالیتی نمی‌کنند تا دوباره موسم انتخابات شود.
وی اضافه کرد: بنابراین باید گفت احزاب نتوانستند سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی چشم‌گیری در کشور به وجود آورند، بسیاری از احزاب برای کف جامعه و مردم عادی ناشناخته هستند و در اراک بیشتر احزاب حتی یک دفتر هم ندارند و معمولا یک شخص هستند و گروه و تیم نیستند.
سورانه خاطرنشان کرد: البته این ایراد به خود احزاب برمی‌گردد و به نظر من احزاب به جای اینکه در انتخابات و مشارکت مردم درانتخابات نقش داشته باشند بیشتر برای یارگیری و تحکیم و تقویت خود در انتخابات تلاش می‌کنند نه برای تاثیرگذاری لازم در انتخابات چراکه بیشتر احزاب از فصل انتخابات برای نشان دادن و معرفی خود و درنهایت یارگیری استفاده می‌کنند.
فعال اصلاح‌طلب استان مرکزی با اشاره به فعالیت انتخاباتی محض برخی احزاب گفت: احزابی که بعد از انتخابات از صحنه غیب می‌شوند حضوری ندارند که پاسخگوی وعده‌هایی که اگر در انتخابات دادند باشند یا اگر از کاندیدا و نامزد خاصی را حمایت کردند اکنون حضوری مسئولانه داشته باشند تا پاسخگوی مردمی باشند که به وعده‌های احزاب امید بسته بودند بنابراین احزاب نتوانستند درکشور ما آن طور که بایسته است موثر باشند.
وی ادامه داد: در مجموع در حوزه سیاسی کشور دو جبهه سیاسی فعال داریم یکی جبهه اصولگرایی و یکی جبهه اصلاح‌طلبی که دیگر نمی‌توانم عنوان حزب برایشان قائل باشیم و آنها به صورت جبهه‌ای و ائتلافی عمل می‌کنند و این ائتلاف‌ها می‌توانند در معرفی نامزدها و کاندیداها و برنامه‌های آنها و حمایت از آنها موفق باشند.
سورانه بیان کرد: به طوری که در چندین سال گذشته ما دیدیم جبهه اصلاحات و جبهه اصولگرایی به تناوب نامزدهایی را به ویژه در ریاست جمهوری و در دوره اخیر در مجلس و شوراهای اسلامی شهر و روستا تحت عنوان جبهه معرفی کردند، این جبهه‌ها و گروه‌های ائتلافی توانستند نقش موثری داشته باشند به همین سبب چون کارها در قالب ائتلافی و جبهه‌ای صورت می‌گیرد احزاب تمرین مستمر برای حضور در انتخابات و جذب سرمایه‌های اجتماعی ندارند و فعالیت بیشتر دست جبهه‌ها هستند، بنابراین تا موقعی که حرکت‌ها به صورت جبهه‌ای انجام می‌گیرد به طور طبیعی هیچ حزبی هم پاسخگو نیست و جامعه هم به احزاب اقبالی نشان نمی‌دهد.
*** متاسفانه در کشور ما هنوز تقسیم کار سیاسی صورت نگرفته است
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به تعارف حزب و کارکرد آن اظهار داشت: من فکر می‌کنم پیش از آنکه به این موضوع بپردازیم که منظور ما از حزب چیست و چه کارکردهائی برای آن قائل هستیم باید یک نگاه مسئله شناسانه به تحزب در ایران داشتنه باشیم.من معتقدم که تحزب در جامعه ما یک مسئله حل نشده است و تا زمانی که این مسئله حل نشود سایر مسائل حوزه سیاسی ما حل نخواهد شد زیرا نظام سیاسی ما مبتنی بر مردم سالاری است و نظام مبتنی بر رای مردم نیازمند تحزب است.
خسروانی افزود: ناکارامدی احزاب در کشور ما و عدم جایابی آنها در نظام سیاسی ما ناشی از همین مسئله حل نشده است، مسئله هم از این قرار است که اساسا آیا حزب تکه ای گمشده از نظام سیاسی ما هست یا نیست و آیا این تحزب در بسترهای تاریخی و سیاسی خودش شکل گرفته یا نه؟ آیا تحزب می‌تواند جایگاهی برای خود در این نظام سیاسی تعریف کند؟
وی بیان کرد: در پاسخ به این سوالات باید بگویم مقوله حزب و تحزب یک مقوله مدرن است که در بسترهای تاریخی و سیاسی خاص خودش در غرب شکل گرفته و به عبارتی بر اساس یک ضرورت تاریخی – سیاسی بوجود آمده است. آیا این ضرورت‌ها در جامعه ایرانی وجود داشته‌اند؟
این فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی عنوان کرد: تا زمانی که این ضرورت‌های تاریخی و سیاسی و بسترهای آن شکل نگیرد اساس تحزب به معنای واقعی هم شکل نخواهد گرفت. اینکه ما در برخی از دوره‌های تاریخی حزب را تشکیل داده‌ایم، اما کارکردی برای جامعه و نظام سیاسی نداشته است ناشی از همین موضوع است که حزب به صورت مصنوعی نه به‌طور طبیعی و برآمده از ضرورت‌های تاریخی شکل گرفته است.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال در پیش از انقلاب اسلامی ما شاهد راه اندازی برخی احزاب سیاسی بودیم در حالی که هیچ‌گاه به عنوان یک حزب کارکرد سیاسی اجتماعی نداشتند زیرا این احزاب در یک بستر استبدادی بوجود آمده بودند که سنخیتی با نظام سیاسی مبتنی بر آرای ملت نداشت. در حالی که احزاب مولود فروپاشی نظام‌های استبدادی و پادشاهی در دنیا بودند.
خسروانی تصریح کرد: تا زمانی که این استبداد وجود دارد، حزب معنا نخواهد داشت و صرفا یک دکور سیاسی محسوب می‌شود، اما بعد از انقلاب اسلامی با شکل‌گیری نظام سیاسی مبتنی بر آرای ملت، احزاب شروع به برآمدن کردند که یکی از مهمترین و شاخص‌ترین آنها در همان اوایل انقلاب، حزب جمهوری اسلامی بود و بعد از آن احزاب بسیاری تا به امروز شکل گرفته اند.
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی افزود: بنابراین احزابی که امروز در کشور وجود دارند با هر نوع تفکری که دارند به نوعی مولود انقلاب اسلامی هستند، اما در کارآمدی یک حزب باید مولفه‌های دیگری را در کنار مولفه بستر تاریخی سیاسی قرار داد و آن اصل تقسیم کار اجتماعی است.
وی بیان کرد: در نظام و جامعه‌ای که اصل تقسیم کار اجتماعی به رسمیت شناخته نشده باشد اساسا تحزب شکل نخواهد گرفت حتی اگر آن جامعه مبتنی بر آرء عمومی باشد، البته منظور بنده از تقسیم کار در اینجا این است که جامعه باید به این باور برسد که سیاست ورزی یک امر تخصصی است و امور تخصصی را باید به اهل آن سپرد. به عبارتی سیاست ورزی به‌عنوان یک امر تخصصی باید به احزاب سیاسی سپرده شوند و مردم در تصمیم‌گیری‌های خود از نظرات و آراء این احزاب به عنوان مرجع علمی و تخصصی و صنفی این حوزه استفاده کنند.
خسروانی خاطرنشان کرد: متاسفانه در کشور ما این مسئله هنوز وجود دارد که تقسیم کار سیاسی صورت نگرفته و همه افراد خود را در امور سیاسی متخصص و صاحب نظر می‌دانند و کمتر از نظرات احزاب استفاده می‌کنند.
فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی با اشاره به مسئله انتخابات در کشور گفت: در مقوله انتخابات که بهار احزاب محسوب می‌شود شاهد وجود این خلاء هستیم و در برخی موارد و در برخی کلانشهرها، نقش احزاب در انتخابات‌ها پر رنگ نیست و مرجع تصمیم گیری مردم نیستند، در حالی که احزاب شکل گرفته‌اند تا امور سیاسی کشور را سامان ببخشند و به جامعه نظر کارشناس ارائه دهند.
وی ادامه داد: احزاب باید با شناخت شرایط کشور و مطالبات و مسائل مردم، بهترین گزینه را برای حضور در مناصب حکومتی به مردم معرفی کنند و البته در برابر عمل خود نیز مسئول و پاسخگو باشند.
خسروانی عنوان کرد: مقوله دیگری که باعث می‌شود حزب به معنای واقعی در یک جامعه شکل بگیرد اصل به رسمیت شناختن چند صدائی است، احزاب محصول و نماد چند صدائی و تنوع آراء در یک نظام سیاسی هستند، نظام حزبی یعنی نظامی که در آن هر یک از احزاب برای اداره کشور داره ایده و نظر خاص خود هستند و مردم می‌خواهند بین این محصولات متنوع یکی را برگزینند.
وی افزود: وقتی محصولات متنوعی در بازرا سیاست وجود نداشته باشد، چندصدائی هم معنا ندارد و نظام حزبی هم بی معنا خواهد بود، هر یک از احزاب نماینده یک صدا در میان مردم هستند، البته نباید از این نکته غافل شد که این چند صدائی باید در لوای قانون اساسی هر کشوری باشد در غیر این صورت حزب مایه تفرق خواهد بود.
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به موضوع مشکلات اقتصادی در احزاب گفت: نکته آخری که با شکل‌گیری حزب به معنای واقعی کمک می‌کند مقوله نظام اقتصادی است. نظام اقتصادی هر کشوری ارتباط تنگاتنگی با مقوله تحزب دارد به این صورت که تحزب در نظام‌های اقتصادی دولتی شکل نمی‌گیرد و قدرت مانور و فعالیت ندارد.
وی ادامه داد: اقتصاد دولتی مانع از شکوفائی احزاب خواهد شد و آنها را به عناصر زائدی در نظام سیاسی تبدیل خواهد کرد، اقتصاد وابسته با دولت اجازه چند صدائی ار نخواهد داد و با تنوع آراء و هر نوع صدای اعتراضی نسبت به دولت مخالفت خواهد کرد. حزبی که برای تامین نیازمندی‌های اولیه خود محتاج یارانه‌های وزارت کشور است نمی‌تواند به بسط مردم سالاری در کشور کمک کن، نمی‌تواند در برابر دولت نقش یک منتقد را بازی کند، حتی در گزینش و معرفی افراد اصلح برای تصدی مسئولیت‌ها ناتوان خواهد بود و یکی از دلایل ورود پول‌های کثیف به بازی‌های انتخاباتی همین ضعف بنیه اقتصادی احزاب است.
خسرانی عنوان کرد: بنابراین بحث من در مجموع این است که تحزب زمانی در کشور ما به کارویژه‌های خود عمل خواهد کرد که این بسترهای تاریخی-سیاسی و اجتماعی شکل گرفته باشند، برخی از این بسترها از جمله نظام سیاسی مبتنی بر آراء ملت شکل گرفته اما در برخی از حوزه‌ها اشکالاتی داریم که مانع از آن شده تا احزاب در ایران نهادهائی کارآمد باشند بنابراین ما اگر به دنبال نهادینه کردن نظام حزبی در کشور هستیم که به نظر من یک ضرورت است باید این مسئله ها را حل کنیم.
*** برخی احزاب تنها قائم به فرد هستند تا اینکه یک حزب باشند
دبیر کانون تربیت اسلامی در استان مرکزی با اشاره به نقش احزاب در تحقق دموکراسی و مردم‌سالاری دینی در کشور اظهار داشت: این یک واقعیت است که در همه جوامع تحزب مکمل ساختار دموکراسی فعلی است که از آن در راستای تکمیل ساختار دموکراسی و حلقه واسط میان حکومت و مردم استفاده می‌شود یعنی ما اگر تحزب رابه معنای واقعی درساختار سیاسی نداشته باشیم این شکل از دموکراسی که درحال اجراست درجاهایی دارای اشکال هست و باید بپذیریم که احزاب این اشکال و خلع در سیاست‌ها را می‌تواند پرکند و قبل ازاینکه بخواهیم این خلع را به وسیله احزاب پرکنیم باید ریشه‌یابی تاریخی انجام شود.
جیریایی بیان کرد: با نگاهی به تاریخ معاصر متوجه اقبال عمومی تحزّب می‌شویم، چندعامل وجود دارد اینکه فعالیت‌های حزبی بعداز انقلاب اسلامی بیشتر فعالیت جبهه‌ای بودند نه حزبی واینکه ماقبل از انقلاب حزب داشتیم ولی این احزاب هیچوقت پایگاه مردمی نداشتند احزاب معروف قبل از انقلاب یا درباری بودند یا وابسته به قدرتهای خارجی مانند حزب رستاخیز که کاملا درباری بود یعنی اراده خودشاه بود که این حزب باشد که نتیجه آن مشخص است و دیگری حزب توده یا حزب دموکرات که آقای قوام پایه آن را گذاشت و وابسته به قدرتهای خارجی بود و آن هم باز نتیجه مشخصی دارد.
وی عنوان کرد: هیچکدام از این احزاب قابلیت اینکه مردم بخواهند به آنها اعتماد کنند را نداشتند البته در آن سال‌ها تشکلی مردمی به‌نام هیئت‌های مؤتلفه و فدائیان اسلام را هم داشتیم که به دلیل سابقه مذهبیشان توانستند در بدنه جامعه نفوذ کنند، بعداز انقلاب فعالیت احزاب ادامه پیدا کرد و پررنگ شد وکاملا عکس دوران قبل از انقلاب تحت تاثیر شور ایجاد شده بدلیل انقلاب مردم اقبال خوبی به احزاب نشان دادند در ابتدا نهضت آزادی و جبهه ملی کارشان را شروع کردند منتهی وقتی حکومت را به دست گرفتند نتوانستند اعتماد مردم راجلب کنند تا اینکه حزب جمهوری اسلامی شکل گرفت.
دبیر کانون تربیت اسلامی در استان مرکزی با اشاره به سبقه کار حزبی در کشور گفت: تشکیل حزب جمهوری اسلامی یک طلیعه بسیارمبارک بود که می‌توانست خلع تحزّب در دموکراسی را براساس مدلی که اسلام ارائه داده بود و توسط متفکران آن زمان نظیر شهید دکتر بهشتی استخراج شده بود یعنی جمهوری اسلامی برای مردم پرکند. اما متاسفانه دشمن دقیقا این را متوجه شد و دقیقا این نقطه عطف را هدف قرار داد و انفجار دفتر نخست‌وزیری حزب جمهوری اسلامی تعداد زیادی از افرادی که می‌توانستند موثر باشند در این حزب را از بین برد و عملا بعداز آن این حزب نتوانست ادامه پیدا کند.
وی افزود: حزب به دو صورت تشکیل می‌شود حزب حکومتی مانند حزب رستاخیز یا حزب مردمی که متاسفانه احزاب در ایران بعد از انقلاب چیزی بین این دو بودند؛ یعنی نه حکومتی بودند نه مردمی اکثر احزابی که الان فعالیت می‌کنند، از حدود 290 حزبی که در وزارت کشور ثبت شده است آنهایی که فعال هستند یا مردم اسمشان را شنیدند بیشتر احزابی بودند که توسط افرادی بوجود آمدند که یک دوره‌ای حکومت ودولت دست آنها بوده است و قدرت داشتند و از این قدرت استفاده کردند و این حزب را در وزارت کشور ثبت کردند.
جیریایی تصریح کرد: متاسفانه درحال حاضر اغلب احزاب قائم به فرد هستند و متاسفانه آن قابلیت پشتوانه مردمی که می‌توانستند استفاده کنند را نکردند، البته عدم حمایت دولت‌هایی که طی چندسال اخیر بعد از دهه 70 سرکار بودن هم موثر بود، دولت‌ها حمایت خوبی از احزاب نداشته و این برمی‌گردد به نگاهی که هردولت به احزاب دارد.
نقش احزاب در معرفی چهره‌های اصلح و پاسخگویی دربرابر معرفی این گزینه‌ها چیست؟
مسئول حزب اتحاد ملت در استان مرکزی در پاسخ به این سوال و با اشاره به شکل‌گیری احزاب در جامعه اظهار داشت: معمولا مسیر شکل‌گیری احزاب متکی به یک پیروزی است مثلا گروهی که برنده انتخابات می‌شوند بعد از انتخابات تازه حزب تشکیل می‌دهند و حزبی که تشکیل می‌شود از بالا به پایین است درصورتی که اصل حزب باید از پایین به بالا تشکیل شود و از کف جامعه باشد ولی ما نظاره‌گر آن هستیم که خاستگاه و اراده حزب از راس هرم در قدرت تشکیل شده است.
سورانه عنوان کرد: به طور طبیعی این موضوع سبب شکل‌گیری احزاب وابسته‌ای شده که تنها برای حفظ وضع موجود حاصل از فعالیت خود تلاش می‌کنند و در نهایت همه از آفات و آسیب‌های فعالیت حزبی هستند که سبب می‌شود احزاب با جامعه فاصله بگیرند.
وی افزود: احزاب درکشور ما قبیله‌ای عمل می‌کنند یعنی ریش سفید، شیخ یا هرکسی که منافعی برای قبیله آنها دارد و این امر احزاب را از کارکردهای قانونی منحرف می‌کند و اینجاست که ما باید وارد آسیب‌شناسی احزاب انتخاباتی شویم.
فعال سیاسی اصلاح‌طلب استان مرکزی با اشاره به سختی‌های کار سیاسی در کشور گفت: ورود به فعالیت حزبی یا فعالیت سیاسی که برای افراد با گرایش به احزاب هزینه تلقی شود کار بسیار سختی است و فراتر از شجاعت است که فردی حزب برای خود داشته باشد البته انسان‌های مصلحت‌اندیش بیشتر بحث استقلال و مستقل بودن را مطرح می‌کنند، به خصوص در انتخابات پیش‌رو افراد منفعت‌گرا می‌گویند نه اصلاح‌طلب هستند نه اصولگرا و ما چهره‌های مستقل مردم هستیم که نشان دهنده آن است عناوین تحزب را پذیرفتن هزینه دارد.
سورانه عنوان کرد: اگر از بین افراد تایید شده درلیست امید گاهی اصول گرای معتدل هم باشد اشکال ندارد ولی نباید افراطی باشد، در لیست تهران مجلس دهم کسانی هستند که بعد از پیروزی در انتخابات اصلا در فراکسیون امید نرفتند و در فراکسیون دیگری قرار گرفتند، بنابراین احزاب آن طور که باید درمعرفی چهره‌های اصلح نقشی ندارند و باید گزینه‌های نهایی شده از فیلتر شورای نگهبان و نظارت استصوابی رد شوند. بنابراین در واقع در انتخابات با مواد خامی که در اختیار احزاب بخصوص احزاب اصلاح طلب قرار می‌گیرد غذایی بهتر از این را نمی‌شود سرسفره مردم گذاشت.
وی خاطرنشان کرد: با نگاه به لیست 9 نفره تایید شده در مجلس دهم آیا شما کسی را پیدا می‌کنید که شجاعانه برای خواسته‌‌‌های مردم بایستد. حتی در بحث اختلاس کدام نماینده مردمی توانست بجنگد و پشت‌پرده‌های فساد را افشا کند.
*** عدم پاسخگویی احزاب ناشی از نوع مواجهه نظام سیاسی و مردم با احزاب است
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به ضرورت جلب اعتماد عمومی از سوی احزاب اظهار داشت: نهادینه شدن تحزب در کشور و جلب اعتماد مردم، مستلزم رعاین اصل پاسخگوئی احزاب در قبال تصمیمات و پیشنهاداتی هست که می‌گیرند. بنابراین ما اگر اصل تقسیم کار سیاسی را پذیرفتیم و که کار سیاسی به معنای تخصصی آن را به احزاب سپردیم آنگاه باید در قابل این حقی که به احزاب می‌دهیم از آنها مطالبه‌گری کنیم و آنها را مورد سوال قرار دهیم.
خسروانی افزود: احزاب هم باید در قبال اختیاراتی که در گرفتن تصمیمات داشتند پاسخگو باشند، وقتی ما برای احزاب اختیار و حقی قائل نیستیم قطعا آنها هم در قابل جامعه پاسخگو نخواهند بود و این رابطه دو طرفه است زیرا مردم وقتی حزب را امین خود در انتخاب‌های سیاسی خود قرار می‌دهند انتظار دارند در صورت ناکارآمدی گزینه یا گزینه‌های انتخابی، احزاب به آنها پاسخ دهند با حداقل از آنها عذر‌خواهی کنند.
وی تصریح کرد: این اصل کمک خواهد کرد تا احزاب در گفتار و رفتار خود و کنش‌های سیاسی خود دقت بیشتری بکنند و اصل شایسته سالاری را در گزینش‌های خود رعایت کنند زیرا باید در قبال گزینه‌هایی که به مردم معرفی می‌کنند پاسخگو باشند. بنابراین اصل پاسخگو کردن احزاب یک اصل مترقی سیاسی است که برکات زایدی به همراه خواهد داشت.
فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی ادامه داد: اینکه امروز احزاب در قبال تصمیمات خود پاسخگو نیستند ناشی از نوع مواجهه نظام سیاسی و مردم با احزاب است زیرا برخی در کشور نهاد حزب را قبول ندارند پس حزب خود را به اینها پاسخگو نمی‌داند. عده‌ای حزب را قبول دارند؛ اما به‌عنوان یک ابزار رسیدن به قدرت. در این صورت اگر قدرت را کسب نکردند که طبیعتا پاسخگو هم نخواهند بود و اگر کسب کنند چون قدرت یافته‌اند کسی توان پرسش از آنها را ندارد.
وی اضافه کرد: اما برخی حزب را قبول دارند ولی نه به عنوان ابزار رسیدن به قدرت بلکه به عنوان کانال‌هایی برای هدایت افکار عمومی و آموزش دادن آنها برای رسیدن به انتخاب اصلح است، در این تفکر حزب مستقیما روی نامزدها متمرکز نمی‌شود و از نامزد محوی می‌پرهیزد و به جای آن برنامه محوری را چایگزین آن می‌کند و به طوری طبیعی مردم و قتی برنامه‌ها را شنیدند، گزینه اصلح را نیز می توانند انتخاب کنند.
خسروانی خاطرنشان کرد: احزاب باید به جای آنکه نامزد در وهله اول مستقیم به مردم معرفی کنند، تحلیلی از شرایط کشور ارائه دهند و نیازمندی‌ها را شناسائی کنند و بعد با ارائه برنامه‌های خود، به مردم بگویند که چه انتخابی داشته باشند بنابراین اندیشه و برنامه محوری در انتخابات ها احترام به شعور اجتماعی است و حزب می‌تواند با ارائه برنامه‌ها ، مردم را در گزینش بهترین برنامه و بهترین مجری یاری کند.
وی ادامه داد: وقتی این خلاء وجود دارد در نتیجه حزب در برابرش پاسخگو نیست و وقتی قدرت را دردست می‌گیرد پاسخگو به جایی نیست تا روزی که قدرتش تمام شود و روزی هم که قدرتش تمام شد باز هم به هیچ نهادی پاسخگو نیست که طی 4 سال یا بیشتر که فلان مسند بودی چه کردی؟ تا این خلاء پرنشود مشکل پاسخگویی ما حل نمی‌شود
*** احزاب باید پاسخگوی عملکرد گرینه معرفی شده خود باشند
دبیر کانون تربیت اسلامی در استان مرکزی و عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به فعالیت احزاب در کشور اظهار داشت: تمایل به استقلال از احزاب تنها مختص چهره‌های اصلاح‌طلب نیست به طور نمونه در انتخابات 96 دو نامزد اصولگرای انتخابات ریاست جمهوری رسما بیانیه دادند و خود را فارغ از صف‌کشی‌های سیاسی و مستقل اعلام کردند و این چیزی نیست که فقط دراصلاح طلبی باشد این در مسائل تحزب ریشه دارد.
وی افزود: اینکه طیف سیاسی از مسئولیت معرفی فردی به مردم شانه خالی کند رویه خطرناکی است یعنی فردی از یک طیف سیاسی خاص با جهت‌گیری مشخص انتخاب بشود و کارنامه درخشانی نداشته باشد و بعد حزب معرف وی بگوید به ما ربط ندارد این توهین بیشتری به مردم هست تا اینکه بیاییم فرد را فقط به مردم نشان بدهیم.
جیریایی خاطرنشان کرد: نظر نهاد نظارت در مورد افراد تا قبل از انتخاب فرد و براساس استعلام مراجع چهارگانه انجام و صلاحیتش احراز می‌شود و اینکه بعد از احراز صلاحیت و گرفتن مسئولیت آن فرد چه عملکردی دارد، مسئولیتش با آن نهاد نظارتی نیست.
تحلیل شما درخصوص تعبیر کارشناسان که یکی از آفت‌های حوزه سیاست باج‌گیری سیاسی است، چیست؟
مسئول حزب اتحاد ملت در استان مرکزی با اشاره به انتخابات مجلس دهم اظهار داشت: فردای روزی که انتخابات تمام شد و فراکسیون‌بندی‌ها شروع شد از 7 نماینده استان 3 نماینده یعنی آقایان منصوری، ابراهیمی و مقدسی لیست امیدی بودند که آقای منصوری نپذیرفت در فراکسیون امید اسمش باشد و البته هیچ حمایتی هم نکرد در عوض مقدسی و ابراهیمی بر مواضع پایبند ماندند، بنابراین همین عدم پایبندی‌ها، خود از عواملی است که سبب می‌شود احزاب به ویژه احزاب منتقد ضعیف و لاغر بمانند.
وی بیان کرد: واقعیت این است که انتقاد را نمی‌توان وارد اپوزیسیون یا خارج از حاکمیت یا مقابل حکومت تعریف کرد یکی از دلایل ضعف احزاب این است که احزاب اجازه انتقاد ندارند چراکه حزب رقیب قدرت است.
سورانه افزود: ما در قانون اساسی اصلی را به نام اصل نظارت عمومی، اصل امر به معروف ونهی از منکر داریم، پس بنابراین وقتی در قانون اساسی این اصل نظارت عمومی را دیدیم باید اجازه بدهیم که گروه‌های چه به اسم حزب و حتی به اسم اشخاص حقیقی بتوانند این نظارت همگانی را اعمال بکنند و یکی از راهکارهای نظارت همگانی همین تشکیل احزاب است.
فعال سیاسی اصلاح‌طلب استان مرکزی ادامه داد: ما می‌گوییم جمهوری اسلامی یعنی جمهوری به معنای برخاسته از رای و اراده و عزم مردم بنابراین باید بستر حضور مردم برای رای دادن و انتخاب کردن و انتخاب شدن فراهم شود نه اینکه ما اعتقاد داشته باشیم جمهوری باشد و به قسمتی که بحث حق انتخاب شدن باشد اعتقاد نداشته باشیم پس ما باید اجازه بدهیم تمام کسانی که در خود توان دیده و می‌توانند انتخاب بشوند در عرصه انتخابات میدان دهیم و انتخاب به عهده مردم است.
سورانه بر ضرورت باز نگه‌داشتن فضای نقد در جامعه تاکید کرد و گفت: ما وقتی می‌گوییم جمهوری اسلامی یعنی برمبنای عدالت و اسلام باید این زمینه‌های توزیع قدرت عادلانه فراهم شود و اگر احزاب قدرت انتقادگری نداشته باشند تنها یک حامی محض هستند و دیگر اسمش حزب نخواهند بود.
وی اضافه کرد: در بحث انتخابات یابد بگوییم موضوع انتخابات برای ما مقصد است یا یک مسیر؟ متاسفانه حتی احزاب هم انتخابات را مقصدنهایی خود می‌دانند درحالی که انتخابات مقصد نیست بلکه مسیری به سوی دموکراسی و فراهم کردن مقدمات جامعه مدنی است و مقصد فراهم کردن توسعه وپیشرفت ملی یک کشور است و ما به دلیل اشتباهی که می‌گیریم درانتخابات مانع توسعه می‌شویم.
مسئول حزب اتحاد ملت در استان مرکزی خاطرنشان کرد: ما در انتخابات دوره قبل مانده‌ایم وعبور نکرده‌ایم در صورتی که انتخابات یک معبر بوده و باید بگذریم، درکشورهای دیگر مثلا آمریکا آیا رقابتی که بین ترامپ و کلینتون وجود داشت، یکماه بعد هم همان رقابت بود؟ دوره کارتر که تمام شد رفت سوار تراکتور شد در مزرعه و گذشت و رفت که رفت اما در کشور ما موضوع چگونه است؟ ما هرکسی درانتخابات شرکت می‌کند تا ابد باید باشد.
وی اضافه کرد: سوال اینجاست چه کسی این حق را این طور تعیین کرده است، درباره همین دولت فعلی وقتی سال 92 در دوره اول کابینه چید در کنار همه نقدهای عمومی ما هم گفتیم این کابینه پدربزرگ‌ها است و چه معنا و مفهومی دارد که یک افرادی باید دوره های متوالی وزیر باشند به طوریکه دست و اعضا و جوارح آنها درتمام شرکت‌های اقتصادی و این حرف‌ها باشد، اینها همه ایرادهایی است که در نظام نظارت همگانی کشور ما وجود دارد.
فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اهمیت نظارت همگانی جامعه در کنار نظارت استصوابی گفت: نظارت استصوابی و شورای نگهبان رکنی از ارکان حکومت بوده و شکی درآن نیست اما نظارت همگانی هم اصلی از اصول قانون اساسی است که نباید این نظارت همگانی را محدود کنیم، حرف زدن و نقد کردن و سوال پرسیدن چه برای اشخاص حقیقی چه حقوقی در قالب یک حزب نباید محدود باشد، پس بنابراین می‌بینیم چه برخی سران کشور و چه احزاب و حتی بعضا بدنه جامعه انتخابات را به اشتباه یک مقصد می‌دانند.
وی افزود: به طوری که من اگر امروز رای بیاورم بلافاصله به چهار سال بعد فکر می‌کنم و برنامه‌ریزی برای 4 سال بعد می‌کنیم پس، ما متاسفانه مسیر را اشتباه می‌رویم و انتخابات را یک مسیر و گذرگاه نمی‌دانیم و انتخابات را یک مقصد می‌دانیم، بنابراین، نگاه به اصل انتخابات در جامعه ما باید اصلاح شود و ما انتخابات را معبر و مسیر برای مقصدعالی بدانیم که آن مقصد خدمت به کشور و خدمت به ملت و تحقق اراده اصلی ملت است.
*** برای کارآمدی نظام سیاسی باید به سمت نهادینه کردن نظام حزبی برویم
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به موضوع تحزب در کشور اظهار داشت: نظام جمهوری اسلامی چون یک نظام مبتنی بر آرای ملت است، باید تحزّب را در سیستم خودش نهادینه کند و این یک ضرورت اساسی برای داشتن یک نظام مردم سالار دینی است.
وی عنوان کرد: داشتن نظام حزبی و تحزب و فرهنگ تحزّب درکشور، بسیاری از مشکلاتی که امروز در عرصه سیاسی کشور با آن مواجه هستیم مثل همین عدم پاسخگویی‌ها، بدعهدی‌ها, پیمان شکنی‌ها و خلاف وعده کردن‌ها و خیلی از مباحثی که ما درعرصه سیاسی داریم حل خواهد کرد، ریشه این مشکلات به ناکارآمدی نظام حزبی در کشور بر می‌گردد و برای اینکه نظام سیاسی ما کارآمد بشود باید به سمت نهادینه کردن نظام حزبی برویم.
خسروانی اضافه کرد: در این راستا چندتا پیشنهاد بدهم، برای اینکه در استان مرکزی تحزب به رسمیت شناخته شود و بتواند نقش آفرینی کند باید چندتا کارانجام بدهیم نخست اینکه احزاب، اهداف و اولویت های خودشان را برای وضع موجود و آینده بیان کنند. چون ما 3 انتخابات بزرگ در پیش داریم. احزاب از همین الان باید اهدافشان را برای عبور از مشکلات فعلی و ساختن آینده کشور مشخص کنند و به صورت شفاف با مردم در میان بگذارند.
فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی عنوان کرد: نکته بعدی احزاب فهم و برداشت خودشان را از وضع موجود و مشکلات فعلی برای مردم بیان کنند و تحلیل کنند، همچنین احزاب بیشتر با مردم صحبت کنند، چراکه یکی از بزرگترین اشکالاتی که به احزاب وارد است این است که کمتر با مردم صحبت می‌کنند و کمتر در میان مردم هستند و حتی با رسانه ها خیلی کم سخن می‌گویند، این رویه را ما باید حل کنیم.
خسروانی ادامه داد: احزاب باید مواضع خود را به صورت کارشناسی در خصوص مسائل روز کشور بیان کنند تا مردم با مواضع آنها آشنا شوند و بتوانند با شناخت این مواضع، بهترین را انتخاب کنند زیرا وقتی عرضه ای وجود ندارد چگونه می تواند دست به انتخاب زد. نکته بعدی اینکه ما برای دولت آینده چه برنامه‌ای داریم و برای مجلسی که در پیش رو داریم برنامه احزاب چیست و این فرهنگ را جابیندازیم که مردم به برنامه‌ها رای بدهند نه به فردی که میلیاردی هزینه می‌کند و یا با زد و بند نماینده می‌شود.
*** احزاب باید در راستای تحقق اصل هشتم قانون اساسی نظارتی همگانی در امور داشته باشند
دبیر کانون تربیت اسلامی در استان مرکزی با اشاره به اصول قانون اساسی کشور اظهار داشت: در مورد اصل 8 قانون اساسی و نظارت همگانی اسمی از احزاب برده نشده، اما احزاب هم می‌توانند این اصل را محقق کنند چراکه یکی از اصلی‌ترین مسائلی که می‌تواند این اصل هشتم قانون اساسی را محقق کند شفافیت است، موضوعی که قوه قضائیه روی آن تاکید کرده و از دولت خواسته بر این مهم همت گمارد.
وی بیان کرد: وقتی یک حزب یا جریانی یک لیست 30 نفره می‌دهد و این 30 نفر وقتی به مجلس راه می‌یابند اظهار نظرها یا کارهایی می‌کنند که افراد جامعه به عنوان شهروند جمهوری اسلامی شرم می‌کند که این نظر نماینده مجلس من است، عملکرد آن حزب را زیرسوال می‌برد و ربطی به عملکرد حاکمیت ندارد.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به چند پیشنهاد در این راستا گفت: حقیر در پایان دو پیشنهاد ارائه می‌کنم، یکی اینکه دربحث سیاسی چه در کار احزاب و چه غیراحزاب اگر ما یک اصل را رعایت کنیم و آن اصل برتری منافع ملی بر منافع شخصی حزبی و جناحی است.
وی خاطرنشان کرد: اگر همین یک اصل را رعایت کنیم خیلی از مسائلی که گفته شد پیش نخواهد آمد البته در قانون جدید انتخابات که در مجلس در حال بررسی است جایگاه خوبی برای احزاب درنظر گرفته شده یعنی پیش بینی شده افرادی که می‌خواهند وارد عرصه انتخاباتی شوند از کانال احزاب عبور کنند.
جیریایی ادامه داد: به نظر من افرادی که پیشینه کار تحزّب و حزبی دارند در بدنه حکومت باید یک سازوکاری را طراحی کنند که احزاب بعداز اینکه فردی را برای انتخابت به مردم معرفی کردند مسئولیت این کار را هم بپذیرد.
تنظیم و گفت‌و‌گو از مبین جلیلی
انتهای پیام/711/ز
