گلایههای کارگران هرمزگانی از تضییع حقوقشان/ از فشار گرانی تا کار بدون قرارداد
استان هرمزگان به عنوان قطب اقتصادی کشور و پایتخت تجارت ایران مطرح و دارای مناطق و بنگاههای اقتصادی است و کارگران سهم مهمی در چرخاندن چرخ اقتصادی استان به عهده دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، حال که نقش کارگران در جامعه پررنگ است ضرورت دارد که از حق این قشر در حوزههای مختلف صیانت و حمایت شود تا این قشر زحمتکش، که گاهی جان خود را نیز در این جهاد اقتصادی از دست میدهند، از حقوق قانونی خود بهرهمند شده و از تضییع حقوقشان جلوگیری شود.
با این وجود گهگاهی شنیده میشود که برخی از کارگران از برخی از حقوق قانونی و اولیه خود محروم شده و در صورت اعتراض تهدید به اخراج میشوند و آنها به دلیل از دست ندادن همین آب باریکه، لب فرو میبندند و تن به این ظلم و ناحقی آشکار میدهند.
در برخی مواقع نیز به دلایل مختلف بعضی کارگران اخراج میشوند و یا به بهانه شرایط نامساعد اقتصادی تعدیل نیرو صورت میگیرد.
حتی مشاهده شده است که بر اساس تصمیم سلیقهای مدیران برای جایگزینی این نیروها با همشهریان خود و واردات اتوبوسی نیروهای مورد نیازشان به بهانههای واهی کارگران از محل کار خود اخراج شدهاند، این گونه مسائل مختص زمان خاصی نیست و در ادوار مختلف شاهد رخ داد این اتفاقات بودهایم.
گرچه در برخی موارد حتی اجحاف ها و اخراج کارگران رسانهای هم شده است؛ اما هیچگاه از حقوق کارگران آنطور که باید دفاع نشده و نمیشود و حق به صاحبان حق نمیرسد.
کارگران در حوزههای مختلف و از شرایط موجود گلایه مندند و نیاز است که متولیان مربوطه از حقوق این قشر همیشه در مضیقه، حمایت کنند.
با توجه به اهمیت این موضوع، سعی بر آن شده تا معضل نادیده گرفتن حقوق کارگران مظلوم بندرعباس از چند زاویه و در چند گزارش مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.
بیمه نبودن کارگران اصناف
چندهفته پیش که برای تهیه گزارشی از وضعیت قیمت گوشت و میوه و... به بازار روز بندرعباس رفته بودم، برخی از کارگران شاغل در میوه فروشیها و... عنوان میکردند که آنها بیمه نیستند و حقوق ثابتی ندارند و به صورت روزمزد کار میکنند و از هیچ گونه امنیت شغلی برخوردار نیستند.
این موضوع را از کارگران شاغل در برخی میوه فروشیها وصنوف دیگر سطح شهر نیز شنیدم که در این شرایط نیاز است متولیان امر این موضوع را بررسی کنند تا کارگران شاغل در صنوف مختلف از حقوقشان از جمله بیمه، محروم نباشند.
تورم چند برابر حقوق
اکثر کارگران از وضعیت معیشتی و عدم همخوانی حقوق دریافتیشان با تورم چند برابر در جامعه و عدم ثبات شغلی گلایه مندند.
علاوه بر این به گفته بعضی از کارگران حتی همین حقوق کم نیز به طور کامل و در موعد مقرر به آنها پرداخت نمیشود که این موضوع مشکلات آنها را چند برابر کرده و باعث شده همواره شرمنده زن و فرزندان خود باشند و برای تامین مخارج یومیه، درمان، اجاره بها و ... مجبور به قرض گرفتن شوند و از طرف دیگر اکثر این کارگران از مسکن مناسب محروم هستند و در شرایط نامناسبی اسکان دارند.
اخراج کارگران
به گفته یکی از کارگران مشغول به کار در یکی واحدهای صنعتی غرب بندرعباس، چند ماه قبل تعداد زیادی از کارگران شاغل در این بنگاه صنعتی در زمان مدیریت سابق به دلایل واهی و غیر موجهه اخراج شدند که با سفر ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه به استان، کارگران شرح ماوقع را به وی اعلام کردند.
در نهایت با دستور مستقیم رئیس قوه قضائیه بررسی و پیگیری موضوع در دستور کار قرار گرفت که در نهایت منجر به عزل مدیر خاطی شد.
باید گفت ای کاش میزان نظارت بر کار اینچنین مدیرانی بیشتر بود تا برای تحقق عدالت در جامعه کارگری استان نیاز نبود کارگرانی که در حقشان اجحاف می شود، منتظر بمانند تا اشخاصی مانند رئیس قوه قضائیه به شهرشان سفر کند و پیگیر مشکلات کارگران شود.
مشکلات جامعه کارگری استان به همین جا محدود نمیشود و آنها از ابتداییترین حقوق مانند بنهای کارگری، حق مسکن، حق اولاد و... نیز بی بهره ماندهاند.
مشاغل سخت و زیان آور
برخی از رانندگان خودروهای سنگین شرکتها، معادن و صنایع هرمزگان نیز از محرومیتشان از قانون مشاغل سخت و زیان آور گلایهمند هستند، این رانندگان عنوان میکنند که برای بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور، بایستی درخواست مکتوب ارائه دهیم که این موضوع برای رانندگان هزینه بر است، علاوه بر این، بعد از بالغ بر یک سال پیگیری مداوم مشخص نیست آیا با بهره مندی ما از مزایای مشاغل سخت و زیان آور موافقت شود یا خیر؟
گفتنی است بنا به گفته برخی رانندگان پس از گذشت یک سال از پیگیری و صرف وقت و هزینه، به آنها اعلام شده است که به کارگران شرکت و بنگاههای اقتصادی که بعد از سال 1380 تاسیس شدهاند، مزایای مشاغل سخت و زیان آور تعلق نمیگیرد که این موضوع اجحافی آشکار در حق کارگران است.
حال اینکه استان هرمزگان به خودی خود، با توجه به شرایط جوی و آب و هوایی و همچنین میزان دسترسی به امکانات و سطح رفاه، از استانهای کم برخوردار کشور محسوب میشود و اشتغال در این شرایط خود سخت و طاقت فرسا است.
این رانندگان اذعان داشتند: از دستگاههای نظارتی، به خصوص از رئیس دستگاه قضایی میخواهیم که از حقوق کارگران و رانندگان که شغلشان سخت است و برخی از آنها در معادن، بنادر و جادههای خطرناک و در گرمای شدید هرمزگان فعالیت میکنند، دفاع کنند و اجازه ندهند حقوقمان پایمال شود زیرا پیگیریها در استان اثربخش نبوده است.
عدم واریز حق بیمه به طور مرتب
تعدادی از کارگران از پرداخت نشدن کامل و مستمر حق بیمه خود گلایهمند بودند و بیان داشتند با ادامه این روند در سوابق کاری با کسری مواجه میشوند.
در برخی مواقع نیز حق بیمه آنها با تاخیر چند ماهه واریز میشود که این امر باعث شده کارگران برای تمدید دفترچههای بیمه با مشکل مواجه شوند و در مواقع بیماری مجبور به پرداخت حق الزحمه پزشک به صورت آزاد هستند، این موضوع در حالی رخ می دهد که حق بیمه هر ماه از حقوق این کارگران کسر می شود.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست؛ با توجه به اینکه پراکندگی واحدهای صنعتی و اقتصادی در هرمزگان زیاد است و جامعه کارگری وسیعی را شامل می شود، این استان نیازمند احداث بیمارستان و درمانگاههای تامین اجتماعی در تمامی شهرستانها است و همچنین ضرورت دارد که خدمات درمانی به طورکامل در این مراکز انجام شود تا نیازی به رفتن به خارج از استان نباشد. شاید با این اقدام بتوان اندکی از بار مشکلاتی که بر گرده کارگران این خطه سوار است، کاست.
فشار گرانی بر کارگران
تورم روز افزون و افزایش قیمت کالا و اجناس بر هیچ احدی از جامعه پوشیده نیست، حال با توجه به این شرایط طاقت فرسای اقتصادی شاهد هیچگونه افزایش حقوق معقولی که پاسخگوی تامین حداقل نیازهای زندگی باشد از جانب دولتمردان نیستیم.
گفتنی است؛ گرمای هوا هشت ماه از سال شرایط کاری در هرمزگان را سخت تر کرده است حال اینکه حقوق قانون کار در شرایط مختلف در استان و کشور یکسان است که این موضوع چندان عادلانه نیست و بایستی شرایط نامساعد آب و هوایی و سختی کار در میزان حقوق مصوب قانون کار مدنظر قرارگیرد.
کار بدون قرارداد
علاوه بر تمامی مشکلاتی که مطرح شد باید گفت برخی از کارگران بدون قرارداد به کار مشغول هستند و این بدین معناست که این افراد از حداقلهای که بیان شد نیز بیبهره هستند.
البته باید خاطرنشان کرد تعدادی از این کارگران پس از پیگیری و شکایت به اداره کار، بالاخره بیمه شدند، اما مدت زمانی را که بیمه بودند، حق بیمهای واریز نشده و در سابقه کاریشان ثبت نشده است.
آنها از مسئولان مربوطه تقاضا دارند نظارت بیشتری را بر کارگاهها و بنگاههای اقتصادی داشته باشند و کسانی به عنوان ناظر از این اماکن بازدید داشته باشند که قاطعانه از حق کارگر دفاع کند و در مقابل تخلفات کارفرمایان کوتاه نیایند.
عنوان شغلی غیر مرتبط
یکی از کارگران شاغل در یکی معادن استان به خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت: علی رغم اینکه شغل من جزو مشاغل سخت و زیان آور است، اما در قرارداد کاری عنوان شغلی من و برخی دیگر از همکارانم کارگر ساده ذکر شده است تا نتوانم از مزایای قانون مشاغل سخت و زیان آور استفاده کنم که در حال حاضر پیگیر این موضوع از اداره کار و تامین اجتماعی هستم.
وی ادامه داد: اما متاسفانه بروکراسی در ادارات خسته کننده و زمانبر است و از طرفی این نگرانی وجود دارد که مشخص نیست پس از صرف زمان و هزینه میتوانیم به حق و حقوق قانونیمان برسیم یا خیر؟
قراردادهای ماهیانه و از 17 فروردین
کارگران شاغل در بخشهای مختلف به مواردی در نوع قراردادهای منعقد شده اعتراض دارند.
به گفته این کارگران، پیمانکاران و کار فرمایان قراردادهای ماهیانه با آنها منعقد میکنند و برخی دیگر از کارفرمایان بیش از دو هفته اول هر سال، آنها را بیمه نمیکنند و در این باره میگویند قرارداد کاری ما از 15 یا 17 فروردین ماه است و اگر میخواهید بیمه شوید، بایستی حقبیمه را به طور کامل خودتان پرداخت کنید.
برخی از کارگران نیز چشم امید به تشکلهای کارگری دوختهاند و بیان میدارند انتظار داریم با ارتباط بیشتر تشکلهای کارگری با دستگاههای اجرایی و نظارتی، درخواست ها و مشکلات جامعه کارگری بررسی و حقوق آنها محقق شود و از تضییع حقشان جلوگیری به عمل آید.
قانون سخت و زیان آور برای پرستاران
حوزه بهداشت و درمان نیز از این قافله ناحقی جانمانده است و برخی از پرسنل حوزه بهداشت و درمان از جمله پرستاران از عدم اجرای قانون مشاغل سخت و زیان آور برای این قشر که با شرایط بسیار سخت و در کمبود نیروی پرستاری در استان به ارائه خدمات میپردازند، گلایه مندند و خواستار اجرای این قانون برای مشاغل خود هستند.
گزارش از علی زارعی
انتهای پیام/864/ ت