اشتغال روستایی به روایت صاحبان مشاغل/ عکس یادگاری رئیس جمهور با دسترنج کارگران بی حمایت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم،برنامه اشتغال روستایی از بهمن ماه سال 96 با تلفیق منابع چهار موسسه عامل (بانک توسعه تعاون، بانک کشاورزی، پست بانک و صندوق کارآفرینی امید) با هدف حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری آغاز شده است و عملیات اجرایی آن از اردیبهشت ماه امسال آغاز شد.

قرار بود این طرح که کمک به افزایش عدالت اجتماعی و رفع محرومیت، حفظ محیط زیست و ارزش های قومی، فرهنگی و اجتماعی و جلوگیری از مهاجرت از اهداف اجرای آن است با پرداخت تسهیلات یارانه دار با اختصاص 1.5میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی آغاز شود تا با تخصیص مرحله‌ای منابع این صندوق به چهار موسسه عامل مجری طرح و تلفیق منابع داخلی بانک‌ها در مجموع معادل ریالی 12هزار میلیارد تومان برای اشتغال روستایی و عشایری اختصاص یابد.

سابقه پرداخت تسهیلات به طرح های اشتغالی تا کنون موفقیت آمیز نبوده است، همین باعث شد تا هنگام آغاز این طرح برخی از کارشناسان معتقد بودند که طرح اشتغال روستایی هم مانند سایر طرح های اشتغالی موفقیت آمیز نخواهد بود، ولی طبق آمار مسئولان این طرح یکی از طرح های موفق در میان طرح های اشتغالی است چرا که علاوه بر ایجاد اشتغال جدید، باعث حفظ اشتغال موجود در سراسر کشور شده است.

*چهار لایه نظارتی برای جلوگیری از انحراف منابع

عیسی منصوری،معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هنگام آغاز طرح  اشتغال روستایی درباره اولویت بندی تسهیلات اشتغال پایدار روستایی گفت: در توزیع تسهیلات اولویت با طرح های نیمه تمام و واحدهای متقاضی برای نوسازی است.  این گروه از متقاضیان تسهیلات نباید مستقیم به بانک ها مراجعه کنند بلکه باید از طریق سامانه «کارا» ثبت نام کرده و پس از طی مراحل اداری بانک ها برای پرداخت تسهیلات سراغ آنها خواهند رفت.  با توجه به تعیین رسته های فعالیت براساس مزیت های هر استان و شهرستانی برای دریافت تسهیلات اشتغال پایدار روستایی بدون شک طرح های نیمه تمام و متقاضی نوسازی برای دریافت تسهیلات از این منابع نیز مشمول چنین قواعدی می شود.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه اقدام هایی برای جلوگیری از اتلاف و انحراف منابع انجام می شود، اظهار کرد: تمام شماری طرح ها، نمونه برداری استانی، نمونه برداری ملی و کنترل طرح ها از طریق سامانه «ناظر» چهار لایه نظارتی است که به منظور جلوگیری از انحراف منابع بانکی انجام می شود.

منصوری تاکید کرد: بازگرداندن کل تسهیلات، محاسبه ارزش تسهیلات با نرخ روز و دریافت سود 18درصد به جای 6 درصد از جمله اقداماتی است که در مقابل انحراف تسهیلات اشتغال پایدار روستایی انجام می شود.  از آنجا که اصلاح شیوه استفاده از تسهیلات بانکی را دنبال می کنیم و به همین دلیل از شیوه «پایش» استفاده می کنیم نه «کنترل»، بخش عمده ای از انحراف تسهیلات بازگشته است. اقدام های پایشی سبب شده تا میزان انحراف در تسهیلات اشغال پایدار روستایی از 20 درصد به 6درصد کاهش پیدا کند؛ البته این رقم در برخی استان ها به یک درصد رسیده است.

بررسی طرح های اشتغال روستایی با هدف جلوگیری از انحراف منابع و موانع پیش رو باعث شد تا خبرنگاران در گزارشی میدانی از برخی طرح ها و  وضعیت صاحبان مشاغل در مناطق روستایی مشکلات و موانع این را بیان و از جزئیات ایجاد مشاغل درروستاها دیدن کنند.

 در این بازدید و گزارش میدانی که با حضور رسانه ها در استان خراسان رضوی و با حضور معاون اشتغال وزیرکار انجام شد طرح هایی که با تأمین تسهیلات و سرمایه در گردش مشغول کار بودند،بررسی شدند.

 اولین مقصد بازدید از طرح‌های اشتغال روستایی، استان خراسان رضوی به عنوان یکی از پهناورترین استان‌های کشور بود. در این بازدید گفت وگو هایی با مسئولان مشاغل مختلف داشتیم و از نزدیک در جریان مشکلات و موانع آنها قرار گرفتیم.

عیسی منصوری، معاون اشتغال وزارت کار در حین بازدید از این طرح ها با بیان اینکه از اواخر سال 96 تاکنون با پرداخت 11 هزار میلیارد تومان تسهیلات از محل قانون حمایت از ایجاد و توسعه اشتغال روستایی و عشایری، برای 197 هزار نفر فرصت شغلی ایجاد شده است و بخش قابل توجهی از اشتغال 475 هزار نفری کل کشور در منتهی به پاییز امسال، مربوط به ایجاد اشتغال در مناطق روستایی، مرزی و عشایری است گفت: ایجاد یک جریان اشتغال فراگیر همراه با زنجیره ارزش در مناطق روستایی هدف اصلی ما در روستاها است.

از کل منابع تخصیصی در طرح  اشتغال روستایی تاکنون برای استان خراسان رضوی قرارداد 5.700 میلیارد تومان از اعتبارات با متقاضیان منعقد شده و با پرداخت تسهیلات به 7500 طرح و کسب و کار در مناطق روستایی برای 14 هزار نفر اشتغالزایی شده است.

*وزارت صنعت برای تأمین مواد اولیه مورد نیاز مانع تراشی می کند

روستای فرخ آباد اولین مقصد اهالی رسانه برای بازدید از طرح های اشتغالی بود. در این روستا سری به یکی از کارخانه های تولید نبات و شکر پنیر زدیم. این واحد تولیدی از تیرماه 97 فعالیت خود را با مبلغ دریافتی حدود 9500میلیون ریال و آورده 15000 میلیون ریال  با نرخ سود بانکی 6 درصد  و تعهد اشتغال 15 نفر به صورت بیمه ای آغاز کرده بود.

امیر یزدی مقدم، کارآفرین و متقاضی راه اندازی این شرکت  درباره فعالیت خود گفت: در سال 96 با ثبت نام در سایت دریافت تسهیلات اشتغال روستایی (سامانه کارا) نسبت به خرید زمین محل فعالیت خود در روستای فرخ آباد و ساخت مجموعه اقدام کرده است.

وی با بیان اینکه از محل ثبت نام در برنامه اشتغال روستایی، موفق به دریافت 950 میلیون تومان تسهیلات از بانک کشاورزی شدیم، بیان کرد: البته به دلیل تأخیر در پرداخت تسهیلات از سوی بانک کشاورزی، به افزایش قیمت‌ها مواجه شدیم که مشکلات زیادی برای ما ایجاد کرد و همه سرمایه در گردش برای ساخت هزینه شد تا به سختی توانستیم مجموعه فعلی را راه اندازی کنیم.

این تولیدکننده نبات و شکرپنیر در روستای فرخ آباد خراسان رضوی، گفت: در حال حاضر ظرفیت تولید سالانه شرکت 1300 تن است که طی چهار ماه اخیر، به این میزان ظرفیت تولید رسیدیم.

وی با بیان اینکه امکان افزایش ظرفیت تولید روزانه به 10 تن وجود دارد، درباره مطالبات برای افزایش ظرفیت تولید گفت: برای رسیدن به این میزان ظرفیت حدود 3 میلیارد تومان سرمایه در گردش نیاز داریم.

این تولیدکننده ددرباره مشکلات در مسیر تولید گفت:  یکی از مشکلاتی که در این مسیر داریم وزارت صنعت است. وزارت صنعت در اختصاص سهمیه شکر مشکلاتی ایجاد می کند.ماهیت فعالیت شرکت، «کشاورزی» است و از سازمان جهاد کشاورزی مجوز دریافت کردیم ما را به این سازمان هدایت می‌کنند و اعلام می‌کنند که باید در انجمن‌ها ثبت نام کنیم که عضویت در انجمن‌ها هم برای ما هزینه دارد. مشکل دیگر این است که وزارت صنعت، معدن و تجارت شکرهای تولیدی کارخانجات استان خراسان رضوی را به سایر استان‌های دیگر اختصاص می‌دهد و ما باید از این استان‌ها برای خرید شکر اقدام کنیم.

*کسب درآمدبا گل/ضمانت سندهای ملکی مورد قبول است

 دومین بازدید ما بعد از این شرکت،رفتن به روستای مهدی آباد و بازدید از گلخانه ای بود که حجم تولید آن 20هزار لیسیان توس،دو هزار دست شب بو، دو میلیون نشاء گوجه و بادمجان و 30 هزار دسته گل‌های آپارتمانی بود. این شرکت سیصد میلیون تومان تسهیلات دریافت کرده بود و همراه 200 میلیون تومان آورده خود با سود بانکی 6 درصد با تعهد اشتغال 5 نفر کار خود را از مرداد ماه 96 آغاز کرده بود و موفق به تکمیل تعهد خود در اردیبهشت ماه 97 شده بود.

سید حسین جشن‌تیرگان، صاحب این گلخانه بیان کرد: با 200 میلیون تومان سرمایه و دریافت 300 میلیون تومان تسهیلات از محل منابع اشتغال روستایی و عشایری طرح توسعه گلخانه خود را کلید زدم و برای پنج نفر اشتغالزایی  کرده ام.  سرانه هزینه اشتغالزایی در این طرح به نسبت تسهیلات دریافتی 40میلیون تومان است.

جشن تیرگان ،مجری طرح با بیان اینکه  در این گلخانه پنج نفر به شکل ثابت کار می‌کنند گفت: در زمان نشاء 15 تا 30 نفر به تعداد کارگران اضافه می‌شود که برابر قانون کار حداقل حقوق یک میلیون و 700 هزار تومان دستمزد دریافت می‌کنند.

این تولیدکننده در مورد بازار فروش محصولات کشاورزی خود گفت: هفت هزار مترمربع گلخانه دارد که در مناسبت‌های خاص فروش قابل قبولی دارد.

 وی با بیان اینکه یکی از گلایه های ما این است که 3برابر تسهیلات دریافتی از ما وثیقه می خواهند ادامه داد: ما برای توسعه گلخانه مشکلاتی داریم آنها می گویند که برای توسعه فضای گلخانه باید با دامداری فاصله داشته باشیم، مازمینی را خریداری کرده ایم اما می گویند با دامداری ها فاصله کمی داریم، از سوی دیگر برای دریافت این تسهیلات،ضمانت هایی از طرف بانک می خواهند که در توان ما نیست. بانک سند زمین های کشاورزی را قبول ندارد، بلکه سند ملک و آپارتمان می خواهد.

* اشتغالزایی از بازیافت بطری نوشابه

بازدید بعدی خبرنگاران کارخانه منسوج نبافته بود که به اشتغال در حوزه آستری میانی و کفی برای کارخانه جات کفش اشتغال داشتند. آنها از بازیافت بطری نوشابه کسب درآمد می کنند. این شرکت 150 میلیون تومان تسهیلات از محل تسهیلات اشتغال روستایی برای سرمایه در گردش دریافت کرده و 20 کارگر نیز در آن مشغول به کار هستند.

محمدمهدی فلک دین، مدیرعامل این واحد تولیدی، درباره فعالیت خود گفت: مواد اولیه تولید این محصولات از مواد بازیافت بطری‌های نوشابه است. با توجه به توانایی تولید ماشین آلات، در صورت تأمین تسهیلات می‌توانیم با افزایش ظرفیت ضمن افزایش تولید، جمعیت بیشتری را به کار بگیریم.تعداد شاغلان این مجموعه در حال حاضر 20 نفر است.

 وی  مشکلات و موانع در تأمین وثیقه های بانکی را عمده ترین مشکلات در کارخانه خود دانست و افزود: تنها وثیقه ای که ماداشتیم، سند کارخانه است که مشاع است. بانک سند 6 دانگ می خواهد. اگر بتوانیم آن سند را بگیریم می توانیم تعدادی ماشین آلات خریداری کنیم.

این فعال اقتصادی با بیان اینکه تحریم ها باعث شد تهدید ها برای ما تبدیل به فرصت شده است گفت:تا قبل از این چینی ها این محصولات را وارد می کردند اما پس از تحریم ها محصولات ما در بازار عرضه شد.

 *فرشی که رئیس جمهور با آن عکس گرفت اما حمایت نشد

 بازدید از شرکتی که بزرگترین فرش های دستباف را می بافت از دیگر برنامه های این سفر بود. کارگاه قالی بافی نقش جهان در روستای یوسف‌آباد زبرخان از توابع شهر قدمگاه امام رضا (ع) نیشابور بود، این کارگاه بزرگترین  قالی جهان در آن بافته شده بود.

نیروی های مشغول به کار در این شرکت کارگران هنرمند قالی بافی بودند که  پای دار قالی بزرگی  به ارتفاع حدود 10 متر و عرض حدود 30 متر پشت رشته‌های نخ مشغول کار و هنر آفرینی بودند و هر کدام درد و دلی داشتند. یکی از آنها از نداشتن بیمه با داشتن 40سال سابقه کار می نالید و دیگری از زحمت های این شغل که فرم انگشتان زنانه اش را تغییر داده بود.

 دیگری با داشتن بیش از 55 سال سن می گفت که دولت برای زنان قالیباف ارزشی قائل نیست. حقوق یک روز ما در بهترین حالت 60 هزار تومان است. اما زحمت ما چندین برابر است. در هفته تنها 3روز کار می کنیم.

اصغر زرندی، مدیر این کارگاه قالی بافی در مورد این که چرا کارگران بیمه نیستند، گفت: تامین اجتماعی فقط بیمه 5 نفر را قبول می‌کند،‌ لذا 90 درصد کارگران ما بدون بیمه‌اند،‌ دولت باید حمایت کند.

علی‌اصغر زرندی تولیدکننده بزرگترین فرش دستباف جهان که حدود 50 سال در این حرفه مشغول به کار است درباره مشکلات کارگاهش گفت:  دو فرش بزرگ دستباف به مساحت 5 هزار متر مربع و 6 هزار متر مربع تولید کردیم که که اولی را برای مسجدسلطان قابوس در کشور عمان و دومی را برای ابوظبی خریدار کردند و در حال حاضر هرکس از سراسر دنیا که پا بر روی این فرش‌ها می‌گذارد از زیبایی، استقامت و یکنواختی آن لذت می‌برد و بسیاری از افراد خارج از کشور با ما تماس می‌گیرند و از این هنر تقدیر می‌‌کنند و برخی سفارش ساخت می‌دهند.

وی با بیان اینکه به دلیل نبود سرمایه در گردش این واحد تولیدی تعطیل بود،آما بعد از دریافت وام موفق به سرپا شدن آن کردیم و در حال حاضر حدود 200 خانوار از طریق این شغل امرار معاش می کنند. اگردولت در حد 3میلیارد بتواند به ما کمک کند می توانیم این شرکت را توسعه و روستاهای اطراف را تحت پوشش این شغل قرار دهیم.

وی با بیان اینکه هیچ وقت دولت از ما حمایت نکرد گفت:چندین فرش بزرگ برای عمان و ابوظبی بافته ایم و با افرادی از سوی شرکت فرش ایران قرار داد بستیم تا فرش ها را صادر کنند. یکی از فرش هایی که بافتیم مساحت 2500 متر داشت که با واسطه شرکت قرارداد بستیم تا متری یک میلیون و 200 هزار تومان به ما پول بدهند، اما بعد از گران شدن دلار و مواد اولیه  و دستمزد هم افزایش یافت و در قبال آن فرش ضرر بسیاری کردیم. پولی که دریافت کردیم بسیار کمتر از پول مواد اولیه و هزینه هایمان بود.

زرندی گفت: فرش‌ها توسط شرکت سهامی فرش ایران صادر شد، چون ما خودمان نمی‌توانیم صادر کنیم، پول آن را با تأخیر به ما دادند و افرادی که از سوی شرکت فرش معرفی شده بودند، اقدام به صادرات کردند. فرشی که الان برایتان گفتم همان فرشی است که آقای روحانی، رئیس جمهور روی آن ایستاد و با آن عکس یادگاری گرفت، دیگر مقامات هم روی فرش ایستادند و عکس یادگاری گرفتند، اما هنرمندانی که این فرش مهم را تولید کرده بودند، دستمزد واقعی خود را هم نگرفتند و آنچه برای ما ماند همان عکس یادگاری آقایان بر روی هنر دستباف قالیبافان ما بود و از این عکس برای خود تبلیغات درست کردند.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات ما درباره بیمه نکردن قالیبافان است گفت: زمانی که آقای شریعتمداری وزیر صنعت بودند در بازدیدی از روستای ما اعلام کردند که تمام قالیبافان باید بیمه تأمین اجتماعی شوند اما هیچگاه این وعده عملیاتی نشد.

این قالیباف با بیان اینکه به دلیل اینکه حساب بانکی ،پشتوانه بانکی و تضمین بانکی نداریم خارجی ها مستقیم با ما قرارداد نمی بندند و مجبور هستیم با دلال ها کارخود را ادامه دهیم گفت:حدود سال 86 یک وام 400 تا 500 میلیون تومانی از بانک صادرات شعبه مشهد گرفتم برای دستگاه‌های دار قالی و تجهیز آن و جرثقیل مربوطه وام گرفتم قبلاً دو دستگاه دار قالی داشتیم با آن وام تبدیل به چهار دستگاه دار قالی شد، اما جدیداً نتوانستم وامی بگیریم.

*خانه ی قدیمی،بوم گردی و اشتغال زایی

از دیگر بازدید های خبرنگاران در این سفر بوم گردی در شهر درّود نیشابور بود. محمد رامشینی، صاحب یکی از کلبه‌های بوم گردی در این منطقه گفت: دو سال پیش با دریافت 230 میلیون تسهیلات و 80میلیون آورده خانواده نوسازی خانه روستایی در نزدیکی کوه بینالود را شروع کردم سالانه به طور میانگین 70 میلیون درآمد دارم.

وی افزود: در اینجا ما به صورت خانوادگی فعالیت می‌کنیم و 2 کارگر هم داریم و هشت نفر نیز به طور غیرمستقیم فعالیت می‌کنند و میانگین 50 هزار تومان درآمد دارند.

 انتهای پیام/