سنائی: اینستکس تنها یک عنوان توخالی و بدون عمل است
سفیر سابق ایران در روسیه گفت: در شرایطی که توافق هستهای که مدتها بررسی و سرانجام منعقد شده، کنار گذاشته میشود، چه تضمینی است که توافق بعدی به اراده رئیس جمهور یا دولتی خاص، بار دیگر فسخ نشود و تنها راه، بازگشت به توافق فعلی است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، "مهدی سنائی" سفیر سابق ایران در روسیه که در حال حاضر سمت مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را برعهده دارد، در مصاحبهای اختصاصی با روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو،دورنمای توافق هستهای و مواضع تهران در این رابطه را تشریح کرده است.
این دیپلمات بلندپایه که برای شرکت در نهمین کنفرانس خاورمیانه در باشگاه مباحثات بینالمللی "والدای" که هفته گذشته در مسکو برگزار شد، به روسیه سفر کرده، تأکید کرد که مقامات تهران همچنان بازگشت به توافق هستهای فعلی را ضروری دانسته و قصد ندارند توافقنامه جدیدی را منعقد کند. به گفته وی، در عین حال، آنها درک می کنند که به دلیل فشار زیاد واشنگتن، دستان اروپاییها برای اقدامی در این رابطه بسته است و حتی مکانیزم مالی «اینستکس» که برای دور زدن تحریمهای ایالات متحده، توسط پاریس، برلین و لندن در نظر گرفته شده، تنها طرحی به روی کاغذ است.
مهدی سنائی در پاسخ به این سؤال خبرنگار ایزوستیا که آیا درست است گفته شود برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به نقطه غیر قابل بازگشت رسیده است، گفت: «هم ایران و هم سایر کشورهای شرکت کننده در برجام، به جز آمریکا معتقدند که این توافقنامه هنوز زنده است. برجام یک توافقنامه چندجانبه بین المللی است و من معتقدم که همه کشورهایی که در آن مشارکت دارند باید قصد خود برای اجرای کامل آن را نشان دهند. اگرچه ایران از قبل هم فهمیده بود که اروپاییها، با توجه به اعمال فشار واشنگتن، نمی توانند در اجرای این توافقنامه مؤثر عمل کنند.»
ایران ضرورتی برای انعقاد توافقنامه جدید هستهای نمیبیند
وی در رابطه با امکان انعقاد توافقنامه جدیدی افزود: «خیر ایران بارها گفته است که همین توافقنامه باید فعال شود و ما درباره سند دیگری صحبت نخواهیم کرد. اگر توافقنامهای وجود داشته باشد که مدتها مورد بحث و بررسی قرار گیرد و سرانجام منعقد شده است و پس از آن کنار گذاشته شود، چه تضمینی وجود دارد که توافق بعدی به اراده یک رئیس جمهوری یا دولت یک کشور خاص وابسته نشده و بار دیگر کسی دوباره آن را فسخ نخواهد کرد؟! تنها راه پیش روی، همانطور که رئیس جمهوری و وزیر خارجه ما و حتی مخالفان رئیس جمهور آمریکا بارها اعلام کردهاند ، بازگشت به توافق فعلی است. ایران اکنون هیچ مزایایی از امضای برجام بدست نیاورده است ولی با این وجود به همچنان به این توافقنامه پایبند بوده و برخلاف طرف آمریکایی، خود را به عنوان یک عضو مسئول در جامعه بین المللی نشان داده است.»
سفیر سابق ایران در روسیه درباره علت عدم کارآیی مکانیزم مالی «اینستکس» برای تسهیل روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی توضیح داد: «مسلماً مقامات تهران با نگاه تردید آمیز به این مکانیسم نگاه می کنند که مدتهای زیادی است که در باره آن صحبت می شود ، ولی هرگز عملی نشده است. «اینستکس» در حال حاضر تنها یک نام توخالی است که هیچ اقدامی در پشت آن قرار ندارد. در این زمینه طرف ایرانی نمی تواند کاری انجام دهد و توپ کاملاً در زمین کشورهای اروپایی قرار دارد.»
روسیه و ایران، حتی در زمان تحریمها نیز به همکاریهای متقابلاً سودمند خود ادامه دادهاند
آقای سنائی در پاسخ به این سؤال که "اگر شورای امنیت سازمان ملل تحریمهایی را علیه ایران تا قبل از سال 2016 اجرا میشد، را دوباره برقرار کند، آیا این بدان معنی است که قراردادهای دوجانبه ایران و روسیه در زمینه انرژی هستهای شکسته شده و اقدامات بعدی در نیروگاه هستهای بوشهر متوقف خواهند شد؟"، توضیح داد: «ایران و روسیه در عرصههای زمانی مختلف از جمله در طول سالهای 2011 تا 2013 که تهران تحت تحریمهای شدید قرار داشت هم با یکدیگر همکاری و کار کردهاند. ما اعمال محدودیتها علیه جمهوری اسلامی را غیرقابل قبول ارزیابی میکنیم و برغم وجود آنها، حفظ پروژه های مشترک با روسیه برای ما بسیار با اهمیت هستند.»
مشاور وزیر خارجه ایران درباره مزایای امضای توافقنامه مربوط به ایجاد منطقه آزاد تجاری با کشورهای عضو اتحادیه همکاریهای اقتصادی اورآسیا گفت: «این سند در نتیجه مذاکرات سختی، که به مدت سه سال ادامه یافت، امضا شده است. به عقیده من، امضای این سند این یک رویداد بزرگ برای تجارت خارجی ایران و یک رویداد بزرگ برای کشورهای عضو این اتحادیه بود. اکنون تنها چهار ماه از اجرای این توافقنامه می گذرد و برای دیدن نتیجه، به زمان بیشتری نیاز است. البته فکر می کنم که دورنمای این همکاریها بسیار روشن است، برای اینکه اقتصاد ایران و اقتصاد کشورهای عضو اتحادیه همکاریهای اقتصادی اورآسیا، با وجود تفاوتهای موجود، مکمل یکدیگر هستند. همکاری تهران با این اتحادیه نیز در چارچوب اولویتهای همکاریهای منطقهای قرار دارد. و این مسئله به ویژه در عرصه جنگهای تجاری و در شرایط تحریمها و تعرفههای تجاری علیه کشورهای مختلف، بسیار مهم است.»
تنها با گفتوگو میتوان مشکلات کنونی در منطقه ادلب سوریه را حل و فصل کرد
مهدی سنائی درباره مواضع جمهوری اسلامی نسبت به تشدید اوضاع در منطقه ادلب سوریه که امروزه به یکی از مهمترین موضوعات در عرصه مسائل منطقهای و بین المللی تبدیل شده، توضیح داد: «تاقبل از ایجاد قالب مذاکرات آستانه، بین طرفین شرکت کننده در آن اختلاف نظر و عقاید مختلفی وجود داشت، اما به رغم این مسئله، پیشرفت و نتیجه کار این مکانیزم بسیار خوب و موثر بود. البته از نظر فنی، مسئله ادلب حادتر از اختلافات قبلی است. ولی اگر با توجه به دورنمای دراز مدت به این مسئله نگاه کنیم، باید سخت کار شود، درباره مشکلات گفتگو شود تا اختلافات حل و فصل شوند، زیرا هیچ یک از طرفین از بحران و تشدید وخامت اوضاع سود نخواهد برد و همواره ممکن است مذاکرات نتیجه بخش باشند.»
این دیپلمات در این باره که آیا با توجه به عدم اجماع در بین کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای که عضویت ایران در آن را به تاخیر انداخته، مقامات تهران علاقهمندی خود به پیوستن به این سازمان را از دست نداده، تأکید کرد: «این یک واقعیت است که عضویت جمهوری اسلامی در سازمان شانگهای برای ایران بسیار مفید بوده و در عین حال نقش خود این سازمان را نیز افزایش خواهد داد. از لحاظ اقتصادی، ایران از توان بالقوه بالایی برخوردار است و در مورد مسائل امنیتی نیز تصور مشکلی در منطقه که بتوان بدون مشارکت ایران حل و فصل شود، بسیار دشوار است. زمانی گفته میشد که به دلیل وجود تحریمها، عضویت کامل ایران رد سازمان شانگهای قابل تحقق نیست، ولی ما دیگر تحت تحریمهای بین المللی قرار نداریم. هرچند برخی کشورها بطور مجزا محدودیتهایی برای ایران در نظر گرفتهاند. ولی با توجه به آنچه در عرصه بینالمللی اتفاق می افتد، ما را ملزم به همکاری می کند. مسلماً عضویت کامل ایران در سازمان شانگهای برای هر دو طرف مفید است. بنابراین ما منتظر توسعه مثبت اوضاع در این رابطه هستیم.»
انتهای پیام/