انتخابات آمریکا؛ نمایی از یک دموکراسی ناقص

گروه بین‌‌الملل خبرگزاری تسنیم- در دوره‌های اخیر، به خصوص از سال 2016 به این سو، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به عرصه نزاع میان طرفداران حفظ نظام فعلی انتخاباتی این کشور و مخالفان این سیستم تبدیل شده است. با فرارسیدن فصل انتخابات، بحث هرج و مرج‌ها و ناکارآمدی‌های نظام سیاسی آمریکا همواره به یکی از مباحث روز تبدیل می‌شود.

یکی از مسائل و نقائصی که این روزها با توجه به انتخابات درون‌حزبی‌ دموکرات‌ها مطرح است بحث درباره «وکلای انتخاباتی غیرمتعهدها» و «وکلای انتخاباتی متعهد» است.

اگرچه ظاهراً شهروندان آمریکایی حتی نامزد نهایی حزب مورد نظر خود در انتخابات ریاست جمهوری را نیز خودشان انتخاب می‌کنند، اما واقعیت امر این است که حتی این انتخاب نیز به‌ مانند انتخاب رئیس‌جمهور، یک انتخاب غیرمستقیم است که در مواردی به جنجال منجر می‌شود.

پیچیدگی و ابهام در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از همان انتخابات درون‌حزبی کلید می‌خورد. در حزب دموکرات که این روزها رقابت‌های درون‌حزبی آن برای معرفی رقیب دونالد ترامپ در جریان است، افرادی موسوم به وکلای انتخاباتی (delegates) به نیابت از رأی‌دهندگان برای انتخاب نامزد نهایی حزب در انتخابات تصمیم‌گیری می‌کنند.

البته این وکلای انتخاباتی اغلب از نوع وکلای متعهد (pledged) هستند و با توجه به آرای شهروندان دست به انتخاب نهایی می‌زنند. اما گروهی از وکلای انتخاباتی را نیز وکلای غیرمتعهد (unpledged) تشکیل می‌دهند که هیچ الزامی به احترام گذاشتن به آرای مردمی ندارند و می‌توانند در مواقعی سرنوشت انتخاب نامزد نهایی حزب را به کلی تغییر دهند.

افشای تقلب مجمع ملی حزب دموکرات در حمایت از هیلاری کلینتون

در اواخر ماه ژوئیه سال 2016 (اوایل مردادماه 1395) در آستانه برگزاری مجمع حزب دموکرات، وب‌سایت افشاگر ویکی‌لیکس با انتشار 19 هزار مورد از ایمیل‌های داخلی اعضای کمیته ملی حزب دموکرات، پرده از یک راز بزرگ برداشت و نشان داد این کمیته در جریان رقابت‌های مقدماتی حزب دموکرات پیشینه مذهبی و باورهای مذهبی سناتور برنی سندرز را به‌عنوان ابزاری برای ضربه زدن به او مورد استفاده قرار داده است.

بر اساس یکی از ایمیل‌های افشاشده از سوی ویکی‌لیکس، «برَد مارشال» از اعضای بلندپایه کمیته میلی حزب دموکرات در پیامی خطاب به دیگر مدیران این کمیته گفته بود: «او [برنی سندرز] روی پیشینه یهودی خود مانور می‌دهد، اما من فکر می‌کنم که او بی‌دین است. این می‌تواند روی آرای بسیاری از مردم تأثیر بگذارد زیرا مسیحیان معتقد تفاوت زیادی بین یک فرد یهودی و یک فرد بی‌دین قائل هستند.»

برَد مارشال بعدها به دلیل این اقدام متقلبانه ابراز پشیمانی کرد، اما دیگر کار از کار گذشته بود. هیلاری کلینتون با چنین اقدامات متقلبانه‌ای رقیب ترامپ در انتخابات 2016 شد و انتخابات را به تاجری که در ابتدا کمتر کسی شانسی برای پیروزی او قائل بود، واگذار کرد.

دو حزب و دیگر هیچ!

از آخرین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در آن یک نامزد غیرجمهوری‌خواه و غیردموکرات به پیروزی رسید، بیش از 170 سال می‌گذرد. در سال 1848 «زاخاری تیلور» از حزب «ویگ» -که تنها 8 سال بعد از آن انتخابات منحل شد- توانست در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به پیروزی برسد و نام خود را به عنوان آخرین رئیس‌جمهوری که از حزبی به جز حزب جمهوری‌خواه و حزب دموکرات وارد کاخ سفید شده، در تاریخ آمریکا ثبت کند.

اگرچه در انتخابات ریاست‌ جمهوری آمریکا احزاب دیگری نیز شرکت می‌کنند، اما انحصار قدرت در آمریکا سال‌هاست که در دست دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات است و این دو حزب با تکیه بر منابع مالی عظیم و لابی‌های سیاسی بیش از 170 است که هیچ شانسی برای پیروزی احزاب دیگر باقی نگذاشته‌اند.

دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات که البته تا سال 1825 یک حزب مشترک به نام «دموکرات-جمهوری‌خواه» را تشکیل می‌داده‌اند، به حدی بر انتخابات آمریکا مسلط هستند که کمتر کسی حتی نام برخی از رقبای آنها در انتخابات را در رسانه‌ها مشاهده می‌کند.

در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا، چهار نامزد دیگری که برای ورود به کاخ سفید با هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ رقابت کردند، مجموعاً کمتر از 5 درصد آرای مردمی را به دست آوردند که البته این یک موفقیت بزرگ برای آنها تلقی می‌شد زیرا در انتخابات ریاست جمهوری دوره قبل سهم نامزدهای احزاب غیراصلی کمتر از 1.5 درصد آرا بود.

انتخاب رئیس‌جمهور با آرای کالج الکترال

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در واقع شامل برگزاری 51 انتخابات مجزا در 50 ایالت به علاوه پایتخت این کشور است. در این 51 منطقه، رأی‌دهندگان به نامزدهای عضویت در «کالج الکترال» رأی می‌دهند - کسانی که از پیش وعده داده‌اند که به کدام یک از نامزدهای ریاست جمهوری رأی خواهند دارد؛ در واقع رأی‌دهندگان هنگام انداختن برگه رأی خود، در اکثر ایالت‌ها، نام نامزدهای عضویت در کالج الکترال را نمی‌نویسند، بلکه برگه‌هایی را به صندوق رأی می‌اندازند که در روی آن نوشته «رأی دهنده به فلان نامزد ریاست جمهوری». پس از برگزاری انتخابات محلی در 51 منطقه آمریکا، اعضای انتخاب شده، کالج الکترال را تشکیل می‌دهند.

در 48 ایالت آمریکا، وقتی که یک نامزد بتواند اکثریت آرای شهروندان این کشور را کسب کند، تمامی سهمیه الکترال آن ایالت را آن خود می‌کند. برای مثال اگر 51 درصد شرکت‌کنندگان در انتخابات ایالت نیویورک به ترامپ (در واقع به افرادی که اعلام کرده‌اند که در کالج الکترال به ترامپ رأی می‌دهند) رأی دهند، تمامی سهمیه ایالت نیویورک در کالج الکترال به ترامپ (حامیان ترامپ) اختصاص پیدا می‌کند. تنها در دو ایالت نبراسکا و مِین، سهمیه ایالتی تاحدی براساس درصد رأی‌دهندگان توزیع می‌شوند.

ساکنان سرزمین‌های ماورای بحار آمریکا نقشی در انتخاب اعضای کالج الکترال ندارند، هرچند در رقابت‌های مقدماتی درون حزبی، هر کدام از این سرزمین‌ها، تعدادی نماینده حزبی را به مجمع‌های ملی احزاب ارسال می‌کنند.

هرکه پولش بیش رأیش بیشتر!

آمریکا جزو معدود کشورهای به‌ اصطلاح دموکرات در جهان است که استفاده از ثروت شخصی برای تبلیغات انتخاباتی در آن منعی ندارد. حدود یک دهه قبل دیوان عالی آمریکا در حکمی جنجالی، هرگونه اعمال محدودیت در استفاده از ثروت شخصی برای تبلیغات انتخاباتی را مغایر با اصل آزادی بیان اعلام کرد.

این روزها حضور مایکل بلومبرگ در رقابت‌های انتخاباتی درون‌حزبی دموکرات‌ها به یک نگرانی بزرگ برای سلامت انتخابات بدل شده است زیرا بلومبرگ با دارا بودن حدود 65 میلیارد دلار ثروت و برخورداری از یک شبکه رسانه‌ای قوی، با هیچ محدودیتی برای تبلیغات انتخاباتی مواجه نیست و به گفته کارشناسان می‌تواند با استفاده از ثروت خود ضعف‌هایش در مناظره‌های انتخاباتی را جبران کرده و به یک رقیب جدی برای سایر نامزدهای حزب دموکرات در راه تعیین رقیب نهایی ترامپ در انتخابات ماه نوامبر تبدیل شود.

برنی سندرز نماینده ایالت ورمونت در سنای آمریکا که خود یکی از نامزدهای حزب دموکرات برای انتخاب ریاست جمهوری است،‌ پس از ورود بلومبرگ به عرصه رقابت‌های انتخاباتی هشدار داد: «بلومبرگ تصمیم گرفته است که همه ثروت خود را به کار گیرد؛ نه برای خرید یک قایق تفریحی یا خودروی لوکس، بلکه برای خرید ایالات متحده آمریکا»

البته اگر بلومبرگ به کاخ سفید راه پیدا کند، اولین رئیس‌جمهور میلیارد آمریکا نخواهد بود زیرا دونالد ترامپ قبلاً این عنوان را به خود اختصاص داده است. با این حال حتی دونالد ترامپ میلیاردر نیز خود از قدرت مالی مایکل بلومبرگ در هراس است و به همین دلیل در فضای مجازی حملات شدیدی را علیه وی آغاز کرده است.

فارغ از مسئله ثروت شخصی،‌ بسیاری از رؤسای جمهور آمریکا برای ورود به کاخ سفید به کمک‌های مالی ثروتمندان این کشور وابسته بوده‌ و پس از ورودشان به کاخ سفید کمک‌های آنها را به‌نوعی جبران کرده‌اند. به‌عنوان مثال دونالد ترامپ با وجود برخورداری از ثروت میلیاردی، در انتخابات گذشته (و همچنین انتخابات امسال) از کمک‌های مالی «شلدون آدلسون» میلیاردر صهیونیست بهره‌مند شده و گفته می‌شود برخی از خوش‌خدمتی‌های بی‌سابقه وی به رژیم صهیونیستی در واقع برای جبران این کمک‌ها بوده است.

انتهای پیام/