بلایی که کرونا بر سر گردشگری کشور آورد/ تشدید تنش بین فعالان گردشگری و دولت
این روزها صنعت گردشگری جهان و به‌خصوص گردشگری ایران حال خوشی ندارد؛ ویروس کرونا هم به مثابه تیر خلاص بر پیکر بی‌جان این صنعت بود. همین شرایط سخت باعث تشدید تنش بین فعالان گردشگری و برخی مسئولان دولتی شده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ بعد از شیوع ویروس کرونا تحلیل‌های متفاوتی از دلایل بروز، نحوه پیشگیری و درمان این ویروس منتشر شد اما آنچه بیش از همه توجه تحلیلگران را به خود جلب کرد تأثیرات این شیوع بر اقتصاد جهانی و به‌خصوص اقتصاد کشورهای آسیایی بود.
حتی تأثیرات اقتصادی این ویروس بر همه صنایع یکسان نبوده و باید دید در این میان کدام صنایع بیشترین زیان را دیدند البته بودند شرکت‌ها و دلالانی که این ویروس به سودشان افزود! سودی که ناشی از سوء‌استفاده بود تا عملکرد مناسب.
در این میان از جمله صنایعی که بیش از دیگر مشاغل، آسیب دیده "صنعت گردشگری" است؛ صنعت گردشگری در جهان گاهی با این بحران‌ها مواجه می‌شد و نمونه‌اش زمان انتشار ویروس‌هایی مانند سارس یا ابولا بود اما شرایط صنعت گردشگری در ایران متفاوت از سایر جهان قابل بررسی است چرا که صنعت گردشگری ایران به واسطه عدم حمایت و برنامه مدون دولت و برخی اتفاقات اخیر به اندازه کافی آسیب دیده بود که دیگر توان مقابله با زیان‌های ویروس کرونا را نداشته باشد!
بیشتر آسیب‌ها به صنعت گردشگری با گرانی بنزین آغاز شد و اتفاقات بعد از آن. قطع 10 روزه اینترنت باعث افت 50 درصدی فروش استارتاپهای آنلاین گردشگری شد. بعد از آن، صنعت گردشگری کشورمان، سقوط هواپیمای اوکراینی و رمز پویا را تجربه کرد و حالا دیگر می‌توان گفت شیوع ویروس کرونا به نوعی تیر خلاصی بر پیکر بی‌جان صنعت گردشگری است؛ تا جایی که لغو تورهای مسافرتی در روزهای ابتدایی شیوع ویروس در کشور به 60 درصد رسید.
تمرکز مقاصد گردشگری در ایام زمستان بیشتر در شهرهای جنوبی بود اما این مقاصد گردشگری از همان ابتدا اقدامات پیشگیرانه را آغاز کردند. هشت اسکله گردشگری در سایت‌های هنگام و جنگل‌های حَرّای جزیره قشم در همان ابتدای امر تعطیل شدند و اسکله‌های مسافری از جمله ذاکری، لافت و پُهل با محدودیت و اقدامات بهداشتی به فعالیت پرداختند اما این اقدامات بر کاهش میزان ترددها چندان موثر نبود و آمارهای مقایسه‌ای از کاهش 11 تا 17 درصدی گردشگر در روزهای اخیر در همسنجی با سال گذشته خبر دادند.
اصفهان هم به عنوان یکی از مقاصد گردشگری پایدار مورد هدف ویروس کرونا قرار گرفت؛ بخش زیادی از گردشگری ورودی کشور به اصفهان سفر می‌کردند و به همین علت این شهر به عنوان یک مقصد گردشگری پایدار به حساب می‌آمد اما با توقف ورود گردشگران خارجی با مشکلات زیادی مواجه شده است؛ این در حالی است که پیش از اخبار ناگوار حوزه گردشگری اصفهان طی سال جاری میزبان بیش از 330 هزار گردشگر خارجی بود. گردشگرانی که بیشتر از اروپا و کشورهای آسیای شرقی به ایران می‌آمدند اما بعد از شیوع ویروس کرونا، نهادهای صنفی فعال در حوزه گردشگری اصفهان اعلام کردند آژانس‌ها، هتل‌ها و مراکز خدمات توریستی اصفهان در معرض ورشکستگی قرار دارند.
تشدید تنش بین فعالان گردشگری و مسئولان دولتی
فشاری که به جامعه هتلداران و اصناف فعال در حوزه گردشگری وارد می‌شود تا اندازه‌ای باعث شده که بین این فعالان بخش خصوصی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تنش به‌وجود آید. معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طی بخشنامه‌ای به ادارات‌کل استان‌های کشور اعلام کرده: چنانچه از اول اسفند سال جاری تا اطلاع ثانوی، گردشگری درخواست انصراف از سفر کند، تمام تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی بدون جریمه‌ای باید نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام کنند؛ رعایت حقوق مردم و حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه به ویژه گردشگران، همواره در زمره اولویت‌های اصلی صنعت گردشگری بوده و خوشبختانه فعالان این صنعت و مدیران تاسیسات گردشگری با رعایت اخلاق حرفه‌ای، رضایت‌مندی مسافران و گردشگران را بر سایر ملزومات رجحان می‌دهند.
معاون گردشگری در ادامه این بخشنامه، فرآیند لغو بلیت‌های سفر را تابع قوانین و مقررات ابلاغی از سوی دستگاه ذیربط (وزارت راه و شهرسازی) اعلام و تاکید کرده: با توجه به امکان نداشتن پیش‌بینی دامنه تبعات وآثار شرایط موجود، لازم است فعالان و مدیران تاسیسات گردشگری از ایجاد هرگونه تعهد الزام‌آور برای سفرهای نوروزی هموطنان خودداری کرده ضمن اطلاع‌رسانی و توجیه دقیق شرایط حاکم در مبدا و مقصد سفر، تمهیدات لازم را برای اعمال هرگونه لغو احتمالی و باز پس‌گرداندن وجوه گردشگران در قراردادهای کاری خود با ارائه کنندگان خدمات گردشگری در داخل و خارج از کشور، مدنظر قرار دهند.
وزیر راه و شهرسازی با صدور ابلاغیه‌ای اعلام کرد: اگر مسافران از ترس ابتلا به ویروس کرونا، بلیت قطار یا هواپیما را لغو کنند، شرکتهای ریلی و هواپیمایی حق دریافت خسارت کنسلی ندارند.
هتلداران و ایرلاین‌ها زیر بار بخشنامه‌های دولتی نمی‌روند
اما جامعه هتلداران و ایرلاین‌ها زیر بار این بخشنامه‌ها نمی‌روند و از اجرای آن استنکاف دارند؛ برخی از شرکتهای فعال در حوزه استارتاپی فروش بلیت به خبرگزاری تسنیم اعلام کرده‌اند که ما با توجه به ابلاغیه وزارت میراث فرهنگی پول خرید بلیت را به مسافران پرداخت می‌کنیم اما ایرلاین‌ها پول‌های پرداختی را به ما عودت نمی‌دهند! همین موضوع بیشتر فشار را بر استارتاپهای فروش بلیط متمرکز کرده است. در تورهای خارجی هم که شرایط بسیار متفاوت است چرا که با کارگزاران خارجی طرف هستیم که تابع ابلاغیه‌های نهادهای داخلی نیستند.
برخی هتلداران مدعی هستند که تدابیر بهداشتی لازم در این اماکن رعایت می‌شود و تلاش شده است که این اماکن به مکانی امن برای مسافران تبدیل شود و برخی دیگر معتقدند هنوز دولت اعلام شرایط ویژه نکرده است تا هتل‌ها جریمه کنسلی نگیرند. این در حالی است که در ابلاغیه معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی به نوعی به شرایط ویژه کشور اشاره شده است اما هتلداران این موضوع را برداشت شخصی قلمداد کرده‌اند.
شهرهای شمالی اما بعد از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس، به عنوان یک مقصد گردشگری نزدیک در زمستان انتخاب شدند؛ این موضوع چندان خوشایند نبود و بخشی از گستره ابتلای شهرهای شمالی ناشی از همین سفرها بود. تا جایی که مسئولان مجبور به تعطیلی مقاصد گردشگری شهرهای شمالی شدند.
به دنبال همین تصمیمات مدیر پایگاه میراث فرهنگی ماسوله اعلام کرد: «با توجه به شیوع ویروس کرونا و همچنین با توجه به این‌که معمولا حضور مخاطبان و گردشگران در ماسوله از بافت و بازار تاریخی این شهر تاریخی در بخشی فشرده انجام می‌شود، تا اطلاع ثانوی حضور گردشگران در این شهر تاریخی ممنوع اعلام شد.»
این تعطیلی‌ها اصلا به نفع اقتصاد استان‌های شمالی نیست، به عنوان مثال استان مازندران با وجود برخورداری از صنایع کشاورزی، اقتصاد دریایی، صنعت و تجارت؛ 40 درصد اقتصادش به گردشگری وابسته است و 60 درصد ارتباطش با گردشگری در ارتباط است. در این شرایط فعالان گردشگری در مازندران معتقدند اگر این وضعیت به عید نوروز برسد بسیاری از فعالان این حوزه در مازندران هم ورشکسته خواهند شد البته استان‌های دیگر هم وضعیت بهتری ندارند و سطح اشغال هتل‌ها در این استان‌ها به زیر 5 درصد رسیده است.
لازم است دولت با برآورد خسارات و آسیب‌های وارده بر صنایع مختلف اولویت کمک‌ها را شناسایی کرده و در راستای ممانعت از ورشکستگی این شرکت‌ها اقدام کند.
لازم به ذکر است این شرایط تنها به صنعت گردشگری ایران محدود نمی‌شود دامن گردشگری جهان را گرفته است که در مطلبی دیگر به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام/
