کاهش ۱۷۰ هزار تولد در سال گذشته/ اجرای طرح غربالگری ناباروری در ۶ شهرستان/کاهش ۴۰ درصدی ازدواج

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری تسنیم، دکتر حامد برکاتی با بیان اینکه در ابتدای انقلاب با افزایش جمعیت مواجه شدیم، گفت: پس از آن به ثبات نسبی در جمعیت رسیدیم و سپس با کاهش جمعیت مواجه شدیم.

وی افزود: رشد جمعیت در اوایل انقلاب 2.5 درصد بود و در دهه 70 یک شاخص از آن کم شد و به شاخص 1.5 در ابتدای ورود به دهه 80 رسید و در سال 1398 رشد جمعیت کشور برای اولین بار در تاریخ ایران به کمتر از یک درصد رسیده است. این یعنی جمعیت مولد ما که زیربناهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی را پاس خواهد داشت از 20 سال آینده به چالش کشیده خواهد شد و نسبت جمعیتی ما به هم می‌‌خورد. در سال 99 سن جمعیت ما 32 سال است و از سال 95 ایران پا در سن میانسالی گذاشته است. جمعیت مولد ما که بیش از 70 درصد بود کمتر شده است.

وی ادامه داد: سیاست‌‌هایی که توسط مقام معظم رهبری در سال 93 ابلاغ شد جامع است و مسیر آینده کشور را برای مقابله با این معضل روشن کرده است. این سیاست‌‌ها 14 بند دارد و باید رصدها سالانه اتفاق بیفتد که رشد جمعیت کم نشود. حمایت از جوانان برای ازدواج و فرندآوری نیز در این سیاست‌‌ها دیده شده است.

برکاتی گفت: شاخص مرگ و میر کودکان و مراقبت تغذیه‌‌ای را ارتقا دادیم و امیدواریم با اقداماتی که از این به بعد در تمام قوا انجام خواهد شد بتوانیم این معضل را تا حد ممکن به بهترین شکل مدیریت کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا خدمات پیشگیری از بارداری در مراکز مربوط به وزارت بهداشت ارائه می‌‌شود یا خیر، تصریح کرد: دو بحث در این زمینه مطرح است؛ یکی بحث سلامت دیگری بحثت تحدید موالید؛ به هیچ عنوان برای تحدید موالید، ارائه اقلام و جراحی در زمینه پیشگیری از بارداری در سنین بارداری نداریم اما در آبان ماه 1398 دستورالعملی نوشته و برای دانشکده‌‌های علم پزشکی ارسال شد و در آن مشخص شد که مثلاً اگر یک خانم به سرطان قابل درمان مبتلا شود باید در ابتدا که داروهای شیمی‌‌درمانی مصرف می‌‌کند از بارداری منع شود. برای این روش‌‌های موقت وسایل پیشگیری داده می‌‌شود و برای زنانی که مشکلات طولانی مدتی دارند؛ مثلاً بیماری مادرزادی قلبی داشته و دچار بیماری شود که توانایی فعالیت‌‌های روزمره را نداشته باشد اگر باردار شود با حیات خود مشکل خواهد داشت و بنابراین برای این منظور دستورالعمل آمده است که داروهای پیشگیری از بارداری در وضعیت‌‌های پرخطر داده ‌‌شود.

220 هزار سقط جنین در کشور

وی در خصوص آمار سقط کشور؛ گفت: در سال 92، حدود 220 هزار سقط برآوردشده بود و در چندماه آینده می‌‌توانیم اعداد جدید را اعلام کنیم.

ایران جزو کشورهای پیر در آینده

برکاتی با بیان اینکه حدود 7 سال پیش گفته می‌‌شد که ما جوان‌‌ترین کشور دنیا هستیم، یادآور شد: این مسئله یک روند دینامیک است و برآورد ما این است که در 1420 یکی از کشورهای پیر دنیا خواهیم بود و اگر به همین روال پیش برود ممکن است پیرترین کشور دنیا شویم. همه این عوامل بستگی به این دارد که بخش‌‌های اقتصادی و اجتماعی به حمایت از ازدواج و فرندآوری بپردازند و الگوهای اجتماعی و تولید ملی را برای سال‌‌های آتی فراهم کند.

اجرای طرح غربالگری ناباروری

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار تسنیم که طرح غربالگری ناباروری به کجا رسیده است، گفت: ما برای این غربالگری ناباروری نیاز به هماهنگی معاونت درمان داشتیم و دیروز تفاهمنامه مشترک آن امضا شد و از طرف مدیریت بیماری‌‌های درمان و دفتر سلامت جمعیت و خانواده به واحدها ابلاغ شد و از یکی دوماه آینده طرح غربالگری ناباروری در 6 شهرستان کشور به صورت پایلوت اجرا خواهد شد. در حال حاضر این غربالگری انجام می‌‌شود ولی در این خدمت مردم مراجعه‌‌ می‌‌کنند؛ در طرح غربالگری ناباروری جدید باید زودتر متوجه ناباروری شویم و زودتر مداخلات را انجام دهیم و درصد موفقیت ما بالاتر خواهد بود.

هزینه‌‌های درمان ناباروری بالاست

وی در خصوص هزینه‌‌های درمان ناباروری تصریح کرد: در این زمینه هزینه‌‌‌‌ها بالاست و برای اینکه بیمه یک خدمت را پوشش دهد نیاز به الزاماتی است؛ دستورالعمل‌‌ها در حوزه بهداشت نوشته شده است و این طرح وارد بیمه خواهد شد و دیگر تصمیم‌‌گیرنده وزارت بهداشت نخواهد بود و باید سازمان‌‌های بیمه‌‌گر وارد پوشش خدمات ناباوری شوند. خدمات ناباروری که با استاندارد موارد دولتی انجام می‌‌شود رایگان است.

بخشی از درمان‌‌های ناباروری رایگان است

وی ادامه داد: 15 تا 20 درصد جمیعت کشورها دچار ناباروری هستند؛ سه نوبت IVF و سه نوبت IUI و آزمایشات و ویزیت پزشک و سونوگرافی رایگان است و امیدواریم با تقبل بیمه‌‌ها ساماندهی این کار ظرف یکی دوسال آینده به طور کامل صورت بگیرد.

کاهش 170 هزار تولد نسبت به سال گذشته

وی با اشاره به رایگان بودن زایمان طبیعی تصریح کرد: هزار و 400 اتاق ال دی آر در بیمارستان‌‌ها تجهیز شده‌‌اند اما هنوز تأثیر آن بر فرزندآوری بررسی نشده است. به طور کلی 170 هزار تولد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و اگر زایمان طبیعی رایگان نبود این عدد بیشتر می‌‌شد البته رایگان شدن آن، روی تصمیم والدین به فرزنددار شدن تأثیر نمی‌‌گذارد ولی بر کاهش اضطراب مادر و دغدغه‌‌های خانواده موثر است.

وی ادامه داد: این اقدام توانسته جلوی سیر تزایدی سزارین را بگیرد و اگر انجام نمی‌‌شد درصد سزارین به بالای 60 درصد می‌‌رسید اما الان سزارین به زیر 50 درصد رسیده است و این آمار در دهه آینده به کمتر از 45 درصد خواهد رسید.

مدارس نباید مشکلی برای تهیه مواد ضدعفونی کننده داشته باشند

برکاتی با اشاره به نظارت بر مدارس تصریح کرد: همکاران بهداشت محیط ما سالی یکبار و در موارد لزوم، بیشتر از یک بار به مدارس مراجعه می‌‌کنند و چک لیست‌‌هایی دارند و تذکر می‌‌دهند. مراقبین سلامت به مدارس تحت پوشش مراجعه و بحث‌‌های آموزشی را ارائه می‌‌کنند.

وی ادامه داد: مدارس پرجمعیت باید یک مراقب سلامت داشته باشد و متاسفانه مجوزهای استخدام برای مراقبین سلامت نداریم؛ تعداد مراقبین سلامت در کشور نمی‌‌تواند بیش از نیمی از مدارس را پوشش دهند و اگر کاری باید در حوزه دانش‌‌آموزی انجام شود این است که در خود مدراس شخصی به عنوان مراقب سلامت حضور داشته باشد و از مجوزهای خالی مانده سال‌‌های قبل باید استفاده شود تا این بحث مدیریت شود.

وی در پاسخ به این سوال که برای ضدعفونی مدارس در دوران کرونا چه برنامه‌‌ای اندیشیده شده است، خاطرنشان کرد: در بحث کرونا دستورالعمل‌‌های بسیار مفصل نوشته‌‌ایم و در مدارس جاری شده است. روز شنبه ویدئوکنفرانسی با دانشگاه‌‌های علوم پزشکی داشتیم و 100 میلیارد تومان از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا به وزارت آموزش پروروش تخصیص داده شده است که انتظار نمی‌‌رود با مدارسی مواجه شویم که کمبودی در مواد شوینده و گندزدا داشته باشند. ضمن اینکه مدارس غیرانتفاعی، تیزهوشان و نمونه دولتی به دلیل اینکه شهریه دریافت می‌‌کنند باید این اقلام را تهیه کنند و منابعی که تخصیص یافته است باید به خوبی مدیریت شود.

نظارت بر بوفه مدارس انجام می‌‌شود

وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار تسنیم درباره فروش کالاهای‌‌ آسیب رسان به سلامت در بوفه مدارس گفت: سالانه یک تفاهمنامه بین وزارت بهداشت و آموزش پروروش نوشته می‌‌شود و باید مورد توجه قرار بگیرد. در اکثریت مدارس این مسئله اجرا می‌‌شود؛ البته درصدهایی از خطا نیز وجود دارد و توسط کارشناسان بهداشت محیط و مراقبین سلامت بازدید می‌‌شود و وضعیت ما نسبت به پنج سال قبل بهتر است اگرچه موادی مانند کیک ممکن است هنوز به فروش برسند و نیازمند اصلاح در حوزه مواد آسیب‌‌رسان به سلامت هستیم.

وی در خصوص آموزش بلوغ جنسی به دانش‌‌آموزان گفت: ابتدا برای والدین جلساتی درباره علائم بلوغ جنسی گذاشته می‌‌شود و به دانش‌‌آموزان تنها در حد اطلاعات دادن آموزش می‌‌دهیم و معاینه‌‌ای در این زمینه در مدارس انجام نمی‌‌شود؛ همچنین آموزش بهداشت و تغذیه در بلوغ آموزش داده می‌‌شود و البته با توجه به محدودیت‌‌هایی که درباره آموزش داریم اذعان داریم که باید بیش از این مداخله صورت بگیرد زیرا بلوغ می‌‌تواند زیربنای سال‌‌های آینده را تحت الشعاع قرار دهد. 

تغییری در رفتار باروری مردم ایجاد نشده است

وی با بیان اینکه از چندین آزمایشگاه کشور به عنوان یک نمونه بررسی کردیم که بدانیم تست‌‌های باروری انجام شده افزایش یافته است یا خیر، تصریح کرد: مردم برای تست بارداری کمتر به آزمایشگاه مراجعه کردند ولی فروش رپیدتست‌‌های باروری افزایش یافته بود و به دلیل بیمی که در ابتدای کار داشته‌‌اند به آزمایشگاه مراجعه نکرده‌‌اند اما از تست‌‌های موجود در داروخانه‌‌ها استفاده کرده‌‌اند و تاکنون به طور کلی تغییری در رفتار باروری مردم نسبت به سال گذشته ایجاد نشده است. البته بحث‌‌های روانی و تعامل زوجین بسیار اهمیت دارد و باید به آن توجه شود که بارداری نیز یکی از این مباحث است.

9 ماه مرخصی برای مادران باید عملیاتی شود

وی در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌‌ای برای تشویق مردم به فرزندآوری دارید، گفت: بحث اول عملیاتی کردن 9 ماه مرخصی است که در ابتدا در تمام زیرمجموعه‌‌های وزارت بهداشت اجرا شد؛ از سال 93 تاکنون تعداد زیادی سمینار آموزشی برای مردم برگزار شده است و هم‌‌زمان با این مسئله، ویتامین دی را برای تمام سنین با پوشش صد درصد تأمین کردیم و امسال نیز امیدواریم این کار انجام شود. 

فاصله بارداری دوم مادران از بارداری اول 5.5 سال است!

وی ادامه داد: مشاوره‌‌هایی برای فرندآوری انجام می‌‌شود؛ ما در ویزیت 12 ماهگی مادران توصیه‌‌های لازم برای باروری‌‌های بعدی را انجام می‌‌دهیم و آمار فعلی ما نشان می‌‌دهد که فاصله بارداری‌‌های دوم مادران در کشور از بارداری‌‌های اول 5.5 سال است و بارداری دوم با فاصله 5 سال از بارداری اول باعث بروز مشکلاتی می‌‌شود و باید بارداری دوم باید 18 تا 24 ماه تا حداکثر 5 سال پس از بارداری اول رخ بدهد. 
درمان ناباروری حق مردم است

برکاتی در پاسخ به سوالی  مبنی بر چگونگی انجام شدن درمان‌‌های ناباروری در شرایط کرونایی تصریح کرد: سه نویت IUI، سه نوبت IVF و سونوگرافی و ویزیت رایگان انجام می‌‌شود. درمان ناباروی حق مردم است و اگر بتوانیم به تمام نابارورهای کشور نیز خدمت بدهیم مشکل ناباروری را حل نمی‌‌کند و در موفق‌‌ترین مراکز دنیا حدود 30 درصد موفقیت زوج‌‌های نابارور حاصل می‌‌شود.
تأثیر ناباروری بر کاهش تولد کمتر از 10 درصد است

وی افزود: مولفه‌‌هایی که باعث شده 170 هزار تولد کمتر داشته باشیم ناشی از ناباروری نیست بلکه کمبود میل ازدواج جوانان و به تأخیر انداختن باروری پس از ازدواج و تأخیر در فرندآوری و فرصت کم بانوان پس از ازدواج برای باردار شدن است. بخشی از این مسئله برخاسته از فرهنگ است زیرا بانوان دیر ازدواج می‌‌کنند و دوست دارند و حق‌‌شان است که تحصیل کنند و اشتغال داشته باشند و باید بین اشتغال، تحصیل و مادر شدن بانوان یک تعادل برقرا شود که زنان در کنار اشتغال و تحصیل بتوانند باروری را نیز داشته باشند. 

وی ادامه داد: از انتهای دهه 60 تا سال 75، موالید کشورمان 25 درصد کاهش یافته است و همان افراد اکنون  به سن ازدواج رسیده‌‌اند و بنابراین فرزندآوری کمتر شده است. نرخ فرزندآوری خانوار از 5.3 در دهه 60 به 3.4 رسیده است و انجام اقداماتی برای تسهیل ازدواج، اشتغال، تأمین مسکن و درمان ناباروری لازم است و ناباروی کمتر از 10 درصد بر روند باروری کلان کشور موثر است. 

کاهش 40 درصدی ازدواج در کشور!

وی با بیان اینکه در سال 1389، 891 هزار مورد و سال 98  کمتر از 550 هزار مورد بوده است یعنی حدود 40 درصد کاهش ازدواج را داشته‌‌ایم و از سال 89 سالانه 6 درصد کاهش ازدواج را شاهد بوده‌‌ایم و البته کسانی که به سن ازدواج می‌‌رسیدند کم شده بودند و سال 92، 13 میلیون جوان در سن ازدواج داشتیم که این رقم در حال حاضر 10 میلیون است. تنها جوانان در عدم تمایل به فرزندآوری مقصر نیستند و حمایت‌‌هایی که باید از جوانان شود باید بیشتر شود. 

وی ادامه داد: ازدواج‌‌های کشور سالانه 6 درصد کاهش یافته است و در سال 97 نیز 8 درصد نسبت به سال 97 کاهش یافته است و تنها راهکار برای افزایش تمایل جوانان به ازدواج، 100 میلیون وام دادن نیست؛ این وام گاهاً مشکلاتی نیز برای جوانان در سن ازدواج ایجاد می‌‌کنند و برخی جوانان به اجبار خانواده‌‌هایی که به این 100 میلیون وام نیاز دارند ازدواج می‌‌کنند. تمام این صحبت‌‌ها برای این است که سیاست‌‌های ابلاغی جمعیت ملاحظه شود. فرزندآوری و حمایت از آن در سیاست‌‌های 14 گانه ابلاغی گنجانده شده اما اجرا نشده است و به خصوص در کنار ابلغ این سیاست‌‌ها مقام معظم رهبری تأکید کرده‌‌اند که توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باید مطابق با این سیاست‌‌ها انجام شود.  

فوت کودکان کرونامثبت کم بوده است

برکاتی در پاسخ به این سوال که چند کودک به کرونامبتلا شده‌‌اند، گفت: در تمام دنیا جمعیت زیر 10 سال اگر هم به ویروس کرونا آلوده شده باشند علائم بسیار مختصری داشتند مگر کودکانی که بیماری‌‌های زمینه‌‌ای داشتند. ما موارد اندکی از کودکان زیر 10 سال داشته‌‌ایم و تعداد فوت کودکانی که تست کرونای آن‌‌ها مثبت بوده است به تعداد انگشتان یک دست نیز نمی‌‌رسد و افراد فوت شده نیز دچار بیماری‌‌های زمینه‌‌ای بوده‌‌اند.

وی با تأکید بر ضرورت انجام واکسیناسیون یادآور شد: تمهیدات لازم برای امنیت بهداشتی و روانی که مردم لازم دارند به آن‌‌ها داده شد که مردم به مراکز مراجعه کنند و خدمت خود را دریافت کنند و ریسک ابتلا به کرونا در این مراکز مانند ریسک انتقال کرونا در سطح جامعه است و پرسنل ما به گونه‌‌ای انتخاب شده‌‌‌‌اند که مبتلا به کرونا نباشند. در چند مورد واکسیناسیون کمتر مراجعه شده است که بیشتر شامل واکسیناسیون 4 تا 6 سال بوده است. 

کرونا ممکن است باعث شعله‌‌ور شدن کاوازاکی شود

برکاتی با بیان اینکه کاوازاکی بیماری خاص خردسالان است، خاطرنشان کرد: این بیماری در بیمارستان‌‌ها با طیفی از علائم همواره دیده می‌‌شده است و کماکان علائمش به همان صورت است و کرونا ممکن است باعث شعله‌‌ور شدن کاوازاکی شود اما شواهد متقن علمی برای اینکه این بیماری به دلیل کرونا باشد یا با درصد غیرموجهی از بیماری روبه‌‌رو شده باشیم وجود ندارد. اگر کودکی با علائم کاوازاکی به مراکز درمان کودکان مراجعه کند مشکلی برای درمانش وجود ندارد. 

انتهای پیام/