گزارش|پیامدهای احتمالی قدرتنمایی وزیر دفاع ترکیه در لیبی
وزیر دفاع ترکیه در لیبی٬ در کنار بالگردی با رسانهها صحبت کرد که ساخت روسیه بوده و در درگیریهای اخیر٬ به دست نیروهای تحت حمایت آنکارا افتاده و میتوان این اقدام وزیر را٬ نوعی قدرتنمایی در برابر روسیه تلقی کرد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ٬ سفر ژنرال خلوصی آکار وزیر دفاع و ژنرال یاشار گولر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ترکیه به کشور لیبی٬ از اتفاقات مهمی بود که نشان داد٬ تیم اردوغان در میدان لیبی قصد عقبنشینی ندارد و میخواهد بر مواضع خود پافشاری کند تا ترکیه در قد و قامت کشوری دیده شود که از توان مداخله جدی در آفریقا و شرق مدیترانه٬ برخوردار است.
یکی از اقدامات نمادین خلوصی آکار در سفر لیبی٬ توجه بسیاری از رسانههای جهان و فعالان فضای مجازی را به سوی خود جلب کرد. آکار٬ به شکلی با شبکه تلویزیونی بی.بی.سی مصاحبه کرد که تصویر٬ حاوی پیام روشنی باشد.
وزیر دفاع ترکیه در لیبی٬ در کنار بالگردی با این شبکه تلویزیونی صحبت کرد که ساخت روسیه بوده و در درگیریهای اخیر٬ به دست نیروهای تحت حمایت آنکارا افتاده و میتوان این اقدام را٬ نوعی قدرتنمایی در برابر روسیه تلقی کرد.
وزیر دفاع ترکیه بر این موضوع تأکید کرده که ارتش کشورش در لیبی میماند تا به تعبیر او٬ «برادران و خواهران لیبیایی در امنیت و آسایش بیشتری زندگی کنند.»
آکار همچنین به تاریخ پانصد ساله مشترک ترکیه و لیبی اشاره کرده و در ادامه گفته «به منظور حفظ عدالت و بر اساس حقوق بینالملل٬ به شیوهای که شایسته شان و شهرت اجدادمان باشد در لیبی خواهیم ماند.»
تعبیر اغراقآمیز بازگشت افسانه
طی ماههای اخیر٬ ادعاهای مرتبط با سازماندهی هزاران کاربر توئیتری از سوی حزب عدالت و توسعه٬ به موضوع داغ رسانههای ترکیه تبدیل شده است.
مخالفین اردوغان بر این باورند که حزب حاکم٬ هزاران کاربر را مأمور کرده تا با انتشار پستهای سیاسی و تبلیغاتی خاص در مورد اهداف سیاسی و دفاعی ترکیه به ویژه در فضای توییتر و فیسبوک٬ توجه افکار عمومی داخل و خارج را به سوی خود بکشانند.
این روزها در توییتر٬ هزاران پست مرتبط با حضور ترکیه در لیبی٬ منتشر میشود.
در بسیاری از این پستها٬ عکسهایی از آرمهای نظامی روی بازوان نظامیان ترکیه منتشر شده که حاوی تصاویری از مصطفیکمال آتاتورک٬ نماد عقاب و نمادهای دیگر است و تصاویری از نخل و کاروان شتر نیز دیده میشود و با شعارهای تاریخی (طرابلس غرب 1910) و (بازگشت افسانه)٬ تزیین شده و در همان حال٬ رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه٬ خلوصی آکار وزیر دفاع و هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت٬ به عنوان مثلث نشان دهنده قدرت ترکیه و بازگشت افسانه توصیف شدهاند.
هماهنگی نظامی بین ترکیه و ارتش لیبی
گزارش سفر وزیر دفاع و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ترکیه به لیبی نشان میدهد که در این سفر٬ نظارت بر روند همکاری اطلاعاتی و عملیاتی بین ارتش ترکیه و ارتش تحت امر دولت وفاق ملی لیبی مورد بررسی قرار گرفته و در قرارگاههای نظامی و آموزشی مشترک٬ تحولات میدانی ارزیابی شدهاند.
در مورد آمار نظامیان ترکیهای و همچنین مامورین امنیتی این کشور در صحنه لیبی٬ اطلاعات شفافی منتشر نشده و عبدالقادر سلوی تحلیلگر حریت و روزنامهنگار نزدیک به تیم اردوغان نیز در این مورد به بیان نکاتی کلی پرداخته و از دادن عدد و رقم خودداری کرده است.
در همین حال٬ مشخص نیست که چه تعداد از مخالفین عرب و ترکمان بشار اسد٬ توسط ترکیه به لیبی منتقل شدهاند. اما آن چه پیداست٬ این است که ترکیه چندین فروند هواپیمای بدون سرنشین خود را به لیبی فرستاده و اگرچه دست کم 3 فروند از این هواپیماها مورد اصابت قرار گرفتهاند٬ اما هواپیماهای دیگر همچنان فعالند و ظاهراً در تغییر موازنات جنگ علیه حفتر٬ تاثیرگذار بودهاند.
تلاش ترکیه برای استقرار دائمی در پایگاه هوایی «الوطیه» و پایگاه دریایی «مصراته»٬ از اهداف مهمی است که میتواند بر آینده لیبی تاثیر بگذارد.
«الوطیه» در 140 کیلومتری جنوب غربی طرابلس٬ پذیرای جنگندههای اف 16 و بالگردهای نظامی آتاک ترکیه خواهد بود و در صورتی که نیروهای این کشور در مصراته هم حضور ثابت و بدون دردسر داشته باشند٬ ترکیه از کارتهای بیشتری برای بازی برخوردار خواهد بود.
صد البته رسیدن به این اهداف٬ تابعی از دو عامل مهم و تاثیرگذار است:
1.فرجام چانهزنیها و گفتوگوهای آنکارا – مسکو.
2.فرجام کشمکش میدانی و میزان قدرت نیروهای حفتر.
شواهد نشان میدهد که نیروهای حفتر هنوز کنترل شرق کشور و بخشهای عظیمی از جنوب کشور که محل استقرار میدانهای اصلی نفت است را در دست دارند.
روسیه چه خواهد کرد؟
بدون اغراق میتوان گفت٬ در حال حاضر٬ اصلیترین چالش و معمای پیش روی ترکیه در میدان لیبی٬ سرنوشت امروز و فردای ژنرال خلیفه حفتر و نیروهای تحت فرمان او نیست٬ بلکه فرجام نهایی مواضع و تصمیمات روسیه است.
قدرت سیاسی و نظامی روسیه و علاوه بر آن٬ منافع اقتصادی کلان رابطه با این کشور برای ترکیه٬ کاری کرده که چانهزنی با روسیه دشوار شود و تیم اردوغان نتواند به راحتی تصمیم بگیرد.
با توجه به وضعیت کنونی عراق و سوریه٬ ترکیه با وجود همه مخالفتها به هر شکلی که باب طبع باشد٬ دست به مداخله میزند. اما میدان لیبی چنین میدانی نیست و با توجه به حساسیت ویژه روسیه به لیبی و نیز خلا قدرت آمریکا و ناتو٬ ترکیه خود را ناچار میبیند که در برابر روسیه دست به عصا حرکت کند.
لذا میتوان گفت اقدام خلوصی آکار و مصاحبه در کنار بالگرد ساخت روسیه٬ رفتار خاص و نمادینی است که دست کم به شکل آشکار٬ در نوع خود کمنظیر بوده و ترکیه تاکنون به این شکل٬ خطاب به روسیه٬ سیگنال رفتاری نمادین٬ ارسال نکرده بود.
حال باید دید٬ تبعات و پیامدهای این رفتار وزیر دفاع ترکیه چه خواهد بود. آیا روسیه در حمایت از حفتر و نیروهای او و همچنین با حمایت ضمنی از پارلمان مخالف دولت فایز السراج٬ ترجیح میدهد دور از مواضع ترکیه بماند؟ یا احتمال آن وجود دارد که در مذاکرات آتی٬ راهی برای گرفتن امتیازات بیشتر از ترکیه پیدا کند و رفته رفته به سمت تعامل و همکاری بروند؟
انتهای پیام/