گزارش// زندگی معلولان در "بهشت تهران" + تصاویر

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های معلولان در سال‌های اخیر، یافتن شغل است و چنانچه شغلی برای آنها پیدا شود، تازه مشکلات بعدی، یکی پس از دیگری برای آنها نمایان می‌شوند.

این جمله معروف بسیاری از توان‌یابان است که "هر جا می‌روم، پله زودتر از من خودش را به آن مکان رسانده است!" این جمله نشان می‌دهد هنوز تا مناسب‌سازی اماکن، ادارات و به طور کلی ارگان‌های دولتی و غیردولتی، فاصله بسیاری داریم.

شاید وجود پله و نبود آسانسور در یک محیط کاری، هیچ‌گاه دغدغه یک فرد عادی نباشد اما وقتی محدودیتی برای تردد وجود داشته باشد، پله‌ها نیز می‌توانند به سدی غیرقابل عبور برای افراد معلول تبدیل شود؛ بدون شک اشتغال در محیطی که به طور کامل مناسب‌سازی شده باشد، بهترین گزینه برای یک فرد توان‌یاب است وهم‌اکنون بسیاری از معابر و اماکن برای حضور معلولان مناسب‌سازی نشده است و این مسئله مشکلات عدیده‌ای را برای این گروه از جامعه ایجاد کرده است.

برای تهیه گزارش از زندگی روزانه معلولان راهی "مجتمع خدمات بهزیستی و توانبخشی شهدای هفتم تیر" (باغ فرشته تهران) می‌شویم، مرکزی که 54 دختران از سنین 12 تا 60 سال نگهداری می‌شوند.

در این مرکز، ابتکار خوبی از سوی مسئولان در نظر گرفته شده و در واقع تعدادی از معلولان در بخش‌های مختلف این مرکز فعالیت دارند و بابت فعالیتشان نیز ماهیانه حقوقی را دریافت می‌کنند اگر چه رقم آن قابل توجه نیست اما همین امر منجر به پویایی و تحرک مددجویان در مرکز شده است.

در این مرکز، دختران معلول هنرمند حضور دارند، شاعر، عکاس، بازیگر ، نوازنده، نویسنده و ... باورش هم سخت است اما آنها توانسته‌اند علی‌رغم مشکلاتی که دارند مسیر پیشرفت خود را طی کنند و برای رسیدن به هدف نهایی خود تلاش می‌کنند.

شرایط در مرکز باغ فرشته به گونه‌ای است که چرخ تمام امور با کمک دختران معلول می‌چرخد و آنها به سطحی از توانمندی رسیده‌اند که بدون کوچکترین مشکل، مرکز را اداره می‌کنند؛ نسرین 27 سال دارد و 2 سال است که با تلاش‌های خود و کمک‌های خیران موفق شده از مرکز باغ فرشته ترخیص شود و زندگی مستقل را تجربه کند اما هر روز برای کار، به باغ فرشته باز می‌گردد.

وی درباره تلاش‌هایش برای یافتن شغل می‌گوید: داشتن شغل همیشه یکی از دغدغه‌های زندگی من بود؛ پیش از این، مدت 8 ماه به عنوان اپراتور یکی از برنامه‌های تلویزیونی مشغول به کار شدم. در آنجا نه تنها از بیمه خبری نبود بلکه قرارداد ثابتی هم با من امضا نشد و حقوق ثابتی که قرار بود به من پرداخت شود به فراموشی سپرده شد!

این توان‌یاب می‌افزاید: در حال حاضر در مرکز باغ فرشته مشغول به کار هستم؛ حقوق ثابت دریافت می‌کنم و هزینه‌های زندگی‌ام از طریق همین حقوق تأمین می‌شود.

نسرین با اشاره به تحصیل خود در دانشگاه می‌گوید: در دانشگاه در رشته مددکاری مشغول به تحصیل بودم اما به دلیل برخی مشکلات مالی، اکنون مدتی است که درس را رها کرده‌ام و منتظر زمانی هستم که بتوانم مجدداً به دانشگاه باز گردم.

همچنین در مرکز باغ بهشت، یک نفر مسئولیت گلخانه مجموعه را دارد، دیگری در کافی شاپ مشغول به فعالیت است، یکی در روابط عمومی شروع به کار کرده و نفر بعدی به عنوان مددکار، با باغ فرشته همکاری می‌کند؛ خلاصه در این مرکز برای هر معلولی که دنبال کار باشد، شغلی فراهم است.

"آسمان" یکی دیگر از دختران باغ بهشت است؛ او در این مرکز زندگی می‌کند و به عنوان یکی از دختران هنرمند مجموعه شناخته می‌شود؛ آسمان علاقه ویژه‌ای به کارهای هنری دارد. گاهی تابلو فرش‌های فاخرش را به فروش می‌رساند و گاه تابلوهای نقاشی‌اش در نمایشگاه‌ها و گالری‌های نقاشی به نمایش می‌گذارد.

وی در رابطه با نوع فعالیت خود در مرکز باغ فرشته می‌گوید: پیش از اینکه در مجموعه باغ فرشته مشغول به کار شوم، یک سال در یک شرکت تبلیغاتی کار می‌کردم.

آسمان می‌افزاید: مدتی است که به دلیل برخی مشکلات، شغل قبلی خود را رها کرده و در مجموعه باغ فرشته مشغول به کار شده‌ام. در این مرکز مدتی مدیر آموزش بودم و در تحصیل، به دختران مرکز کمک می‌کردم اکنون نیز به عنوان یکی از اعضای روابط عمومی مجموعه مشغول به کار هستم.

نبستن قرارداد، پرداخت نکردن کامل حقوق توافقی، عدم بهره‌مندی از بیمه و ... بخشی از مشکلات افراد معلولی است که می‌خواهند وارد بازار کار شوند و نسبت به این موارد گلایه دارند و از مسئولان مربوطه در وزارت رفاه و سازمان بهزیستی درخواست رسیدگی به این موارد را دارند.

یاسمن یکی دیگر از توان‌یابان، 29 سال دارد و در دانشگاه در رشته نرم‌افزار تحصیل کرده و به کارهای کامپیوتری علاقه زیادی دارد. او در حال حاضر در مرکز باغ فرشته مسئولیت تبلیغات را برعهده دارد.

وی درباره مشکلات معلولان برای ورود به بازار کار می‌گوید: برخی از توان‌یابان جسمی و حرکتی به دلیل محدودیت‌هایی که دارند نمی‌توانند وارد هر شغلی شوند و متأسفانه شغل‌های محدودی برای معلولان باقی می‌ماند. شاید موضوعاتی که هیچ‌گاه برای افراد عادی اهمیت نداشته باشد برای یک معلول به معضل تبدیل می‌شود. یکی از این موضوعات سرویس بهداشتی مناسب در مجموعه‌ها است.

یاسمن می‌افزاید: ایده استفاده از معلولان در مکانی که متعلق به توان‌یابان است، شاید بتواند در تمام مجموعه‌های نگهداری از افراد معلول اجرایی شود. یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های این کار، شناخت مطلوب افراد معلول از مشکلات یکدیگر است.

"رها" یکی دیگر از دختران مرکز باغ فرشته در این زمینه می‌گوید: افراد  دارای معلولیت مشکلات یکدیگر را به خوبی درک می‌کنند و زمانی که کار به آنها سپرده می‌شود، می‌توانند بسیار تاثیرگذار ظاهر شوند.

وی با اشاره به مشکلات متعدد معلولان برای ورود به بازار کار می‌افزاید: من در دانشگاه، مدرک کاردانی  نرم‌افزار گرفتم و بعد از آن، در رشته ژنتیک موفق به اخذ مدرک کارشناسی شدم اما متاسفانه نتوانستم شغل مناسب و مرتبط با رشته تحصیلی‌ام را پیدا کنم. پیدا کردن شغل برای یک فرد معلول، بسیار دشوار است و زمان سپردن کار، به توانمندی‌های افراد توجه نمی‌شود.

وی که به عنوان یک نویسنده تاکنون 3 جلد از کتاب‌هایش به چاپ رسیده است، می‌گوید: مجموعه شعرهایم تحت عنوان " تمام شعرهایم به نام تو"، به چاپ پنجم رسیده است؛ دو کتاب دیگرم نیز از " از رها تا رهایی" و " از عشق قصه گفتن، از زندگی سرودن" است؛ به نویسندگی علاقه زیادی دارم اما برای فروش آنها با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستم.

رها در ارتباط با مسئولیتش در مجتمع باغ فرشته می‌گوید: در حال حاضر به عنوان کارشناس مشارکت‌های مردمی در مجموعه مشغول به کار هستم. تمام تلاش من برقراری ارتباط مناسب با خیرین و جذب کمک‌های هر چه بیشتر برای سایر دخترانی است که در مجموعه باغ فرشته زندگی می‌کنند و در واقع یک فرد معلول باید بسیار خوش‌شانس باشد تا بتواند شغل مناسب با تحصیلات خود را پیدا کند اما در بسیاری از مواقع این اتفاق نمی‌افتد.

ساناز یکی دیگر از دختران مجموعه نگهداری از معلولان جسمی و حرکتی باغ فرشته است که 37 سال دارد و در رشته روانشناسی از دانشگاه فارغ التحصیل شده است.

وی درباره نوع همکاری خود با مجموعه باغ فرشته می‌گوید: بعد از اتمام دانشگاه، دنبال یافتن یک شغل مناسب برای خودم بودم. 3 سال هم به عنوان بازاریاب در خارج از مجموعه فعالیت کردم اما مشکلات پیش روی معلولان برای اشتغال بسیار زیاد است.

ساناز می‌افزاید: علاقه ویژه‌ای به ارائه مشاوره تلفنی به افراد دارم و بدون شک این شغل می‌تواند مناسب یک فرد معلول باشد اما تاکنون نتوانسته‌ام در این حوزه، شغلی برای خودم پیدا کنم؛ با توجه به نوع علاقه‌ام، در مجموعه باغ فرشته مدتی روانشناس بودم و اکنون در سمت منشی، مشغول به فعالیت هستم.

سعید سعدآبادی؛ مدیرعامل انجمن عالی مراکز توانبخشی غیردولتی معلولین کشور درباره مرکز باغ فرشته می‌گوید: این مرکز از سال 1350 با وقف فردی خیر ابتدا در اختیار سالمندان قرار گرفت اما پس از گذشت چندین سال، دختران معلول جسمی و حرکتی نیز کنار سالمندان، در مرکز اسکان داده شدند؛ پس از گذشت مدتی با تفکیک صورت گرفته، این مرکز خاص معلولان دختر جسمی و حرکتی شد.

مدیرعامل انجمن عالی مراکز توانبخشی غیردولتی معلولین کشور می‌افزاید: در حال حاضر 54 دختر معلول جسمی و حرکتی در مجموعه باغ فرشته زندگی می‌کنند؛ از تمام سنین، در این مرکز حضور دارند به طوری که کوچکترین فرد مجموعه ما 12 سال دارد و بزرگترین مددجو نیز 60 ساله است.

وی با تأکید بر لزوم استقلال فردی و اجتماعی افراد معلول می‌گوید: در مجموعه باغ فرشته، تصمیم گرفته شد که به منظور افزایش استقلال فردی و اجتماعی دختران، شغل‌هایی برای آنها داخل مجموعه تعریف شود چرا که باید به سمتی حرکت کنیم که در تمام مراکز غیردولتی به جای آنکه برای معلولان دنبال یافتن شغل باشیم، آنها را در مراکز خودمان مشغول به کار کنیم.

سعدآبادی درباره مشاغل ایجاد شده در مجموعه باغ فرشته برای دختران معلول می‌گوید: در این مجموعه اکنون برخی از دختران در بخش اداری به عنوان منشی مشغول به کار هستند؛ عده‌ای در گروه مشارکت‌ها، روابط عمومی و انبارداری فعالیت می‌کنند؛ برخی از دختران مشتاق نیز در بخش گلخانه و کافی‌شاپ مجموعه ارائه خدمت می‌کنند.

مدیرعامل انجمن عالی مراکز توانبخشی غیردولتی معلولین کشور یادآور می‌شود: با این نوع از اشتغال، مشکل رفت و آمد و هزینه‌های ایاب و ذهاب دختران معلول برای حضور در محل کار از میان رفته و این طرح می‌تواند در سراسر مراکز نگهداری از معلولان اجرایی شود.

سعدآبادی با تأکید بر لزوم حرفه‌آموزی به افراد معلول می‌گوید: در مجموعه باغ فرشته، اکنون در حال حرفه‌آموزی و راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی حمایتی برای دختران معلول هستیم و در خیاط خانه‌ای که در مرکز باغ فرشته راه‌اندازی شده، دختران ما در ایام بیماری کرونا، مشغول به دوخت ماسک برای شهروندان هستند.

به گزارش تسنیم بدون شک در شرایطی که در سراسر کشور با مشکل اشتغال مواجه هستیم و در ایام کرونا، بسیاری از ارگان‌ها و نهادها اقدام به تعدیل نیروهای کار خود کرده‌اند، ارائه طرح‌های زودبازده برای اشتغال قشر معلول و تلاش برای واگذاری شغل به آنها، می‌تواند باعث کاهش بسیاری از مشکلات معلولان شود.

انتهای پیام/