حاج قاسم جبهه فرهنگی کیست؟/ خیانت به موسیقی دفاع مقدس/ موسیقی در غرب به نقطه پایان رسیده است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سیزدهمین جلسه از سلسله نشست‌های گفتمان موسیقی دفاع مقدس، با همت سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس و خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

در این نشست بابک رضایی مدیرعامل اسبق انجمن موسیقی ایران، کامران شرفشاهی شاعر و مصطفی محدثی خراسانی شاعر و منتقد ادبی حضور داشتند.

در این نشست هر کدام از حاضران به بررسی و تحلیل روندِ موسیقی دفاع مقدس از گذشته تا به امروز پرداختند. در ادامه متن صحبت‌های هر کدام از حاضران در این جلسه را می‌خوانید:

ارتباط موسیقی دفاع مقدس با دنیای امروز

محدثی خراسانی: امروز که حدود 40 سال از دوران دفاع مقدس فاصله گرفته‌ایم، هنوز هم طنینی از موسیقی دفاع مقدس در ذهنمان مانده است. حال می‌خواهیم به این مقوله بپردازیم که آیا ارتباطِ موسیقی دفاع مقدس با دنیای امروزمان حفظ شده است یا خیر.

گویا دولت می‌خواهد اندیشه‌های حوزه دفاع مقدس را کم رنگ کند

بابک رضایی: در دوره‌ای هستیم که رسانه‌ها خیلی به مسائل فرهنگی و هنری حساس نیستند و پرسشگری‌شان را انجام نمی‌دهند. خوشحالم که در نشستی حاضرم که یک طرف آن سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس است و یک طرفش هم خبرگزاری تسنیم قرار دارد. این اتفاق نشان می‌دهد که خبرگزاری تسنیم می‌خواهد به رسالت پرسشگری‌اش عمل کند.

جشنواره موسیقی مقاومت به مدت پنج سال برگزار می‌شد اما به راحتی از کنار این جشنواره گذشتند و هیچ کسی هم به این مسئله نپرداخت که چرا این جشنواره دیگر برگزار نشد.

سال 1386 طرح برگزاری جشنواره موسیقی دفاع مقدس را ارائه کردم و یکی دو سال طول کشید تا این طرح عملی شد. در نهایت سال 1387 با این طرح موافقت و با دبیریِ آقای میرزمانی برگزار شد.

آخرین دوره جشنواره موسیقی دفاع مقدس سال 1392 برگزار شد و پس از آن هم که دیگر به فراموشی سپرده شد. گویا تفکری در دولت وجود دارد که می‌خواهد اندیشه‌های حوزه مقاومت را کم‌رنگ کند.

با این حال هنوز می‌بینیم که حساسیت نسبت به جبهه مقاومت، در سخنان مقام معظم رهبری موجود است. موسیقی مقاومت فریاد آزادی خواهی ملت است. موسیقی بین المللی ترین و گویاترین زبان بشری است. بیان مفاهیمِ مدنظرمان، با واژگانی محدود که مفاهیم محدود در فرهنگ‌های مختلف دارند، امکان پذیر نیست. اما با زبان موسیقی می‌توان بدون واسطه این ارتباط را برقرار کرد.

موسیقی بهترین راه برای مقابله با هجمه‌های فرهنگی است / با موسیقی خودمان می‌توان به فرهنگ غرب هم حمله کرد

بابک رضایی: تمام فعالیت‌های هنری ما در حوزه پدافندی است؛ یعنی بر این باوریم که هجمه‌های غرب بر فرهنگ ما وجود دارد و می‌خواهیم با فعالیت‌هایمان در مقابل این هجمه‌ها بایستیم.

در بخش‌های سینما و تئاتر ما فقط می‌توانیم موضعِ پدافندی داشته باشیم. یعنی از این هنرها در راه مقابله با هجمه‌های فرهنگیِ غرب استفاده کنیم. به هر حال سینما و تئاتر هنرهایی هستند که ریشه‌های غربی دارند و به نوعی هنرهای وارداتی به ایران هستند.

در حوزه موسیقی اما نه تنها می‌توانیم دفاع تمام قد داشته باشیم، بلکه می‌توانیم حمله هم بکنیم. با اینکه تمام انواع موسیقی در غرب وجود دارد و ما هم این انواع موسیقی را داریم، با این حال موسیقی خودمان که در داخل تولید می‌شود، همچنان مخاطبان بیشتری در داخل کشور دارد. اگر موسیقی خودمان را به خوبی بشناسیم، حتما می‌توانیم در آن موفق باشیم.

سینما و تئاتر هنرهای وارداتی به کشور ما هستند. برخی می‌گویند، تعزیه یک نوع تئاتر بوده و از قدیم بوده است، من مخالفم. تعزیه دقیقا موسیقی است.

مبنای تعزیه موسیقی است. اینکه حرکتی وجود دارد در این کار خب بخش نمایش است؛ اما بنیان این اتفاق موسیقی است. هر کدام از کسانی که نقش‌های مختلف را در تعزیه می‌خوانند باید با دستگاه‌های موسیقی آشنا باشند.

موسیقی در غرب به نقطعه پایان رسیده است

بابک رضایی: امرز موسیقی در غرب به نقطه پایانی خودش رسیده است. موسیقیِ غرب به جایی رسیده که بیشتر افکتیو است. وقتی راوی شانکار با موسیقی هندی به غرب معرفی می‌شود، برای سال‌های بسیاری موسیقی غرب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

حال تصور کنید که موسیقی ما با این عمق و با این همه داشته‌ها، با مدیریتی مناسب به دیگر نقاط جهان معرفی شود.

متاسفانه مدیران حوزه فرهنگ و هنر شناخت کافی به حوزه موسیقی ندارند و به دنبال کارهای بزرگ نیستند.

موسیقی اولین هنری بود که در انقلاب حضور داشت و پابه پای انقلاب پیش آمد. فاصله بین انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بسیار اندک است و باز هم شاهد بودیم که موسیقی وارد میدان شد و اتفاق‌هایی که می‌بایست را رقم زد.

اختلاس، تبعیض و اختلاف طبقاتی در اندیشه انقلاب پذیرفتنی نیست

محدثی خراسانی: دفاع مقدس تنها یک جنگ بر سرِ خاک و سرزمین نبود. دفاع مقدس ما برسر اختلاف عقیدتی و تفکری بود.امروز در جامعه با دفاع به صورت فیزیکی هم مواجهیم که شاهد حضور پررنگ مدافعان حرم هستیم.

از سوی دیگر شاهد هستیم که مباحثی مانند اختلاس، تبعیض، اختلاف طبقاتی و دیگر مسائل در جامعه وجود دارد که همه اینها در اندیشه انقلاب نپذیرفتنی هستند.

مدیریت فرهنگی در ایران پویا و هوشمند نیست / تهدیدهای امروز و فرصت‌سوزی‌های دیروز

کامران شرفشاهی: ما در سرزمینی هستیم که همواره مورد سوءظن بوده است. غربی‌ها نام جغرافیای ما را «قلب زمین» گذاشته‌اند. این نامگذاری به دلیل موقعیت استراتژیک این سرزمین است. همه اینها ایجاب می کند که همچنان رویحه سلحشوری را در ملت زنده نگه داریم. این مسئله به مدیریت فرهنگی در جامعه ما برمی‌گردد که مدیریت پویا، هوشمند و فعالی نبوده است.

ما در منظری قرار گرفته‌ایم که می‌توانیم چند دهه گذشته را بررسی کنیم و آن را ارزیابی کنیم. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدیران گذشته فرصت سوزی‌های بسیاری کرده‌اند. امروز با تهدیدهایی مواجهیم که حاصل همان فرصت سوزی‌هاست.

حماسه دفاع مقدس با شعر شروع شد و شعر نخستین هنری بود که وارد سنگرها شد و برزبان مردم نشست و به همراه یار توامانش موسیقی به میان مردم آمد.

شوبرت می‌گوید که موسیقی در قلب شعر نهفته است و کار آهنگساز این است که موسیقیِ درونِ شعر را استخراج می‌کند.

با گذر زمان، عرصه‌های فرهنگ و هنر به کسانی سپرده شد که یا متوجه اهمیت این عرصه نبودند یا اینکه دانشِ درستی برای پرداختن به آن را نداشتند. ماجرا مانند اتفاقی بود که در جنگ اُحد شکل گرفت و برخی از سربازان تنگه اُحد را رها کردند به گمان اینکه به پیروزی رسیده‌اند و همین مسئله موجب هجوم دشمن شد.

به مرور زمان ذائقه‌ی مردم تغییر کرد، اما به روز شدن با ذائقه مردم انجام نشد. آهنگسازان به کارهای سری سازی دچار شدند. مردم معمولا از کارهای نو و نگاه نو استقبال می‌کنند. مجموع این کمکاری‌ها موجب شد که رفته رفته برخی گفتند که دوره سرود به پایان رسیده است. در حالی که اینگونه نبوده است. سرود مانند ققنوسی است که می‌تواند از زیر همان خاکستر بیرون بیاید و همچنان به حیات تاثیرگذارش ادامه دهد.

همه اینها نشانگر این است که ما باید با رویکردی تازه، رجعتِ دوباره‌ای به عرصه موسیقی دفاع مقدس داشته باشیم.

اکنون با کمترین توان ممکن به موسیقی دفاع مقدس می‌پردازیم

محدثی خراسانی: اوایل انقلاب تنها دو شبکه تلویزیونی داشتیم و خبری از شبکه‌های اجتماعی هم نبود. در عین حال همین شبکه‌های تلویزیونی به پخش موسیقی‌های مربوط به دفاع مقدس می‌پرداختند و تقریبا رقیبی برای این موسیقی وجود نداشت.

در ادامه شبکه‌های تلویزیونی بیشتر شد، شبکه‌های اجتماعی هم روی کار آمدند و شبکه‌های ماهواره‌ای هم هجومشان را همه جانبه کردند.

ما در زمان اوایل انقلاب با تمام توان به موسیقی دفاع مقدس می‌پرداختیم اما الان با کمترین توان به این موسیقی می‌پردازیم.

مافیایی که موسیقی را به انحراف برد

بابک رضایی: دوران اوایل انقلاب به گونه‌ای بود که ذهن هنرمندان به سمت جلو می‌رفت، اما رفته رفته این روند از بین رفت.

مافیایی در موسیقی ایران شکل گرفت که این مافیا با برنامه ریزی و با هوشمندی، گوش موسیقایی مردم را برای موسیقی منحرف غربی تربیت کرد. این کار از مهدهای کودک آغاز شد.

سرود را حذف کردند و گروه‌های سرود در مدارس از بین رفت. از طرف دیگر با روابطی که داشتند، فلان خواننده موسیقی پاپ را در تیتراژ فلان سریال تلویزیونیِ پربیننده، به مردم معرفی کردند. حاصل می‌شود اینکه کنسرت‌های موسیقی پاپ پر از تماشاگر است و کنسرت‌های موسیقی ایرانی کمترین مخاطب را دارد. این مافیا همچنان در ایران کار می‌کند.

این مافیا برای هر کدام از بخش‌های موسیقی این کشور، برنامه‌های بسیاری داشت و دارد.

تشکیلاتی در حال حاضر با عناوین مذهبی هست، که خروجی‌شان هم مشخص است و میلیاردها تومان هم از بودجه مملکت هزینه می‌کنند.

مجموع تمام این اتفاق‌ها باعث شده که امروز به سمت ناکجاآبادی برویم که هیچ آینده‌ای نمی‌توان برایش متصور شد.

مدیریت موسیقی در سطح کلان کشور باید به این تفکر و تعقل برسد که جایگاه این موسیقی در بین مردم و در میان جامعه است. برخی از مسئولان کنونی همچنان در اندیشه تولید آثار فاخر با هزینه‌های کلان هستند. یعنی معتقدند که باید پول هنگفتی به فلان هنرمند بدهیم تا کاری انجام شود. در حالی که همان پول را باید خرج کرد و زمینه‌های تولید آثار بیشتر از سوی هنرمندان مختلف را فراهم کرد.

تا زمانی که مسئولان و تصمیم گیرندگان کسانی باشند که زمان جنگ و دفاع مقدس را درک نکرده باشند، اوضاع همین است.

جشنواره موسیقی فجر؛ رخدادی تخصصی یا جشنی برای انقلاب

بابک رضایی: من کارمند رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستم. شش سال سابقه مدیریت در وزارت ارشاد دارم. سال 1385 رئیس انجمن موسیقی ایران شدم. در اولین جلسه شورای سیاستگذاری جشنواره موسیقی فجر، وقتی حاضر شدم؛ گفتم که این جشنواره یا رخدادی تخصصی در حوزه موسیقی است یا جشنی برای پیروزی انقلاب اسلامی است.

گفتند بخش دوم است. گفتم پس بخش پاپ کجاست؟ موسیقی پاپ هم باید در این جشنواره باشد. آن سال بخش موسیقی پاپ وارد جشنواره نشد، اما سال بعد بخش موسیقی پاپ وارد جشنواره موسیقی فجر شد.

ریو گلسرخی چه کسی بود؟

بابک رضایی: سال 1396 شخصی در جشنواره و در بخش موسیقی پاپ بود که نامش ریوِ گلسرخی بود. این شخص را نه قبل از آن و نه بعد از آن، کسی نامش را در موسیقی پاپ نشنید.

سال 1392 افتتاحیه جشنواره موسیقی مقاومت را با آقای حسینی به عنوان وزیر ارشاد شروع کردم و وقتی به اختتامیه رسیدیم آقای جنتی وزیر ارشاد شده بود که به اختتامیه هم نیامد.

آن سال در جشنواره موسیقی مقاومت، موسیقی نظامی را هم وارد جشنواره کردیم. افتتاح روزانه جشنواره با مارش های نظامیِ گروه‌های مختلف بود. سالن اصلی برج میلاد اجراهای اصلی را میزبانی می‌کرد و سالن های کوچک برج میلاد به دیگر ژانرهای موسیقی و اجراهای کوچک اختصاص داشت و فضای باز برج میلاد را هم به برگزاری جُنگ‌هایی اختصاص داده بودیم.

به موسیقی دفاع مقدس خیانت شد

کامران شرفشاهی: معتقدم که به موسیقی دفاع مقدس خیانت شد و همچنان هم این خیانت تداوم دارد. این کار حالت زیرکانه‌ای داشت. اگر بخواهید قورباغه را بپزید، اگر یکباره به داخل آب داغ بیاندازیدش، می‌پرد و فرار می‌کند. اما اگر آرام آرام آب را گرم کنید، قورباغه اسیرِ آب می‌شود. همین بلا را هم سرِ ما آوردند.

روزگاری شاهد برگزاری کنگره‌های شعر دفاع مقدس بودیم که متاسفانه الان دیگر آن کنگره‌ها از بین رفته است. رفته رفته فضای کار در صدا و سیما، از کارهای گروهی به ترویج تکخوانی رفت.

صدا و سیما نتوانست میراث دفاع مقدس را به نسل معاصر منتقل کند. توجه مردم به سمت فضای مجازی جلب شده است. امروز شاهدیم که آنچه می‌بایست از صدا و سیما بشنوند را در فضای مجازی جستجو می‌کنند.

مافیای موسیقی محسن یگانه را تحت تاثیر قرار داد / حاج قاسم جبهه فرهنگی کیست

بابک رضایی: محسن یگانه و امیرتاجیک هر کدام آثاری درباره فلسطین دارند.

محسن یگانه فرزند شهید است و آهنگی که با موضوع فلسطین خوانده، بسیار شنیدنی است. یگانه اثر شنیدنیِ دیگری هم دارد که برای پدرِ شهیدش خوانده و عنوانش «عصر جمعه» است. متاسفانه جریان مافیای موسیقی کاری کرد که محسن یگانه از این فضاها دور شود.

وقتی تمام استکبار با تمام توانش، در مقابل محور مقاومت قد عَلَم کرده است، باید تولیداتی به زبان عربی داشته باشیم که در جبهه مقاومت استفاده کنیم و تاثیرگذار باشد.

آیا جبهه مقاومت ما به بخش فرهنگی نیاز ندارد؟ حاج قاسمِ جبهه مقاومت در بخش فرهنگ کیست؟ این همه به مردم افغانستان خدمت کردم، به راحتی با چند حرکت فرهنگی، بسیاری از مردم افغانستان را برعلیه ما شوراندند.

وظیفه بخش فرهنگی است که بتواند در این حوزه فعال باشد و در میان بخش فرهنگ، موسیقی تاثیرگذارترین است.

----------------------------------
تهیه و تنظیم: یاسر یگانه
------------------------------

انتهای پیام/