اصفهان|طرح تابستانه کتاب گرمازده از مشکلات زیرساختی /یارانه ای که پاسخگوی نیاز مخاطبان نیست

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، چند روزی از آغاز طرح تابستانه کتاب در کتابفروشی‌ها می‌گذرد؛ طرحی که از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف حمایت از ناشران و کتابفروشان کشور و ترویج فرهنگ کتابخوانی پایه‌ریزی شده‌است و با شعار «کتاب بخوانیم ایمن بمانیم» تا 30 مرداد نیز ادامه دارد.

بر اساس آمار منتشرشده از سوی خانه کتاب به عنوان مجری اصلی طرح‌های فصلی کتاب، 761 کتابفروشی از 31 استان کشور در طرح«تابستانه کتاب» مشارکت کرده‌اند که با یارانه20درصدی کتاب‌های عمومی، کودک و نوجوان و دانشگاهی را به مخاطبان ارائه می‌دهند. در این‌طرح، استان تهران با 115 کتابفروشی، اصفهان با 85 کتابفروشی و خراسان رضوی با 81 کتابفروشی بیشترین مشارکت را از آن خود کرده‌اند.

اکنون‌ که یک هفته از آغاز طرح تابستانه می‌گذرد رقم فروش کتابفروشی‌های عضو طرح در تهران و شهرستان‌ها مرز 10میلیارد تومان را رد کرده‌است و بیش از 284 هزار جلد کتاب در این طرح به فروش رسیده‌است.

طرح «تابستانه کتاب 99» فرصتی را فراهم‌کرد تا به تعدادی از کتابفروشی‌های عضو طرح اصفهان‌ سری بزنیم‌ و به همراه آمار و ارقامی که از فروش این طرح منتشرشده نظرات کتابفروشان و کتابخوان‌ها را هم درمورد این طرح بشنویم و بدانیم این طرح تاچه اندازه پاسخگوی نیاز متقاضیان کتاب و نقدینگی موردنیاز کتابفروشی‌ها بوده‌است.

روایت کتابفروشی‌هایی پر از کتاب و خالی از خریدار

در این میان خیابان‌های شهر شلوغ و پرهیاهو است؛ مردم با پدیده‌ای به نام کرونا دیگر رفیق شده‌اند و از بدِ روزگار فاصله‌گذاری اجتماعی برایشان عبارتی بی‌معنی است؛ در این میان اگر به دنبال گوشه‌ای دنج و آرام می‌گردید کتابفروشی‌ها مناسب‌ترین گزینه هستند و حتی این روزها از کافه‌های شهر نیز خلوت‌ترند؛ با وجود طرح‌های فصلی هم‌چنان کم پیش می‌آید کتاب‌ها از جایشان میان قفسه‌ها تکان بخورند.

مدیر یکی از کتابفروشی‌های واقع در خیابان آمادگاه دلیل این اتفاق را میزان اندک یارانه کتاب می‌داند و در این باره به خبرنگار تسنیم می‌گوید: بودجه‌ای که وزارت فرهنگ و ارشاد در این فصل به این کتابفروشی‌ها اختصاص داده در مقایسه با شرایط اقتصادی بازار ادبیات و نشر ناچیز است؛ از طرفی دیگر در این مدت قیمت کتاب افزایش قابل توجهی داشته است و 20 درصد یارانه کتاب تقریبا هیچ است و به دنبال آن 10 میلیارد تومان فروش با توجه به قیمت‌های عجیب و غریب کتاب، فروش قابل توجهی نیست.

وی در این‌باره ادامه می‌دهد: از طرفی دیگر عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران و شرایط بحرانی ناشی از ویروس کرونا مشکلات اقتصادی متعددی را برای ناشران و کتابفروشی‌ها به دنبال داشته‌است اما در زیرساخت‌های این طرح به هیچ‌کدام از این‌چالش‌ها توجهی نشده و تنها مدت این طرح نسبت به دوره‌های قبل افزایش داشته است؛ با توجه به در دسترس بودن بودجه نمایشگاه کتاب تهران و بسیاری از رویدادهای فرهنگی که به تعطیلی ختم شدند، وزارت فرهنگ و ارشاد می‌توانست بودجه بیشتری را به طرح‌های فصلی اختصاص دهد و از این طریق خسارات و ضررهای اقتصادی ناشران و کتابفروش‌ها را اندکی جبران کند.

یارانه‌ای که پاسخگوی نیاز خریداران نیست

با یکی از مشتریانی که درمیان قفسه‌های کتاب‌، تازه‌های نشر را جستجو می‌کرد همراه شدم و دیدگاه او را درباره طرح تابستانه کتاب پرسیدم و در پاسخ گفت: طرح‌های فصلی خانه کتاب به یک عادت برای کتابخوان‌ها تبدیل شده‌است و منتظرند تا طرحی آغاز شود و به کتابفروشی‌ها سری بزنند و کتاب‌های موردنیازشان را با تخفیف خریداری کنند؛ اما با توجه به قیمت‌های کنونی کتاب این میزان از یارانه معقول به نظر نمی‌رسد.

این خریدار جوان به قیمت کتابی که برای خرید انتخاب کرده اشاره می‌کند و می‌گوید: سقف خرید مجاز برای هر خریدار در طرح تابستانه 150 هزار تومان اعلام شده‌است این درحالی‌است که تنها یک کتابی که من برای خرید انتخاب کرده‌ام 238 هزار تومان است و در نتیجه اصلا شامل تخفیف تابستانه نمی‌شود.

و اما یک‌ نکته‌ مهم دیگر که بسیاری از مدیران کتابفروشی‌ها از آن گلایه دارند ضعف در حوزه اطلاع‌رسانی طرح‌های فصلی است؛ مدیر یکی از فروشگاه‌های کتاب اصفهان در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: در این چند روز، برخی از افرادی که برای خرید کتاب مراجعه می‌کردند از طرح تابستانه کتاب بی‌خبر بودند و وقتی از آنها درباره تمایلشان به شرکت در این طرح می‌پرسیدیم اظهار بی‌اطلاعی می‌کردند و درباره ماهیت و چیستی این طرح سوال می‌پرسیدند؛ اگر اطلاع‌رسانی دقیق‌تر و بهتری صورت می‌گرفت شاید الان با استقبال بهتری مواجه بودیم؛ به طور کلی در حوزه ادبیات و نشر با ضعف تبلیغات و اطلاع رسانی مواجه هستیم.

چالش‌های جریان نوپای فروش اینترنتی کتاب در ایران

سایت خانه کتاب با توجه‌ شرایط موجود و شیوع بیماری کرونا، فرصتی را فراهم کرده است تا متقاضیان بتوانند با ثبت اطلاعات مربوطه در پنل تابستانه خرید‌های خود را به صورت غیر حضوری انجام‌دهند؛ اما در این میان بسیاری از کتابفروشان در گفتگو با خبرنگار تسنیم به ایرادهای زیرساختی سایت خانه کتاب در زمینه فروش کتاب و ثبت خرید غیر حضوری اشاره‌کردند؛ مشکلاتی که در طرح‌های قبلی نیز وجود داشته اما تلاشی در راستای رفع این مشکل‌ها از سوی خانه کتاب انجام نپذیرفته است.

در گشت و گذار میان کتابفروشی‌های شهر ، فروشگاه‌هایی نیز بودند که در طرح تابستانه کتاب 99 شرکت نداشتند و وقتی علت را از آنان می‌پرسیدم به مشکلات زیرساختی فروش اینترنتی و عدم ثبت برخی از شابک‌ها در سایت خانه کتاب اشاره می‌کردند که در دوره‌های قبلی برایشان دردساز بوده‌است.

مدیر یکی از انتشارات اصفهان درباره علت میزان اندک فروش غیرحضوری در طرح تابستانه کتاب گفت: بخش عمده‌ای از خرید مخاطبان به صورت غیرحضوری و اینترنتی است، برای استفاده از تخفیف طرح تابستانه ثبت خرید غیر‌حضوری باید از طریق سایت خانه کتاب صورت بگیرد که متاسفانه در روزهای آغازین این طرح، این قسمت‌ سایت خانه کتاب با مشکل مواجه بود و بسیاری از مراکز فروش کتاب بخش قابل توجهی از فروش خود را درست دادند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان براساس گفته‌های برخی از ناشران و کتابفروشان اصفهانی طرح تابستانه کتاب 99 دارای مشکلات زیرساختی فراوانی است که در دوره‌های قبلی نیز وجود داشته است؛ مشکلات زیرساختی فروش اینترنتی کتاب مسئله تازه‌ای نیست و بسیاری از اهالی ادبیات و نشر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند؛ از طرفی دیگر ضعف در زمینه اطلاع‌رسانی و تخفیف اندک از مهم ترین دلایلی است که کتابفروشان و خریداران کتاب در صحبت‌هایشان به آنها اشاره کردند.

اما اگر با نگاهی وسیع‌تر نسبت به چالش‌های حوزه ادبیات و نشر‌، این نکته را خواهیم فهمید که شرایط اقتصادی کنونی جامعه که مردم را با مشکلات متفاوتی روبرو کرده است‌، خرید کالاهای فرهنگی به ویژه کتاب برای مردم در اولویت‌های پایین‌تر قرار دارد و حتی در بسیاری از خانواده‌ها فاقد اولویت است. طرح‌های فصلی در صورت رفع مشکلات زیر ساختی بهبود شرایط اقتصادی را برای ناشران و کتابفروشی ها به همراه خواهد داشت‌. به همین منظور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «خانه‌کتاب» برای کمک به چرخه اقتصاد ادبیات نشر باید تمهیدات اصولی تری را بیندیشد.

انتهای پیام/163/ی