گزارش|ترکیه؛ تنش با یونان، اختلاف با اروپا

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، تحرکات ترکیه در شرق مدیترانه و تلاش برای استحصال گاز در میادین کشف نشده نزدیک به قبرس جنوبی و همچنین توافق دریایی با دولت وفاق ملی لیبی، برای ترکیه هزینه‌های سنگینی به دنبال آورده است.
دیروز چیزی نمانده بود که در شرق مدیترانه کشتی های جنگی و هواپیماهای ترکیه، یک جنگ جدید را کلید بزنند. تعقیب و تهدید در شرق مدیترانه اتفاقی بود که بسیاری از تحلیلگران، آن را خطرناک قلمداد کردند و به این جمع‌بندی رسیدند که انبار باروت بین ترکیه و یونان، منتظر یک جرقه کوچک است.
یکی دیگر از این هزینه‌ها، اتخاذ مواضع تند سران اتحادیه اروپا علیه آنکارا و محکوم کردن سیاست‌های اردوغان است.

ماکرون: خطوط قرمزی را با ترکیه در شرق مدیترانه تعیین کردم

رهگیری جنگنده‌های یونان از سوی اف 16 های ترکیه در مدیترانه

شکست یک میانجی قدرتمند
پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و همچنین به دنبال بالا گرفتن تنش بین فرانسه و ترکیه، حالا به جرات می‌توان گفت، آلمان مهمترین قدرت اروپایی است که می‌تواند گهگاه در برابر ترکیه بایستد و علاوه بر این، در مواقع لازم، به داد ترکیه برسد و به عنوان یک میانجی اثرگذار و متنفذ، وارد میدان شود.
هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان که یک هفته پیش به منظور میانجیگری با سران ترکیه و یونان، به آتن و آنکارا سفر کرده بود، حالا از دیالوگ با مقامات دولت اردوغان، سرخورده و نومید شده است.

او در گفتگو با ژوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آشکارا اعلام کرد که روابط بین ترکیه و اتحادیه تحت تاثیر تحرکات آنکارا در شرق مدیترانه قرار گرفته است.

از این گذشته شواهد نشان می‌دهد که تلاش آلمان برای میانجیگری بین ترکیه و یونان به نتیجه روشنی نرسید و حالا سران اتحادیه اروپا، رفته رفته در تدارک اعمال تحریم علیه ترکیه هستند. چرا که بورل، به شکل مودبانه اعلام کرد:
1.اتحادیه اروپا، اقدامات یکجانبه ترکیه را در شرق مدیترانه نخواهد پذیرفت.
2.اتحادیه از یونان و قبرس جنوبی حمایت  می‌کند.
3. اگر آنکارا بر سیاست‌های کنونی پافشاری کند اتحادیه اروپا بسته تحریمی خود را به زودی اعلام خواهد کرد.
علاوه بر ماس و بورل، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز به شکل شفاف اعلام کرد که آلمان در حمایت از یونان تردید نخواهد کرد. اتخاذ این مواضع از سوی مرکل، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه پیدا کرد و امروز بسیاری از روزنامه‌های چاپ آنکارا، گفته‌های مرکل و عکس او را در صفحه نخست چاپ کردند.
مواضع محکم آلمان و سران اصلی اتحادیه اروپا در حالی اتخاد شده که فرانسه نیز قبلاً به شکل واضح، در برابر ترکیه گارد گرفته و شاید ایتالیا تنها کشور اروپایی باشد که در ماجرای لیبی و مدیترانه، تا حدودی با ترکیه مدارا کرده است.

واکنش تند آنکارا علیه اروپا
وزارت امور خارجه ترکیه به تندی در بیانیه‌ای به مواضع اتحادیه اروپا پاسخ داد و علاوه بر این که تلاش برای استفاده از منابع هیدروکربن را حق طبیعی ترکیه دانست، از اتحادیه اروپا درخواست کرد که بی‌طرفی خود را حفظ کرده و به شکل شرافتمندانه و صادقانه رفتار کند.
وزارت امور خارجه ترکیه همچنین خطاب به اتحادیه اروپا گفته در قد و قواره و حد شما نیست که از ترکیه بخواهید دست از تلاش برای اکتشاف در شرق مدیترانه بردارد.
شاید بتوان این پاسخ دستگاه دیپلماسی ترکیه به اتحادیه اروپا را تندترین موضع وزارت امور خارجه این کشور در چند سال اخیر علیه اروپایی‌ها تلقی کرد.

فواد اوکتای معاون رئیس جمهور ترکیه نیز ساز را از همان پرده تند نواخت و با ادبیاتی نسبتاً تند، علیه اروپایی‌ها موضع گیری کرد.

در مورد اتفاقات چند روز اخیر گفت: ما به طور مداوم از دیپلماسی، مذاکره و ضرورت تلاش برای حل مشکلات از طریق دیپلماسی تاکید می‌کنیم اما جایی که پای منفعت و حقوق ترکیه به میان بیاید بدون تردید از حقوق خود دفاع خواهیم کرد. فرانسه و یونان کشورهایی هستند که به خوبی این را می‌دانند و اطلاع دارند که ما حاضریم برای حفظ منافع خود دست به چه کارهایی بزنیم.
اوکتای همچنین اروپایی‌ها را به بی صداقتی متهم و به این نکته اشاره کرده که اروپایی‌ها از سویی برای ترکیه اقدام به فراخوان گفتگو و میانجیگری می‌کنند و از دیگر سو، برنامه‌های دیگری در دست اجرا دارند.

اشاره ظریف اوکتای به این مسئله بود که اروپایی‌ها در شرایطی وزیر امور خارجه آلمان را برای میانجیگری به آنکارا فرستادند که در آن سوی میدان، خود را برای اعلام بسته تحریمی علیه ترکیه مهیا کرده‌اند.

خطرات تحریم اروپا علیه ترکیه
نگاهی به مطالب منتشر شده در رسانه‌های ترکیه در چند ماه اخیر، نشان می دهد که تحرکات دریایی نیروهای تحت امر دولت اردوغان در شرق مدیترانه و به ویژه دو پرونده به هم پیوند خورده لیبی و استحصال گاز در شرق مدیترانه مهمترین موضوع سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه بوده است.

اما نکته اینجاست که تیم اردوغان، در سخت‌ترین شرایط اقتصادی، سراغ این موضوعات حساس رفته است. در شرایطی که لیره ترکیه در برابر دلار آمریکا ارزش خود را به شکل جدی از دست داده و اقتصاد ترکیه گرفتار تورم، گرانی، بدهی‌های سنگین خارجی، بیکاری و مشکلات ناشی از هزینه‌های کرونا شده و دو بخش استراتژیک تجارت و توریسم عملاً تعطیل شده، رویارویی با اتحادیه اروپا، کار گروه اقتصادی دولت ترکیه برای تامین ارز و گذار از بحران را دشوارتر خواهد کرد.

چنین به نظر می‌رسد که به روال چند سال گذشته دولت اردوغان خود را مهیا کرده تا در یک بزنگاه حساس، باز هم از ابزار مهمی به نام آوارگان و پناهجویان استفاده کند و اروپا را با این کارت حساس، تهدید کند.

اما از دیگر سو، اروپایی‌ها نیز ابزارهای متعددی برای تحریم ترکیه و اعمال فشار بر دولت اردوغان در اختیار دارند و احتمالاً گزینه معقول و کم هزینه برای حزب حاکم ترکیه آن است که رفته رفته در این پرونده به سمت مذاکره برود و با اعطای برخی امتیازات به یونان، قبرس جنوبی و حتی مصر، فضایی فراهم کند که در آن، رسیدن به توافق در میان مدت قابل دسترس باشد.

انتهای پیام/