نگاه به مدرسه باید مانند نگاه به مساجد و حسینیه‌ها باشد
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: مدرسه باید احساس کند حامی دارد باید نگاه به مدرسه، مانند نگاه به مساجد و حسینیه‌ها باشد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم ، محمود امانی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، طی سخنانی در اجلاس مدیران و رؤسای آموزش و پرورش سراسر کشور اظهار کرد: در مطلبی که امروز تحت عنوان «سیاست‌ها و مأموریت‌های آموزش و پرورش در زیست بوم جدید» تقدیم شما عزیزان می‌کنم، تلاش شده است با نگاهی تحلیلی، با تمرکز بر مدرسه به عنوان قله نظام آموزشی کشور و کانون ساماندهی تمام اقدامات تربیتی، به نکته کلیدی که به درک موقعیت کنونی و بقای موثر نظام آموزشی کشور مربوط می‌شود، اشاره کنم.
وی با اشاره به نقش و جایگاه مدرسه، افزود: مدرسه مهم است؛ مدرسه به تعبیر سند تحول بنیادین کانون فرهنگی محله است. امروزه برنامه‌ریزان کلان و متخصصان توسعه جوامع به این نتیجه رسیده‌اند که عاقلانه‌ترین راه و به عبارت مبسوط‌تر، بنیادی‌ترین، موثرترین، پایدارترین، کم آسیب‌ترین و شاید از همه مهمتر اقتصادی‌ترین و ارزان‌ترین راه برای بهبود تمام شاخص‌های جوامع بشری، رسیدگی همه جانبه به مدرسه است.
امانی طهرانی گفت: اگر به دنبال بهبود اخلاق شهروندان، کاهش جرائم، اعتیاد، خشونت و آسیب‌های اجتماعی، افزایش اشتغال، امنیت، قانون مداری، مهرورزی و کمک به هم نوعان، حفظ محیط زیست، مصرف بهینه ماده و انرژی، مقاومت و تاب‌آوری، ارزش مداری و حق‌طلبی و بسیاری از شایستگی‌های پایه شهروندی هستیم و اگر در مقیاس خردتر، می‌خواهیم در محله ما ادب در برخوردها وجود داشته باشد، حیا و عفاف رایج باشد، حقوق و حرمت همسایگان رعایت شود باید به مدرسه روی آوریم و سرچشمه‌های رشد خود را در آن جستجو کنیم.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: اگر می‌خواهیم مردم ما بی تفاوت، خودخواه، تن پرور و منفی‌نگر و مأیوس نباشند، باید مدارس ما به آنها زندگی مسئولانه، دگرخواهی، مثبت اندیشی و خودباوری را بیاموزند. چنین مدرسه‌ای در سند تحول بنیادین به عنوان نقطه اتکای دولت و ملت در رشد، تعالی و پیشرفت کشور و کانون تربیت محله توصیف شده است.
وی با اشاره به اینکه همه در قبال مدرسه مسئولند، اضافه کرد: همه در قبال مدرسه مسئولند، سطح مدارس هر کشور نشانه سطح واقعی رشد و توسعه آن کشور است. هرچه سطح توسعه اقتصادی، فرهنگی و ارزشی یک جامعه بالاتر باشد اوضاع مدرسه در آن جامعه مطلوب‌تر است. جامعه‌ای که به این نتیجه رسیده که باید بهترین شرایط رشد را برای فرزندان خود فراهم کند، به نوعی برای آینده خود سرمایه‌گذاری کرده است.
امانی تهرانی ادامه داد: در چنین جوامعی به هر کودکی که به دنیا می‌آید، به عنوان یک سرمایه ارزشمند ملی و فرزندی که متعلق به همه اجتماع است نگاه می‌شود و ضمن سپاسگزاری از پدر و مادری که این کودک را به دنیا آورده‌اند، وظیفه رشد و بالندگی او را یک وظیفه عمومی می‌دانند که همه باید با وضع قوانین مناسب و ارائه خدمات حمایتی، به کمک خانواده بیایند. با چنین نگاهی، تقویت بنیان خانواده و ترغیب به فرزندآوری، یکی از استراتژی‌های مهم حفظ جامعه و کمک به پایداری آن است و اقدامی از جنس برنامه‌ریزی برای بقا و ارتقای آینده نگرانه به شمار می‌آید.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش افزود: بی شک، دوام و استمرار سطح توسعه یافتگی هر جامعه در ابعاد حرفه‌ای و اقتصادی و نیز ارتقای شاخص‌های اخلاقی، ارزشی، اجتماعی و سیاسی، نیازمند ورود مستمر جوانانی دارای سلامت جسم و روح و برخوردار از شایستگی‌های پایه و ارزش‌های درونی شده به درون جامعه است.
امانی طهرانی تصریح کرد: تربیت چنین جوانانی، مستلزم وجود مدارسی است که هم به لحاظ فضا و امکانات و تجهیزات فیزیکی و هم به لحاظ نیروی انسانی، بتوانند به عنوان یک زیستگاه، فرصت و موقعیت رشد دینی، علمی، اجتماعی، بدنی، هنری و اقتصادی را فراهم سازند. با چنین نگرشی است که باید تلاش کرد ساختمان مدارس، بهترین ساختمان هر محله؛ معلمان مدرسه، شایسته ترین افراد؛ مدیر مدرسه، با کفایت ترین فرد جامعه محلی و بچه‌های مدرسه، شادترین و با نشاط ترین ساکنان محله باشند.
نگاه به مدرسه باید مثل نگاه به مساجد و حسینیه‌ها باشد
وی با اشاره به اینکه مدرسه باید احساس کند که حامی و صاحب دارد، افزود: وصول به چنین چشم اندازی نه با الگوی مدرسه دولتی به معنای کنونی و نه با الگوی مدارس خصوصی امکان پذیر است. باید نگاه به مدرسه، مانند مثل نگاه به مساجد و حسینیه‌ها باشد. باید یک احساس مالکیت عمومی، احساس تعلق و احساس متولی بودن در مردم هر محله نسبت به مدرسه به وجود آید. مدرسه باید احساس کند که حامی و صاحب دارد، حامی و صاحبی مهربان و دلسوز، آگاه، توانا و بخشنده. جمعی متشخص از افراد توانمند جامعه محلی که نه تنها توان خود، بلکه توان هر انسان مستعد کمکی را در راستای خدمت به مدرسه بسیج می‌کنند.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: چنین مدرسه‌ای برای دانش‌آموزان کنونی و فارغ التحصیلان مدرسه، هویت مدرسه ای و احساس تعلق خاطر به نام مدرسه می آفریند. هر دانش آموز به محض ثبت نام و ورود به مدرسه می‌داند که در چندمین دوره ورودی دانش آموزان به مدرسه قرار دارد و پیوند خود را با دیگران ذیل انتساب به دانش آموختگان دوره مزبور در مدرسه برقرار می کند. چنین مدرسه‌ای دارای سرمایه و پشتوانه ای است که هرگز در کار خود وا نمی‌ماند.
وی اظهار داشت: هر کس، پیش از هر گونه انتقادی نسبت به وضع موجود و ابراز ناخشنودی از فاصله مدارس با وضع مطلوب، باید از خود بپرسد من برای بچه های محله ام، شهرم و کشورم چه کرده ام؟ چه کارهایی از دست من بر می آید، چه کارهایی را تاکنون انجام داده ام؟ و نیز از خود بپرسد که مدرسه برای محله چه کارهایی را می تواند انجام دهد؟ از فضای آن، امکانات آن، انسانهایی که در آن حضور دارند، چه استفاده هایی می توان کرد؟ چنین مدرسه ای، بافتی زنده است که با پیکره جامعه پیرامونی خود پیوند خورده، تغذیه می شود و تغذیه می‌کند.
امانی بیان داشت: بدیهی است چنین توصیفی از مدرسه، برخاسته از گزاره‌های مدیریتی سند تحول در باب مدرسه همچون گزاره‌های زیر است: "برخوردار از قدرت تصمیم گیری و برنامه ریزی در حوزه های عملیاتی در چارچوب سیاستهای محلی، منطقه ای و ملی"، " دارای تعامل اثربخش با مساجد و دیگر نهادها، مراکز مذهبی و کانون های محلی نظیر فرهنگ سرا، کتابخانه های عمومی و برخوردار از ارتباط مستمر و موثر با عالمان دینی، صاحبنظران و متخصصان" و "دارای پیوند موثر با موضوعات و مسائل جامعه در مقیاس محلی، منطقه ای و ملی با حضور فعال در حیات اجتماعی" است.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه همه برای تحقق اهداف مدرسه تلاش کنند، اضافه کرد: برای دست یابی به چنین چشم اندازی که مبتنی بر اعتماد به مدرسه و صلاحیت مدیریت آن است، باید تمام عوامل درونی و بیرونی ایفای نقش کنند. شورای عالی آموزش و پرورش با تدوین سیاست ها، خط مشی ها، قوانین، مقررات و آیین نامه های سازگار با این نگرش، حوزه ی ستادی آموزش و پرورش با خلق و ترویج راهکارهای الهام بخش و راه گشا، مدیریت های استانی و منطقه ای با ارتقای ظرفیت مدیریت مدارس و ایفای نقش راهبری، راهنمایی، پایش و تضمین کیفیت، و جامعه محلی با بسیج تمامی امکانات خود باید پا به عرصه کمک به مدرسه در راستای تحقق اهداف و کارکرد مدرسه بگذارند.
امانی افزود: شاید مهمترین آموزه سند تحول بنیادین این باشد که دست یابی به چشم انداز مدرسه تراز سند، یعنی اجرای سند، یک وظیفه ملی است و مشارکت همه را می طلبد.
وی با اشاره به اینکه مهمترین مسئله مدرسه، اجرای برنامه های درسی مصوب است، خاطر نشان کرد: اما در سطح مدرسه، مهمترین مسئله ای که مدرسه باید در راس امور خود قرار دهد، اجرای موثر برنامه های درسی مصوب است. یادگیری موثر، نوعی از یادگیری است که یادگیرنده قبل و بعد از یادگیری، در چارچوب شناختی، مهارتی و نگرشی اش، یا به تعبیر الگوی هدف گذاری برنامه درسی ملی، در تفکر، ایمان، علم، عمل و اخلاق اش که شایستگی های پایه ی او را می سازند، تغییر محسوس رخ دهد.
امانی افزود: نیل به یادگیری موثر، مستلزم ایجاد موقعیت های یادگیری فعال و رشد دهنده در سطح مدرسه و کلاس است. بدیهی است این امر نیازمند رشد شایستگی های حرفه ای معلمان در عرصه طراحی آموزشی، یعنی بکارگیری اصول علم و هنر یاددهی یادگیری (پداگوژی) است که در برنامه درسی ملی به آن اشاره شده است.
وی اظهار داشت: به قوت می توان گفت که اگر مدارس، برنامه های درسی موجود را با کیفیت لازم و به صورت موثر اجرا نمایند، بسیاری از ساحتهای رشد پوشش داده شده و نتایج فراوانی حاصل می شود. تحقق این امر، مجالی را به وجود می آورد که در کنار برنامه درسی ملی، با استفاده از ظرفیت برنامه ویژه مدرسه (بوم)، به عنوان برنامه درسی سطح مدرسه، به بسیاری از نیازها، دغدغه ها و علایق ویژه مدرسه پرداخته شود.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به وضعیت موجود جامعه، گفت: با بروز شرایط جدید کرونا در جهان، جنبه دیگری از شایستگی های مورد نیاز برای ایجاد موقعیت های یادگیری موثر، بروز و ظهور پیدا کرد. با تعطیلی آموزش حضوری و چهره به چهره، نیاز جامعه آموزشی کشورهای جهان در همه ی سطوح به کسب شایستگی های فناوری و عدم آمادگی پیش بینی کافی در این زمینه به صورت یک شوک خود نمایی نمود.
وی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش در دوران کرونا دچار تغییرات جدی شده است، افزود: در چنین فضایی، مدیریت آموزش در فضای غیر حضوری و ترکیبی، مستلزم برخورداری هم زمان از دو دسته شایستگی پداگوژیگ و تکنولوژیک است. پیش بینی می شود این عرصه، فضایی را فراهم آورد که آموزش پس از کرونا، هرگز به مدار قبلی خود باز نگردد و در بسیاری از جوانب، دست خوش تغییراتی شود که عمدتا مطلوب تلقی می شوند.
امانی با اشاره به اینکه دهه آینده دوره توسعه خلاقیتها و نوآوری در تولید و طراحی آموزشی جدید است، تاکید کرد: بر این اساس، شاید دهه ی آینده، دوران توسعه خلاقیت ها، نوآوری در تولید و طراحی های آموزشی جدید و برنامه های درسی رشد دهنده بر اساس توسعه شایستگی های فردی و گروهی دانش آموزان با استفاده از امکانات فضای مجازی و الکترونیک باشد.
وی افزود: همچنین به نظر می رسد جامعه آموزشی نه تنها کشور ما بلکه جامعه جهانی در انتظار تولید روش ها و ابزارهایی خلاقانه، معتبر و متنوع برای ارزشیابی تحصیلی به سر می برد. به نوعی کرونا به ما آموخت که در برابر تندباد، دیوار نسازیم بلکه توربین هایی قرار دهیم که انرژی مخرب را در خدمت ساختن قرار دهد.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اضافه کرد: راهبری و مدیریت نظام آموزشی از ستاد تا صف در چنین شرایطی امری زنده، پرهیجان، متغیر در لحظه، اقتضایی و گاهی بحرانی است.
انتهای پیام/
