استاد دانشگاه لبنان: راهکارهای فرانسه و آمریکا در لبنان متفاوتند اما اهدافشان مشترک است

دکتر "بلال اللقیس" استاد علوم سیاسی و کارشناس مسائل لبنان در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری تسنیم بااشاره به کناره گیری مصطفی ادیب و ناکامی وی در تشکیل دولت جدید در لبنان و اظهارات مداخله جویانه مسئولان آمریکایی ومواضع اخیر پادشاه عربستان، هدف این دو کشور در صحنه کنونی لبنان را متشنج کردن اوضاع این کشور و تضعیف و از بین بردن مقاومت و حزب الله دانست.

وی درباره دلایل کناره گیری مصطفی ادیب از تشکیل کابینه گفت: وضعیت در لبنان به ویژه از زمان طرح ابتکار عمل فرانسه بسیار پیچیده شده است به این معنی که این ابتکار ابتدا از سوی مقاومت مورد استقبال قرار گرفت؛ استقبالی که با احتیاط همراه بود اما طرف‌های وابسته به عربستان و آمریکا از گشایش مواضع فرانسه در قبال حزب الله و اظهارات رئیس جمهور فرانسه در خصوص حزب الله بسیار ناراضی بودند و این نارضایتی تا جایی بود که در ابتدای نامزدی مصطفی ادیب طرف‌های وابسته به عربستان به شدت او را مورد هجمه قرار دادند.

اللقیس به فشارهای جریان های وابسته به عربستان و آمریکا در لبنان بر ادیب برای کناره گیری از قدرت از  همان آغاز تصدی مسئولیت اشاره کرد و افزود: از همان ابتدای نامزدی ادیب این گروه در صدد اعمال فشار به منظور تشکیل دولت برآمدند و اینکه رئیس جمهور را به سمت تشکیل دولت پیشبرد امور سوق دهند تا از این طریق هدف خود را محقق سازند.

وی گفت: هنگامی که ادیب تشکیل کابینه را کلید زد، مجموعه عوامل دیگری وارد صحنه شدند؛ عامل نخست آمریکا بود که دو وزیر حامی مقاومت «علی حسن خلیل» و «یوسف فنیانوس» را مورد تحریم قرار داد تا با اعمال فشار از این طریق اینگونه اعلام کند که با ابتکار عمل فرانسه موافق است اما با این نحوه از تعامل با حزب الله مخالف است و خواسته‌اش این است که با حزب الله به عنوان یک گروه تروریستی تعامل شود.

این کارشناس سیاسی لبنان ادامه داد: به هر حال روند امور به خوبی پیش می رفت اما آمریکا و عربستان اعلام کردند که در دولت لبنان باید وزیران گردشی باشند که این به معنی وجود مسائل خطرناک داخلی است اصل موافقت با تشکیل کابینه از سوی نخست وزیر به معنی امتیاز دهی نیروهای مقاومت بود زیرا این امر اغلب در لبنان از طریق نهادهای قانونی انجام می‌شود اما در پرتو انفجار بیروت و ابتکار عمل فرانسه به منظور عبور از برخی بحران‌های بزرگ اقتصادی با ابتکار عمل فرانسه همکاری در پیش گرفته شد و قرار شد به منظور عبور از برخی اشکالات و تعامل طرف قویتر لبنان با ابتکار عمل فرانسه همکاری شود و همه در تلاش برای تسهیل وضعیت بودند.

اللقیس در بخش دیگری از این گفتگو به توافق طائف اشاره کرد و گفت: معمولا در لبنان رئیس جمهور و نخست وزیر قدرت را در دست دارند و بر اساس توافق طائف شیعه نیز باید بخشی از قدرت را در اختیار داشته باشد و در صحنه اجرایی حضور داشته باشد و بر این اساس تمام دست اندرکاران امور بر اساس توافق طائف در این خصوص به تفاهم رسیدند و همه می‌دانند که وزارت اقتصاد و دارائی بر تمام وزارتخانه‌های دیگر مشرف است و نقش اساسی و موقعیت حساسی دارد که به طایفه شیعه در کشور مربوط می‌شود زیرا لبنان اکنون بر اساس طوایف تقسیم شده است و یک ساختار سیاسی بهتر و پیشرفته تر از آن وجود ندارد.

وی گفت: با این توضیحات، نکته اصلی برای گروه وابسته به عربستان و آمریکا سلب این قدرت از اختیار طایفه شیعه تحت عنوان ابتکار مثبت  و یا همکاری بود از همین رو هشدار داده شده که آمریکایی‌ها به طور مستقیم وارد صحنه سیاسی شده‌اند و رودرروی تیم سیاسی و متحدان حزب الله قرار گرفته‌اند.

اللقیس تصریح کرد: از سوی دیگر بر اساس داده‌های صحیح به نظر می‌رسد که راهکارهای فرانسه از آمریکا متمایز است اما اهداف فرانسه از آمریکا متمایز نیست و در واقع فرانسه نمی‌تواند از آمریکا دور شود حتی اکنون اینکه بعد از انتخابات چه اتفاقی خواهد افتاد، موضوع دیگری است و اکنون فقط تفاوت و تمایز کلامی دیده می‌شود نه چیز دیگر.

وی گفت: این ابتکار عمل به مثابه آزمونی برای رئیس جمهور شد به این معنی که نخست وزیر مکلف باید کاری کند که قبلا در لبنان انجام نشده است و از این طریق نتایج انتخابات پارلمانی را پشت سربگذارد و وزیران را بدون در نظر گرفتن طایفه و بدون مراجعه به رئیس جمهور تعیین کند و به این ترتیب نخست وزیر اداره کشور را به شکل کامل بدست بگیرد.

این کارشناس مسائل سیاسی در خصوص اینکه بعد از کناره گیری ادیب از تشکیل کابینه مهم ترین شخصیت‌های احتمالی نامزد نخست وزیری چه کسانی هستند؟ گفت: دولت پیشبرد امور حسان دیاب تا بعد از انتخابات آمریکا باقی خواهد ماند و اکنون هیچ طرحی وجود ندارد.

وی در ادامه تصریح کرد: می‌توان اظهارات دو روز پیش شاه سعودی در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل را کلیدی دانست که تمام مسائل در لبنان را منفجر کرد زیرا فرانسه تا آخرین لحظات با حزب الله در تماس بود و از نخست وزیر مکلف می‌خواست که با حزب الله همکاری کند و عملا نیز گفتگو بین دو طرف وجود داشت و یک نامزد شیعه برای وزارت اقتصاد و دارائی در نظر گرفته شد اما اظهارات شاه سعودی در کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل مبتنی بر اتهام زنی‌های متعدد به حزب الله به مثابه تعلیق ابتکار عمل فرانسه بود زیرا آن را عامل نجات لبنان و در نتیجه بهره بردن حزب الله از این ابتکار عمل دانست.

اللقیس گفت: تلاش عربستان مبتنی بر این است که همکاری فرانسه و حزب الله باید قطع و لبنان وارد مسیر دیگری شود که مبتنی بر اعمال فشار بر لبنان تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و شکست مقاومت و حزب الله و تمام متحدانش از طایفه مسیحی و سایر برادران اهل تسنن باشد.

وی افزود: می‌توان اظهارات شاه عربستان را حد فاصل مسیر مثبت و انتقال به مسیر دیگری دانست زیرا باور ما این است که با یک صحنه‌ای روبه رو هستیم که مبتنی بر شدت گرفتن وضعیت در لبنان بوده  و در جریان آن آمریکا و عربستان ابزار خود را در داخل لبنان به کار گرفته اند  و دولت حسان دیاب تا پس از انتخابات آمریکا باقی خواهد ماند و به این ترتیب کشور به سمت روبه رو شدن با فشارها و تنش سیاسی پیش می‌رود، در نتیجه در مورد تنش امنیتی که چه بسا در کشور رخ دهد، هشدار می‌دهم.

اللقیس در خصوص اینکه راه حل برون رفت بحران تشکیل دولت در لبنان چیست؟ اظهار داشت: اکنون تا زمان انتخابات آمریکا راه حلی وجود ندارد زیرا آمریکا عزم خود را برای ادامه مسیر کنونی جزم کرده است و این چیزی است که از اظهارات مسئولان آمریکا در کنگره از جمله جفری فلتمن برداشت می‌شود مبنی بر اینکه آمریکا در سال‌های اخیر حدود 10 میلیارد دلار برای حمایت از متحدانش و جامعه مدنی لبنان و اعمال فشار بر حزب الله و تحریم آن هزینه کرد اما به این اهداف نرسید.

وی گفت: با این توضیحات اکنون دونالد ترامپ به دنبال این است که خود را به عنوان عامل یک دستاورد مشخص نشان دهد مبنی بر اینکه وی موفق شده است حزب الله لبنان را تحت فشار قرار داده است. چه بسا عربستان نیز در راستای منافع خود به دنبال انفجار لبنان باشد و با این کار زمینه از بین رفتن حزب الله را فراهم کند.

اللقیس ادامه داد: سعودی‌ها به دنبال شدت مواضع در قبال حزب الله و مانع تراشی در مسیر هرگونه ابتکار مثبت هستند تا اوضاع لبنان را متشنج کنند و آمریکایی‌ها نیز تصمیم خود را مبنی بر شدت بخشیدن اوضاع لبنان پیش از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا گرفته‌اند تا در صحنه داخلی از موضع ترامپ حمایت کنند.

وی تاکید کرد: با اینهمه، زیرساخت‌های قدرت در داخل لبنان و حمایت مردمی حاکی از ناکام ماندن طرح آمریکا است زیرا همه شاخص‌ها و نشانه‌ها حاکی از میزان حضور و قدرت محور مقاومت و حزب الله در لبنان است زیرا این حزب از بیشترین محبوبیت برخوردار است و قدرت و توان مانور دارد.

انتهای پیام/